Дополнителниот заменик министер за земјоделство, шумарство и водостопанство Цветан Трипуновски преку Фејсбук објава извести за рекорден трговски дефицит во 2023 година за за земјоделско-прехрамбени производи во висина од 436 милиони евра. Во прилог ви ја пренесуваме целата Трипуновски објава: Рекорден трговски дефицит во 2023 година во износ од 436 милиони евра! Еве како СДС го уништува македонското земјоделство, Македонија со СДС стана земја увозно зависна од храна‼️ Негрижата за македонските земјоделци и тотално погрешните земјоделски политики на СДС ги примора земјоделците да го напуштат полето, а со тоа македонските граѓани да јадат увозни земјоделски производи, Македонија од земја извозник стана земја увозник на храна под власта на СДС. Земјоделците ќе имаат вистински партнер во новата Влада на ВМРО-ДПМНЕ и заедно ќе го вратиме македонското земјоделство во онаа препознатлива состојба, а Македонија повторно ќе биде земја извозник на храна! ()...

Според податоците на Државниот завод за статистика, во второто полугодие од 2023 година, просечната цена на електричната енергија за домаќинствата во земјава изнесувала 7.289 денари по KWh, што претставува пораст од 8.2 % во споредба со првото полугодие. Просечната цена на електричната енергија без данокот на додадена вредност за крајните потрошувачи, освен домаќинствата, се движи од 6.756 до 12.393 денари по KWh по групи на потрошувачи. Просечната цена на природниот гас без данокот на додадена вредност за крајните потрошувачи, освен домаќинствата, се движи од 36.858 до 48.300 денари по нм3 по групи на потрошувачи. Просечната малопродажна цена на природниот гас за домаќинствата е 51.257 денари за nm3. ()...

Овен 21.3-20.4. Љубов Вашата зборливост ќе ви помогне да ги надминете празнините во личниот живот. Ќе разговарате што недостига во емотивните односи. Кариера Денеска ќе водите интензивна кореспонденција со колегите. На повидок се многу меилови , телефонски повизци и пораки. Здравје и совет Поработете на својата спретност. Бик 21.4- 20.5. Љубов Колку и да се трудите , денеска нема да добиете емотивно исполнување какво што очекувавте. Треба едноставно да издржите. Кариера Не мачете се себеси и другите со вашите сомневања. Постојат правила што треба да ги следите во деловниот живот. Внимавајте на нив. Здравје и совет Прошетајте се на свеж воздух. Близнаци 21.5.-21.6. Љубов Сеуште не сте сфатиле дека светот не се врти околу вас и дека треба да покажете способност за почит кон другите. така ќе бидете посреќни. Кариера Стравот што понекогаш го чувствувате е последица на вашето его. не е секогаш лесно да се работи со вас. Размислете. Здравје и совет Луѓето не се играчки. Рак 22.6-22.7. Љубов Ќе бидете малку поопуштени и пријателски расположени, па ќе се отворите и ќе си го подобрите односот со саканата личност. Кариера Вашата работа ќе се развива на најдобар множен начин. Денеска анализирате и некои свои заслуги. Здравје и совет Игнорирајте ги провокаторите. Лав 23.7-22.8. Љубов Ќе имате доверба во луѓето и на многумина ќе им дозволите да ви се приближат. За осамените ќе има одлични шанси. Кариера Не се двоумете околу сигурноста на вашата работа , но би сакале нешто да смените. Има простор за подобрување. Здравје и совет Не чепкајте таму каде што не треба. Девица 23.8.-23.9. Љубов Ќе се засили умереноста кон она што не е видливо. Ќе читате меѓу редови и тука ќе ги наоѓате одговортие на вашите љубовни дилеми. Кариера Мало надмудрување со шефовите би можело да даде резултати, не ќе ви ги исцрпи нервите. Здравје и совет Опуштете се со она што го сакате. Вага 24.9.-23.10 Љубов Љубовните настани на работното место продолжуваат и денеска.Ако уште сте сами , отворете ги добро очите. Кариера Многумина ќе го следат вашиот пример зашто ќе препознаат дека вие сте се поставиле најадобро и знаете што работите. Здравје и совет Бидете она што сте. Шкорпија 24.10-22.11. Љубов Ако се обидете да објасните нешто шта на вас ви е сосема јасно , нема да успеете , зашто другата страна мора да биде отоврена за такви измени. Добро ви оди и вака. Кариера Ќе посакате денеска да прекинете со една соработка , но првин размислете дали тоа е воопшто потребно. Здравје и совет Избегнувајте луѓе што сакаат да направат сцена. Стрелец 23.11.-21.12. Љубов Вашиот љубовен живот денеска ќе се развива над очекувањата. Мали недоразбирања се можни само околу вашите фалбаџиски изјави. Кариера Ќе продолжите да ги промовирате своите амбиции и планови. ДФругите ќе треба да ве слушаат , но не би бикло лошо понекогаш да биде и обратно. Здравје и совет Бидете пореални. Јарец 22.12.-20.1. Љубов Вашите љубовни освојувања ќе продолжат пред публика или пријатели. Тоа ќе ви биде дополнителна мотивација. Кариера Може да се впуштите во речиси секоја работа , зашто и ѕвездите ќе го поддржуваат развојот на вашата кариера. Здравје и совет Помалку јадете , движете се повеќе. Водолија 21.1.-19.2. Љубов Разиграност , веселба и дружба во добро расположение се на повидок. Ако сте веќе во врска , ќе се подобри. Кариера Лекомислено ќа ја сфаќате работата денеска .Ќе бидете повеќе подготвени за забава , отколку за работа. Здравје и совет Не си поигрувајте со луѓето. Риби 20.2.- 20.3. Љубов И натаму останува дека треба да се дистанцирате и на мир да чекате да завршат овие денови неповолни за љубов. Кариера Со својата ангажираност ќе направите надредените да се посрамотат. Подобри сте од нив, но не мора да им го потенцирате. Здравје и совет Не ги земајте работите при срце. ()...

Советот на Народната банка, на својата редовна седница, одржана на 28 март 2024 година, врз основа на редовната квартална оцена на системските ризици, донесе одлука за задржување на стапката на противцикличниот заштитен слој на капиталот за изложеностите на банките во Република Македонија во висина од 1,5%, којашто ќе се применува и во вториот квартал од 2025 година. Одлуката се заснова врз оцените за постепено стабилизирање на нагорните циклични системски ризици и постојана стабилност на банкарскиот систем. Исто така, ги зема предвид условите од окружувањето коешто и натаму е неизвесно и придружено со ризици, што е причина за претпазливо спроведување на макропрудентните мерки заради натамошно јакнење на отпорноста на банкарскиот сектор. Со одржувањето на стапката на противцикличниот заштитен слој на капиталот се придонесува за спречување и за намалување на можните ризици. Народната банка ќе продолжи со внимателно следење на системските ризици и ќе ја преоценува висината на стапката на противцикличниот заштитен слој на капиталот на редовна квартална основа. Притоа, имајќи ја предвид природата на противцикличниот заштитен слој на капиталот и насоките на релевантните европски институции, Народната банка може да ја оцени потребата за зголемување на стапката, при раст на ризиците и неизвесностите од окружувањето, во услови на поволни остварувања на банките. Во случај, пак, на значително остварување на ризиците во билансите на банките, може да се оцени и потребата од делумно или целосно ослободување на овој заштитен слој на капиталот, како поддршка во работењето на банките при евентуални неповолни сценарија. Советот на Народната банка на седницата разгледа и други материјали поврзани со работата на централната банка. ()...

Нето надворешниот долг на крајот на минатата година изнесувал 4.458 милиони евра или 32,6 проценти од проценетиот БДП, објави денеска Народната банка. Во четвртиот квартал од годината, нето надворешниот долг е зголемен за 305 милиони евра или за 7,3 проценти. – На крајот на четвртиот квартал од 2023 година, бруто надворешниот долг изнесува 11.463 милиони евра и забележа квартално зголемување од 386 милиони евра. Бруто надворешните побарувања се зголемија за 81 милион евра и изнесуваат 7.004 милиони евра. Поголемото квартално зголемување на обврските во однос на побарувањата доведе до зголемување на нето надворешниот долг за 305 милиони евра, така што на крајот на декември 2023 година тој изнесува 4.458 милиони евра, појаснува Народната банка. Во текот на четвртиот квартал од минатата година, негативната нето меѓународна инвестициска позиција (МИП) е зголемена за 160 милиони евра и изнесува 8.500 милиони евра, односно 62,2 проценти од проценетиот БДП за 2023 година. Во однос на крајот на 2022 година, нето надворешниот долг е зголемен за 147 милиони евра (или 3,4 проценти), во услови на зголемување на нето приватниот долг (за 269 милиони евра), а намалување на нето јавниот долг (за 122 милиона евра). ()...

Во пресрет на Велигденските празници, светот се соочува со историски високи цени на јајца, причинети од последиците на птичјиот грип кој значително ја намали популацијата на кокошки несилки. Во Бугарија, на пример, големопродажната цена на едно јајце достигнува 36 центи, што е значително зголемување во споредба со претходните години. Епидемијата со птичјиот грип, која првично беше откриен во Европа, Африка и во Азија во 2020 година, се прошири во Северна Америка во 2021 година и продолжи да се шират и минатата година. Светската здравствена организација (СЗО) извести дека само во 2022 година, повеќе од 131 милион живина ширум светот умрела или била еутанизирана на погодените фарми. Во САД, просечната цена на десетина јајца во февруари беше 2,99 долари, што е помалку од просечната цена од 4,21 долари во истото време минатата година, но сепак значително повеќе од 1,59 долари за десетина јајца што ги плаќаа потрошувачите во февруари 2021 година. Во Јужна Африка, цените на јајцата пораснаа откако 40% од кокошките несилки беа убиени кон крајот на минатата година поради птичјиот грип, при што шест јајца чинеа 1,34 долари минатиот месец, што е за 21% повеќе од февруари 2023 година. Оваа ситуација предизвикува загриженост кај потрошувачите и поставува сериозни прашања за одржливоста на снабдувањето со храна во иднина. Со оглед на тоа дека јајцата се сметаат за основна намирница во многу култури, зголемувањето на цените има директно влијание врз трошоците за живот на луѓето ширум светот, но и во Македонија. Просечната цена на јајцата на 15 март кај нас изнесувала околу 8,5 денари, но економските експерти предупредуваат дека постои голема веројатност цената на јајцата да порасне за време на Велигденските празници. „Со оглед на значителниот пораст на цените на јајцата во регионот и зголемената побарувачка за извоз, постои можност цените да се зголемат и во Македонија. Ако една табла јајца лани чинела 250 денари, може да се очекува дека оваа година цената ќе биде повисока за најмалку 50 денари, во зависност од пазарните движења и расположивоста на јајца на домашниот пазар. Таквата промена во цената би била резултат на глобалните трендови и локалните економски услови“, коментираат економистите. ()...

Цените на златото достигнаа рекордно високо ниво во четвртокот и го забележаа својот најдобар месец во повеќе од три години, поттикнати од очекувањата за намалување на каматните стапки во САД и силната безбедносна побарувачка. Спот златото се зголеми за 1,2% на 2.220,85 долари за унца, забележувајќи го својот најдобар месец од јули 2020 година, со зголемување од 9% и втора по ред квартална добивка. Прачката достигна рекордно високо ниво од 2.225,09 долари за унца претходно на сесијата. Фјучерсите на американското злато се зголемија за 1,2% на 2.238,4 долари. Трговците „се подготвуваат пред празниците и ја (зголемуваат) трговската активност на крајот на месецот и крајот на кварталот“, рече Даниел Гали, стратег за стоки во TD Securities, кој ги зголеми цените на златото. Златото би можело дополнително да порасне доколку пазарите почнат да очекуваат подлабок циклус на намалување на ФЕД и има потенцијал да ги „задржи овие врвови, но гледаме знаци на исцрпеност во купувањето што се појавуваат на многу краток рок“, додаде Гали. Цените растат и поради „фактот дека сè уште има големи геополитички тензии на глобално ниво“, што би можело да ги поттикне инвеститорите да се свртат кон златото како неутрална резервна актива, рече Еверет Милман, главен пазарен аналитичар во Gainesville Coins. Иако постојат некои индикации дека инфлацијата е посилна отколку што би сакале креаторите на политиката, тоа не мора да ја објаснува високата вредност на златото во моментов, додаде Милман. Извештајот за ценовниот индекс на трошоците за лична потрошувачка (PCE) на САД треба да биде објавен во петок, што може да им помогне на инвеститорите да ја проценат политиката на ФЕД. Според алатката FedWatch на CME, трговците во моментов проценуваат со 64% ​​шанса за намалување на стапката во јуни. Среброто поскапе за 0,7% на 24,82 долари за унца, платината поскапе за 1,4% на 906,33 долари, а паладиумот додаде 3% на 1.012,72 долари. Сите три метали беа врзани за месечни добивки. ()...

Пензионерите во земјава со нетрпение го очекуваат најавеното мартовско зголемување. Се очекува дека од следниот месец најниските пензии ќе се зголемат за околу 600 до 800 денари. Во оваа најниска група спаѓаат околу 40 отсто од пензионерите, или тука се околу 140 илјади пензионери. Нивните примања се од 12.500 до 16.000 денари, а нивното усогласување е околу 5,3 отсто. Додека, пак, од вкупно 337 илјади пензионери, 93 илјади земаат пензија од 20 до 32 илјади денари, и сега нивните месечни прилив ќе бидат поголеми за околу 1.250 денари. А, подобро ќе биде за оние чии пензии се од 30 до 50 илјади денари, кои ќе добијат плус 2.000 денари. Оние кои се малку и чија месечна пензија е над 54 илјади денари, ќе можат да се пофалат со зголемување од нешто помалку од 3.000 денари. ()...

Триесет милиони евра годишно од даноци може да загуби државата, ако не се адаптира на новиот глобален минимален данок на добивка од 15 отсто, кој Меѓународната организација за економска соработка и развој ОЕЦД од 1 јануари им го наметна на компаниите кои имаат годишни приходи од над 750 милиони евра. Педесетина компании кои работат во земјава и кои во најголем дел се странски, ќе бидат опфатени од оваа нова глобална давачка, покажале симулациите на една од најголемите сметководствени фирми во светот „Прајс вотерхаус куперс“. Мирослав Марчев, еден од менаџерите на оваа компанија во Македонија вели дека компаниите и државата мораат да разговараат за услогласување на економските политики. Со оваа даночна реформа ОЕЦД сака да стави крај на меѓудржавната трка со даночни ослободувања или олеснувања во привлекувањето инвестиции, но и да ги искорени даночните раеви. Иницијатива ја поддржааа 140 земји, меѓу кои и Македонија. Нејзините ефекти ќе ги почувствуват 8.000 светски мултинационални компании. Претседателот на Советот на странски инвеститори Виктор Мизо открива дека лани за ова разговарале со Министерството за финансии. Тој се надева дека домашните економски политики ќе се сменат, за да не се случи големите странски компании во земјава да плаќаат данок и кај нас, но и во нивната матична земја. Првите плаќања на овој данок ќе се случат во 2026-та, а ќе се однесуваат на 2024 година. Овој данок веќе е имплементиран во Бугарија и Хрватска кои се членки на ЕУ. Земјите од Западен Балкан тоа се уште не го сториле. ()...

Професорите од Економскиот факултет при УКИМ, Владимир Филиповски и Сашо Ќосев и официјално добија уште еден, трет четиригодишен мандат како членови на Надзорниот одбор на Стопанска банка Скопје. Одлуките за нивното повторно именување се потврдени на акционерското Собрание. Нивното прво именување на позициите во Надзорниот одбор било во 2016 година, а актуелниот мандат се заокружува на 27 мај. Стручноста на Филиповски во областа на финансиите и познавањето од домашниот пазар се ценат како значителни за управувањето со скопската Стопанска банка, а неговата проценка на соодветноста покажува дека има позиција и профил на образование кои и натаму се релевантни за местото во Одборот. Од Банката сметаат дека Ќосев има значителен придонес во надзорот на Одборот, во стратешките насоки и работењето на одборите на Надзорниот одбор, а неговата независност, експертизата во доменот на макроекономијата и познавањето од домашниот и регионалниот пазар се многу важни за целокупното управување сo Стопанска банка. Одлуките за реименувањето стапуваат во сила откако ќе се добие согласност од гувернерот на Народната банка. ()...

„Дојче пост“ ги суспендираше летовите за домашна испорака на писма по повеќе од 62 години. Последниот авион со домашна пошта рано утринава тргна од Берлин за Штутгарт. Непосредно пред тоа полетаа авиони од Хановер, Минхен и Штутгарт. Вкупно превезле 1,5 милиони писма со тежина од 53 тони. Авионите повеќе нема да се користат за доставување писма бидејќи поштата сака да ги намали трошоците и јаглеродот. Писмоносните авиони првпат полетаа во 1961 година. Германската пошта со децении се потпираше на летовите бидејќи со закон беше обврзана да испорача најмалку 80 отсто од поштата следниот работен ден, но владејачката коалиција предводена од канцеларот Олаф Шолц го промени Законот за поштенски пораки и ги продолжи роковите за испорака. Писмоносачите првпат полетаа во септември 1961 година, а врвот беше во 1996 година, кога во 45 ноќни летови во просек беа транспортирани 430 тони писма....

Oвeн Haopyжajтe ce co дoбpa пoзитивнa eнepгиja, бидeтe дoбpo opгaнизиpaни и пpилaгoдeтe ce нa вaшeтo paбoтнo тeмпo нa дeлoвнитe пapтнepи. Bнимaвajтe дa нe пoтпишyвaтe дoгoвopи или дa нe пpaвитe гoлeми финaнcиcĸи тpaнcaĸции нa oвoj дeн. Биĸ Цeлocнo cтe пocвeтeни нa opгaнизaциjaтa нa paбoтaтa и ce cпpaвyвaтe co ĸoлeгитe нa виcтинcĸи нaчин. Ќe имaтe пpeдизвици и тoa oд мнoгy cтpaни. Heмaтe ĸoнĸpeтeн плaн, caмo ce чyвcтвyвaтe дoбpo и ce зaбaвyвaтe. Близнaци Бидeтe внимaтeлни ĸoгa им вepyвaтe нa вaжнитe дeтaли. Eлиминиpajтe гo cтpecoт co физичĸa aĸтивнocт. Имaтe дoвoлнo pecypcи и eнepгиja зa дa paбoтитe нa пoдoбpyвaњe нa ĸвaлитeтoт нa вaшaтa вpcĸa cпopeд вaшитe пoтpeби и oчeĸyвaњa. Paĸ Cè мoжe дa oди пoлeĸa и ви ce чини дeĸa oбвpcĸитe и бapaњaтa нa ĸoлeгитe ce бecĸoнeчни, нo ce ќe мoжeтe ycпeшнo дa нaпpaвитe co мaлĸy пoвeќe eнepгиja. Дeнec нajмнoгy ќe вe paдyвa пpиjaтнa и миpнa дoмaшнa aтмocфepa. Уживajтe. Bнимaвajтe нa иcxpaнaтa. Лaв Ha пoвидoĸ ce пpoмeни, peopгaнизaциja и oд вac ќe ce oчeĸyвa дa пpeзeмeтe знaчajнa yлoгa вo цeлиoт пpoцec. Heмa пpичинa дa ce плaшитe oд пpeдизвицитe, цeлocнo cтe пoдгoтвeни дa oдгoвopитe aдeĸвaтнo нa ce. Дeвицa И пoĸpaj мнoгyтe paбoтни oбвpcĸи, oбидeтe ce дa нajдeтe вpeмe и зa љyбoвтa, имa пoвoлни acпeĸти дa блecнeтe нa oвa пoлe, a мoжe дa имa и пoвeќe мoжнocти. Cпиjтe дoвoлнo, вaшaтa eнepгиja e мaлa. Baгa Дeнecĸa нe би тpeбaлo дa имa пoгoлeми пpoблeми, ќe ycпeeтe дa ce opгaнизиpaтe и cè дa зaвpшитe нa виcтинcĸи нaчин и вo виcтинcĸo вpeмe. Baшaтa paбoтa нeмa дa ocтaнe нeзaбeлeжaнa. Oбидeтe ce дa гo иcпoлнитe ceĸoj мoмeнт co дoбpи eмoции и внимaниe. Cĸopпиja Ќe вe мaчи пpoмeнливoтo pacпoлoжeниe, чyвcтвoтo нa иcцpпeнocт. Moжнo e дeнec дa вe пoтceти нa ceбe нeĸoja cтapa вoзбyдa, пopaнeшнa љyбoв ĸoja нeмa дa вe ocтaви paмнoдyшни. Heĸoи paбoти нa ĸpajoт ќe cи дojдaт нa cвoe мecтo. Cтpeлeц – Дeнecĸa пoвeќeтo oд вac вe oчeĸyвa интeнзивeн paбoтeн pитaм, нo нeмa мecтo зa гpижa. Baшиoт пpиcтaп ĸoн paбoтaтa и oбвpcĸитe ќe бидe зaбeлeжaн oд пpeтпocтaвeнитe и ќe бидeтe вo пoвoлнa пoлoжбa. Japeц Aнaлизиpajтe гo ceĸoj дeтaљ и нe дoзвoлyвajтe ништo cлyчajнo дa ви пpoлизнe. Πoтpyдeтe ce дa oдpжyвaтe здpaви ĸoнтaĸти co cитe ĸoлeги, copaбoтници. Tpeбa дa гo мoтивиpaтe пapтнepoт co пpиjaтни пpиĸaзи нa внимaниe, пoдapoци. Boдoлиja – Oвoj дeн мoжeтe дa гo зaпoчнeтe мaлĸy мpзливo. Koмyниĸaциjaтa и пpoмeнитe вo плaнoвитe мoжe дa ви пpeдизвиĸaaт дoпoлнитeлнa нepвoзa. Moжнo e дa имaтe нeĸoи нeплaниpaни тpoшoци ĸoи ce пpeдизвиĸaни иcĸлyчивo oд вaшaтa нeвнимaниe. Pиби He пpaвeтe гoлeми плaнoви, yживajтe вo мoмeнтoт, иcĸopиcтeтe гo cвojoт шapм и cмиcлa зa xyмop зa пoзитивнo дa влиjaeтe нa пapтнepoт и нa oниe oĸoлy вac. Moжe дa ce зaљyбитe ĸoгa нajмaлĸy oчeĸyвaтe. Moжни пpoблeми co cпиeњeтo. ПОВРЗАНИ ТЕМИ...

ГТЦ повторно прокнижи загуба. Минусот за 2023 година изнесува 28.180 илјади денари или 458,2 илјади евра. И, значително е помал од оној во 2022, од 39,758 илјади денари, односно 646,5 илјади евра. Иако во првата половина од минатата година излезе од негативната фаза, во која е веќе подолг период, на Друштвото не му успеа да опстои во позитива. По првите сто одработени денови објавија дека се во плус 130 илјади евра, а на крајот од второто тримесечје 89 илјади евра. Во текот на минатата година, остварените приходи се зголемиле за седум насто и достигнале над четири милиони евра. Сепак, раст има и кај трошоците, за два проценти. Тука се работи за износ од 4,5 милиони евра. Во кусото образложение, од ГТЦ наведуваат: „Целта на нашето работење е да оствариме позитивни резултати во наредниот период за тековната 2024 година, со максимално ангажирање и целосно искористување на капацитетите со кои располага нашето Друштво“. Заложбата и постигнувањата се различни. ГТЦ загубата ја влече со години. На крајот од деловната 2020 биле запишани -662 илјади евра, а во 2021 минусот бил 581 илјади евра. Сигурно е дека гордоста на Скопје и скопјани падна во сенка на шопинг моловите, но лошите резултати паѓаат на товар на менаџментот, кој управува со триесеттина проценти од деловниот простор. Добар дел од дуќаните се во приватна сопственост, но тоа не е доволно за да бидат вклучени во управувачката структура. Едноставно, ГТЦ го има статусот на фирма за вдомување партиски кадри, а освен тоа имаше и скандали, но не и одговорност. Со Друштвото раководи Одбор на директори. Ѓоко Трајчевски е извршен член и извршен директор, а како што пишува на нивната веб-страница и магистер по правни науки. Магистер, но по економски науки е неизвршниот член Бранко Цветановски. Во составот има уште двајца неизвршни членови – професорката по физичка култура, Трајанка Тасевска, која ја има функцијата на претседател на Одборот, и Стојан Станиславски, со диплома за социјална работа и политика. (pari.com.mk)...

Инфлацијата се уште една од главните проблеми во државите од Европа. Предизвици со тоа како да се намалат трошоците за живот на граѓаните имаат и развиените држави каде куповната моќ на граѓаните е далеку подобра од оние кои се дел од земјите во развој. Денар подготви анализа за движењето на инфлацијата на месечно но и на годишно ниво на 30-тина држави од стариот континент. Податоците до кои дојдовме велат дека највисока годишна инфлација има Романија со нешто над 7%, а најниска во Латвија и Данска со идентично ниво на инфлација од 0,6 отсто. Македонија се наоѓа на средина на листата со годишна стапка на инфлација од 3 отсто. Оваа анализа ја започнуваме со податоците за состојбата во Еврозоната, кои покажуваат дека на месечно ниво, односно во февруари годинава во однос на првиот месец од 2024 година, инфлацијата е зголемена за 0.6 отсто, а пак информациите велат дека во периодот феврувари 2023 – февруари 2024 година инфлацијата е на ниво од 2,6 отсто. Што се однесува до сите држави членки на Европската унија во просек инфлацијата на месечно ниво е исто така 0,6 отсто, а пак на годишо ниво нешто повисока од Еврозоната и изнесува 2,8 отсто. Официјалните податоци на Европската статистика покажуваат дека највисоки трошоци за живот во моментов имаат романците, односно во Романија во годишниот анализиран период инфлацијата е на ниво од 7,1 отсто, на месечно ниво оваа држава членка на Европската Унија има инфлација од 0,8 отсто. На второ место по висина на инфлацијата е Исланд, со годишна стапка од 5, 3 отсто и месечна инфлација од 1,4 отсто. Следуваат Естонија и Норвешка со инфлација на годишно ниво од 4,4 отсто и месечни трошоци за живот зголемени за 0,1 односно 0,2 отсто. Австрија е последна држава која има инфлација од над 4 отсто односно 4,2 отсто на годишно ниво, а пак месечната инфлација и е на ниво од 0,7 отсто. Следуваат државите во кои инфлацијата се движи од два до три отсто. Највисока годишна во овој ранк има Полска со 3,7 отсто, 3,6 Унгарија, Белгија 3,6, Бугарија 3,5 отсто. Податоците велат дека годишната инфлација во Франција изнесува 3,2 отсто а пак во Грција инфлацијата е на ниво од 3,1 отсто. Во Словачка инфлацијата е на ниво од 3,8 а пак во Словенија 3,4 отсто. Информациите велат дека под три отсто инфлација има најмоќната европска економија, а тоа е Германија каде таа е на ниво од 2,7 отсто. Во Шпанија инфлацијата е 2,9 отсто на годишно ниво а пак во Ирска и Португалија 2,3 отсто, во Холандија 2,7 во Чешка 2,2, а во Швајцарија 1,2 отсто. Финска и Литванија имаат инфлација од 1,1 отсто, а пак најниски инфлации има во Италија 0,8 отсто Латвија и Данска 0,6 отсто на годишно ниво. За Македонија податоците велат дека инфлацијата во февруари изнесува 3 отсто во однос на истиот месец лани, а на месечно ниво во однос на јануари инфлацијата изнесува 0,4 отсто....

Во предвелигденските денови, македонските сточари се соочуваат со голем предизвик: иако голем дел од нивните јагниња се предвидени за извоз во Италија, домашните потрошувачи ќе мора да платат висока цена за домашното јагнешко месо. Според последните извештаи, околу 80% од македонските јагниња веќе се откупени и се подготвени за извоз за католичкиот Велигден, при што главната дестинација е Италија. Откупната цена која ја добиваат сточарите е помеѓу 220 и 240 денари за килограм жива мера, цена која според нив не ги покрива основните трошоци за производство. Зоран Тасески, сточар од долненските села, изрази загриженост за иднината на овчарството во земјата. „Оваа цена што ни ја понудија е ниска, но мора да ги продадеме јагнињата за да ги добиеме субвенциите“, ни изјави тој. Тасески истакна дека ако не беа субвенциите, тешко дека би можеле да опстанат во оваа сточарска гранка. Додека италијанските потрошувачи ќе уживаат во македонското јагнешко месо, македонските потрошувачи ќе се соочат со малопродажни цени од околу 800 денари за килограм, што е значително повисоко од откупната цена. „Тешко дека ќе има јагнешко за православниот Велигден. И тоа што ќе остане, ќе има цена од околу 800 денари за килограм“, рече Тасески, изразувајќи загриженост за достапноста и цената на јагнешкото месо за домашните потрошувачи. Со оглед на овие предизвици, македонските сточари се наоѓаат во тешка ситуација каде што мора да балансираат меѓу потребата за економска одржливост и задоволувањето на домашните потреби за квалитетно јагнешко месо....

Последователните економски шокови изминатите години дополнително го отежнуваат намалувањето на родовата нееднаквост, поради нивното понеповолно влијание врз женската популација. Така, кај повеќето земји од регионот на Западен Балкан стапката на активност е повеќе намалена кај жените отколку кај мажите, што е слично и со глобалните трендови. Според анализата на Светската банка, земјите во регионот од Западен Балкан секоја година губат околу 18% од БДП поради родовиот јаз на пазарот на труд, при што две третини од загубата се објаснува со ниската стапка на активност на жените, а преостанатиот дел на разликите во изборот на занимањата помеѓу мажите и жените. Оттаму, водењето соодветни политики за поголема вклученост на жените на пазарот на трудот може значително да придонесе за повисок економски раст, порача гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска на работилницата „Улогата на жената во економската трансформација на општеството“ во организација на Економскиот факултет при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје. Глобално и во регионот, неодамнешните кризи посилно ги погодија секторите со поголемо учество на жените и неповолно се одразија врз активноста и јазот. „Според Светскиот економски форум (СЕФ), ако напредокот продолжи со досегашната динамика, на глобално ниво ќе бидат потребни 131 година за да се постигне целосна рамноправност. За споредба, пред пандемијата беше проценето дека се потребни 100 години за да се постигне родова еднаквост, што укажува на последиците од неодамнешните шокови врз женската популација и родовиот јаз“, посочи Ангеловска-Бежоска. Ангеловска-Бежоска посочува дека позитивен ефект од намалувањето на родовиот јаз врз растот би имало не само од зголемениот број на работната сила, туку и од различните вештини и карактеристики на жените, коишто можат да дадат поинаква квалитативна димензија на пазарот на трудот и пооптимално одлучување. Гувернерката посочува дека за да се постигне тоа се потребни реформи во повеќе сегменти, како откривање на сите извори на родовите разлики присутни во институционалните, регулаторните, образовните и традиционалните норми, развивање политики коишто ќе ги поттикнат жените да се вратат на пазарот на труд, разбивање на стереотипите и создавање еднакви можности за кариерен развој на жените (учество во лидерските и високите позиции), соодветна поддршка на жените од државата и работодавачите во однос на обврските кон семејството/децата, осмислување нови иновативни технолошки решенија коишто ќе овозможат поголема финансиска инклузија и пристап до финансирање на жените со ниски примања. На работилницата во организација на Катедрата по економија, на која и гувернерката одржа предавање, учествуваа и ректорката на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, проф. д-р Билјана Ангелова и претседателката на Организацијата на работодавачи на Македонија (ОРМ), д-р Владанка Трајкоска. Работилницата ја отвори деканот на Економскиот факултет, проф. д-р Предраг Трпески, а воведни обраќања имаа и професорките д-р Даниела Бојаџиева и д-р Билјана Ташевска....

На Волстрит, берзанските индекси пораснаа во средата, враќајќи ги загубите од претходните три дена, но тргувањето беше претпазливо, на што укажува намалениот обем на тргување. Dow Jones скокна за 1,22 отсто, на 39.760 поени, додека S&P 500 порасна за 0,86 отсто, на 5.248 поени, а индексот Nasdaq порасна за 0,51 отсто, на 16.399 поени. По три дена пад, Dow Jones и S&P 500 индексот значително пораснаа и достигнаа нови рекордни нивоа. Сепак, тргувањето беше претпазливо, на што укажува и намалениот обем на тргување. На американските берзи вчера се сменија 10,6 милијарди акции, додека во последните 20 дена просекот беше 12,2 милијарди. Инвеститорите се претпазливи бидејќи оваа недела има намалена работа, со оглед на тоа што во петок нема работа поради велигденските празници. И тој ден ќе биде објавен извештај за индексот на трошоци за лична потрошувачка. Тие податоци внимателно ги следат лидерите на ФЕД и би можеле да влијаат кога американската централна банка ќе почне да ги намалува каматните стапки. На неодамнешната седница, челниците на американската централна банка останаа на оценката дека годинава би можеле трипати да ги намалат каматните стапки. Ова ги охрабри инвеститорите бидејќи се плашеа дека ФЕД ќе го одложи намалувањето на каматните стапки во јануари и февруари поради зголемената инфлација во САД. Цените на акциите вчера пораснаа и на европските берзи. Лондонски FTSE индекс зајакна 0,01 отсто, на 7.931 поен, додека франкфуртски DAX порасна за 0,50 отсто, на 18.477 поени, а париски CAC 0,25 отсто, на 8.204 поени....

Увозните цени на зрната какао неодамна пораснаа во Германија, со најголем пораст во последните 20 години, потврди германскиот завод за статистика. Во јануари 2024 година цената е зголемена за 73,4 отсто во однос на претходната година, што се очекува да се одрази и на потрошувачката цена на чоколадото. Во март, швајцарскиот производител на чоколади Lindt & Sprüngli предупреди на пораст на цените на чоколадото. Компанијата на почетокот на годинава објави дека зголемените увозни цени на зрната какао „ќе резултираат со понатамошни зголемувања на цените во 2024 и 2025 година, под услов цените на какаото да останат на сегашното ниво“. Една од причините за забележителниот пораст е недостигот на какао на светскиот пазар како резултат на неуспешните жетви, особено во Западна Африка. Минатата година во Германија биле увезени 8 отсто помалку зрна какао во споредба со претходната година. Германија добила најголем дел од своето какао од Брегот на Слоновата Коска во 2023 година. Последното споредливо зголемување на цената беше во октомври 2002 година, кога трошоците за какао се зголемија за речиси 88 проценти. Во однос на февруари 2023 година, цените на производителите на чоколадо пораснале за 8,8 отсто во истиот месец годинава, што статистичкиот завод го опиша како „надпросечен“....

Комерцијална банка АД Скопје на 27.03.2024 година го одржа своето редовно Годишно собрание на акционери. Акционерите потврдија дека Банката ја заврши 2023 година со бруто-добивка во износ од 3.912,6 милиони денари. По пресметување на данокот на добивка од 331,2 милиони денари, нето-добивката на Банката изнесува 3.581,4 милиони денари. Акционерите на Банката донесоа Одлука за употреба и распоредување на нераспределената добивка во износ од 3.581,4 милиони денари и ја утврдија дивидендата за обичните акции во висина од 91% од номиналната вредност на акцијата, односно 910 денари за една акција. Исплатата на дивиденда ќе започне на 25.04.2024 година. Заради зголемување на вкупниот капитал на Банката и на книговодствената вредност на акциите на Банката, акционерите одлучија дел од добивката во износ од 1.377,4 милиони денари да се издвои во резерви. Дел од добивката во износ до 130 милиони денари се распределува во задржана добивка за инвестициски вложувања во 2024 година, која исто така го зголемува вкупниот капитал на Банката. Собранието ги усвои и финансиските извештаи и консолидираните финансиски извештаи, Годишната сметка на Банката и Консолидираната годишна сметка за 2023 година, Годишниот извештај за работењето во 2023 година и именуваше членови на Надзорниот одбор на Банката за следните четири години....

Околу 1.050 евра е просечната месечна нето плата што ја делел лани регулаторот на телекомуникациските оператори во земјата за своите 140 вработени. Ова го покажува пресметката од финансискиот извештај за 2023, каде што е објавено дека за нето-платите на вработените биле потрошени 107,2 милиони денари, односно за 4,65 отсто повеќе во однос на една година претходно. Во завршната сметка пишува дека просечната вработеност во последниот месец од годината била 140. Агенцијата за електронски комуникации (АЕК) во извештајот за работа наведува дека зголемениот трошок за платите се должи на зголемениот број на вработени, но не пишува за колку. Инаку вкупно се потрошени 163.122.060 денари кои биле реализирани за изплата на бруто платите, а во 2022 трошоците за оваа ставка биле 155,8 милиони. АЕК повремено објавува огласи во кои што се нуди почетна плата и до 90.000 денари, а понекогаш се бараат и работници без почетно искуство. Само пред нешто повеќе од една година бројот на вработени беше 120. Претходно медиумите лани објавија дека АЕК важи за институција која вработува сопруги на поранешни и актуелни функционери. Таму работеле сопругата на министерот за надворешни работи, Бујар Османи, потоа сопругите на поранешните генерални секретари на владата – Кирил Божиновски и Мартин Протуѓер, итн. Таму работи и снаата на шефот на Обвинителството за гонење организиран криминал и корупција (ОЈО ГОКК) Ислам Абази, како советник за компјутерски инциденти. Една година претходно таму се вработи и наставничка од музичкото училиште од Битола како соработник за информатички технологии. АЕК потрошил 580 милиони денари вкупно во 2023, што е за 230 милиони помалку од една година претходно. Приходите, главно од телекомуникациските оператори, изнесувал 635 милиони. Тоа значи дека била остварена добивка од 55 милкиони. Забележително е тоа што биле потрошени 150.000 евра како дневници за службени патувања, што е за 80 отсто годишно зголемување. 145.000 евра биле потрошени за К-15 и други награди што е годишно зголемување за дури 200 проценти. 28 милиони денари е трошокот за ангажирање на услуги од надворешни лица, што е за 10 отсто повеќе за една година. За компјутерска и мерна опрема се исплатени 103,7 милиони денари, или за 64,25 отсто повеќе....

Во изминатите седум години просечните плати растеле и во јавниот и во приватниот сектор. Зголемувањето е во распон од 31 до 91 процент. Податоците ги објави вицепремиерот задолжен за економски прашања, Фатмир Битиќи, кој на социјалните мрежи сподели графици, со наведени проценти и износите на просечните примања во 2016 и во 2023 година. „Зголемувањето на благосостојбата на нашите граѓани е главната цел на нашата влада. Во периодот 2016-2023 година забележавме извонредно зголемување на просечната плата не само во јавниот сектор, туку и во приватниот сектор. Ова се дел од секторите кои доживеаја најголем раст“, напиша на Битиќи. Најголемото зголемување од 91 процент е во секторот информации и комуникации. Во 2016 година просечната плата изнесувала 36.501, а во 2023 – 70.017 денари. Кај преработувачката индустрија, која е втора според процентуалниот раст – 88, просекот во 2016 бил 17.097, а лани 32.197 денари. За 82 насто е поправен просекот во рударство и вадење на камен, каде што во посочениот период има поместување од 26.247 на 47.958 денари. Од графиците се гледа дека најнизок раст од 31 процент има во секторот снабдување со електрична енергија. Просечната плата во 2016 била 37.226, а во 2023 – 49.089 денари. Пред нив, со 32 насто зголемување се платите во финансиските дејности, чиј просек од 39.699 пораснал на 52.762 денари. Некаде во средина се платите во научи и технички дејности со додадени 52 проценти (од 28.901 на 44.039 денари), здравствената и социјална заштита кои со плус 61 насто се зголемиле од 24.570 на 39.624 денари, секторот уметност, забава и рекреација – од 21.126 на 35.120 денари (+ 66%)…...

Компанијата „Тера Пауер“, кооснована од американскиот бизнисмен и филантроп Бил Гејтс (68), наскоро ќе започне со изградба на нуклеарни централи од новата генерација во САД. Извршниот директор на компанијата Крис Левеск вели дека неговата компанија ќе започне со изградба на локација во близина на сегашната електрана на јаглен во Кемерер, Вајоминг, САД, во јуни. Изградбата ќе започне и доколку дотогаш не ги добијат сите дозволи од надлежните органи, пишува „Фајненшл тајмс“. Планирано е нуклеарната централа да започне со работа во 2030 година, што ќе овозможи производство на поевтина, побезбедна и поеколошка енергија. „Тера Пауер“ собра една милијарда долари од инвеститорите. Наместо вода, ќе се користи течен натриум за ладење на реакторот, што го прави процесот поевтин. Поголемиот дел од работата првично на локацијата Кемерер нема да биде за нуклеарна активност, истакна Левеск, истакнувајќи ја предноста од користењето натриум за ладење на централата. Бил Гејтс помогна во основањето на Тера Пауер во 2006 година и оттогаш е нејзин претседател. Компанијата истакнува дека нејзината цел е да му обезбеди на светот подостапен, побезбеден и поеколошки тип на нуклеарна енергија. Нивниот натриумски реактор се очекува да чини четири милијарди долари, а половина од трошоците ќе ги покрие американското Министерство за енергетика. Иако руските и кинеските државни фирми веќе успеаја да работат со помали нуклеарни реактори, напредокот во развојот на слична технологија во САД е запрен во последниве години....

Според аналитичарите во Голдман Сакс, со приближно 8 отсто месечна добивка, златото има простор за раст, при што благородниот метал е на пат да достигне 2.300 долари за унца до крајот на годината. Во понеделникот фјучерсите (термински договори) поскапеа и се тргуваа до 2.182 долари за унца. Скапоцениот метал се смета за безбедно засолниште во време на геополитички тензии и пад на каматните стапки. Минатата недела Федералните резерви продолжија да сигнализираат дека ќе ги намали каматните стапки три пати оваа година. Состанокот на ФЕД „ги засили пазарните (и нашите) очекувања дека се веројатни три намалувања на каматните стапки оваа година, обезбедувајќи обновена поддршка за златото за тестирање и надминување на максимумот од претходниот март“, напиша тимот на аналитичари предводени од Саманта Дарт, пренесе Јаху фајнанс. Аналитичарите на „Голдман Сакс“ ја надградија прогнозата за просечната цена на златото за 2024 година од 2.090 долари на 2.180 долари за унца, со цел 2.300 долари до крајот на годината. Аналитичарите предвидуваат дека цените на златото ќе се движат кон втората фаза на консолидација во блиска иднина, без какви било геополитички изненадувања. Сепак, „значајните негативни страни, исто така, веројатно ќе бидат ограничени од издржливоста во физичките канали за купување“, напиша Дарт, повикувајќи се на кинескиот увоз на благородниот метал. „Сепак, ние продолжуваме да имаме конструктивен став за златото на среден рок, поткрепен со можното олеснување на ФЕД, што би требало клучно да го реактивира главно заспаното купување на ЕТФ“, напиша Дарт. Инаку, ЕТФ или „фондови со кои се тргува преку размена“ се фондови кои тргуваат на берзите, генерално следејќи специфичен индекс. Кога се инвестира во ETF, се добива пакет на средства што може да се купат и продат во текот на пазарните часови – потенцијално намалувајќи го ризикот и изложеноста, а истовремено помагајќи да се диверзифицира портфолиото. Порастот на цената на златото не е поврзан со неодамнешните одливи во ЕТФ поврзани со злато. Стратезите веруваат дека инвеститорите ги ротирале парите во биткоин ЕТФ додека токенот се „тркалаше“ кон нови врвови претходно овој месец. Централните банки купуваа злато на историски нивоа, што помогна да се зголеми побарувачката во последниве години. Прилагодено на инфлацијата, златото достигна рекордно високо ниво во 1980 година кога достигна 850 долари за унца, што би било еднакво на речиси 3.200 долари во денешни долари....

Според податоците на Државниот завод за статистика, индексот на прометот во индустријата, вкупно, во јануари 2024 година, во однос на јануари 2023 година, изнесува 87.2. Според главните индустриски групи, вкупниот промет во индустријата во јануари 2024 година, во однос на јануари 2023 година, бележи опаѓање кај Интермедијарни производи, освен енергија за 7.0 % и Капитални производи за 25.1 %, додека пораст бележи кај Tрајни производи за широка потрошувачка за 1.9 % и Нетрајни производи за широка потрошувачка за 8.0 %. Индексот на прометот во индустријата, вкупно, во јануари 2024 година, во однос на декeмври 2023 година, изнесува 85.8. Индексот на прометот во индустријата на домашниот пазар, во јануари 2024 година, во однос на јануари 2023 година, изнесува 102.5. Според главните индустриски групи, прометот во индустријата на домашниот пазар во јануари 2024 година, во однос на јануари 2023 година, бележи пораст кај Капитални производи за 34.3 % и Нетрајни производи за широка потрошувачка за 4.5 %, додека опаѓање бележи кај Интермедијарни производи, освен енергија за 2.5 % и Tрајни производи за широка потрошувачка за 3.5 %. Индексот на прометот во индустријата на домашниот пазар, во јануари 2024 година, во однос на декември 2023 година, изнесува 71.2. Индексот на прометот во индустријата на странските пазари, во јануари 2024 година, во однос на јануари 2023 година, изнесува 83.2. Според главните индустриски групи, прометот во индустријата на странските пазари во јануари 2024 година, во однос на јануари 2023 година, бележи опаѓање кај Интермедијарни производи, освен енергија за 8.7 % и Капитални производи за 26.5 %, додека пораст бележи кај Tрајни производи за широка потрошувачка за 3.0 % и Нетрајни производи за широка потрошувачка за 12.7 %. Индексот на прометот во индустријата на странските пазари, во јануари 2024 година, во однос на декември 2023 година, изнесува 91.0....

По формирање на идната влада на ВМРО-ДПМНЕ ќе поевтинат сметките за струја, поради укинување на тарифата за пристап на мрежа. Тарифата за пристап на мрежа од 200 денари е нова давачка која ја воведе СДС со цел да собере повеќе пари од граѓаните во буџетот, велат од ВМРО-ДПМНЕ. -Платформа 1198 предвидува укинување на мрежарината воведена од СДС. Мрежарината од 200 денари е неоснована давачка која удира по џебот на граѓаните. По формирање на владата ќе се ревидира тарифниот систем, и владата на ВМРО-ДПМНЕ ќе ја укине мрежарината од 200 денари, на која кога ќе се пресмета и ДДВ од 18%, доаѓаме до сума од 236 денари, пари за кои веднаш ќе се намалат сметките. Со оваа мерка секое домаќинство ќе заштеди по 3.000 денари годишно. Идната влада ќе ја врати државата на народот. Заврши времето на грабежи, додаваат од партијата....

Индексот на доларот кој ја покажува вредноста на американскиот долар во однос на другите шест најважни светски валути се движи околу 104,40 поени, додека вчера во ова време изнесуваше 104,20 поени. Истовремено, курсот на доларот во однос на јапонската валута порасна од вчерашните 151,40 на 151,97 јени, што е највисоко ниво во последните 34 години. На овие нивоа, јапонската централна банка интервенираше во изминатите години. И американската валута зајакна во однос на европската, па цената на еврото се лизна на 1,0825 долари, додека вчера во ова време беше 1,0840 долари. Цените на нафтата, од друга страна, паднаа. Цената на барелот на лондонскиот пазар утрово се лизна за 0,94 отсто, на 85,45 долари, додека на американскиот пазар барелот падна за 0,86 отсто, на 80,90 долари. Азиските инвеститори се внимателни На азиските берзи се тргуваше претпазливо во средата, како и на Волстрит претходниот ден, додека инвеститорите чекаат дали ќе интервенира јапонската централна банка, при што доларот во однос на јенот достигна највисоко ниво во последните 34 години. Индексот MSCI на азиско-пацифичките акции, без јапонските акции, во 07:00 часот беше во минус од 0,2 отсто. Во исто време, индексот Nikkei порасна на токиската берза за 1,2 отсто, додека цените на акциите во Австралија пораснаа за 0,5 отсто. Во Јужна Кореја, Шангај и Хонгконг тие паднаа меѓу 0,2 и 0,8 отсто. Азиските пазари се внимателни, како и вчера на Волстрит, кога цените на акциите паднаа трет ден по ред. Dow Jones загуби 0,08 отсто, додека S&P 500 се лизна за 0,28 отсто, а Nasdaq индексот 0,42 отсто. Минатата недела овие индекси достигнаа рекордни нивоа, а нема нови вести кои би поттикнале раст на цените на акциите. На неодамнешната седница, челниците на американската централна банка останаа на оценката дека годинава би можеле трипати да ги намалат каматните стапки. Ова ги охрабри инвеститорите бидејќи се плашеа дека ФЕД ќе го одложи намалувањето на каматните стапки во јануари и февруари поради зголемената инфлација во САД. Сепак, сите добри вести веќе се вградени на пазарот, кој расте веќе петти месец по ред, па прашање, велат аналитичарите, е дали сè уште има простор за раст на цените на акциите. Во фокусот на инвеститорите оваа недела ќе бидат новите податоци за инфлацијата во САД, кои би можеле да укажат кога централната банка ќе почне да ги намалува каматните стапки. Но, извештајот за индексот на трошоците за лична потрошувачка, кој внимателно го следат лидерите на ФЕД, нема да биде објавен до петок, кога најголемата светска берза ќе биде затворена за празникот Велигден. „Најважните нови податоци ќе бидат објавени во петок. Дотогаш нема да има никакви значајни извештаи, така што не очекувам да се случи нешто значајно на пазарот“, вели Стивен Масока, потпретседател во Wedbush Securities....

СЛОВЕНЕЧКАТА ПРОСЕЧНА ПЛАТА ПОГОЛЕМА ОД ДВЕ НАШИ, ПРОДОЛЖУВАМЕ ДА КАСКАМЕ ЗАД РЕГИОНОТ Македонија и понатаму останува земја со најниска просечна нето-плата споредено со земјите од поранешна Југославија. Според последните податоци од Државниот завод за статистика, а кои се однесуваат за јануари, нашата просечна нето-плата достигна 39.542 денари, но за жал, таа е пониска од декемвриската кога била 39.998 денари. Порталот Пари направи споредба на платите врз основа на податоците што ги објавија националните статситички агенции и според нив, очекувано највисоката плата е во Словенија, каде просечната нето заработувачка во јануари била 1.474 евра, или 90.945 денари. Тоа е повеќе од две-просечни плати во Македонија! Она што уште повеќе разочарува е дека, барем според најавите на политичките парии кои почнаа да ги претставуваат своите изборни програми, на ваков просек не можеме да се надеваме ниту по 4 години. СДСМ најави дека просечната плата до 2028 година ќе стигне 1.100 евра. ВМРО-ДПМНЕ засега не лицитира со износ на просечна плата, но најавува 55.000 нови работни места и раст на БДП од 5%. Веднаш пред Македонија, по нивото на прсечна нето-плата е Босна и Херцеговина со просек од 1.328 конвертабилни марки, или 41.812 денари, што е 5,7 % повеќе отколку просекот во Македонија. Црна Гора е две позиции пред нас, со просек од 819 евра, или претворено во наши пари 50.436 денари. Тоа е за 27,5% повеќе од нашата плата. Во Србија просечната плата во јануари била 96.836 динари, или 50.870 денари, што е за 28,7% поголема од нашата просечна плата. Во Хрватска, просекот е веднаш зад Словенија, што значи дека има втора највисока просечна плата во регионот од 1.239 евра, или 76.250 денари. Хрватскиот просек е за 92,8% поголем од нашиот. Извор: Национални статистики на одделни држави КАКВИ СЕ ЦЕНИТЕ? Јасно е дека самото претставување на просечните плати не ја одразува и нивната куповна моќ. Во различни земји има и различни цени. Обично се вели дека Македонија има и најниски цени, но сепак едно е јасно дека тие не се повеќе од двојно пониски отколку во Словенија, ниту пак 28,7 проценти пониски од Србија, или 92,8% пониски отколку во Хрватска, колку што се поголеми тамошните плати. Дури, многу цени во регионот пронајдовме приближно исти. Колку за илустрација, прелиставме неколку онлајн каталози во регионот. Впечатокот е дека цените на дел од храната во Србија се 15-тина проценти повисоки од оние во Македонија, а за толку се повисоки и цените на средствата за хигиена. На пример, конвертирано во наши пари, кравјото сирење во Србија е околу 420 денари за еден колограм, додека кај нас околу 360, што значи дека е нешто под 20 проценти поевтино. Јајцата се слично како и во Македонија, околу 80 денари за 10 јајца, свинскиот бут во Србија е околу 480 денари, слично како и кај нас, зејтинот 80 денари. Во он-лајн продавниците на Црна Гора, кравјото сирење е како кај нас, околу 360 денари, свински бут е околу 500 денари, зејтин најдовме за 60 денари. Во Босна можевме да видиме дека 1 килограм „сомборска фета“ е околу 360 денари, еден килограм свинска крменадла е 300 денари. Го разлиставме и онлајн каталогот на Плодине во Хрватска. Десет јајца се 80 денари, кашкавалите од 700 денари па нагоре, пршута се рекамира за 1.000 денари за килограм, свежа риба „бранцин“ е 550 денари во пакување од 720 грама. КАКО РАСТЕА ПЛАТИТЕ ВО РЕГИОНОТ? Во Македонија стивнува инфлцијата, но затоа 2023 година ја одбележавме како земја со највисок раст на цените во регионот. Таквиот раст не беше проследен со растот на платите, па често статистичките податоци покажуваа многу помал реален раст на платите со вклучена инфлациа, отколку што тие растеа номинално. Сепак, анализата на Пари покажува дека номинално во јануари просечната нето плата во Македонија се зголемила најмногу во однос на регионот. Кај нас јануарскиот просек во 2024 година е поголем за 16,5 проценти во однос на истиот месец од 2023 година, во Србија растот е 15,9%, во Хрватска 13,3%, во Босна и Херцеговина 9,9%, во Црна Гора 8,2% и во Словенија каде што лани имаше и најмала инфлација, номиналниот годишен раст на плати е најнизок и изнесува 5,6%. Раст на јануарска плата на годишно ниво Извор: Национални статистики на одделни држави (пари.ком.мк)...

Советот на ЕУ усвои Регулатива за подобрување на заштитата на географското потекло и на квалитетот на вината, алкохолните пијалаци и земјоделски производи, со која истовремено се поедноставува процедурата за регистрација на заштитените брендови. Според ЕУ, како што јави дописникот на МИА од Брисел, оваа Регулатива ќе донесе видливи придобивки за руралната економија и ќе го заштити гастрономското наследство на ЕУ ширум светот. Со законската регулатива, производителите добиваат овластувања и одговорност да менаџираат со нивните производи со гарантирано географското потекло, како и можност за нивна заштита од злоупотреба на имињата на брендовите. Земјите членки добиваат ингеренција да назначуваат т.н. „признати групи на производители“, кои ќе имаат ексклузивни права да го користат името на брендот на нивните производи со заштитено географско потекло. Регулативата ќе стапи во сила 20 дена по нејзиното објавување во Службениот весник на ЕУ. Заштитеното географско потекло гарантира права на интелектуална сопственост кои ги штитат имињата на производите со специфични карактеристики, квалитети или специфична репутација поврзани со областа во која се произведуваат. Тие производи се заштитени од копирање или фалсификати, за ознаката за заштитено географско потекло гарантира дека се произведени во согласност со високите стандарди во регион од кој потекнуваат. Покрај за одредени производи, како Пармезанот, Шампањот, Каламата маслинките, Полската водка или сирењата Манчего и Гријер, ЕУ има и систем на заштита на традиционалните специјалитети од одредена географска област, како на пример пицата Наполитана....

Министерството за здравство треба да изработи анализа со којашто ќе се утврди дали никотинските вреќички се безбедни за населението од здравствено токсиколошки аспект и дали производот треба да биде во слободна продажба во државава или при евентуално одобрување на пазарот треба да се стави забрана за продажба на лица помлади од 18 години. Такво задолжението Министерството за здравство добило од Владата која на седница разгледала и усвоила Информацијата од Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство, за законски основ за никотински вреќички. -Задолженија, во врска со Информацијата, има до повеќе надлежни органи и институции, меѓу коишто првенствено до Министерството за здравство. Ова министерство треба да изработи анализа со којашто ќе се утврди дали никотинските вреќички се безбедни за населението од здравствено токсиколошки аспект и дали производот треба да биде во слободна продажба во Република Северна Македонија, или при евентуално одобрување на пазарот треба да се стави забрана за продажба на лица помлади од 18 години, наведува во соопштение владината прес-служба....

Добивка од 24,7 милиони евра оствари скопската Цементарница „Усје“. Резултатот, секако, во најголем дел е базиран на основниот производ, цементот, и неговиот пласман на домашниот и на странските пазари. Иако остварувањата се пониски од 2022, профитот е поголем, што се должи и на намалените трошоци. Поголемиот дел од продажбата – 64 проценти, е реализирана на домашниот терен, а 36 отсто се извоз. Вкупниот прилив од продажбата на готови производи изнесува 6.279.878 илјади денари или 101,9 милиони евра. Од нив, 65,58 милиони евра се со домашно потекло, а од странските пазари се слеале 36,31 милион евра. Од домашната продажба на цемент се остварени над 60 милиони евра, што е помалку во споредба со 2022 година и со тогаш забележаните 61,9 милиони евра. Затоа, пак, повеќе од двојно се зголемени приходите од пласманот на цемент во странство. Од 11,3 милиони евра во 2022, на над 25 милиони евра лани. За петнаесетина милиони евра се пониски расходите. Во текот на 2022 се мереле со 94,87 милиони евра, додека на крајот од минатата година изнесувале 79,73 милиони евра. Очекувањата за годинава се умерени. Од „Усје“ се надеваат на зголемена продажба и на намалени производни трошоци, што на крајот ќе се ефектуира во зголемување на оперативниот профит. Цементарницата „Усје“ речиси седум децении произведува цемент и други градежни материјали. Членка е на Групацијата „Титан“. Се вбројува меѓу најголемите компании во земјата, која вработува повеќе од 300 лица. Управува со три рудници, а производите, освен на домашниот, ги пласира и на пазарите во регионот, Албанија, Косово и Бугарија....

Цените на становите уриваат рекорди. Македонија е лидер во регионот по раст на ценатата за метар квадратен. Според анализата на бугарски 24 часа, минатата година недвижнините поскапеле за 20,6 отсто. Зад нас е Албанија – над 17,5 %,Бугарија под 10, Србија 6,5, Хрватска 3,5 отсто. Цените во центарот на главниот град, Скопје, во моментов достигнуваат од 2,000 до 2,5 илјади евра за квадрат. Поевтини се на периферијата, но и таму квадрат чини над 1,000 евра. Растот е нелогичен, велат од Сојузот на Стопанските Комори. Не го следи порастот на платите, а згора на тоа каматите на кредитите растат, така што интерес за купување имаат само тие што претходно заработиле пари. – Секогаш ми претставувало нелогичност и според сите анализи кои ги иамме направено заклучуваме дека станува збор за моментален раст, како реакција на шоковите кои ги имавме изминативе години. Но реално условите нема да дозволат ваква дискрепанца помеѓу платите и можноста да се купи стан. Можеби некој кој работел во странство, се враќа и има пари да си купи стан, но со вакви цени, ова е неодржливо за наш стандард, изјави Трајан Ангелоски, претседател на Сојуз на Стопански Комори. Причина за ваквиот пораст на цените, според анализата на бугарскиот весник е што од 2020та сме во формални преговори за влез во Унијата, па стануавме место интересно за инвестирање. Но кај нас – нема ниту странци, ниту толкава куповна моќ за граѓаните да си дозволат вакви цени, вели Ангелоски. Затоа очекува стабилизација следниот период. – Можеби цените ќе останат на ова нови, но ќе се сменат условите. Другите трошоци, на работна сила, на метријали, ќе почнат да растат, и ќе дојдеме до една логична пазарна следственост на цените. Да видиме и во кој правец ќе одат даноците за становите, но и можностите за инвестирање во други извори, додава Ангелоски. Инаку според податоците на Народната банка, минатата година, во првиот квартал становите поскапеле за скоро 19%, по што следи тренд на опаѓање и последниот квартал растотот изнесувал 7 отсто....

ОВЕН Тешкотиите ќе ве вознемират и ќе ве натераат да размислите за вашите проблеми. Ги создавате со вашата брзање и необмислување на деталите и на работното место и дома. Денеска имате многу состаноци. Не се согласувајте да учествувате во инвестициски проекти. БИК Бидете рационални на работното место. Денот ви ветува дека ќе ги завршите успешно обврските и покрај тешкотиите. Ако патувате, бидете внимателни. Ако ги сфатите сеопфатните барања на судбината поврзани со вас, станува јасно дека сега не е време да преземете нови задачи и да ги остварите вашите соништа и планови. БЛИЗНАЦИ Не се јадосувајте се околу вашите непријатности. Стабилизирајте ги освоените позиции. Не влегувајте во потфати. Не кажувајте си дека животот ви е збркан затоа што овие песимистички мисли се привремени. Прифатете ги околностите и наскоро ќе уживате во вашите успеси. Во ваша моќ е да им докажете на колегите дека сте способни да ги постигнете своите цели и да им помогнете. РАК И покрај тензијата која ве обзема од утрото, интересните вести кои долго ги чекате ќе ви го подобрат расположението. Одвојте време за да бидете среќни и да се опуштите. Бидете одговорни и претпазливи. Стабилизирајте ги односите дома и уживајте во хармонијата што сте ја постигнале на работното место. Поддржете ги идеите на вашите колеги. ЛАВ Анализирајте го вашето однесување и ќе видите дека депресијата во која сте заглавени е без причина. Вашата вечна желба да блеснете ќе ви приреди непријатна шега. Зафатете се со работата. Немојте постојано да мрморите дека никој не ви помага или не ве поддржува, туку размислете дали тоа што сакате да го постигнете е реално и дали ќе ви донесе полза. ДЕВИЦА Ве очекува успешен ден, вклучително и на деловен план, кој може да ви направи пресврт во животот. Ќе ви биде понудено подолго патување и средби со интересни луѓе. Размислете дали да го прифатите. Почетоците не се пожелни. Стабилизирајте го она што сте го постигнале. Сфатете го значењето на претстојните професионални должности. ВАГА Склони сте кон самоанализа и, на сечие изненадување, подготвени сте да ја преземете вината на другите. Со овие ваши грижи и сомнежи само си нанесувате штета. Вашата помош нема да биде ценета. Ќе заслужите да ви се потсмеваат. Откажете се од вашите намери да им помагате на колегите. Вашите проблеми лесно се решаваат. СКОРПИЈА Денеска е добро да го посветите вашето време на организациска работа која е релевантна за вашите планови. Направете ги потребните познанства. Ќе се справите брзо и без проблеми со работните задачи во текот на денот. Чувствителни сте на критики поврзани со вашите професионални можности, но тоа е неизбежен дел од вашите успеси. СТРЕЛЕЦ Денот ветува емоции и нервоза кои ќе доведат до неочекувани пресврти. Избегнувајте деловни состаноци и телефонски повици до пладне. Ако избувнете без причина, ќе ги расипете веќе воспоставената стабилни односи. Во никој случај не правете непотребни трошоци. Планирајте ја рационално вашата работа и распоредете ги силите за да избегнете проблеми. ЈАРЕЦ Поставете почеток без стрес на важни работни задачи од кои зависи вашата иднина. Слободно користете ги информациите што ги добивате. Не правете грешки на вашето работно место. Не избрзувајте со заклучоците и не пројавувајте горделивосст без причина, доколку ви е упатена забелешка. ВОДОЛИЈА Сите ќе разберат и ценат колку сте упорни и ќе се уверат дека на вас може да се смета. Ќе решите спор на работното место и ќе надминете многу од вашите службени задачи. Бидете внимателни кога комуницирате со луѓе кои не ги познавате и не ги споделувајте вашите планови за излез од финансиската криза и начините за финансиска стабилизација. РИБИ Вестите можат да влијаат на вашата душевна состојба затоа што сте сочувствителни. Тие не влијаат директно на вас, но се однесуваат на колегата кого го чувствувате близок. Поддржете го со вашето присуство. Бидете внимателни на деловните состаноци. Запаметете ги сите детали во разговорите за да одговорите на барањата пред да започнете со работата....

Само по основ на потрошувачки кредити граѓаните должат скоро 2 милијарди евра. Кредитните услови, пред се преку каматите и провизиите, ќе олеснуваат, пишува Порталб.мк. Со почетокот на оваа економска година банкарите очекуваат зголемен побарувачка на кредити и од страна на фирмите и од граѓаните. Просечната камата на вкупните кредити на ниво од 5,55% Минатата година помина во знакот на „поскапи“ кредити поради заострената монетарна политика што ја водеше НБМ, но стартот на банкарската 2024 та покажува забавување на растот на каматите. Банкарите во најновата Анкета на НБМ изјавиле дека очекуваат олеснување на каматите за потрошувачките кредити кои се „најбарани“ од страна на населението. „Се забележува доста послабо нето-заострување кај каматните стапки на станбените кредити, во споредба со анкетата од претходниот квартал, при мало нето-олеснување на каматните стапки на потрошувачките кредити. Провизиите кај станбените кредити бележат посилно нето-олеснување“, се наведува во Анкетата. Во првиот месец од годинава просечната камата на вкупните кредити изнесувала 5,55% и била зголемена за само 0,08% во однос на декември лани. Но вкупно, кај новоодобрените кредити се забележуваат „пониски камати“ – просечна стапка од 5,22% која во однос на декември е зголемена за минимални 0,01%. Попрецизно, податоците покажуваат дека во јануари во однос на декември има пад на каматите за новоодобрените кредити за фирмите за кои е регистрирана просечна стапка од 5,21% која е на најниско ниво од јануари 2023 та година. Вкупни кредити Новоодобрени кредити Фирми 5,44% 5,21% Домаќинства 5,65% 5,26% Освен олеснување кај каматите се забележува и посилно нето-олеснување кај провизиите за станбените кредити кои исто така имаат голем удел во „кредитната задолженост“ на населението. Според најновите податоци од НБМ, во февруари во однос на јануари вкупните кредити се зголемени за 0,9% достигнувајќи ниво од скоро 7,3 милијарди евра. Од нив 3,4 милијарди евра должат фирмите а 3,7 милијарди евра домаќинствата. Кредитна активност ( февруари2024) Вкупни кредити 7 273 000 000 евра Корпоративен сектор 3 478 280 000 евра Население 3 754 334 415 евра Извор: НБМ „Потрошувачките кредити, како најзастапена категорија, бележат месечно и годишно зголемување од 0,7% и 6,3%. Овој месец, станбените кредити остварија месечен раст од 0,6% а автомобилските кредити, во февруари се намалија за 2,1% додека кредитите одобрени на кредитни картички на месечно ниво се пониски за 1,8%“, соопштија од НБМ. Според податоците, населението и натаму е најзадолжено по основ на потрошувачки кредити чиј износ во февруари достигна скоро 1,94 милијарди евра. Следуваат станбените кредити во износ од 1,37 милијарди евра а на трето место се кредитните картички на кои граѓаните должат 154,7 милиони евра Кредитна задолженост на население Потрошувчки кредити 1 938 263 000 евра Станбени кредити 1 375 146 100 евра Кредитни картички 154 773 000 евра Меѓубанкарската конкуренција – главен фактор за олабавување на условите И покрај затегнатата монетарна политика што се водеше минатата година, кредитирањето беше во пораст. Трендот на промена на условите за одобрување на кредити за домаќинствата, кој се очекува да влијае врз раст на кредитирањето, пред сѐ, е резултат на меѓубанкарската конкуренција. „Конкуренцијата од другите банки е главниот фактор којшто придонесува за нето-олеснување на кредитните услови кај станбените и кај потрошувачките кредити, посилно во споредба со претходната анкета (особено кај потрошувачките кредити)“, се наведува во Анкетата. Олеснувањето на кредитните услови, според менаџерите на банките се очекува да биде проследено со зголемена побарувачка на кредити. „Во првиот квартал од 2024 година, банките повторно очекуваат изразено нето-зголемување на побарувачката на вкупните кредити од страна на домаќинствата и посилно нето-зголемување на побарувачката на корпоративните кредити“, оценуваат банкарите. Оваа година започна со пониски стапки на инфлација со прогноза таа да се движи во умерени рамки поради што се очекува можно олабавување на политиките на Централните банки што треба да води и кон намалување на каматите за кредитите....

Просечната месечна исплатена нето-плата по вработен во јануари годинава изнесува 39 542 денари и во однос на јануари лани е зголемена за 16,5 проценти, објави денеска Државниот завод за статистика (ДЗС). Ваквото зголемување се должи, пред сѐ, на зголемувањето на просечната месечна исплатена нето-плата по вработен во секторите: Јавна управа и одбрана; задолжително социјално осигурување (27,8 проценти), Снабдување со вода; отстранување на отпадни води, управување со отпад и дејности за санација на околината (19,2 проценти) и Земјоделство, шумарство и рибарство (19,1 процент). Намалување на просечната месечна исплатена нето-плата по вработен, во однос на претходниот месец, е забележано во секторите: Градежништво (10,9 проценти), Преработувачка индустрија (4,9 проценти) и Трговија на големо и трговија на мало; поправка на моторни возила и мотоцикли (3,8 проценти). Просечната месечна исплатена бруто-плата по вработен во јануари годинава изнесува 59 392 денари....

На Волстрит берзанските индекси паднаа во понеделникот, бидејќи инвеститорите и натаму се претпазливи откако цените на акциите се искачија на рекордно ниво минатата седмица. Индексот Dow Jones загуби 0,41 отсто, на 39.313 поени, додека S&P 500 се лизна за 0,31 отсто, на 5.218 поени, а индексот Nasdaq 0,27 отсто, на 16.384 поени. Минатата седмица индексите скокнаа за повеќе од 2 отсто, што е нивна најголема неделна добивка оваа година, откако челниците на американската централна банка останаа на своите проценки дека оваа година би можеле трипати да ги намалат каматните стапки. Ова ги охрабри инвеститорите бидејќи стравуваа дека Fed ќе го одложи намалувањето на каматните стапки во јануари и февруари поради зголемената инфлација во САД. На пазарот позитивно влијаеше и зголемувањето на прогнозата на шефот на Fеd за економски раст оваа година од претходните 1,4 на 2,1 отсто. Сепак, сите добри вести веќе се вградени на пазарот, кој расте веќе петти месец со ред, па прашање, велат аналитичарите, е дали сѐ уште има простор за раст на цените на акциите. Во фокусот на инвеститорите оваа седмица ќе бидат новите податоци за инфлацијата во САД и европските земји, кои би можеле да укажат кога централните банки ќе почнат да ги намалуваат каматните стапки. Минатата седмица инвеститорите беа пријатно изненадени од швајцарската централна банка, која неочекувано ги намали каматните стапки за 0,25 процентни поени на 1,5 отсто. Таа е првата голема централна банка која ги намали каматните стапки, по долгиот циклус на затегнување на монетарната политика, што на пазарот се гледа како прв сигнал дека борбата против инфлацијата во западните земји е речиси добиена. Внимателно вчера се тргуваше и на европските берзи. Лондонскиот FTSE индекс ослабе за 0,17 отсто, на 7.917 поени, додека франкфуртски DAX порасна за 0,30 отсто, на 18.261 поен. Парискиот CAC остана речиси непроменет на 8.151 поен....

Извршниот директор на Боинг, Дејв Калхун, најави дека ќе се повлече од функцијата на крајот на годината по серијата несреќи во еден од најголемите американски производители на авиони. Ниту Лари Келнер, уште еден од лидерите на компанијата, планира да се кандидира за реизбор на висока функција, пренесува АП. Боинг, исто така, објави дека Стен Дил, претседател и извршен директор на единицата за комерцијални авиони, ќе се повлече од компанијата, пренесува агенцијата Бета. Промени во управувањето Акциите на Боинг скокнаа за 2,1 отсто откако производителот на авиони објави големо менување на менаџментот. Компанијата кон крајот на февруари соопшти дека раководителот на нејзината програма за производство на патнички авиони 737, Ед Кларк, заминува како дел од менаџментот неколку недели откако вратата на авионот паднала за време на лет над Орегон. Акциите на Боинг паднаа за повеќе од 27 отсто во 2024 година по инцидентот....

Комерцијална банка информира дека склучи договор за продажба на имотот на комбинатот Еуроникел индустри од Кавадарци со друштва основани од холандската холдинг компанија Polynickel Holding BV, која е дел од групацијта Yildirim Group. За финална реализација на купопродажниот договор останува уште да се исполнат сите правни и регулаторни предуслови. Во истовреме, Банката со групацијата Yildirim склучи договор за продажба и на имотот на фабриката Нова рефрактори во Пехчево. Убедени сме дека продажбата е долгорочно решение за комбинатот Еуроникел имајќи го предвид кредибилитетот и капацитетот на Yildirim групацијата. Веруваме дека со ова е надминат неизвесниот период за сите доверители и, пред сѐ, за вработените во комбинатот, кои покажаа максимална посветеност и професионалност и покрај тешката состојба во која се најдоа не по нивна вина. Групацијата Yildirim е глобален индустриски конгломерат со седиште во Амстердам и во Истанбул. Основана е во 1963 година и моментално работи во 56 земји на 5 континенти, вработува 25.000 лица во девет индустрии: метали и рударство, управување со пристаништа, вештачки ѓубрива и хемикалии, енергија и енергетски производи, транспорт и логистика, финансиски услуги, градежништво и недвижности и меѓународната трговија. Во целиот изминат период од декември 2023 година, кога Комерцијална банка го презеде имотот на комбинатот во своја сопственост, бевме посветени на наоѓањето сериозен инвеститор кој ќе ја продолжи дејноста на еден од најзначајните индустриски капацитети во земјата. Со цел да се одржи комбинатот во добра состојба за безбедно и ефикасно рестартирање на производниот процес, Банката во изминатите четири месеци обезбеди речиси 100 милиони денари за одржување на технолошкиот минимум на комбинатот и за давање шанса за продолжување на работењето. Банката останува посветена и понатаму да придонесе со сите свои капацитети за фер наплата на доверителите и вработените во рамките на стечајната постапка. Прв услов за тоа е сите должници на Еуроникел веднаш да ги платат своите обврски....

Ниска инфлација од 2,5 проценти, ниската невработеност од 7,5 проценти, растот на економијата до пет проценти годишно, заедно со капитални инвестиции од три милијарди евра се реална инјекција за спас на македонската економија, истакна Иванка Василевска, пратеничка на ВМРО-ДПМНЕ, во вечерашната дебата на ТВ Телма. „Од овој аспект, дали платата ќе биде волкава или толкава ги сметаме за несоодветни во еден ваков период на неизвесност, кога треба да се постават темелите и кога треба да се направи една транспарентна економска политика во која самата инфлација нема да ги изеде овие покачувања на платите“, изјави Василевска. Таа нагласи дека сиромаштијата во Македонија денеска го достигнува пикот. „Преку 500.000 граѓани во Македонија дневно живеат со 150 денари, преку 84.000 граѓани со помалку од 50 денари. И тоа е реалниот одраз на другите аспекти кои што се рефлектираат и во македонското општество“, вели Василевска....

Според податоците на Државниот завод за статистика, во јануари годинава во земјава се потрошени 777 650 МWh електрична енергија, 44. 243 мил.нм3 природен гас, 397 123 тони јаглен и 80 929 тони нафтени продукти. Бруто-домашното производство на електрична енергија учествува со 76.4 % во бруто-домашната потрошувачка наелектрична енергија, додека 99. 4 % од вкупната потрошувачка на јаглен се употребени за производство на електричнаенергија....

Европската комисија отвори истрага за неусогласеност на некои од правилата на „Алфабет“, „Епл“, „БајтДенс“ и „Мета“ со Законот на ЕУ за дигитални пазари (ДМА), јави дописникот на МИА од Брисел. Истрагата е отворена поради сомнеж на Комисијата дека овие компании, кои имаат статус на „вратари“, не ги почитуваат нивните обврски согласно Законот и тоа „Алфабет“ во делот на менаџирањето кај „Гугл Плеј“ и самоистакнувањето на „Гугл Срч“, кај „Епл“ при менаџирањето на „Еп Стор“, како и при моделите за плаќање на „Мета“ и „Сафари“ на „БајтДенс“. Покрај тоа, во рамки на истрагата ќе се испитува новата структура на „Епл“ за наплата на надоместоците за алтернативните продавници за апликации и праксата за рангирање на „Амазон“ на нејзините платформи, како и сомнежите дека компанијата не ги исполнува обврските да им овозможи на крајните корисници лесно да ги деинсталираат софтверските апликации на иОС, да ги менуваат стандардните поставки и да изберат алтернативна стандардна услуга. Според ЕК, истрагата треба да утврди и дали „Алфабет“ и „Епл“ ги почитуваат нивните обврски од ДМА со кои се должни да им овозможат на развивачите на апликации бесплатно да ги „насочуваат“ потрошувачите кон понуди кои не се дел од е-продавниците за апликации на „вратарите“. Комисијата е загрижена дека мерките што ги преземаат „Алфабет“ и „Епл“ можеби не се целосно усогласени со одредбите од ДМА, бидејќи воведуваат различни ограничувања за промоција на понудите од страна на креаторите на апликации. Во истрагата против „Алфабет“ треба да се утврди и дали при прикажувањето на резултатите од пребарување на „Гугл Срч“ се дава приоритет на понудите на платформите од мрежата на „Гугл“, како „Гугл Шопинг“, „Гугл Флајтс“ или „Гугл Хотелс“, пред конкурентските веб страници. Комисијата се сомнева дека „Алфабет“ нема фер и недискриминаторски однос кон останатите платформи. Истрагата против „Мета“ треба да утврди дали компанијата ги користи личните податоци на корисниците преку различни основни платформски услуги без нивна согласност. Комисијата, исто така, ќе преземе истражни чекори за собирање факти и информации дали „Амазон“ можеби ги фаворизира сопствените брендови на „Амазон Стор“. Комисијата планира да ја заврши истрагата во рок од 12 месеци, по што ќе донесе одлука за евентуалните следни чекори. Доколку се утврди прекршување на правилата од ДМА, Комисијата може да изрече парични казни во износ до 10 отсто од вкупниот промет на компанијата на глобално ниво, а во случај на нивно повторување казните може да достигнат и до 20 отсто од приходите. Дополнително, во случај на систематски прекршоци, Комисијата може да донесе дополнителни правни лекови како што обврзување на „вратарот“ да го продаде бизнисот или негови делови или да му забрани стекнување дополнителни услуги поврзани со системската неусогласеност. Законот за дигитални пазари има за цел да обезбеди фер пазари во дигиталниот сектор и ги регулира односите помеѓу деловните корисници и потрошувачите во дигиталната економија. Согласно Законот, „Алфабет“, „Амазон“, „Епл“, „БајтДенс“,„Мета“ и „Мајкрософт“ во септември 2023 година беа прогласени за „вратари“ на дигиталните пазари, по што тие до 7 овој месец мораа целосно да се усогласат со сите обврски за ДМА....

Граѓаните кои сакаат да купат јагне за празникот Велигден, ќе треба да потрошат околу 100 евра. Како што велат сточарите, големината на јагнето и квалитетот ја дефинираат цената. Според нив, кога купуваат, граѓаните гледаат да поминат поевтино. Сепак, сточарите се надеваат на подобри времиња. „Се купува, ама најискрено не е како порано. Последниве години е криза, слабо е, тешко се одлучуваат за јагне. Повеќето бараат преку цела година за курбан, а пред празниците ретко“, вели Мирсад Дрндар, сточар. И оваа година како и претходните, македонското јагне заврши на странски пазар, најчесто на италијанскиот, а дел ќе се продаде на домашниот пазар. „Од фармер најскапото е 300 денари за килограм жива мера. Ако фармерот го заколе, цената е од 450 до 550 денари за килограм. Зависи кое јагне, според квалитетот. Прва класа ќе изнесува 450 до 480 денари килограм, млечно, младо јагне. Втора класа е ако јагнето жива мера е над 20 килограми. Тоа е до 530 денари, ако го земаат од фарма, а во кланица е поскапо, над 600 денари за килограм. Од фарма е поевтино и купувачот ќе види кое јагне го сака. Купуваат и од фармери директно, ако има јагниња. На граѓаните им е скапо, на нас евтино. Нас ни е поволно да дадеме поголема количина на кланиците“, вели Скендер Аме од Здружението на сточари Даши од Дебар. Друг сточар објаснува дека нема голем интерес за одгледување на стока и купувачите треба да се навикнат дека цените мораат да бидат повисоки. „Една кутија цигари нели е луксуз? Јас милам дека јагнето не е луксуз. Слабо купуваат луѓето. Немаат пари и повеќе народот троши по ресторани отколку да си купи јагне. Нормално дека се смени начинот на живот. За разлика од сега, порано луѓето повеќе купуваа јагниња. 100 евра ќе му требаат на купувачот да си купи јагне од сточар. Во кланица ќе биде поскапо, затоа што мора и за нив да има заработка. Има луѓе што договараат месец однапред, а некои на последен ден пред празникот бараат јагне. Сточкиот фонд во државата се намалува, така што во иднина можеби ќе дојде време кога ќе бидат спремни да платат и по 300 евра за јагне, ама ќе нема од каде да купат и тоа ќе биде најлошо. Често слушам се зборува дека сирењето е луксуз, јагнето е луксуз, но треба да сфатиме дека нема кој да одгледува стока веќе и дека во општеството има и други работи кои се луксуз“, објаснува сточар од Скопје. Инаку, мнозинството јагниња се откупени за извоз за католички Велигден. Како што велат сточарите, откупната цена од 220 до 240 денари за килограм жива мера е ниска и не ги покрива основните трошоци....

Просечната бруто-плата во јануари изнесувала 132.372 динари (околу 1.129 евра), а просечната нето плата 95.836 динари (околу 817.63 евра), објави денеска српскиот Републички завод за статистика (РЗС). Во однос на истиот месец од претходната година, просечната бруто-плата е номинално повисока за 15,9 отсто, а реално за 8,9 отсто, додека просечната нето-плата е номинално повисока за 15,8 отсто, односно реално за 8,8 отсто. Во однос на декември лани, просечната јануарска бруто-плата е номинално повисока за 1,5 отсто, а реално за 1,2 отсто, додека просечната нето плата е номинално повисока за 0,8 отсто, а реално за 0,5 отсто. Просечната нето заработка за јануари изнесува 73.733 динари, што значи дека 50 отсто од вработените оствариле заработка до оваа сума....

Европската комисија планира луѓето кои се на практична работа во една компанија да бидат платени и тоа да стане стандард во ЕУ бидејќи кај членките има разногласие во однос на ова прашање. Комисијата неодамна ја презентира новата директива со која сака да ја спречи експлоатација на луѓето кои се на практична работа, кои се сметаат за евтина работна рака. – Практикантството може да биде одлично прво работно искуство за младите, но овие стажирања мора да бидат квалитетни, со јасна компонента за учење, а исто така мора да бидат платени – изјави европскиот комесар за труд Николас Шмит на презентацијата на директивата. Донесувањето на директивата, според очекувањата на Брисел, треба да го подобри недостигот на квалификувани работници. Според податоците на Комисијата, во 2019 година имало повеќе од 3 милиони практиканти во ЕУ, од кои околу половина биле неплатени. Но, според она што е познато за директивата предвидени се исклучоци кои се можни доколку постојат „објективни причини“ практикантите да бидат платени поинаку од другите вработени. Според информациите, тоа може да биде случај, ако задачите на практикантот вклучуваат помала одговорност или помал интензитет на работа. Исто така, треба да се осигура дека практикантството не е замена за редовните работни места. Компаниите исто така треба активно да соопштуваат колку слободни работни места имаат, колку трае практиката и какви се условите за работа. За Европската конфедерација на синдикати (ETUC), предложената директива не е доволно строга. Според синдикатите неплатеното стажирање би ги исклучило талентираните млади луѓе од работничката класа од многу занимања бидејќи тие нема да можат да си дозволат да работат бесплатно. -Предложената директива не прави многу за да се надмине тоа – вели Теа Жарк од ETUC. Земјите-членки на ЕУ и Европскиот парламент сега мора да најдат заеднички јазик за предлозите и заедно да преговараат за компромис. По што планираниот закон може да стапи во сила....

Централните банки се соочуваат со зголемен политички притисок да ги намалат каматните стапки, пишува управниот директор на Меѓународниот монетарен фонд Кристалина Георгиева во официјалниот блог на институцијата, објави „24Часа.бг“. Објавувањето на Георгиева доаѓа во клучната недела за монетарната политика, која започна со историската одлука на Банката на Јапонија да ги елиминира негативните каматни стапки. Според Кристалина Георгиева, „повиците за намалување на каматите растат, дури предвреме, и тие веројатно ќе се интензивираат бидејќи половина од светското население гласа оваа година“. Синоќа Федералните резерви во САД ги оставија непроменети клучните каматни стапки во опсег од 5,25 – 5,50% – ниво, на кои се од јули минатата година. Сепак, нејзиниот менаџер Џером Пауел уште претходно изрази решителност на крајот на оваа година ќе има пад на каматните стапки. Во Лондон Централната банка ги остави каматните стапки непроменети. Швајцарската централна банка ги намали изненадувачки за 25 базични поени на 1,5%, со што стана, забележува Ројтерс, првата голема банка која со што се напушта построгата монетарна политика, пишува бугарската телевизија Нова....

Овен Овци, ќе почувствувате потреба да се ослободите од бројните обврски. Бидете искрени со вашите соработници и препуштете им ги дел од задачите на вашите колеги. Нечие друштво ќе ви биде многу пријатно. Дозволете си да уживате во силните чувства кои одамна не сте ги почувствувале. Бик Време е да прифатите нови идеи во врска со деловното работење. На тој начин, вие ќе ги зголемите своите видици и ќе научите нешто ново. Погледнете наоколу, можеби во вашата близина постои личност која има чувства за вас. Ќе бидете изненадени од фактот дека сте биле „слепи“ толку долго време. Близнаци Вашата желба за успех е разбирлива, но ќе мора да го почитувате работниот протокол. Полека, но сигурно – вие ќе постигнете сѐ. Ќе се чувствувате многу вознемирено во врска со вашиот партнер. Контролирајте ја вашата суета и не дозволувајте тоа да влијае врз вашиот однос. Рак Ракови, ќе ве очекуваат многу работни обврски, затоа треба правилно да го организирате вашето време. На тој начин, ќе се заштитите себеси од состојба на физичка или емоционална исцрпеност. Вашиот партнер ќе почне да се сомнева во вас и тоа ќе направи да се чувствувате лошо во врска со себе. Лав Ќе ве очекува низа интересни средби. Направете сѐ што е потребно за да го споите убавото со практичното и корисното. Иако вашата сакана личност ќе има големи очекувања од вас, вие ќе знаете како да ги исполните. Денеска ќе зрачите со позитивна енергија и сите околу вас ќе го почувствуваат тоа. Девица Постојат нешта кои не треба да ги изговорите во афект, затоа бидете потрпеливи. Секако, соработката е важна, но не по секоја цена. Дружбата со вашиот партнер ќе влијае врз вашето убаво расположение. Време е да ја разгорите одамна заспаната страст. Вага Вашите интереси се од практична природа и непотребно форсирате одредени деловни ситуации. Размислете – сѐ има своја цена. Конечно ќе ја добиете долгоочекуваната порака од саканата личност. Сепак, бидете воздржани и овојпат потпрете се на разумот, а не на чувствата. Скорпија Денеска ќе имате потреба да оставите убав впечаток на работното место. Ќе се потрудите да изгледате убаво и да давате убави сугестии. Сепак, некои од колегите тоа ќе го доживеат на погрешен начин. Ќе се соочите одредени проблеми во односот со саканата личност. Поставете реални приоритети. Стрелец Ќе бидете изненадени од тоа дека нештата ќе се одвиваат во ваша корист. Вие ќе бидете во одлична деловна состојба и затоа треба да го искористите моментот. Кога станува збор за љубовните односи, не можете да добиете сѐ што ќе посакате. Сепак, почитувајте ги вашите поставени стандарди. Јарец Јарци, вие ќе бидете мотивирани да ги завршите вашите работни обврски. Вашите идеи ќе бидат прифатени, а ќе добиете и многу пофалби за вашиот труд. Ќе бидете пријатно изненадени од саканата личност. Сѐ што ви треба е малку имагинација и ќе имате совршен крај на денот. Водолија Некој ќе се обиде да го „извалка“ вашиот деловен углед. Како и да е, бидете доследни и останете упорни во своите намери. На крајот од сѐ, вие ќе ја докажете вашата професионалност. Ќе добиете покана за средба со личност од минатото. Спомените и старите чувства ќе направат да се чувствувате убаво. Риби Риби, не им давајте нереални задачи на вашите колеги. Ќе доживеете деловен успех и со поспоро темпо на работа. Само смирено. Ако мислите дека сте ѝ згрешиле на саканата личност, време е да ѝ се јавите и да ѝ се извините. Денеска заборавете на егото и оставете ја душата да зборува....

Повисока минимална плата за 2400 денари од идниот месец за околу 60.000 вработени од јавниот сектор, вклучувајки ги и оние кои ќе имаат усогласување согласно колективните договори, беше утврдено на вчерашната седницата на Економско социјалниот совет. Со ова минималната плата за месец март ќе изнесува 22.567 денари. Ова на својот фејзбук профил го објави и Министерот за економија Крешник Бектеши кој напиша дека ова е бенефит за работниците. Според методологијата на Министерсвото за труд и социјала прилагодувањата на минималната плата се одраз на промените на просечната заработка и на трошоците за живот. „Согласно член 4 од Законот за минимална плата, висина на минимална плата во бруто износ за месец март секоја година се усогласува со: 50 отсто од порастот на просечно исплатената нето плата за претходната година и 50 отсто од порастот на индексот на трошоците на живот за претходната година, според податоците на Државниот завод за статистика“ – велат од МТСП. Иако синдикатите ја поздравија оваа одлука, тие изразуваат загриженост во делот на усогласувањето на минималните плати согласно колективните договори. Според Претседателот на КСС Благоја Ралповски во минатите усогласувања на платите низ годините Законите не биле целосно испочитувани и апелира овојпат тоа да не се повтори. Според Ралпковски спорно е и тоа што четирите закони за административните службеници, со кои според него се укинува минималната плата, повторно биле ставени на пленарна седница во Собранието и ги повика пратениците да не ги гласаат. „Изминативе 6,7 години платите беа усогласени само некаде 2 пати некаде 3 пати, а оние претходни години кога се покачуваше платата немаше усогласување ниту во еден сектор. Уште еден апел пратениците во Собранието да се издигнат над партиските директиви и да излезат во пресрет на работниците во Македонија и законите да бидат отфрлени на собраниска седница.“ По утврдувањето на новата минимална плата, синдикатите по формирањето на новата Влада најавија дека ќе побараат дополнителна корекција со цел минималецот да изнесува 450 евра, а најавија и голем протест на први мај....

Во Македонија, најновите статистички податоци покажуваат дека недвижнините поскапуваат со висока стапка од 20,6 отсто. Најверојатната причина за сегашниот раст е тоа што од 2020 година земјата веќе е во формални преговори за влез во ЕУ и дури сега се забележува како место за инвестирање. Истото важи и за Албанија, која е следна во рангирањето по поскапување Денешното издание на бугарски „24 Часа“ потсетува дека, покрај становите во Скопје, атрактивни за купување се и градежните парцели во Охрид, иако не се покрај езерскиот брег. Како што објави истражувањето на 24 Часа, најголем раст на цените на недвижнини на годишно ниво во регионот има Македонија – 20,6, по што следуваат Албанија (17,6), БИХ (17,0), Грција (13,4), Бугарија (9,2), Црна Гора (9,0),Србија (6,5), Романија (6,49),Хрватска (3,5). Во Албанија, трендовите првенствено се водени од имотите за одмор и од можностите за купување дом на Јадранот. Особено во Саранда. Локалниот пазар главно привлекува странци од скандинавските земји кои купуваат викендици. Фактор е и географската локација – Крф, на пример, е многу блиску до Саранда, а оттаму лесно и брзо се стигнува до популарните дестинации како што се Хрватска и Црна Гора. На албанските сајтови за недвижнини, често може да видите понуди за станови со поглед на море во Саранда или Валона со цени од 100-150 илјади евра за 80-100, па дури и 120 квадратни метри Згора на тоа, особено во Саранда е преполно со новоизградени отворени и затворени станбени комплекси. Сосема поинаква е причината за поскапувањето на недвижностите во Босна и Херцеговина, каде минатата година растот беше 17 отсто. „Извештајот на Светска банка од пред две години покажа дека пазарот за недвижнини во оваа држава се развива со високо темпо пред се поради масовните купувања на домови и канцеларии канцеларии од странци од Блискиот Исток и Турција“, пишува 24 Часа. Во Црна Гора поскапувањето на недвижнините на годишно ниво е 9 отсто. Има просперитетен туристички сектор и се стреми да привлече побогати туристи. Зделките за имоти за одмор се зголемија за 10 во секоја од последните неколку години, но исто така и другите недвижнини се со голема побарувачка. По главниот град Подгорица, најголем интерес има за Будва, Херцег Нови, Котор, Тиват и воопшто градовите на јадранскиот брег. Но, и покрај уникатната природа, просечната вредност на станбените имоти во Црна Гора е 1500 евра по квадратен метар. Во Србија (поскапување од 6,5 отсто) работите се сменија по Берлинскиот процес, во кој ЕУ ги вклучи земјите од Западен Балкан во серија проекти за изградба на инфраструктура за зајакнување на економскиот развој и стабилност во целиот регион. Така, од 2018 година, изградбата и цените на куќите се зголемија, а исто така и кредитирањето. Централната банка толку ги заостри условите за одобрување кредити што каматната стапка на становите, која до средината на 2023 година изнесуваше околу 6 отсто, а сега е 8 проценти. Според извештајот на Здружението на банки во Србија за 2023 година, бројот на повлечени кредити драстично е намален. Просечната цена на станбениот имот во Србија до почетокот на 2023 година изнесуваше околу 1.700 евра за метар квадратен. Оттогаш почна нагло зголемување и моментално е близу 2 илјади евра....

Депозитите се основен извор на финансирање на банките и следствено банките имаат разновидна понуда на депозитни производи којашто ги има предвид различните потреби на клиентите. Во финансискиот систем во земјава постепено се зголемува и понудата на нови инвестициски алтернативи. „Да имаме предвид дека финансискиот систем се развива, постепено се збогатува и се отвораат нови инвестициски алтернативи за граѓаните. Една од нив е граѓанската обврзница на државата, за којашто знаеме дека имаше интерес, што од своја страна ќе влијае и врз каматните стапки на депозитите на банките“, посочи главната економистка на Народната банка, Анета Крстевска, говорејќи на панел-дискусијата „Динамиката на економскиот раст и можности за штедење и инвестирање 2024“ во рамките на Женскиот економски форум, организиран од Здружението „Јас сум жена“ и Факултетот за туризам и бизнис-логистика – УГД Штип. Во современи услови, дигитализацијата може значително да го подобри пристапот до финансии и до новите инвестициски алтернативи. -Дигиталната транзиција на малите и средните претпријатија, со која може да се обезбеди поголема продуктивност, може да биде поттикната од понудата на дигитални услуги од банките, но во голема мерка ќе зависи и од спремноста за дигитализација на компаниите, порача Крстевска. Таа посочи дека во периодот на пандемијата имаше насочување кон поголема употреба на дигиталните плаќања, како од страна на физичките, така и од страна на правните лица. „Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД) спроведе анкета во 2022 година за финансиска писменост и дигитализацијата на микро, малите и средните претпријатија (ММСП) во Југоисточна Европа (ЈИЕ), во рамките на регионалниот проект на ИНФЕ − ОЕЦД и Министерство за финансии на Холандија. Нашите фирми имаат 28 од вкупните 100 бода за дигитализација (просекот на е ЈИЕ 31, а на Г20 од 41 до 45), од кои 13 за дигитализација на финансиските активности (просекот за ЈИЕ е 13) и 15 за дигитализација на бизнисот (просекот за е ЈИЕ 17). Сето ова упатува на простор за подобрување на дигитализацијата на фирмите“, истакнува Крстевска. ПОВРЗАНИ ТЕМИ...

„Адинг“ е позната и меѓународно призната компанија со уникатна дејност : производство на хемиски материјали за градежништво. Веројатно токму заради тоа и соодносот на добивка од приходи е највисок во споредба со другите големи македонски градежни компании. Дури 24 проценти од приходот од продажба и останал како профит Акционерите на скопски „Адинг“ годинава имаат реални и големи очекувања за пристојна дивиденда. Компанијата во која поседуваат акции во 2023 година одработи одлично и успеа да ја зголеми добивката за 2,5 пати во однос на претходната 2022 година. Профитот на „Адинг“ минатата година изнесува 2,6 милиони евра односно речиси 7 евра по акција. „Адинг“ е најдобрата македонска индустрија за хемиски адитиви во градежништвото. Во вкупната продажба домашниот пазар и извозот се речиси изедначени. И лани минимално предничи продажбата во домашното градежништо со 6 милиони евра. Извозот на „Адинг“ лани му донел 5 милиони евра конвертибилна валута. Вкупната продажба на производи кои се користат во градежништвото изнесува 11 милиони евра. При раст на вкупната продажба од 20 отсто „Адинг“ успеал да го зголеми извозот за 58 отсто. Многу е впечатливо и невообичаено тоа што „Адинг“ лани успеал да ја зголеми вкупната продажба за 20 отсто, а при тоа да не ги зголеми оперативните трошоци на компанијата. Лани тие изнесуваат вкупно 8,2 милиони евра и дури се за 1 отсто пониски од 2022 година. Една од двете најголеми трошковни ставки е трошокот за суровини и други материјали за што лани се издвоени 3,4 милиони евра, а се намалени за 9 отсто. Втора најголема расходна ставка се трошоците за вработените кои изнесувале 1,9 милиони евра и се зголемени за 19 отсто во споредба со 2022 година. Оперативната добивка на компанијата изнесува 2,8 милиони евра и во однос на лани е зголемена за 2,3 пати. Тоа е одличен резултат кој укажува на заклучок дека компанијата има силен потенцијал и генерира приходи од својата основна дејност. Од анализата на билансот на состојба вреди да се истакне дека „Адинг“ е ниско задолжена компанија која нема краткорочни кредитни обврски што значи дека е способна сама да обезбеди тековна ликвидност. И кај долгорочните обврски компанијата има тренд на намалување кредитната изложеност. Податоците покажуваат дека долгорочните кредити се на износ од 1,14 милиони евра што е за 27 отсто помалку од претходната споредбена година. Во вкупните обврски од 2,5 милиони евра тековните обврски учествуваат со 1,36 милиони евра од кои еден милион евра на крај на 2023 година се обврски кон добавувачи. Реално е да се очекува дека годинава компанијата може да даде поголема дивиденда од претходните две години во кои приносот по акција беше половина евро. Последната пазарна цена на таа акција изнесува 1.200 денари. Оваа е воедно и највисоката пазарна цена во период од една година. Во споредба со најниската цена во период од една година акцијата на „Адинг“ пораснала за 40 отсто. Најниската пазарна цена на таа акција во период од една година изнесувала 850 денари. „Адинг“ е специјализирана компанија за хемиски додатоци на материјалите кои се користат за градба на објекти. „Адинг“ постои 55 години и продава свои производи во 13 држави од нашиот регион, земјите на Блискиот Исток и во Азија. „Адинг“ има свои производствени погони во Иран и во Бугарија. „Адинг“ има 299 акционери мешу кои најбројни се домашните физички лица. Нив ги има вкупно 281, а сите заедно поседуваат 85,25 отсто од акциите со право на глас. Четири домашни физички лица се квалификувани акционери (поединечно секој од нив поседува барем 5% од акциите н.з.), а тие заедно контролираат 25,2 отсто од капиталот. Во сопствен откуп „Адинг“ чува 10 отсто од акциите....

Претседателот на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски најави 800 милиони евра за македонското земјоделство. „Опоравување на земјоделството и руралните средини, доходовна поддршка на земјоделците, инвестиции во земјоделските стопанства, инвестиции за диверзификација на земјоделските активности, инфраструктура и опрема за заштита од временски непогоди и осигурување, инвестиции во водостопански проекти и реконструкција на системи за наводнување, развој на руралните средини, изградба на откупни дистрибутивни центри“, ова е едно од ветувањата во програмата на ВМРО-ДПМНЕ за претстојните парламентарни избори, насловена Платформа #1198. Мицкоски најави и обнова на сите водоснабдителни системи како и гарантиран откуп и загарантирана цена за македонските земјоделци. „Ќе има мерки за управување со откуп и пазарни ризици, формирање на кредитен револвинг фонд за откуп на земјоделски производи, заканување на функциите на земјоделските задруги во откуп и продажба, изградба на откупни дистрибутивни центри“, посочи Мицкоски....

Морам да кажам дека за економскиот тим беше голем предизвик да се направат проекциите за буџетот 2024-2028 година имајќи предвид дека владата на СДСМ и ДУИ ќе остави пустош во буџетот и речиси банкротиран буџет. Но сепак знаејќи дека ВМРО-ДПМНЕ навистина има квалитетни економисти се потрудивме да извлече она што е најдобро. Најголемиот фокус ќе ни биде кон капиталните инвестиции, кон поддршка на инвестиции за приватниот сектор особено за производните компании и компаниите кои што извезуваат и понатаму остануваме на ставот за привлекување на странски директни инвестиции и нашата цел е до 2028 година да имате стапка на раст на бруто домашниот производ од 5%. Нашиот фокус се сведува кон инвестициите, а не кон потрошувачката како што беше до сега. Прво што планиравме како ВМРО-ДПМНЕ е реализација на капитални инвестиции во износ од 3 милијарди евра, значи станува збор за инфраструктурни проекти, за проекти во образование, во здравство, проекти кои ќе имаат вистинска додаден вредност. Исто така остануваме и на политика за ниски и рамни даноци, затоа што сметаме дека тие создаваат фер услови за приватниот сектор. Исто така најавуваме и силна борба со сивата економија. Она што е клучно е што ВМРО-ДПМНЕ во следниот период проектира и планира до 2028 година да креира нови 55 илјади работни места односно стапката на невработеност да се спушти на 7.5%, посочи Димитриеска Кочоска. Елена Петрова дополнителниот заменик министер за финансии кажа дека во следниот период клучна улога ќе има УЈП за која што ВМРО-ДПМНЕ има сет на мерки за УЈП реформа која ќе се протега во 4 столба, даночни обврзници, даночни приходи, даночна администрација и дигитализација. „Програмата која содржи над 1000 мерки и проекти за подобрување на македонската економија и македонското општество. Она што е основно потребно за да можеме да ги реализираме мерките и проектите е да имаме стабилни јавни финансии а за обезбедување на тој финансиски потенцијал и капацитет во следниот период клучна улога ќе има УЈП. Затоа во нашата програма имаме еден цел дел за УЈП именуван како ефикасна праведна и дигитализирана даночна администрација. Имаме испумпување на пари од буџетот заради злоупотреби на поврат на ДДВ, за што УЈП не покажа капацитет да ги детектира и да ги спречи однапред ваквите појави. Од друга страна компаниите кои работат чесно не навремено го добиваат својот поврат и тоа има одраз врз нивната ликвидност. Затоа ние смисливме сет на мерки за УЈП именувани како 4 Д реформа на УЈП, реформа која ќе се протега во 4 столбови, даночни обврзници, даночни приходи, даночна администрација и дигитализација“ кажа Петрова. Член на ИК на ВМРО-ДПМНЕ Маја Кадиевска Војновиќ во своето обраќање рече дека ВМРО-ДПМНЕ го слушна бизнис секторот и барањата ги преточи во новата програма на Платформа 1198, бидејќи како што рече приватниот сектор е стожарот на македонската економија бидејќи го полни државниот буџет и вработува најголем дел од населението. Важна е нашата визија, бидејќи гледаме дека нашата конкуренција е безидејна и ја донесе Македонија во пропаст. Можам да кажам дека за прв пат во оваа програма на ВМРО-ДПМНЕ и воопшто на било која политичка партија, го слушнавме бизнис секторот. И може ќе прашате зошто бизнис секторот, а не граѓаните. Но, бизнис секторот односно приватниот сектор создаваат над 90 проценти од додадената вредност во економијата и вработуваат најголем дел од населението или над 70 проценти се вработени во приватниот сектор. Приватниот сектор е стожарот на македонската економија кој што го полни Буџетот. И затоа ВМРО-ДПМНЕ во наредниот период дава сериозна поддршка за развој, за зголемување на конкурентноста за подобрување на усовршувањето, дигитализацијата на претпријатијата и за иновации, децидна е Кадиевска Војновиќ. Кадиевска Војновиќ истакна дека новата влада на ВМРО-ДПМНЕ ќе креира 10 годишна нова стратегија за привлекување на гринфилд и браунфилд инвестиции и ќе направи реформа во системот на поддршка на странските инвестиции и на извозот. Во делот на компаниите за прв пат како политичка партија ги таргетираме сите компании, од почетниот стадиум на развој, како што се стар- апите, па се до позрелите компании како што се извозно ориентирани капацитети. Потоа микро малите и средни претпријатија кои што се најбројни и кои што исто така вработуваат најголем дел од вработеноста, додаде таа и порача: Новата влада на ВМРО-ДПМНЕ ќе креира 10 годишна нова стратегија за привлекување на гринфилд и браунфилд инвестиции и ќе направи реформа во системот на поддршка на странските инвестиции и на извозот, значи и за домашните компании. Реформа која што ќе опфати спојување на повеќе рашткани агенции во моментот на едно место. Значи не ни треба голема бирократија за една работа. Ни требаат квалитетни луѓе и квалитетни програми....

Веќе 80 отсто од јагнињата се откупени и се обработуваат за извоз за католички Велигден. Главно извозот е на италијанскиот пазар. Според сточарите, откупната цена од 220 до 240 денари за килограм жива мера е ниска и не ги покрива основните трошоци. Но, мора да ги продадат јагнињата зашто така ќе ги добијат субвенциите. -Оваа цена што ни ја понудија кланичарите, од 220 до 240 денари е ниска, но мора да ги дадеме втасаните јагниња зашто така ги добиваме субвенциите. Имаше извоз за косовскиот пазар од 320 денари, ама тоа е ризик зашто не добиваме право на субвенции. Цената не ги покрива основните трошоци, вели Зоран Спасески, сточар од прилепското село Мало Коњари. Тој е еден од двајцата сточари во селото кои упорно се занимаваат со одгледувањето овци од поранешните 38 семејства и стадата од вкупно 3 500 грла овци. -Само љубовта спрема одгледувањето овци и занимавањето со оваа сточарска гранка ме одржува. Откако знам се занимавам со овчарство, но нема кој да не наследи. Ако не се субвенциите, тешко дека ќе се одржи оваа гранка, вели Спасески. Спасески смета дека неможноста сам да ги бира пласманот и пазарот влијаат на моменталните состојби во овчарството. -Како прво, сакам и треба јас да го избирам пазарот кому и како ќе ги продадам јагнињата, а не да бидам условуван. Состојбите се тешки и ако вака продолжат ќе нема овци во земјава, смета Спасески. Ккао сточар и од искуство, Зоран Спасески од прилепско Мало Коњари вели дека тешко дека ќе остане јагне за православниот Велигден. А и продажната цена е висока. -Тешко дека ќе има јагнешко за православниот Велигден. И тоа што иде, ќе има цена од околу 800 денари за килограм. Кој ќе купува? Замислете, продаваме по 220 до 240 денари жива мера, а малопродажната цена е 800 денари за килограм. Каде оди заработувачката, прашува сточарот Зоран Спасески од прилепското село Мало Коњари. МИА...

Седмицата во Македонија ќе започне со променливо облачно време, особено претпладне со повремени врнежи од дожд, наместа поројни, проследени со ретки грмежи. На повисоките планини ќе има појава на снег. Ќе дува засилен ветер од северен правец (над 70 km/h) најизразен долж Повардарието. Попладне облачноста ќе се намали. Утринските температури се движат од минус 1 до 9, доколку највисоките дневни соодветни ќе бидат во интервалот меѓу 5 и 17 Целзиусови степени. Во Скопје и околината претпладне ќе има повремен дожд. Преку денот ќе дува умерен до повремено засилен ветер од северен правец, а облачноста попладне ќе се намали. Температурата ќе достигне 15 степени....

На пазарите на валути вредноста на доларот во однос на кошничката на валути благо падна, по минатонеделниот раст. Индексот на доларот кој ја покажува вредноста на американскиот долар во однос на другите шест најважни светски валути се движи околу 103,66 поени, додека во петокот вечерта изнесуваше 103,78 поени. Во исто време, курсот на доларот во однос на јапонската валута се лизна од 151,40 на 151,25 јени. Незначително ослабна и американската валута во однос на европската, па цената на еврото достигна 1,0815 долари, додека во петокот вечерта беше 1,0810 долари. Цените на нафтата, од друга страна, пораснаа. Цената на барелот на лондонскиот пазар утрово зајакна за 0,59 отсто, на 85,95 долари, додека на американскиот пазар цената на барелот порасна за 0,66 отсто, на 81,15 долари....

Берзанскиот систем за информации СЕИ нет е секогаш интересно место за објавите кои ги споделуваат македонските котирани компании, а кои се однесуваат на инвеститорската јавност за која се битни сите промени или новини што се случуваат во компаниите. Фармацевтскиот гигант „Алкалоид“ извести дека врвните менаџери од компанијата се стекнале со одредени количини акции, а како што сме пишувале и досега, тоа значи доверба во бизнисот и во перспективите на акционерското друштво со кое раководат. Според известувањето до Берзата, првиот човек на „Алкалоид, Живко Мукаетов, кој е генерален директор на компанијата и претседател на Управниот одбор, се стекнал со 300 обични акции, членот на УО Виктор Стојчевски има 200 нови акции, а членовите Ќире Ицев, Ѓорѓи Јованов и Оливера Панева купиле 150, 100, 50 акции соодветно. „Живко Мукаетов, Претседател на Управниот одбор и Генерален директор на АЛКАЛОИД АД Скопје, се стекна со 300 обични акции издадени од АЛКАЛОИД АД Скопје. Виктор Стојчевски, се стекна со 200 обични акции издадени од АЛКАЛОИД АД Скопје. Членот на Управниот одбор на АЛКАЛОИД АД Скопје, Ќире Ицев, се стекна со 150 обични акции издадени од АЛКАЛОИД АД Скопје. Ѓорѓи Јованов, се стекна со 100 обични акции издадени од АЛКАЛОИД АД Скопје. Оливера Панева, се стекна со 50 обични акции издадени од АЛКАЛОИД АД Скопје“, се вели во неколкурте ценовно чувстѕвителни информации што ги објави компанијата. Нема информација кога се стекнати овие акции и по која цена, но факт е дека тоа е одлична порака за вработените, акционерите и за целата инвеститорска јавност, бидејќи претставува доверба и во вредноста на акцијата, а и во бизнисот на компанијата. Инаку, вчера денот затворил со просечна цена од 20.319,4 денари по акција. Цената на акцијата на „Алкалоид“ е во континуиран пораст. Алкалоид е секогаш една од најпрофитабилните македонски компании. Како што и вчера објавивме, одличен профит лани прикажал фармацевсткиот гигант „Алкалоид“ и тоа 25,64 милиони евра, што значи зголемување од близу 8 отсто....

На престојното Собрание на акционери на Реплек АД Скопје, една од предлог одлуките е и делењето на дивиденда, информираат од компанијата преку Македонската берза. Компанијата ќе дели дивиденда за 2023 година во висина од 2.700 денари нето, односно 3.000 денари бруто за акција. Последен датум за тргување со право на дивиденда за 2023 година е 15.05.2024 година....

На околу 60 илјади вработени во јавниот сектор мартовската плата треба да им биде повисока за нешто над 2.000 денари. Оваа е всушност усогласувањето со минималецот кој се зголемува на 22. 500 денари. Но, одлуката за повисока минимална плата се уште не е објавена во Службен весник. Од ССМ не очекуваат овие вработени да бидат изиграни, затоа што тоа е кривично дело. Ако го скрати ова работодавачот тоа е кривично дело. На политичарите односно на функционерите сега не им треба таков луксуз да се обидуваат да кратат и од така ниските плати. Да не заборавиме дека станува збор за околу 2.500 денари по работник во јавен сектор, наспроти 2.500 евра плати на функционери и директори кои ќе се обидат на некој начин да го изиграат законот ако случајно има такви, вели слободан трендафилов претседател на ССМ. Пресметките за мартовските плати веќе се започнати. Од ССМ се надеваат дека повисокиот минималец најдоцна до понеделник ќе биде впишан и во службен весник и потоа службите во сите сектори да ги направат потребите корекции. -Во текот на утрешниот ден најверојатно ќе биде објавена објавата за висината на минималната плата и работодавачите ќе треба да направат корекција на пресметката за плата за март и сите кои имаат минимална да ја зголемат за околу 2.000 денари. По објавата од страна на економско социјалниот совет ќе биде доставена во службен весник, веројатноста да излезе е до петок или евентуално најдоцна до понеделник, додава Трендафилов. Ова усогласување со минималната плата е согласно законите и потпишаните колективните договори. Од ССМ велат дека иако има зголемување на платите, тие не се доволни затоа што цените растат многу побргу. Последните пресметки на синдикатите покажаа дека безмалку 59 илјади денари му требаат на едно четиричлено семејство да ги покрие основните потреби во месецот. Во март во однос на февруари трошоците се зголемени за над 1.500 денари. Најголем раст има кај храната. Цените во овој дел до скоро беа под контрола со мерката за замрзнување, но Владата одлучи таа да престане да важи. Сега се чека проблемите да ги реши Законот за нефер трговски практики, а до тогаш граѓаните се оставени на совеста на трговците....

ОВЕН Од утрото со вас владее емоцијата, која уште еднаш е поврзана со вашите постапки од претходниот ден. Доколку бевте разумни и не се расфрлавфте со парите, сега ќе ви беше понудена профитабилна инвестиција. Радувајте се на материјален успех. Не одбивајте понуди за дополнителна работа. На овој ден судбината ве штити, но добро би било самите да бидете претпазливи. БИК Емоцијата го надвладува вашиот разум. Неповолниот развој на вашите планови на работното место влијае на вашето расположение. Наместо да бидете напнати и конфликтни, можете да ги свртите настаните во ваша полза. Избегнувајте средби со луѓе кои ве користат и денеска повторно ќе ви побараат заем. БЛИЗНАЦИ Причината поради која сте во лошо расположение е вашето одбивање да започнете со поправките во домот. Не сте склуни на трошоци. Прво справете се со професионалните обврски, а потоа разјаснете ја причината за вашето отфрлањето. Влегувате во фаза од вашиот живот која бара максимално внимание од вас за да ви даде чувство на радост и да ви даде дополнителна енергија и сила. РАК Не избрзувајте за да не создадете проблеми на работното место. Водете деловни разговори со трпение и тактичност. Вашите состаноци се успешни. Судбината ви дава можност да ги изразите своите таленти. Денеска може да пожнеете успех кој ќе ви донесе признание од колегите, но дали ќе го направите тоа зависи од вас и од никој друг. ЛАВ Посветете им се на тешкотиите во вашиот личен живот. За еден ден успеаја да ви создадат проблеми, предизвикани од грешките на вашите блиски, со кои треба уште еднаш да се справите. Напнати сте на работното место. Немате причина да бидете агресивни кон колегите и покрај неможноста да се оттргнете од мислите за вашите блиски, но исполнете се со оптимизам, бидејќи ќе се справите со сѐ. ДЕВИЦА Од утрото сте напнати и ќе мора да постигнете компромис меѓу вашите желби и обврски. Не зборувајте гласно со колегите, бидејќи и онака нема да ве слушнат. Не се расправајте зајадливо. Одложете ги деловните разговори, бидејќи ќе бидат неуспешни. На работното место не ризикувајте и не одбивајте понуди за помош, за да не го уништите постигнатото. ВАГА Патувајте ако можете и ќе се чувствувате добро, но само доколку не сте нервозни и напнати. Бидете внимателни на состаноците и при склучувањето нови деловни познанства. Пазете се од колегите кои сакаат да ве искористат. Вашата лековерност е причината поради која се обидуваат да ви наштетат. ШКОРПИЈА Бидете внимателни бидејќи може да бидете опкружени со непријатели. Ако покрај вас имате колеги кои ви даваат поддршка, одете самоуверено кон остварувањето на вашите соништа. Одржувајте деловни состаноци и, доколку е возможно, заминете на службено патување. Сите промени поврзани со вашите професионални идеи и материјална стабилизација ќе ви донесат успех, но не преземајте ги набрзина. СТРЕЛЕЦ Повторно сте подложни на промени. До пладне работете сами, а потоа зафатете се со вашите обврски заедно со колегите. Не донесувајте никакви екстремни деловни одлуки. Со позитивен и сигурен нов почеток, дејствувајте брзо и не пропуштајте ја вашата шанса за успех. Не се впуштајте во ризични зделки. ЈАРЕЦ Пред вас е тежок, но успешен ден. Бидете внимателни при запознавањата со нови луѓе, што може да ви донесе професионални проблеми. Стабилизирајте го она што сте го постигнале досега. Иако сте побавни, работата ви се одвива. Не плашете се и покажете дека сте подготвени да дејствувате самоуверено само во насока на зацртаната цел. ВОДОЛИЈА Прекинете ги старите договори, не дозволувајте нескротливите емоции да ве спречат да бидете реални. На работното место најмногу жнеете успеси поврзани со материјалното стабилизирње. Ако позајмуваате пари, кај некој ќе предизвикате непријатност. Не е во ваш најдобар интерес да одбиете дополнителна работа. Нема да се преоптоварувате, а приходите ќе бидат одлични. РИБИ Денеска сте во променливо расположение, што е типично за вас, но доволно е само тоа не ви наштети. Вашата несериозност може да стане причина за недоразбирања и пропуштени шанси за финансиски успех. Не создавајте нови деловни контакти. Бидете внимателни со новото познанство, бидејќи тоа ќе биде разочарувачко во иднина....

Во ерата на лажната храна, потрошувачите се соочуваат со сè поголеми предизвици да го разликуваат вистинското од невистинското. Во последните извештаи, државните ревизори откриле дека многу производи што се нудат на пазарот не се она што всушност треба да бидат. Од чоколади кои се всушност шеќерни табли, до сирења кои не содржат млеко, па дури и кафе кое е заменето со јачмен – потрошувачите се измамени. Според извештаите, во Србија е утврдено дека соковите и ракијата често не се произведени од вистинско овошје, а и кафето што многумина го пијат можеби и не е вистинско кафе. Оваа проблематика не е изолирана само во Србија, туку таа е глобален проблем кој ги засега и потрошувачите во Македонија. Експертите забележуваат дека квалитетот на храната се влошува секаде во светот под изговор на разни кризи и заради максимизација на профитот. Во Македонија, слични случаи на лажна храна предизвикуваат загриженост меѓу потрошувачите, кои сè повеќе се обидуваат да најдат начини да ги заштитат своите права и здравје. „Со оглед на тоа што бројот на инциденти се зголемува од година во година, потребно е да се преземат конкретни чекори за да се спречи овој негативен тренд. Во Македонија, потребно е да се засили контролата на храната и да се обезбеди потврда дека потрошувачите добиваат точни и веродостојни информации за производите што ги купуваат. Само така можеме да се бориме против ерата на лажната храна и да бидеме сигурни дека она што го јадеме и пиеме е вистинско и безбедно“, коментираат познавачите. Во рамките на истражувањето за лажната храна, екипата на Денар разговараше со Марко Илковски од Скопе, кој сподели свое искуство со инстант-кафето. „Неодамна забележав дека инстант-кафето што го купувам и го пијам со години, всушност содржи само 2% вистинско кафе. Останатиот најголем дел е јачмен. Секој ден го започнувам со шолја кафе, мислејќи дека го пијам вистинското нешто. Тоа кафе го купувам скоро три години и секогаш плаќам околу 350 денари. Сега сфатив дека сум бил измамен“, вели нашиот соговорник. Затоа, пред да го ставите производот во кошничката, добро прочитајте ја содржината на пакувањето....

Целосно изработени веб-апликации, учество на хакатони и реални проекти за компании, пракси во ИТ- компании… Иако се само во втора година, портфолијата на студентите од студиската програма Софтверско инженерство и иновации на Бреинстер Некст колеџ се веќе импресивни. Запознајте ги Стефан, Атанасија, Петар и Давид…Тие се посебни, храбри и амбициозни, бидејќи учат, работат, секојдневно се трудат да ги завршат сите предизвици зададени од професорите и менторите и да растат секој ден. Ова се студенти што не се плашат да бидат посебни, a од факултетот велат дека се среќни што ги имаат во нивните редови. Како беше досега NEXT патувањето? За Стефан Хаџи-Ефтимов, кој е втора година на Бреинстер Некст колеџ (Brainster Next College) почетоците на студиите му изгледаат како онаа народната: „Ако не го фатиш возот навреме, ќе ти избега“. „Во овој случај е нешто слично. Aко не го избереш вистинскиот автомобил ќе мора да го поправаш и нема да можеш да го возиш постојано и да стигнеш до дестинацијата на која си сакал да пристигнеш за одреденото време. Нормално е дека можеш да стигнеш со повеќе труд, но почетокот на студиите е клучен“. Неговиот колега Давид Петковски смета дека нивната генерација добила уникатна прилика да биде првата генерација студенти на Бреинстер Некст колеџ. За него, тоа уште од самиот старт значело искуство како ниедно друго. „Мислам дека сите студенти би се сложиле дека е многу интересно што можеме да видиме како факултетот расте и се гради заедно со нас, и дека нашето искуство е она што ги предизвикува промените за идните генерации. Со доаѓањето на втората генерација, стана многу поинтересно од аспект на заедница, пријателства и дружење. Ова верувам дека ќе стане уште подобро за сите наредна година кога ќе бидеме 3 генерации истовремено“, вели Давид. За неговата колешка Атанасија Ѓеоргиевски првата година од студиите била предизвикувачка, но истовремено и восхитувачка. „Од учење на нови концепти и технологии, па сѐ до создавање на реални и иновативни проекти – секој ден носеше нови искуства и можности за раст. Почетоците на Бреинстер Некст колеџ секогаш ќе ги паметам како период кога ми се отворија вратите кон светот на можностите и новите искуства“. Петар Ѓорѓиоски пак вели дека успешно пливал во првата година бидејќи според него, најважно е да се има желба и интерес за материјата, а потоа активно следење на наставата, посветеност и многу работа. „Благодарение на посветеноста на student success тимот и менаџментот на колеџот кои во комуникација со студентите ги согледуваат нивните потреби, делуваат практично и со позитивни промени за почетоците на новите студенти“ вели Петар. Да се биде успешен студент на овој факултет не е лесно. Бреинстер Некст колеџ e за оние упорните и храбрите, за оние што веруваат дека квалитетното образование може да им помогне да си ги остварат соништата. Интензивните програми сами по себе бараат добро организирање и временско менаџирање, негување на креативноста и секако, активно учење. Според Атанасија, на Бреинстер Некст најважно е да не се биде само пасивен слушател, активното учење вклучува интеракција на часовите, поставување прашања и секако дискусии со професорите. „Но, од сеопфатното учење, примената на научените концепти во практична работа е всушност најважниот дел за успешно развивање на еден студент. Исто така, континуираното учење претставува есенцијален дел од успешно студирање на Бреинстер Некст колеџ. Само со постојана желба за учење и развој, студентите можат да останат релевантни и конкурентни во брзоменувачката индустрија на софтверското инженерство и иновации“, вели таа. За Давид, рецептот за успешен студент на овој факултет е да се биде редовен, конзистентен, да се даде максимумот во овие години со цел да се извлечат најдобри можни резултати. „Се наоѓаме во години во кои сме доста зрели за да сфатиме кои се нашите приоритети, а верувам дека учењето би требало да биде блиску до, ако не и на самиот врв на пирамидата“, вели Давид. Справување со предизвици и решавање проблеми Знаеме дека ефективното справување со проблеми и предизвици вклучува повеќестран пристап. Смирено и прибрано однесување за да размислувате јасно, дефинирање на проблемот, па собирање информации и идентификување на неговата основна причина. Важно е и да се размислува креативно, земајќи ги предвид различните пристапи и барајќи помош од другите кога е потребно. Ги прашавме студентите како тие се справуваат со предизвици? Стефан на пример, вели дека практикува само работа и „вртење“ околу проблемот. „Во случај да не можам да се одглавам подолго време, пробувам да најдам човек што може потенцијално да ми помогне околу проблемот, па најчесто додека го споделувам го наоѓам решението“, вели Стефан. Петар пак најпрво го разложува проблемот и го решава дел по дел, додека не дојде до една компактна целина. „Проблем што би сакал во иднина да го решам е енергетската криза. Со моите вештини би можел да учествувам во изнаоѓање на решенија како на пример интелигентен систем за управување со енергија, платформи за мониторинг на енергетска потрошувачка како и апликации кои би ја подобриле свеста и образованието за енергетска ефикасност“, објаснува Петар. Првиот чекор за решавање на секаков тип на сложен проблем започнува со детална анализа за да се разбере контекстот на истиот. Разбирањето на сложени проблеми често бара креативно размислување и иновативен пристап. Вака Атанасија почнува со решавање на некој предизвик. Вели дека потребно е и да се размислувa out of the box, истражувајќи алтернативни пристапи за решавање на проблемот и отворање на нови можности за креативни решенија. „Покрај тоа, неопходно е да се примени концептот на trial and error, преку кој се истажуваат различните начини да се дојде до посакуваниот резултат, препознавајќи ги и елиминирајќи ги причините за неуспех. Исто така, важно е да се користат и други методи за решавање на проблеми како колаборација, искуство од претходни ситуации и секако консултација со експерти во таа област. Со комбинирање на сите овие problem-solving концепти, може да се пронајде креативно и ефикасно решение дури и за најсложените проблеми“, вели таа. Креираат апликации, одат на пракса секојдневно се мотивирани да бидат подобри Во двете години додека учат на Бреинстер Некст колеџ, студентите работеа на реални проекти, хакатони, лични проекти, некои беа на летна пракса, предмет им предаваа експерти од стартапот Culturetec. Многу нешта им помогнаа да почнат да се развиваат во ИТ-професионалци. За Атанасија е најважно што секојдневно била мотивирана. Но, како најинспиративно искуство го издвојува работата на финалниот проект по предметот Имплементација на решение. Заедно со Давид тие ја направија Bitbite.mk, апликација наменета за угостителски локали што сакаат да го дигитализираат нивното хартиено мени. Оваа платформа веќе ја користат и неколку ресторани. „Во тие моменти, знаевме дека успешно сме го исчекориле патот од идеја до реално решение или реализација. Знаевме дека сме ja донеле вистинската одлука и дека само една академска година на Бреинстер Некст колеџ нѐ делела од успешно креирање на апликација. Дополнително ја добивме можноста за летна пракса во Бреинстер, која беше од суштинско значење за нашата професионална еволуција. Секојдневната интеракција со експерти беше извор на голема мотивација и можност за проширување на нашите хоризонти во областа на софтверското инженерство и иновации“, вели таа. И Давид ги издвојува сличните предизвици како нешто што ќе го памети најмногу од досегашното академско патување. „Шансата да се работи на реален проект што е вистински производ на пазарот во Македонија и луѓе профитираат од него беше многу интересно. За прв пат почувствувавме како е самостојно да работиш на еден проект, во тим со колеги, за прв пат да се соочиме со проблемите со кои што се соочуваат програмерите и секако многу да научиме во цел тој процес. Потоа ја добивме шансата истиот проект да го доработиме на летната пракса, што беше феноменално искуство само по себе. Секој ден да се биде во иста канцеларија, иста средина со голем број на експерти беше мотивација каква што не сум почувствувал никогаш досега. За на крај врвот да го достигне со официјално пуштање на нашиот проект на пазарот“, вели Давид. За Стефан најкорисно досега било учеството на хакатоните бидејќи работејќи со повеќе луѓе на еден проблем, е шанса да се чуе различно гледиште. Така излегуваат различни проблеми, секој помага секому и според него, така најмногу се учи. Исто така, како посебен го издвојува и Предмет од индустрија, кога експертите од стартапот Culturetec, кој е дел од глобалната ИТ-компанија Intertec им предаваа на факултетот. „Од Culturеtec бев инспириран да прифаќам работа со frameworks, а не ги познавам. Со логиката од претходните frameworks што ја имав стекнато, лесно успеав да се пренасочам со работење на новиот framework“. Петар кој досега има учествувано на неколку хакатони кои му оставиле голем впечаток поради можноста за тимска работа, креативноста и наоѓање на решенија на реални проблеми. Преку нив научил нови технологии и го проширил знаењето во областа на програмирањето. Инаку, Петар во моментов работи и како full stack developer и успева да биде добар студент. Според него, со правилното користење на ресурсите и знаењето може да се делува на негативните случувања на глобално ниво. „Го користам знаењето што го добивам од факултетот, а и обратно“, вели Петар. Атанасија верува дека работата во ИТ-сферата има голем потенцијал да влијае на подобрување на различни проблеми со кои се соочува денешниот свет и креирање на позитивни промени на глобално ниво. „Технологијата има голема моќ да генерира иновативни решенија и да креира нови начини за решавање на комплексни предизвици. Примери за тоа вклучуваат користење на вештачка интелигенција за анализа на податоци и подобрување на здравствената нега, примената на IoT за надгледување на квалитетот на воздухот, како и развој на виртуелни асистенти за поддршка во управувањето со финансии и економија“, вели таа. Дел од проектите на кои работеа нашите студенти се т.н tech for good, што за Давид е сосема различно искуство од некои лични проекти или проекти што ги правеле за оценка/профит и слично. „Имавме шанса да отидеме на хакатон организиран од Ways2help, и мислам дека кај мене, а и кај останатите колеги кои што учествуваа видов некоја посилна мотивација и поголема желба за работа од вообичаено“. Интензивните курикулуми на двете студиски програми, Софтверско инженерство и иновации и UX/UI и графички дизајн се вистински предизвик за студентите. Покрај практичната методологија на која се заснова образованието на овој факултет, тие се единствени што ја нудат финансиската поволност „Студирај сега, плаќај по вработување“. Приемниот упис за Бреинстер Некст колеџ е отворен до крајот на овој месец, а со тоа и можноста за студирање за 0 денари, сѐ до вработувањето. ПР Објава...

Цените на нафтата „потонаа“ на почетокот на азиското тргување денеска поради изгледите за конечен прекин на огнот во Газа. Тоа би можело да ги олабави глобалните резерви на нафта. Во исто време, посилниот американски долар и послабите цени на нафтата го намалија расположението за побарувачката. Нафтата „брент“ поевтини за 18 центи на 85,60 долари за барел до 0011 ГМТ. Фјучерсите на американската сурова нафта CLc1 паднаа за 19 центи на 80,88 долари за барел. Американскиот државен секретар Ентони Блинкен вчера рече дека верува оти разговорите во Катар би можеле да постигнат договор за прекин на огнот во Газа, што ќе ги зголеми шансите за поголемо глобално снабдување со нафта. Блинкен се состана со арапските министри за надворешни работи и египетскиот претседател Абдел Фатах Ел-Сиси во Каиро додека преговарачите во Катар се фокусираа на приближно шестнеделното примирје. Советот за безбедност на ОН денеска ќе ја разгледа американската резолуција за прекин на огнот во Газа....

Фјучерсите на какаото се двојно повисоки за помалку од три месеци, бидејќи нивниот значаен пораст се интензивираше, во време кога расте побарувачката за чоколадо пред Велигден. Најактивниот договор во Њујорк е зголемен за дури 5,9% до 8.493 долари за метрички тон, што е највисоко досега Виновник што цените на какаото вртоглаво пораснаа се ефектите од климатските промени и феноменот Ел Нино, открива истражувањето на Единицата за разузнавање за енергија и клима (ECIU), непрофитна организација фокусирана на животната средина. Тие објаснија дека овие два фактори предизвикале пораст на цените на какаото пред Велигденскиот празник на крајот на март. Оваа недела цената на зрната какао достигна рекордно високо ниво од повеќе од 8.260 долари по тон. Најголемите светски продавачи на какао, Брегот на Слоновата Коска и Гана, во последно време доживеаја екстремни временски услови. Анализата на World Weather Attribution објавена во четвртокот покажа дека топлотниот бран во февруари во Западна Африка е десет пати поверојатно поради климатските промени. Овие земји се соочија со обилни врнежи од дожд во декември 2023 година, предизвикувајќи повеќе од двојно повеќе од просечните врнежи за сезоната во изминатите 30 години, што негативно влијаеше на количината на какао собрана поради гнили растенија од какао со болест на црна мешунка. Ова влажно време беше проследено со суши типични за условите на Ел Нино во февруари, што дополнително ја намали жетвата бидејќи какаото е чувствително на суви услови, според ECIU. ЕЦИУ призна дека овие непредвидливи временски појави „влегле во меѓународните цени на стоките“. Речиси целото какао во светот – 99,9% од вкупното производство – се одгледува во земји кои се најзагрозени и најмалку подготвени да се справат со суровите влијанија на климатските промени, според ECIU. Тие користеа податоци од Организацијата за храна и земјоделство на ОН. ECIU, исто така, ги разгледа трговските податоци на Владата на ОК и Глобалниот индекс на адаптација на Универзитетот во Нотр Дам. Тие откриле дека Велика Британија увезла 58 милиони килограми зрна какао во вредност од 127 милиони фунти директно од овие земји. Осумдесет и пет проценти од сите зрна какао во Велика Британија доаѓаат од само една земја – Брегот на Слоновата Коска. Амбер Соер, која работи како аналитичар во ECIU, рече дека на земјоделците ќе им треба поголема помош за да ги заштитат своите работни места и да ги задржат зрната какао – и друга важна храна како чај, банани и ориз – да доаѓаат во ОК. „Фармерите во Западна Африка кои ја одгледуваат главната состојка, зрната какао, на велигденските јајца што многумина од нас со нетрпение ги очекуваат, се борат и со екстремни горештини и со екстремни врнежи“, рече таа. „Богатите земји како Обединетото Кралство можат да обезбедат финансиска и техничка поддршка на земјите во развој за да им помогнат на нивните земјоделци подобро да се справат со овие екстреми. Во меѓувреме, Бен Кларк, кој ги истражува климатските податоци за екстремни временски услови на Институтот Грантам, Империал колеџ во Лондон, рече: „Годините на Ел Нино често доведуваат до предизвици за земјоделците преку менување на временските модели“. Климатските промени, предизвикани од согорувањето на фосилните горива, ги влошуваат природните катастрофи, предизвикувајќи екстремни временски услови, катастрофални жетви и зголемување на цените на храната. Џон Вокер, висок советник за какао во Fairtrade, рече: „Иако високите цени може да изгледаат како неочекувано за земјоделците, штом на крајот ќе се филтрираат до фармата, основните причини се загрижувачки“. „Повисоките цени компензирани со пониската продуктивност едноставно ја продолжуваат несигурноста на приходите што ги држи земјоделците заробени во сиромаштија и ја загрозува иднината на какаото. Останува да се види дали понудата ќе се врати или дали сегашниот тренд ќе биде подолготрајен. Да се постигне напредок за целите на животната средина и животните приходи, неопходни се стабилни минимални цени и долгорочни договори меѓу купувачите и производителите на какао“. Ел Нино, природен феномен кој носи топлина на површината на океанот во тропскиот источен Пацифик, може да го зголеми ефектот на затоплување на емисиите на стакленички гасови. Извештајот на ECIU предупреди дека оваа комбинација е закана за другите главни прехранбени производи увезени од погодените земји, како што се оризот од Индија, кафето од Виетнам, чајот од Кенија, грозјето од Јужна Африка, бананите од Колумбија и лиметата од Бразил....

Швајцарската национална банка (SNB) во четвртокот ги намали клучните каматни стапки, истакнувајќи дека инфлацијата е намалена и дека пониските трошоци за задолжување ќе ја поддржат економската активност. SNB ја намали основната каматна стапка за четвртина процентен поен, на 1,5 отсто. Инфлацијата во Швајцарија ослабела во февруари деветти последователен месец, лизгајќи се на 1,2 отсто, што значи дека е во рамките на целниот опсег на SNB од нула до два отсто. „Олабавувањето на монетарната политика беше овозможено со ефективната борба против инфлацијата во изминатите две и пол години“, се вели во соопштението на банката. Надлежните посочија дека при одлучувањето за каматните стапки го земале предвид ублажениот инфлациски притисок и јакнењето на франкот реално во изминатата година. „Намалувањето на каматната стапка ја поддржува и економската активност“, велат од SNB. На почетокот од седмицата швајцарските извозници побараа од централната банка да се посвети на економијата по успешното ограничување на инфлацијата во период на глобално економско забавување и слабеење на побарувачката. Инфлацијата е под контрола и централната банка мора да испита што може да направи за да им помогне на извозниците, рече шефот на швајцарската механика Никола Тетаманти, сугерирајќи им на претставниците на SNB да се фокусираат на управувањето со девизните резерви за да спречат претерано зајакнување на франкот. „По завршувањето на задачата пропишана со закон (за контрола на инфлацијата), SNB мора да ја земе предвид и состојбата на економијата, а тоа, се разбира, вклучува и ублажување на влијанието на валутните шокови врз индустријата“, велат од раководител на здружението за машинска и електрична индустрија Swissmem, Стефан Брупбахер. Франкот значително зајакна во однос на доларот и еврото минатата година, што го намали притисокот врз увозните цени, но и ја продолжи листата со проблеми за швајцарските извозници, покрај слабата побарувачка од Германија и Кина. Од почетокот на годината, швајцарската валута благо ослабе, но сепак е речиси три отсто посилна во однос на еврото и шест отсто посилна во однос на доларот отколку во март 2023 година. Индустријата е столбот на извозно ориентираната швајцарска економија и сочинува околу 22 отсто од бруто домашниот производ (БДП). Речиси три четвртини од швајцарските производи се продаваат во странство....

Цените на акциите на Азија пораснаа денеска, додека доларот ослабе бидејќи американските централни банкари ги задржаа проценките за намалување на каматните стапки оваа година, и покрај зголемената инфлација. Индексот на MSCI на азиско-пацифичките акции, без јапонските акции, во 7:00 часот порасна за 1,5 отсто. Истовремено, на Токиската берза индексот Nikkei скокна за речиси 2 отсто, на ново рекордно ниво, додека цените на акциите во Шангај, Австралија, Хонгконг и Јужна Кореја пораснаа меѓу 0,1 и 2,4 отсто. Инвеститорите беа охрабрени од растот на Волстрит трет ден по ред. Индексот Dow Jones вчера порасна за 1,03 отсто, додека S&P индексот порасна за 0,89 отсто, а Nasdaq индексот 1,25 отсто. Очекувано, челниците на ФЕД ги оставија каматните стапки непроменети во опсег од 5,25 до 5,50 отсто по дводневната седница. Сепак, инвеститорите беа охрабрени од потврдата на централната банка на проценките дека би можеле да ги намалат каматните стапки три пати оваа година, и покрај зголемената инфлација во САД во јануари и февруари. Претседателот на ФЕД Џером Пауел го потврди ова на прес-конференцијата. Порастот на инфлацијата во првите два месеци „не ја промени целокупната слика, а тоа е дека инфлацијата, иако со пречки на патот, постепено се спушта кон целното ниво од 2 отсто“, посочи Пауел. По седницата беа објавени нови прогнози на шефот на ФЕД, при што ја зголемија проценката за економскиот раст годинава од претходните 1,4 на 2,1 отсто. Додуша, тие ја зголемија и проценката за просечна инфлација оваа година од претходните 2,4 на 2,6 отсто, но тоа не ги загрижи инвеститорите бидејќи челниците на ФЕД сепак веруваат дека би можеле да ги намалат каматните стапки три пати оваа година за по 0,25 отсто. На валутните пазари, пак, падна вредноста на доларот во однос на кошничката валути, по пораките од ФЕД. Индексот на доларот кој ја покажува вредноста на американскиот долар во однос на другите шест најважни светски валути се движи околу 103,22 поени, додека вчера во овој момент изнесуваше 103,87 поени. Истовремено, курсот на доларот во однос на јапонската валута се лизна од вчерашните 151,35 на 150,45 јени. Американската валута исто така ослабе во однос на европската, па цената на еврото достигна 1,0940 долари, додека вчера во ова време беше 1,0870 долари. Цените на нафтата, пак, повратија дел од вчерашните загуби. Цената на барелот на лондонскиот пазар утрово зајакна за 0,72 отсто, на 86,55 долари, додека на американскиот пазар цената на барелот порасна за 0,69 отсто, на 81,80 долари....

Работниците под ризик да останат без покачувањето на минималната плата и усогласувањето согласно неа. Одлуката за новата минимална плата од 22.500 денари се уште не е објавена во Службен весник. ССМ не очекува работниците да бидат изиграни, но предупредува дека кривично дело е ако надлежните не ја објават одлуката. – Работодавачите кои планираат да ги изиграат работниците, особено сега пред избори, работодавачите кои ќе се обидат да не го почитуваат објавеното во Службениот весник, како износ на минимална плата, без оглед на тоа дали значи пораст на платата или усогласување согласно минималната плата, подлежат под кривична одговорност. И тоа најверојатно не им треба на функционерите, директорите, раководителите итн. токму во овие моменти на предизборие затоа што да не заборават дека работниците ги гласаат. И покрај ваквите манипулации. Да не заборавиме дека 2.500 денари е далеку помалку од 2.500 евра функционерска плата, вели Слободан Трендафилов, претседател на ССМ. Сметководителите веќе ги прават пресметките за мартовски плати. ССМ се надева дека утре или најдоцна до понеделник одлуката ќе биде објавена во Службен весник. Усогласувањето согласно минималната плата е согласно законите и потпишаните колективни договори. Инаку, Државната статистика пресмета намалување на просечната плата во јануари, споредено со декември. Јануарската просечна плата изнесува 39.542 денари, што е намалување за 456 денари споредено со декември. ССМ вчера ја објави синдикалната кошница за март, според која, на четиричлено семејство потребни му се 59.000 денари за да го помине месецот. Синдикалната кошница во март споредено со февруари скокна за над 1.500 денари. Најголем раст има кај храната....

Познат инвеститор вложил над 751 илјада евра во Стопанска банка АД Битола. Во блок трансакција се купени 16.019 обични акции. Информацијата е објавена на Македонска берза. Трансакцијата во износ од 46.326.948 денари е реализирана по цена од 2.892 денари за акција. Инаку, номиналната вредност на една акција е три илјади денари. Бројот на купените акции на инвеститорот му обезбедуваат 4,10 проценти од основната главнина на битолската банка. Минататa година Стопанска банка Битола ја заврши со повисоки каматни приходи и зголемени штедни влогови од граѓаните. Нивниот финансиски извешатај покажа добивка пред исправка од 2,37 милиони евра, на годишно ниво повисока за 50,79 проценти....

Oвeн – Бидeтe внимaтeлни вo избopoт нa иcтoмиcлeници бидejќи нe e лecнo дa ги нaтepaтe дa вe cлeдaт. Ce oтвopaaт нoви мoжнocти вo љyбoвнaтa cфepa и ce oбидyвaтe дa oдoлeeтe нa пpeдизвиĸoт нa cтpacтa. Aĸo чyвcтвyвaтe cлaбa eнepгиja, пoчнeтe дa зeмaтe пoвeќe витaмини. Биĸ – Ce oчeĸyвaaт нeĸoлĸy пoзитивни ĸoнтaĸти и дoгoвopи oĸoлy peaлизaциja нa нeĸoи идни плaнoви. Bo тeĸoт нa oвoj дeн нajмнoгy внимaниe тpeбa дa пocвeтитe нa cигнaлитe штo ги глeдaтe oĸoлy ceбe. Bo нив e ĸoдиpaнa вaжнa пopaĸa. Близнaци – Иaĸo дeнec имaтe нaпopeн дeн нa paбoтa, нe би тpeбaлo дa имa пpeчĸи дoĸoлĸy ce oднecyвaтe мyдpo и тpпeливo. Πoaѓajќи oд нeвин флepт, мoжнo e дa влeзeтe вo тajнa eмoтивнa пpиĸaзнa. Paĸ – Heĸoи здpaвcтвeни тeгoби мoжe дa ви пpeдизвиĸaaт мaли пpoблeми. Baшeтo pacпoлoжeниe мoжe дa бидe нecтaбилнo и лecнo пoд влиjaниe нa вaшaтa oĸoлинa. Дoĸoлĸy cтe oптoвapeни co oбвpcĸи, нe двoyмeтe ce дa пoбapaтe пoмoш oд дoвepливa личнocт oд вaшaтa блиcĸa oĸoлинa. Лaв – Дeн ĸaĸo пpeтxoднитe. Πpeтeжнo pyтинcĸo извpшyвaњe нa зaдaчитe бeз пoгoлeми тeшĸoтии. Co тeĸoвнитe oбвpcĸи ќe ce cпpaвyвaтe миpнo и бeз пoгoлeми пpeдизвици. Baшaтa пoзитивнa eнepгиja и шapм дeнec нe мoжaт дa ocтaнaт нeзaбeлeжaни, пa нe e иcĸлyчeнo пpиjaтнo изнeнaдyвaњe. Дeвицa – Coлиднo paбoтнo pacпoлoжeниe ќe вe пpидpyжyвa вo тeĸoт нa дeнoт зa нeпpeчeнo дa ги извpшyвaтe cитe вaши oбвpcĸи вo нивниoт дoбpo пoзнaт pитaм. Oбидeтe ce мaлĸy дa ja paзбиeтe мoнoтoниjaтa вo вaшaтa вpcĸa. Baгa – Ќe имaтe дoвoлнo paбoтнa eнepгиja зa ce, caмo дoĸoлĸy дoвoлнo дoбpo ce opгaнизиpaтe и ги peшaвaтe зaдaчитe eднa пo eднa. Moжнo e тĸaeњe нa двa љyбoвни paзбoи иcтoвpeмeнo. Aĸo тoa e вo peд co тeбe, oди нa тoa. Cĸopпиja – Πpoфecиoнaлнo мoжeтe дa пocтигнeтe ce, нo пpeд ce ќe вe чини мнoгy пoтpoшeнa мeнтaлнa eнepгиja. Paбoтeтe нa пoдoбpa opгaнизaциja и нeмa дa имa зa штo дa ce гpижитe. Cтpeлeц – Ќe имaтe oдличeн paбoтeн дeн, нajмнoгy зa зaвpшyвaњe нa зaпoчнaтoтo и cпpoвeдyвaњe нa бизниc идeи, нo co пpeдyпpeдyвaњe дa нe ce зaнecyвaтe пpeмнoгy. Moжe дa имaтe пpoблeми co ‘pбeтoт, гpбoт, paмeнaтa. Japeц – Πocтoи мoжнocт дa внeceтe нeĸoи нoвини вo пocтoeчĸиoт paбoтeн пpoцec. Πoзитивнa eнepгиja ќe ги cлeди дeнecĸa oниe пpeтcтaвници нa знaĸoт ĸoи ce фoĸycиpaлe нa oдpeдeнa ocвojyвaчĸa aĸциja (пpoфecиoнaлнa или љyбoвнa). Boдoлиja – Дoĸoлĸy пoĸaжeтe тpпeниe и пoдгoтвeнocт зa ĸoмпpoмиcи, мoжeтe дa избeгнeтe ceĸaĸви пoтeнциjaлни нeдopaзбиpaњa ĸoи дeнec дeмнaт вo дeлoвнoтo oпĸpyжyвaњe. Љyбoвтa (или дoбpoтo чyвcтвo) мoжe дa ви гo paзyбaви ĸpajoт нa дeнoт. Pиби – Дa гo зaвpшитe вaшиoт дeл oд paбoтaтa ycпeшнo, ĸвaлитeтнo и нaвpeмe, бидejќи eвeнтyaлнo дoпoлнитeлни oбвpcĸи мoжe дa ви гo пpoдoлжaт paбoтнoтo вpeмe. Згoлeмeнoтo нивo нa cтpec и нepвoзa мoжe дa пpeдизвиĸa мaли здpaвcтвeни пpoблeми....

„Рекорден туристички прилив од 598,5 милиони долари за 2023 година во македонската економија“, напиша на својот фејсбук профил поранешниот директор на Агенцијата за промоција и поддршка на туризмот Љупчо Јаневски. Јаневски потсетува дека во 2017 година приливот од туризам во земјата изнесувал 327,05 милиони долари, за да достигне речиси 600 милиони долари во 2023 година со што се реализираа сите повлечени стратешки потези во короната и во изминатите шест години. Јаневски им изрази благодарност на сите туристички работници кои веруваа во една визија и застанаа рамо до рамо за нејзината реализација со што докажаа дека државата се сака со секојдневни победи на секое поле на индивидуално и колективно ниво....

Администрацијата на Бајден во средата соопшти дека му доделува на Интел речиси 20 милијарди долари во грантови и заеми, со што ќе го зајакне производството на домашниот полупроводнички чипови на компанијата и ќе го означи најголемиот трошок на владата за субвенционирање на производство на најсовремени чипови. Бајден ќе го објави прелиминарниот договор за 8,5 милијарди долари грантови и до 11 милијарди долари заеми за Интел во Аризона. Дел од средствата ќе бидат искористени за изградба на две нови фабрики и модернизација на постоечка. Секретарот на Министерството за трговија Џина Раимондо го нарече „огромна зделка“ и една од најголемите инвестиции досега во производството на полупроводници во САД. „Тоа значи врвни полупроводници произведени во Соединетите Американски Држави“, рече таа во вторникот, истакнувајќи дека уделот на земјата во производството на врвни чипови сега е на нула, но може да се зголеми на 20 отсто до 2030 година, делумно благодарение на субвенцијата. програма. Целта е да се намали зависноста од Кина и Тајван, бидејќи уделот на глобалниот капацитет за производство на полупроводници во САД падна од 37% во 1990 година на 12% во 2020 година, според Здружението на индустријата за полупроводници. Ројтерс прв ја објави веста за патувањето во Аризона, критичната држава за пресврт, дека Бајден, кој тесно ја освои државата во 2020 година, се надева дека ќе победи во ноември во неговиот натпревар против републиканскиот поранешен претседател Доналд Трамп. Историскиот владин грант покажува дека администрацијата на Бајден се обложува на Интел како дел од Законот за чипови и наука од 2022 година, обид да го зголеми домашното производство на полупроводници со финансирање од 52,7 милијарди долари, вклучително и 39 милијарди долари субвенции за производство на полупроводници и 11 милијарди долари за истражување и развој. Commerce посветува 28 милијарди долари на владини субвенции за производство на чипови – иако има повеќе од 70 милијарди американски долари во барања – и исто така има 75 милијарди долари за заеми. Најавата во Аризона, исто така, може да им помогне на демократите да го одбранат критичното место во американскиот Сенат на изборите во ноември и веројатно да поттикне пар конкурентни трки во Претставничкиот дом. Аризона беше точка на гордост за кампањата на Бајден во 2020 година, која направи пресврт во југозападната држава за прв пат на шест претседателски избори, но неговите соработници сметаат дека повторената победа е голема наредба. Тоа е исто така добредојдена вест за Интел, кој во јануари прогнозираше дека приходите од првиот квартал би можеле да ги пропуштат пазарните проценки за повеќе од 2 милијарди долари. Интел се бори со несигурната побарувачка за неговите чипови што се користат на традиционалниот пазар на сервери и персонални компјутери. Минатиот месец, администрацијата на Бајден му додели 1,5 милијарди долари на GlobalFoundries, третиот по големина светски производител на чипови, за изградба на производствен капацитет за полупроводници во Малта, Њујорк и проширување на постојните операции таму и во Бурлингтон, Вермонт. Во јануари, Commerce објави дека Microchip Technology ќе добие владини грантови од 162 милиони долари, што ќе ѝ овозможи на компанијата тројно да го зголеми производството на полупроводнички чипови со зрели јазли и единици за микроконтролер во две фабрики во САД. Наградите за јужнокорејскиот Samsung и тајванскиот TSMC се очекуваат во наредните недели. Покрај проектите на Интел во Аризона, парите ќе помогнат во финансирањето на одложениот проект за изградба на најсовремена фабрика на Интел во Охајо, речиси комплетен напреден капацитет за пакување во Ново Мексико и објект за истражување и развој во Орегон. Официјалните лица одбија да кажат колку пари ќе се слеваат за секој проект. Покрај средствата предвидени да бидат објавени во среда, се очекува Интел да добие дури 3,5 милијарди долари од Министерството за трговија за да ја зајакне безбедноста во неговите капацитети во Аризона за производство на чувствителни чипови за војската....

Од компаниите чии хартии од вредност котираат на Македонска берза, минатата година 68 ја завршиле со добивка, а 21 со загуба. Споредбата со претходната 2022 покажува намалување на успешните и зголемување на неуспешните – соодносот бил 73 со 17. Иако бројот на компаниите кои работеле со добивка е намален за пет, сепак, нивните заеднички остварувања се повисоки. Според берзанските податоци базирани на неревидираните биланси на успех што котираните друштва ги објавуваат на СЕИ-Нет, успешните компании лани реализирале вкупна добивка од 21.415.423.126 денари или 347,4 милиони евра. Што во однос на 2022 и тогаш забележаните 17.434.911.696 денари (282,8 милиони евра), претставува зголемување од 22,83 проценти. Во составот на компаниите чии резултати се со предзнак минус влегуваат пет од услужните дејности, седум работат во областа на индустријата, пет во трговијата, две се од угостителството, а по еден претставник има од банкарството и од земјоделието. Нивната вкупна загуба за 2023 изнесува 1.751.480.738 денари или 28,4 милиони евра. Тоа е за околу седум милиони евра повеќе во споредба со 2022 година, кога се работело за 1.295.896.588 денари, односно над 21 милион евра. Финансиските извештаи за 2022 ги објавиле сите котирани друштва, а за минатата година една компанија не одговорила на обврската во предвидениот рок. Инаку, во првата петорка со најголема добивка врвот го држат трите банки – Комерцијална со 58,4 милиони евра, Стопанска Скопје со речиси 56,3 милиони евра и НЛБ со близу 52,2 милиони евра. Следуваат „Македонски Телеком“ со добивка за 2023 од 33,7 милиони евра и „Алкалоид“ со околу 25,6 милиони евра. Петте најтргувани акции минатата година беа на Комерцијална банка со промет од 25,6 милиони евра, на „Алкалоид“ со 8,3 милиони евра, на НЛБ банка со над пет милиони евра, на „Реплек“ со 3,8 милиони евра и на „Макпетрол“ со годишен промет од 2,6 милиони евра....