Американскиот претседател во заминување Џо Бајден во понеделникот се обиде дополнително да ги истакне своите постигнувања во надворешната политика, тврдејќи дека американските противници се послаби отколку кога тој ја презеде функцијата пред четири години, и покрај тековните глобални кризи. Една седмица пред да му ја предаде функцијата на новоизбраниот претседател Доналд Трамп, Бајден, во редок говор во Стејт департментот, ја пофали поддршката на неговата администрација за Украина во одбраната од руската инвазија и за Израел во војните на Блискиот исток. Бајден рече дека САД „победуваат во глобалната трка“ и дека Кина нема да ја престигне економски како што се предвидуваше, додека Русија и Иран се ослабени од војните во кои САД директно не учествуваа. „Во споредба со пред четири години, Америка е посилна, нашите сојузи се посилни, а нашите противници и конкуренти се послаби. Ние не влеговме во војна за да го постигнеме тоа“, рече Бајден. Додека војните продолжуваат да беснеат во Украина и на Блискиот исток, администрацијаа на Бајден се надева дека ќе биде постигнат договор меѓу Израел и палестинската милитантна група Хамас пред да замине Бајден и Трамп да се врати во Белата куќа на 20-ти јануари. Бајден рече дека преговарачите се „блиску до постигнување договор“ со кој ќе се ослободат заложниците на Хамас во Појасот Газа и ќе се запрат борбите во палестинската енклава за да се овозможи проток на хуманитарна помош. „Толку многу невини луѓе се убиени, толку многу заедници се уништени. Палестинскиот народ заслужува мир“, рече Бајден. Бајден се соочи со критики за испраќање оружје и за обезбедување дипломатска поддршка на Израел за време на инвазијата во Газа, откако Хамас го нападна јужен Израел на 7 октомври 2023 година, убивајќи околу 1.200 луѓе и заробувајќи повеќе од 250, според израелските податоци. Повеќе од 46.000 луѓе, од кои три четвртини се деца и жени, се убиени во Газа од почетокот на војната, според палестинските здравствени власти, додека малата крајбрежна енклавата е целосно разорена веќе без никаква инфраструктура, а 2,3 милионското населени веќе неколкупати беше раселувано во изминатата година. Демонстрантите во понеделникот го пречекаа Бајден пред Стејт департментот со извици „воен злосторник“. Некои носеа транспаренти, а некои фрлаа црвена течност која требаше да симболизира крв. Бајден рече дека му помогнал на Израел да ги победи своите противници – Хамас во Газа и Хезболах во Либан, кои се поддржани од Иран. Тој, исто така, ја пофали американската поддршка за Израел за време на двата ирански напади во 2024 година. „На крајот на краиштата, Иран е послаб отколку што беше со децении. Нема сомнеж дека нашите акции значително придонесоа за тоа“, додаде Бајден истакнувајќи го падот на владата на Бшар ал-Асад во Сирија....

Министерот за дигитална трансформација Стефан Андоновски смета дека проблемот со зголемувањето на платите во јавната администрација е комплексен и бара системско решение. Според него, решението е систем за плати којшто би овозможил вработени со исти компетенции да земаат иста плата. За утрешниот протест на вработените во осум министерства, Андоновски вели дека не треба веднаш да се оди на протест без да се разговара и да се најдат решенија. Според Андоновски, генералниот проблем е што дел од министерствата и дел од институциите потпишале колективни договори со поединечни закони во изминатиот период, успеале да ги зголемат платите на одредени вработени во тие институции, додека, администрацијата во министерствата генерално е оставена на истите плати од претходно и го нема додатокот од 30 проценти. – Оставено е секое Министерство само да решава како ќе се справува со проблемот. Единствено Министерство кое потпишало ваков колективен договор пред изборите е Министерството за финансии. Тоа е генералниот проблем, се носеле ад хок решенија, Собранието си ја зголемило својата плата, високото образование ја зголеми својата плата, УЈП, поединечни, парцијални решенија, рече министерот. Вториот проблем, како што рече, е тоа што во Министерството за дигитална трансформација повеќе од 15 години има луѓе кои се оставени на работни позиции со средно образование, иако повеќе од пет години имаат завршено високо образование и кои во изминатите 12 години можеле да бидат унапредени. – Не велам дека вработените не заслужуваат повисока плата. И ние размислувавме за 10 проценти скалесто зголемување следната година, 30 проценти понатаму. Но, сето тоа мора да дојде кога ќе бидат расчистени работите што ви се оставени како лошо искуство, посочи тој. За утрешниот протест, вели дека тоа е демократско право, но дека не треба веднаш да се оди на протест, туку да се разговара и да се најдат излезни решенија. – Неколку пати сум се сретнал со претставниците во синдикатот во моето министерство, УПОЗ и Сојузот на синдикати. Не мислам дека првиот одговор на некое неразрешено барање на синдикатите да биде штрајк и протест, секако, тоа е нивно право, но верувам дека не треба веднаш да се оди на протест без да се разговара и да се најдат излезни решенија. Тука сме, стоиме на располагање да продолжиме со дискусиите и да видиме како да ги надминеме проблемите, рече Андоновски. На прашањето дали има пари со коишто на кој било начин би можело да се најде компромис, министерот одговори дека тоа е прашање за генералниот буџет. – Тоа е сепак прашање за генералниот буџет на државата кој што го раководи Министерството за финансии. Мислам дека токму таму потенциравте каде е точката каде што треба да биде дискусијата, треба да биде меѓу сите засегнати страни да се најде системско решение, не треба да се бараат решенија парцијално во една институција, во едно министерство, затоа што тоа го прелева проблемот на другите институции, рече Андоновски. Вработени од осум министерства, Државниот завод за статистика и Државниот архив утре ќе излезат на протест барајќи потпишување на колективен договор и исплата на 30 проценти додаток на плата. Претходно, вработените од Државното правобранителство стапија во штрајк со истите барања....

Германија, Полска, Велика Британија, Франција и Италија што е можно поскоро ќе ги спроведат новите цели на НАТО поврзани со вооружувањето и бројот на вооружените сили, кои ќе бидат договорени летово, вети во понеделник германскиот министер за одбрана Борис Писториус. Зборувајќи по состанокот со четворица негови колеги во полскиот град Нова Вис, Писториус ја поздрави одлуката на НАТО да се договори за новите цели на алијансата во јули наместо во октомври како што беше првично планирано, додавајќи дека потегот е поттикнат од барањето на Германија. „Ова ни купува многу време и можеме да започнеме со имплементација многу порано“, им рече Писториус на новинарите. Министрите за одбрана на НАТО ќе се обидат да постигнат договор за новите цели за воените капацитети пред нивните челници да се сретнат во Хаг од 24-26 јуни, изјави шефот на воениот комитет на алијансата, холандскиот адмирал Роб Бауер, во интервју за Reuters. „Ќе бараме договор пред самитот во Хаг“, рече Бауер, „за да се осигураме дека доколку има дополнителни потешкотии и доколку е потребно, челниците ќе можат да ги решат тогаш“. Челниците на земјите во НАТО минатата година се согласија на илјадници страници одбранбени планови кои, првпат по Студената војна, детално објаснуваат како Алијансата ќе одговори на наводен руски напад. Сепак, документите открија значителен недостиг од противвоздушна одбрана и ракети со долг дострел, недостиг од работна сила, муниција и капацитет за безбедна дигитална комуникација на бојното поле, како и логистички тешкотии, но исто така и тешкотии во регрутирањето нови припадници на силите. Недостатоците треба да се поправат со новите цели кои првично требаше да бидат договорени на состанокот на министрите за одбрана во есента 2025 година. На самитот во Хаг, челниците ќе разговараат за зголемување на целта на НАТО за распределба на два отсто од БДП за одбраната, при што некои експерти споменуваат три отсто како потенцијална нова цел. Доналд Трамп, кој се враќа во Белата куќа на 20 јануари, неодамна ја спомена целта од пет проценти. Бауер одби да прецизира бројка, но рече дека целта на забрзувањето на договорот за целите е „да се осигура дека сите ја разбираат врската со парите“, бидејќи „потребите на алијансата веќе се разјаснети во новите одбранбени планови“. „Разликата е во она што треба да се купи, и тоа е она што ќе го решат целите на новите (воени) капацитети. Тоа ќе им помогне на луѓето да разберат зошто ни се потребни повеќе од два отсто“, додаде Бауер. За време на Студената војна, сојузниците на НАТО трошеле во просек меѓу три и шест отсто од својот БДП за одбрана, според Бауер. „Ако продолживме да го трошиме (како сојуз) она што го потрошивме во раните 90-ти, што беше на ниво од три процента, ќе потрошевме 8,6 трилиони долари повеќе отколку што сега потрошивме. Тоа е во основа мировна дивиденда што сега треба да ја финансираме“, рече Бауер....

Германскиот производител на луксузни автомобили BMW во понеделникот објави дека продал помалку автомобили во 2024 година, надоврзувајќи се на послабите резултати на домашните конкуренти на кинескиот пазар. BMW продал 2.450.804 автомобили минатата година, четири отсто помалку од претходната година. Во компанијата ја припишуваат намалената испорака на бавниот економски раст во Кина, најголемиот пазар на автомобили во светот, но и на слабата побарувачка во нејзината матична земја Германија. Продажбата на BMW на кинескиот пазар потонала за дури 13,4 отсто, а во Германија за 5,3 отсто. Светлата точка бил сегментот на електрични возила со батерии (BEV), со вкупно продадени 426.594 автомобили, што е за 13,5 отсто повеќе отколку во претходната 2023 година. BMW на тој начин ги следеше послабите резултати на другите големи компании во германскиот автомобилски сектор. Производителот на луксузни автомобили „ Mercedes-Benz“ извести минатата седмица дека минатата година продал 2,39 милиони автомобили и комбиња, четири отсто помалку отколку во 2023 година. Продажбата на ницните патнички автомобили во Кина паднала за седум отсто, и покрај закрепнувањето во четвртиот квартал. Кина е најважниот пазар за сите водечки германски производители на автомобили, но неодамна ги мачи жестоката домашна конкуренција, особено во секторот на електрични возила и трговските тензии, забележува агенцијата dpa. Продажбата на автомобили на батерии во Кина силно расте, но вкупната побарувачка е сè уште слаба поради економското забавување. „Mercedes-Benz“ минатата година продаде 23 отсто помалку електрични возила отколку во 2023 година, а падот благо се продлабочи во четвртиот квартал. Минатата седмица и автомобилскиот гигант „Volkswagen“ (VW) објави дека продал 1,4 отсто помалку автомобили од својата основна марка во штотуку завршената година, со пад од 8,3 отсто во испораките во Кина. Продажбата на електрични возила е намалена за 2,8 отсто. „2024 беше тешка година ширум светот, со оглед на слабата економија, политичките предизвици и силната конкуренција, особено во Кина“, изјави шефот за продажба на VW, Мартин Зандер....

Генералниот секретар на НАТО, поранешниот холандски премиер Марк Руте ги повика Европејците во понеделник да потрошат повеќе за одбраната, велејќи дека во спротивно треба да научат руски или да одат во Нов Зеланд. „Ако не, земете курс по руски јазик или одете во Нов Зеланд“, рече Руте во дискусијата на заедничката средба на Комитетот за надворешна политика на Европскиот парламент, Поткомитетот за одбрана и безбедност и парламентарната делегација за односи со НАТО. Руте истакна дека Европа мора да инвестира повеќе во одбранбените капацитети, да ја зајакне отпорноста и да продолжи да и помага на Украина. „Ние знаеме како да ги заштитиме нашите граѓани и европскиот начин на живот, сега само треба да го направиме тоа“, рече Руте. Додаде дека сегашната цел за распределба на два проценти за одбраната не е речиси доволна. „За да останат сигурни, сојузниците ќе треба да трошат значително повеќе за одбрана“, рече Руте, додавајќи дека тој ќе треба да биде над три отсто од БДП, околу 3,6 или 3,7 отсто. Предупреди дека иднината на Европа зависи од исходот на војната во Украина. „Сакаме траен мир. Ако Путин го постигне своето, мирот нема да потрае. Во моментов сме безбедни, но можеби нема да бидеме за пет години“, рече Руте. Повторно предупреди дека е нереално да се размислува за европско НАТО без САД, велејќи дека ќе бидат потребни 10 до 15 години и ќе се потрошат меѓу 8 и 10 отсто од БДП-ти за одбрана. НАТО процени дека 23 од нејзините 32 членки ја исполниле тековната цел на трошење од 2 отсто од БДП во 2024 година....

Украина нема добие безбедносен договор сличен на Западна Германија по Втората светска војна, тврди поранешниот руски претседател Дмитриј Медведев. Западна Германија се приклучи на НАТО во 1955 година, додека Источна Германија остана дел од советскиот блок до повторното обединување во 1990 година. Москва не се спротивстави на потегот, бидејќи САД и нивните сојузници ги уверуваа лидерите на СССР дека западните трупи нема да одат подалеку од источната граница на Германија. Прекршувањето на тоа ветување од страна на НАТО е примарна причина за сегашниот непријателство меѓу Русија и Западот, според руските официјални лица. Некои западни медиуми објавија дека таканаречениот „германски модел“ би можел да ѝ овозможи на Украина да добие членство во НАТО, при што меѓусебните одбранбени гаранции ќе се применуваат само на територијата под вистинска контрола на Киев. Критичарите предупредуваат дека формалниот пристап во НАТО може да доведе до понатамошна ескалација меѓу Русија и воениот блок предводен од САД. Медведев, кој ја извршува функцијата заменик-претседател на рускиот Совет за безбедност, во понеделникот го коментираше „германското сценарио“, отфрлајќи ја идејата дека Киев некогаш би можел да ја преземе контролата врз своите поранешни региони. „Кој искрено би го разгледал сценариото во кое нуклеарната сила му отстапува нешто на грдото џуџе по име Украина? напиша тој во објава на Телеграм. „Тоа значи дека тие можат да сметаат само на распад на Русија“. Обидите да се повлечат паралели меѓу украинскиот конфликт и Германија по Втората светска војна не се ништо повеќе од тоа што Киев се обидува да ги смири „бесните неонацисти“. Поверојатно е етничките Руси кои живеат во Украина да бараат повторно обединување со Русија, додаде тој. Луѓето во пет поранешни украински региони гласаа на референдуми за отцепување од Киев и приклучување кон Русија по вооружениот удар поддржан од Западот во Киев во 2014 година. Украина и нејзините поддржувачи ја негираат легитимноста на тие референдуми....

Борбата за правда продолжува и се надевам дека ако не во кривична постапка, тогаш во граѓанска постапка ќе се утврди кој го вршел прислушувањето, напиша на својот фејсбук-профил Гордана Јанкуловска, поранешната министерка за внатрешни работи која беше обвинета во случајот „Тврдина“. Таа изјави дека е задоволна од денешната пресуда на Основниот кривичен суд. „Календарски помина речиси една деценија, а како да поминаа три животи на некој што доживеал длабока старост. Само семејството и релативно мал круг блиски луѓе и пријатели знаат како изгледаа овие години. Задоволна сум од денешната одлука на судот кој ги уважи нашите аргументи. Без оглед што во кривичната постапка не се утврди виновникот за масовното прислушување, што мене како една од најголемите жртви на овој монструозен чин и на моето семејство од корен ни ги промени животите и ни нанесе ненадоместлива штета, борбата за правда продолжува и се надевам дека ако не во кривична постапка, тогаш во граѓанска постапка ќе се утврди кој го вршел прислушувањето“, напиша Јанкуловска....

Нуркачите од нуркачкиот центар Амфора од Охрид, традиционално кај Музејот на вода го „запалија“ василичарскиот оган под вода и ја најавија Старата нова година. Со ова охридските нуркачи на православните христијани им ја честитаат Старата нова година и Василица и се вклучуваат во организацијата на празнувањето на претстојните празници Богојавленије Водици и Св. Јован крстител – Денот на рибарите во Охрид....

Во рамки на денешната емисија „Аргумент +“ на телевизија 24, гостуваше Марија Митева, член на ИК на ВМРО-ДПМНЕ. Митева стави акцент на актуелните интерпелација, и прашањето за бегалецот од правдата Артан Груби. Митева ја истакна и стабилноста и функционалноста на коалициските односи, притоа критикувахќи ја опозицијата за политичко калкулирање и етнички мотивирани интерпелации. „Во рамки на владината коалиција можам да кажам дека функционира одлично и во духот на одличен дијалог до сега. Не ценам дека има потрес, ниту пак станува збор за некој нов потрес. Доколку имаме ние опозиција која што креира интерпелации кои што се однесуваа на претставниците од извршната власт, а се однесуваа на една единствена цел, а тоа е собирање на политички поени по основ на етничка основа, тогаш ценам дека навистина само е залудно потрошено време“, изјави Митева. Во однос на неодамнешното изгласување на претседателката на Комисијата за социјална политика, Митева ја нагласи важноста на почитувањето на собранискиот деловник. „Сега одиме на дословно почитување на деловникот. Во рамки на една ваква состојба, каде што вие имате јасно изразена волја на пратениците дека со 61 глас ја изгласуваат таа интерпелација, ценам дека и самата политичка партија ДУИ треба да излезе надвор од својата кутија на размислување, која што се заснова, пак ќе повторам, на политички калкулации и манипулации“, истакна Митева. На прашањето за бегалецот од правдата Артан Груби, Митева беше децидна дека институциите ги преземаат сите потребни мерки за негово изведување пред лицето на правдата. „На ова прашање најдобар одговор би ви дал поретседателот на ДУИ, Али Ахмети, кој што барем од она јас што успеав да го видам низ медиумите знае каде се наоѓа господинот Груби, барем имаше таква изјава. И сосема ми е чудно зошто ниту обвинителството не го повика на разговор да прашаат од каде му се тие информации дали му се веродостојни, и како би постапиле. Како Влада, она што можам да го кажам е дека се постапува согласно сите законски надлежности кои што ги имаме. По бегалецот од правда Артан Груби е издадена меѓународна потерница. Континуирано го повикуваме да се врати и да се соочи со правдата, затоа што самиот чин на бегање можеби дава некои индикации на потврдување на кривичното дело за кое што се товари“, децидна е Митева. Митева ја искористи можноста да ја истакне неопходноста од политичка одговорност, додавајќи дека времето на уцени и манипулации е минато. „За жал, ДУИ се уште го применува оној принцип на политички уцени. Времето на такви политички уцени навистина не планираме да го применуваме. Секој кој што ќе биде на една позиција треба да биде свесен дека одговорноста е на прво место и дека никогаш не може да се избега од правдата, без разлика колку долго го правите тоа“, заклучи Митева....

Опасно силните ветрови се очекува да продолжат да дуваат низ Лос Анџелес во понеделник, што потенцијално ќе ги попречи напорите за гаснење на двата шумски пожара кои опустошија цели населби и убија најмалку дваесетина луѓе. Се прогнозира дека сувите ветрови од Санта Ана, со брзина од 80 до 112 километри на час, ќе продолжат во понеделникот и ќе продолжат до средата, соопшти Националната метеоролошка служба, издавајќи црвено предупредување за „особено опасни услови“. Гувернерот на Калифорнија, Гевин Њусом, рече дека сојузната држава претходно распоредила пожарникари во најранливите области во текот на викендот, вклучувајќи ги и оние околу пожарите Палисадес и Итон, двата најголеми што избувнаа во Јужна Калифорнија. Најмалку 24 лица загинаа во пожарите што избувнаа минатиот вторник. Пожарот претвори цели населби во урнатини кои тлееа, оставајќи зад себе апокалиптичен пејзаж. Официјални лица тврдат дека најмалку 12.300 објекти биле уништени или оштетени. Гувернерот Њусом рече дека огнената стихија би можела да биде најразорната природна катастрофа во американската историја, бидејќи уништила илјадници домови и принудила евакуација на десетици илјади жители. Приватната метеоролошка организација AccuWeather ја процени штетата меѓу 135 и 150 милијарди американски долари. Враќањето на силните ветрови го загрозува тешко постигнатиот напредок што го постигнаа противпожарните служби во контролирањето на пожарот. Во текот на викендот, пожарникарите на земја и од воздух успеаја да го запрат пожарот Палисадес додека се приближуваше до луксузната населба Брентвуд и напредуваше кон густо населената долина Сан Фернандо на северот. Пожарот Итон во подножјето источно од Лос Анџелес изгоре 57 квадратни километри, но пожарникарите контролираа 33 отсто од пожарот. Северно од градот, пожарникарите го ставија пожарот Херст под контрола на 89 отсто и целосно зауздаа ширење на три други пожара кои зафатија други делови на сојузната држава, соопшти Одделот за шумарство и противпожарна заштита во Калифорнија. Очекувајќи враќање на силните ветрови во понеделникот, властите го предупредија целото население на округот Лос Анџелес од речиси 10 милиони да биде подготвено за евакуација. Од неделата попладне, наредбите за евакуација беа на сила за повеќе од 100.000 луѓе, што е помалку од претходните 150.000. Припадниците на вооружените сили се подготвени да помогнат во борбата против пожарите, рече Дин Крисвел од Федералната агенција за управување со вонредни состојби (FEMА) во серија телевизиски интервјуа во неделата, повикувајќи ги жителите да почнат да се регистрираат за помош при катастрофи. Пожарникарите од седум сојузни држави, како и од соседните земји Канада и Мексико, веќе пристигнаа во областа на Лос Анџелес за да им помогнат на противпожарните станици во Калифорнија. Во Алтадена, на работ на пожарот Итон, Тристин Перез рече дека никогаш не ја напуштил својата куќа, игнорирајќи ги полициските наредби да се евакуира додека огнот се спушта по ридовите. Перез претпочитал да се обиде да го спаси својот имот и куќите на своите соседи. „Вашиот двор гори, горат палмите, изгледаше како нешто од филм. Сторив сѐ што можев за да го запрам (ширењето на пожарот) и да ја спасам мојата куќа, да помогнам да се спасат нивните куќи“, рече Перез во интервју за Reuters пред неговиот дом.“....

Шест нови позитивни случаи на ковид-19 се евидентирани од 6 до 12 јануари. По два случаја се регистрирани во Куманово и во Струмица, по еден во Скопје и во Кичево, покажуваат податоците на Институтот за јавно здравје (ИЈЗ), објавени денеска. Пет лица од новите случаи биле на возраст над 60 години. Еден случај бил регистриран од возрасната група од 40 до 49 години. Во текот на 2025 година, а заклучно со 12 јануари, регистрирани биле вкупно 11 заболени лица. Од ИЈЗ наведуваат дека ниската стапка на трансмисија на Сарс-ков-2, намаленото известување и малиот број на примероци за тестирање преку сентинел системите, имаат влијание врз способноста за прецизно да се процени епидемиолошката ситуација. „Популацијата на ЕУ/ЕЕА севкупно има значително ниво на хибриден имунитет – претходна инфекција плус вакцинација – бустер дози, што дава заштита од тешка болест. Лицата на возраст од 60 години се со најголем ризик од тешка болест. Хоспитализациите на лица со потврден ковид-19, приемите во интензивна нега и смртните случаи остануваат на ниско ниво во земјите на ЕУ/ЕЕА. Овие податоци во Република Северна Македонија не се достапни“, истакнуваат од ИЈЗ. Иако бројот на заболени од ковид-19 на неделно ниво е мал, како што се додава, со оглед на тоа дека во тек е периодот на зголемена циркулација на респираторни вируси во северната хемисфера, постои ризик активноста на Сарс-ков-2 да се зголемува, „што ја нагласува континуираната потреба од надзор – епидемиолошки и вирусолошки, на национално и регионално ниво“. „Се препорачува следење на основните мерки за превенција на ковид-19 и останати респираторни заразни заболувања. Вакцинацијата останува специфична превентивна мерка, обезбедувајќи заштита од тешки форми на болест, иако овој заштитен ефект со тек на време се намалува. Продолжува препораката за вакцинацијата на лицата со висок ризик од тешки форми на болест и лош исход – како што се повозрасните лица“, нагласуваат од Институтот....

Министерството за здравство попладнево информира за успешна трансплантација на Клиниката за ортопедија, со имплант, односно со коска од починат донор, што е имплантирана на два прста кај 13-годишно дете со брахидактилија. Како што истакнуваат од Министерството, кај нас за првпат е извршен ваков тип трансплантација. Детето, нагласуваат од Министерството, е со уреден постоперативен тек. Во пишаната изјава на проф. д-р Билјана Кузмановска, национален координатор за трансплантација, се наведува дека тие ќе продолжат со уште посилно темпо, заедно со сите чинители, да ја подигнуваат свеста за овој акт на човекољубие. „Изразувам посебна благодарност и честитки за целиот тим предводен од д-р Даница Поповска и доц. д-р Илир Шабани, како и сите здравствени работници кои учествуваа во оваа трансплантација – д-р Лилјана Ангелеска, д-р Теодора Божиновска, д-р Филип Видоевски, инструментарки Сузана Пејчиновска, Арјета Мемети, анестетичар Менка Дојчиновска, радиолошки технолог Крешник Шеху и гипсер Ирена Галевска“, напиша Кузмановска на социјалните мрежи....

Министерот за правда Игор Филков во интервју за Плусинфо најави дека измените и дополнувањата на Законот за Судски совет ќе бидат донесени најдоцна до јуни 2025 година а во него ќе бидат инкорпорирани препораките на Оценската мисија. „Точно е дека Судскиот совет беше и сѐ уште е предмет на јавни дебати и контроверзии, кои се одраз на потребата за реформи во оваа сфера. Наша цел како држава е да обезбедиме силно, независно и функционално судство, кое не само што ќе биде независно, туку и отчетно пред граѓаните. Проблемите кои ги споменувате во однос на функционирањето на Судскиот совет и неговата улога во недовербата кон судската власт се нешто што не може да се игнорира, и тие сигурно се дел од приоритетите за реформите што ги планираме. Дебатата за несменливоста и независноста на членовите на Судскиот совет е комплексна, бидејќи, од една страна, независноста на судиите и членовите на Советот е клучна за спречување на политички влијанија врз правосудството. Но, од друга страна, не смееме да ја игнорираме потребата од подобрување на транспарентноста и отчетноста на овие тела. Иако постои загриженост дека промените на Судскиот совет може да доведат до ,,политичка “контрола врз судството, тоа не значи дека не постојат механизми за баланс на оваа независност со јавната одговорност. Не би се сложил со вас дека дебатата е честопати со „спротивставени погледи“. Напротив, јавните дебати одржани со судиите од сите четирите апелациони подрачја, управното судство и секако судиите од највисокиот, Врховниот суд во државата, укажаа на прилично единствени ставови дека е неопходна зголемена стручност и професионалност на членовите на Судскиот совет, како и транспарентност и ефективност во постапката за нивен избор, како и јасни основи за нивна одговорност, притоа обезбедувајќи соодветни и ефективни механизми за нивно одговорно и ефикасно функционирање. Секако притоа, задржувајќи го принципот на независност на судството, неопходно е да се воведат процеси кои ќе овозможат контрола врз квалитетот на работата на судиите и членовите на Советот, што ќе ја зголеми довербата на граѓаните во правосудниот систем. Реформите што ги разгледуваме се насочени на тоа да создадат рамнотежа меѓу овие аспекти – независност и отчетност. Клучно е обезбедување на статусот дека Судскиот совет е орган кој ќе го штити интегритетот на судиите, но истовремено и самиот тој да подлежи на механизмите на отчетност и транспарентност, што е клучно за враќање на довербата на јавноста. Очекувам дека измените и дополнувањата на Законот за Судски совет ќе бидат донесени најдоцна до јуни 2025 година и дека во него ќе бидат инкорпорирани препораките на Оценската мисија”, вели Филков. Во однос на преземањето на политичка одговорност за состојбите во правосудството и реализација на реформите, министерот Филков смета дека е неопходно да се обезбедат механизми кои ќе ја минимизираат политичката злоупотреба на институциите, и ќе овозможат одговорност а во исто време ќе ги заштитат независноста и интегритетот на судиите и судската власт . ,,Се согласувам дека елементарниот принцип на стручност, интегритет и независност во изборот на судиите е од суштинско значење, но, како што забележувате, досегашната пракса понекогаш не ги гарантира овие квалитети. Иако конкурсите и генералните реизбори се механизми што треба да обезбедат транспарентност и фер услови за избор, факт е дека нивната имплементација не секогаш довела до очекуваните резултати. Не можеме да ги игнорираме и проблемите со политичките влијанија во овие процеси, кои се фактори што го компромитираат кредибилитетот на судската власт. Но, не сметам дека ова значи дека сме без шанса за позитивни промени. Клучниот аспект што го поставувате е потребата за одговорност. Реформите на правосудниот систем мора да бидат континуиран и системски процес кој нема да биде лесен, но во исто време, политичката одговорност и ангажман на сите чинители – како власта, така и опозицијата, но и граѓанското општество – се клучни за успехот на овие реформи. На крајот, одговорноста за состојбите во правосудството лежи и на самите институции кои треба да работат во рамките на правниот поредок. Решението лежи во обезбедување механизми кои ќе ја минимизираат политичката злоупотреба на институциите, додека ќе овозможат одговорност и во исто време ќе ги заштитат независноста и интегритетот на судиите и судската власт. За тоа треба да се интензивираат реформите во изборот на судиите и членовите на Судскиот совет, да се обезбедат построги критериуми за нивната стручност и интегритет, но и да се изгради доверба во институциите со транспарентност, отчетност и јасни процеси на ревизија. Реформите не значат само промена на закони, туку и промена на културата на институциите. Затоа, тие бараат политичка храброст и политичка волја да се преземат ризиците, а истовремено и да се обезбедат средства и механизми за самите институции да работат со високи стандарди на независност и одговорност. Во овие процеси, не смееме да се задржиме само на вперувањето на прст кон еден или друг носител на власт, како виновник за наталожените проблеми. Напротив, треба да се има доблест и зрелост, за да се признае дека со одредени одлуки сме потфрлиле во исполнување на целта за која служиме. Потребно е заедничко дејствување на сите чинители во реформите во правосудството, без разлика на тоа дали станува збор за суд, Судски совет, Совет на Јавни обвинители, Собрание или Министерството за правда, бидејќи само на тој начин може да дојдеме до реформи кои ќе резултираат со успеси и придобивки за сите нас. Но, сосем на крајот би сакал да укажам на тоа дека ваквата заложба не можеме да ја постигнеме ние самите како извршна власт. Тука клучна е улогата на секој судија, јавен обвинител, член на Судскиот совет и Советот на Јавните обвинители, нивниот дигнитет и професионалност”,потенцира Филков во интервју за Плусинфо....

Со традиционалното дефиле под маски, денеска во Вевчани почна официјалниот дел од Вевчанскиот карневал, кој претставува едно од главните обележја на Вевчани за празникот Св. Василиј, односно Василица. Во своето обраќање пред присутните, министерот за култура и туризам, Зоран Љутков, истакна дека Вевчанскиот карневал е од особено значење за културниот и туристичкиот развој на нашата земја и дека негувањето на оваа традиција е она што нè прави посебни, она што ни дава идентитет и гордост. „Секоја година, на Василица, овој карневал со својата над илјадагодишна традиција нè обединува сите нас, сите добронамерници со карневалски дух од целиот свет. Ние сме горди на Вевчанскиот карневал бидејќи тој му порачува на светот дека македонскиот народ има обичаи и култура кои не изумираат, туку се пренесуваат од генерација на генерација. Министерството за култура и туризам и годинава, како и во годините што доаѓаат ќе продолжи со континуираната поддршка на овој наш национален бренд кој придонесува не само за културниот, туку и за туристичкиот развој на нашата земја“, рече Љутков. Дефилето почна од почетокот на селото, движејќи се низ главната улица до центарот, каде што маскираните го вртат василичарското оро. Новата година, според Јулијанскиот календар, ќе биде дочекана вечер со огномет во центарот на Вевчани, а присутните ќе ги забавуваат „Љубојна“, Наум Петрески, оркестарот „Вевчани“, како и Перо Бели и Коки Биоритам. Манифестацијата ќе заврши со традиционалното василичарско оро и палење на маските во центарот на Вевчани, на 14 јануари....

Цените на нафтата се искачија над 80 долари на меѓународните пазари во понеделникот, бидејќи загриженоста на инвеститорите за понудата ги поттикна очекувањата за поголема побарувачка во услови на ниски температури во САД и Европа. На лондонскиот пазар цената на барелот попладнето беше за 71 цент повисока отколку на затворањето на тргувањето на крајот на минатата седмица и изнесуваше 80,47 долари. Минатиот петок го затвори тргувањето со плус 2,84 долари. На американскиот пазар со барелот денеска се тргуваше по 94 центи повисока цена, по 77,51 долари. Минатиот петок го затвори тргувањето со 2,65 долари. Организацијата на земјите извознички на нафта (OPEC) одделно објави дека барелот од референтната кошничка нафта на нејзините членки во петокот поскапел за 1,81 долар, на 77,94 долари. Пазарите беа потресени на крајот на минатата седмица од новите американски санкции за рускиот нафтен сектор. Во петокот американското Министерство за финансии објави дека вовело санкции за руските нафтени компании „Газпромњефт“ и „Сургутњефтегаз“ и 183 бродови кои превезувале руска нафта, како и трговци, осигурители и транспортери на руска нафта. „САД преземаат сеопфатни мерки против клучниот руски извор на приходи за финансирање на војната против Украина“, рече американската министерка за финансии Џенет Јелен. „Логиката на санкциите е да ја покријат секоја фаза од руското производство и дистрибуција на нафта“, рече претставник на Белата куќа, додавајќи дека „нивното правилно спроведување може да ги намали руските приходи за милијарди месечно“. Новите санкции ќе му нанесат тежок удар на рускиот извоз и ќе ги принудат Индија и Кина да набавуваат повеќе нафта од Блискиот исток, Африка и Америка, велат трговците и аналитичарите. Ова, пак, ќе ги зголеми цените и транспортните трошоци, додаваат тие. „На пазарот вистински стравуваат од нарушувања во снабдувањето. Се чини дека реалното сценарио за руската нафта е токму она најлошото. Но, не е јасно што ќе се случи кога Доналд Трамп ќе ја преземе (претседателската) должноста следниот понеделник“, објаснува Тамаш Варга од PVM. Санкциите вклучуваат период на приспособување до 12 март, така што прекините можеби нема да бидат големи, додава Варга. Санкционираните бродови превезувале 1,7 милиони барели нафта дневно минатата година, според проценките на „Goldman Sachs“, што е еднакво на една четвртина од рускиот извоз. Според тоа, аналитичарите на банката укажаа дека се зголемуваат шансите да ја подигнат нивната проценка за цената на нафтата на лондонскиот пазар оваа година од сегашниот опсег од 70 до 85 долари. „САД го удвоија бројот на санкционирани танкери, што би предизвикало големи логистички проблеми“, забележуваат аналитичарите на „RBC Capital Markets“. Многу бродови беа користени за транспорт на руски барели во Индија и Кина, бидејќи Европа веќе престана да ги купува поради претходната рунда санкции, но ги купува руските барели од трети земји, главно од амеркански компании, наводно како преработена. Некои транспортираа и иранска нафта, која исто така е под санкции. Русија има одреден простор за маневрирање, но на крајот ќе мора да купи танкери кои не се под санкции или да ја намали цената под 60 долари за барел, забележуваат аналитичарите на „JPMorgan“. Очекувањата за пониска понуда се рефлектираат и во фактот што барелите на физичкиот пазар се значително поскапи од оние со датуми за испорака за неколку месеци, што е одраз на поголема побарувачка под влијание на ниските температури во САД и Европа....

На 12.01.2025 во 19.20 часот во СВР Скопје, С.А.(44) од Скопје пријавил дека во 19.02 часот на работното место како контролор во автобус на ЈСП Скопје на подрачјето на Центар бил физички нападнат од едно машко лице кое немало билет. Се преземаат мерки за расчистување на случајот....

Премиерот Христијан Мицкоски денеска присуствува на Вевчанскиот карневал. „Традиција стара неколку века. Вевчанскиот пасош одамна го имам, исто како и задоволството да сум дел од Василичарскиот Вевчански карневал“, напиша премиерот на својот профил на Фејсбук, споделувајќи бројни фотографии од карневалските маски....

Потпретседателот на Владата и министер за односи меѓу заедниците, Иван Стоилковиќ денеска оствари работна средба со делегација од Амбасадата на Сојузна Република Германија во Македонија, предводена од Н.Е. амбасадорката Петра Дрекслер. На средбата беше констатирано дека билатералните односи меѓу двете земји се базирани на пријателство и соработка во повеќе сфери од заемен интерес, а соговорниците изразија подготвеност за нејзино понатамошно продлабочување. Вицепремиерот и министер Стоилковиќ меѓу другото ја запозна амбасадорката Дрекслер со функционирањето на Министерството за односи меѓу заедниците, плановите за оваа календарска година и нагласи дека интензивно се работи на промена на односот кон помалите етнички заедници, но и фактот дека МОЗ треба да прерасне во институција која ќе работи во корист на сите етнички заедници во земјава. На крајот од средбата двајцата соговорници се согласија дека соработката меѓу двете земји, пред сѐ, базирана на долгогодишно пријателство е клучна, и дека истата дополнително треба и може да се продлабочи....

Кабинетот на американскиот претседател Џо Бајден во понеделникот објави дека дополнително ќе го ограничи извозот на чипови за вештачка интелигенција за да го обезбеди лидерството на Соединетите држави и групата нивни сојузници и партнери во секторот. „САД денес го предводат патот во вештачката интелигенција – и во развојот на вештачката интелигенција и во дизајнот на чипови со вештачка интелигенција – и од клучно значење е да ја задржиме таа позиција“, рече секретарот за трговија Џина Рајмондо. САД ќе воведат нови ограничувања за извоз на чипови за графички картички (GPU) кои се користат во центрите за податоци за тестирање модели на вештачката интелигенција. Графичките процесори се поврзани во „гроздови“ (кластери) за да обучуваат софистицирани модели на вештачката интелигенција, објаснува Reuters. Тие обично се користат во дигиталните игри, а најдоа примена и во вештачката интелигенција благодарение на нивната голема моќ и истовремената обработка на различни категории податоци. САД одлучија да го ограничат својот извоз, поделувајќи ги земјите дестинации во три групи, според лимитот на продажба на компјутерска моќ изразена во графички процесори. Усогласени интереси Група од 18 земји сојузнички и партнери на САД ќе имаат неограничен пристап до оваа категорија чипови, се вели во соопштението на Белата куќа. „Флексибилноста им овозможува на земјите со силни технолошки заштитни механизми и технолошки екосистеми усогласени со националните и надворешнополитичките интереси на САД да имаат полза од непреченото набавување големи количества чипови“, се вели во извештајот. Групата ги вклучува Австралија, Белгија, Обединетото Кралство, Канада, Данска, Финска, Франција, Германија, Ирска, Италија, Јапонија, Холандија, Нов Зеланд, Норвешка, Јужна Кореја, Шпанија, Шведска и Тајван, изјавил неименуван претставник за Reuters. Двегодишна лиценца Компаниите со „високи безбедносни стандарди“ и седишта во повеќето други земји ќе можат да бараат статус на „верификуван краен корисник“ и да купат во следните две години „компјутерска моќ што одговара на до 320 илјади софистицирани графички процесори“, се наведува во соопштенеито. И компаниите кои не го обезбедуваат овој статус и нивните централи не се во групата сојузници ќе можат да купуваат компјутерска моќ, но со ограничување до 50 илјади софистицирани GPU по земја. На земјите под ембарго за оружје, како Русија, Кина и Иран, ќе им биде оневозможен пристап до софистицирани американски чипови. „Пречка за иновации“ Големите компании во секторот за обработка и складирање податоци, како што се „Microsoft“, „Google“ и „Amazon“, исто така, ќе можат да бараат дозволи за изградба на центри за податоци и да бидат изземени таквите проекти од квотите. За да добијат дозвола, компаниите ќе мора да исполнат строги услови и ограничувања, вклучително и одредби за безбедност, известување и составување план или запис за почитување на човековите права, се вели во извештајот. Повеќето од софистицираните чипови се произведени од американската „Nvidia“, а „Advanced Micro Devices“ (AMD) е исто така голем играч во секторот за чипови за вештачката интелигенција. Во понеелникот „Nvidia“ ја критикуваше одлуката на администрацијата на Бајден во заминување, предупредувајќи дека новата регулатива „може да ги попречи иновациите и економскиот раст ширум светот“ и „ќе го поткопа американското лидерство“, се вели во изјавата на потпретседателот на компанијата Нед Финкл. Брзаница Говорот на лидерот на „Nvidia“ следеше по предупредувањето од здружението на американски технолошки компании, кои исто така сметаат дека водечката улога на САД во секторот е доведена во прашање. „Избрзувањето со финализирањето на важна и сложена регулатива може да има значителни негативни последици“, предупреди извршниот директор на ITI, Џејсон Оксман во писмото од 7-ми јануари, чиј примерок на увид го имала агенцијата Reuters. Здружението го сфаќа аргументот за националната безбедност на администрацијата на Бајден, но „потенцијалните ризици за глобалното лидерство на САД во вештачката интелигенција се реални и треба да се сфатат сериозно“, напишаа тие. Според нив, кабинетот на Бајден би требало да објави предлог-регулатива, а не самата регулатива, со оглед на значајните геополитички и економски импликации....

Заменик-претседателот на Владата и министер за животна средина и просторно планирање, Изет Меџити, одржа средба со градоначалникот на Гостивар, Валбон Лимани, на која беа разгледани клучните проекти за развој на инфраструктурата во општината. Меџити истакна дека развојот на инфраструктурата е клучен за подобрување на животниот стандард и креирање на одржливи општества. „Проектите кои ги реализираме во Гостивар, како и во другите општини, не се краткорочни решенија, туку долгорочни стратегии за подобрување на животниот квалитет,“ изјави Меџити. Еден од клучните проекти е изградбата на фекален колектор и канализација за Урбан блок 21 во Гостивар, за кој се обезбедени повеќе од 87 милиони денари во 2024 година. По потреба за пресекување на канализациона линија со железничка пруга и пат, обезбедени се дополнителни 35 милиони денари за завршување на проектот. Општина Гостивар е вклучена и во проектите финансирани од Европската инвестициска банка. Во 2025 година ќе започне изградбата на резервоар за с. Чегране и нова водоводна линија, како и проект за селекција на отпад и набавка на камиони за транспорт на отпад. „Со овој проект ќе се набават 3.300 канти од 120 литри и 210 контејнери, како и 11 камиони за транспорт на отпад,“ изјави Меџити. Во рамките на програмата за капитални дотации, за 2024 година општината ќе добие над 161 милиони денари за реконструкција на улици и подобрување на патната инфраструктура, вклучувајќи важни проекти како: • Реконструкција на Булеварот Браќа Ѓиновски од влезна Гостивар до зграда на судот со 64 милиони денари • Изградба на шеталиште на ул. Борче Јовановски со 23 милиони денари • Реконструкција на главна улица во село Здуње со 10 милиони денари • Реконструкција на улица 13 со 4 милиони денари • Реконструкција на улица од гимназија до село Долна Бањица со 22 милиони денари • Реконструкција на улица во село Балин Дол со 3 милиони денари • Реконструкција на дел од улица Борче Јованоски од ФЗО до Кеј Вардар со 3 милиони денари • Реконструкција на дел од ул. Никола Тесла од зграда на Судот до Медицинското училиште со 3 милиони денари • Реконструкција на дел од ул. Мара Угринова од Автобуската станица до ул. Беличица со 4 милиони денари • Реконструкција на ул. Мара Угринова околу Автобуската станица со 5 милиони денари • Реконструкција на дел од ул. Мара Угринова паралелно со железничка пруга со 5 милиони денари • Реконструкција на дел од ул. Младен Симоноски до ул. Панче Попоски со 6 милиони денари • Реконструкција на дел од ул. Никола Тесла од Гимназија до населба Дутлок со 7 милиони денари. „Со овие инвестиции во Гостивар и во сите општини низ земјата, поставуваме темели за одржлив развој кој ќе донесе користи за идните генерации,“ додаде Меџити. Исто така, градоначалникот на Општина Гостивар, Валбон Лимани, ја изрази својата чест и задоволство што го пречека првиот заменик-премиер и министер за животна средина и просторно планирање, Изет Меџити, за да дискутираат за тековните и идните проекти што ќе се реализираат со поддршка на Владата во 2025 година. „Верувам дека оваа соработка ќе биде многу плодна како за Општина Гостивар, така и за граѓаните. Со овие инфраструктурни проекти што ги спомена заменик-премиерот, животот на граѓаните во Гостивар значително ќе се промени, нудејќи повисок квалитет,“ изјави Валбон Лимани....

Наоѓалиштето на литиум во областа на селото Шевченко на границата на одметнатата доминантно руска област Доњецк, со кое Киев се обиде да тргува со западот, се ставено под контрола на руската војска, изјави во понеделникот за телевизијата Россия 24 челникот на одметнатата украинска ткн Доњецка Народна Република, Денис Пушилин. „Непријателот го држеше населеното место и таму изгради многу сериозно утврдување. И ова веројатно беше поврзано и со популизмот што го видовме од Зеленски: тој веќе тргуваењп со резервите, минералните суровини и тоа го нудеше преку медиуми, јавно, доколку биде (на Украина) дадена многу поактивна поддршка (од Западот). Да потсетам дека во близина на населбата Шевченко има наоѓалишта на литиум. Тие секако се потполно интересни за Западот, но сега сето тоа се наоѓа под контрола на Руската Федерација“, изјави Пушилин, чиј регион се одметна од Украина по превратот во Киев во 2014 година и пред две години со референдум кој не го признава меѓународната заедница се присоедини на Руската Федерација. Резервите на литиум во Шевченковско, едно од најголемите во Европа, е откриено во 1982 година. Резервите на литиум се проценети на 13.8 милиони тони. Покај тоа, се смета дека таму има и резерви од други вредни ретки ресурси како ниобиум, берилиум, тантал…. Според Пушилин, сега „сите ресурси“ ќе бидат користени во полза на тн ДНР и Русија. Тој, исто така, истакна дека руските единици продолжуваат да напредуваат. Руските трупи го заземаа местото Шевченко на 11-ти јануари. „Поради фактот што Шевченко е под наша контрола, се отвора дополнителна можност за напредување кон следните населби. А непријателот има сѐ помалку можности да се консолидира на приодите кон Красноармејск“, заклучи челникот на проруските бунтовници од Доњецк зборувајќи за една од стратешките позиции на украинската одбрана која веројатно е следната цел на масивни руски напади....

Наоѓалиштето на литиум во областа на селото Шевченко на границата на одметнатата доминантно руска област Доњецк, со кое Киев се обиде да тргува со западот, се ставено под контрола на руската војска, изјави во понеделникот за телевизијата Россия 24 челникот на одметнатата украинска ткн Доњецка Народна Република, Денис Пушилин. „Непријателот го држеше населеното место и таму изгради многу сериозно утврдување. И ова веројатно беше поврзано и со популизмот што го видовме од Зеленски: тој веќе тргуваењп со резервите, минералните суровини и тоа го нудеше преку медиуми, јавно, доколку биде (на Украина) дадена многу поактивна поддршка (од Западот). Да потсетам дека во близина на населбата Шевченко има наоѓалишта на литиум. Тие секако се потполно интересни за Западот, но сега сето тоа се наоѓа под контрола на Руската Федерација“, изјави Пушилин, чиј регион се одметна од Украина по превратот во Киев во 2014 година и пред две години со референдум кој не го признава меѓународната заедница се присоедини на Руската Федерација. Резервите на литиум во Шевченковско, едно од најголемите во Европа, е откриено во 1982 година. Резервите на литиум се проценети на 13.8 милиони тони. Покај тоа, се смета дека таму има и резерви од други вредни ретки ресурси како ниобиум, берилиум, тантал…. Според Пушилин, сега „сите ресурси“ ќе бидат користени во полза на тн ДНР и Русија. Тој, исто така, истакна дека руските единици продолжуваат да напредуваат. Руските трупи го заземаа местото Шевченко на 11-ти јануари. „Поради фактот што Шевченко е под наша контрола, се отвора дополнителна можност за напредување кон следните населби. А непријателот има сѐ помалку можности да се консолидира на приодите кон Красноармејск“, заклучи челникот на проруските бунтовници од Доњецк зборувајќи за една од стратешките позиции на украинската одбрана која веројатно е следната цел на масивни руски напади....

Силен земјотрес со јачина од 6,9 степени според Рихтеровата скала денеска го погоди југозападниот дел на Јапонија, соопшти Јапонската метеоролошка агенција. Издадено е предупредување за Цунами со максимална висина од еден метар за префектурите Мијазаки и Кочин, соопшти Агенцијата. Во префектурата Мијазаки веќе е забележано цунами високо 20 сантиметри, а како што наведува јапонската агенција, не се потврдени неправилности во работењето на нуклеарната централа во префектурата Ехиме. Властите ги повикаа локалните жители да не влегуваат во морето или да се приближуваат до брегот додека не се укине советот, соопшти метеоролошката агенција на земјата на X....

Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен добро се опоравува од пневмонијата од која боледуваше и се наоѓа во нејзината куќа во Хановер, информира денеска главната портпаролка на ЕК, Паула Пињо. Таа соопшти дека Фон дер Лајен уште оваа недела ќе отсуствува од своето работно место во Брисел, поради што побарала со заседанието на Колеџот на комесари в среда да претседава извршната потпретседателка на Европската комисија за чиста, праведна и конкурентна транзиција и еврокомесарка за конкурентност Тереза Рибера. Според Пињо, предвидено е од следната недела Фон дер Лајен да им се врати на своите редовни работни обврски, да учествува на Светскиот економски форум во Давос и да присуствува на редовното јануарско заседание на Европскиот парламент во Стразбур. Еврокомисијата на почетокот на месецов соопшти дека Фон дер Лајен има пневмонија и дека затоа по божиќните и новогодишните празници не се вратила во Брисел, туку го продолжила својот престој во Германија. Сепак, во петокот германската агенција ДПА јави дека Фон дер Лајен била хоспитализирана во болница набргу по Нова година, каде останала околу една недела. Ваквата информација потоа ја потврдија и извори од Европската комисија. – Таа беше во секојдневен контакт со нејзиниот тим во Комисијата. Таа сега работи од дома, додека дополнително се опоравува од оваа тешка болест, изјави истиот извор. На забелешките на новинарите на денешниот редовен прес-брифинг за нетранспарентност на ЕК за здравствената состојба на Фон дер Лајен, Пињо изјави дека нема ништо нетранспарентно околу ова прашање, посочувајќи дека информирале оти претседателката има тешка пневмонија, дека е во Хановер и дека ги откажала сите состаноци во првите две недели од јануари. -Рековме дека претседателката е во секојдневен контакт со нејзиниот тим и рековме дека имаше важни телефонски повици, како тој со (италијанската) премиерка (Џорџа) Мелони. Ви ги соопштивме клучните информации за здравствената состојба на претседателката со тоа што кажавме каква болест има и колку е таа сериозна и разјаснивме дека претседателката е во позиција да ги води работите и да одржува дневни контакти со нејзиниот тимот и со лидерите доколку е потребно. Нејзината способност да работи никогаш не била доведена во прашање, рече Пињо. Главната портпаролка на ЕК потенцира дека Фон дер Лајен била хоспитализирана на 2 јануари и останала во болница „околу една недела до минатиот петок“, но при тоа во ниту еден момент не била ставена на респиратор за помош при дишење и дека не била на интензивна нега, туку можела слободно да контактира со својот тим и да прима важни телефонски повици. -Не кажавме само дека е болна, туку кажавме дека има тешка пневмонија и дека добива третман од експерти во Хановер, додаде Пињо. Запрашана дали ЕК ќе го објави медицинскиот извештај за здравствената состојба на Фон дер Лајен, Пињо само одговори дека веќе ги соопштиле сите „клучни елементи за здравствениот статус на претседателката“....

Собраниската комисија за финансирање и буџет на денешната седница констатира дека Предлог-законот за изменување и дополнување на Законот за платежни услуги и платни системи е прифатлив и треба да се даде на натамошно, второ читање. Со предложените измени, како што објасни заменик-министерот за финансии Николче Јанкуловски, се предвидува допрецизирање на дел од одредбите од постојниот Закон за пристапување на земјава во Единствената област за плаќањa во евра (СЕПА). Законот во голема мера е усогласен со оној во ЕУ, но Европската комисија констатирала одредени регулаторни недостатоци кои треба да се доуредат. Сепак, се очекува, рече Јанкуловски пред Комисијата, Македонија да се приклучи кон СЕПА најдоцна до март 2025 година. Можноста земјите кои не се членки на ЕУ и еврозоната да имаат право да се вклучат во СЕПА постои од 2020 година, но основниот услов е нивната правна рамка што ги регулира плаќањата да биде хармонизирана со европското законодавство од оваа област. -Европската комисија укажа на измените на Директивата за платежни услуги ПСД 2 кои беа усвоени по донесувањето на Законот за платежни услуги и платни системи. На ниво на Унијата во март 2024-та беше усвоена регулативата за инстант кредитните трансфери во евра со која се менува Директивата за платежни услуги и платни системи, но и се пропишуваат услови кои платежните и институциите за електронски пари треба да ги исполнат за да им се овозможи пристап до платните системи. Оттука, со измените предлагаме дополнување на постојниот Закон со нов член кој дефинира услови за пристап до определени платни системи. Со измените се пролонгира и рокот за воспоставување на единствениот регистар на сметки (ЕРС) најдоцна до 1 јуни 2025 година, истакна заменик-министерот. Комисијата оцени дека се прифатливи и дека треба да се дадат на натамошно, второ читање и Предлог-законот за изменување и дополнување на Законот за регистрирање на готовински плаќања, Предлог-законот за изменување и дополнување на Законот за девизното работење, Предлог-законот за изменување и дополнување на Законот за финансирање на единиците на локалната самоуправа, Предлог-законот за изменување и дополнување на Законот за банките, како и Предлог-законот за изменување на Законот за финансиската инспекција во јавниот сектор....

Климатските активисти од организацијата Just Stop Oil во понеделникот го бојадисаа гробот на британскиот природонаучник Чарлс Дарвин во Вестминстерската опатија во Лондон. Двајца активисти влегле во Вестминстерската опатија, каде што се одржуваат кралските венчавки, крунисувања, погреби и воедно е голема туристичка атракција, во понеделникот наутро и употребиле боја во спреј на гробот на Дарвин, се вели во соопштението на групата. Активистите напишале „1,5 е мртов“ со портокалова боја на површината на надгробната плоча од белиот мермер, што е алузија на неодамнешните вести дека глобалните температури во 2024 година првпат наводно надминале 1,5 степени Целзиусови во споредба со прединдустриската ера. „Го надминавме прагот од 1,5 степен кој требаше да не заштити. Дарвин би се превртувал во својот гроб кога би знаел дека сме среде шестото масовно истребување“, рече еден од активистите. Дарвин, најпознат по својата теорија за еволуција со природна селекција, починал во 1882 година. Погребан е во Вестминстерската опатија, каде што се погребани и научниците Исак Њутн и Стивен Хокинг. Организацијата Just Stop Oil стана позната во Велика Британија по своите насилни хулигански протести, како што тврди, за да го привлече вниманието на еколошките прашања, вклучително и затворање на главните патишта, прекинување на културни и спортски настани или фрлање супа врз слика на Ван Гог. Активистите на Just Stop Oil организираа серија протести во Велика Британија, вклучително и прекинување спортски и театарски настани, бојадисување на зградата на американската амбасада во Лондон и на големи индусриски корпорации. Во јуни минатата година нивни активисти го испрскаа британскиот древен археолошки локалитет Стоунхенџ со портокалова боја што покрива некои од камењата на познатата праисториска мегалитска структура. Претходните години испрскаа портокалова боја врз фасадите на зградите на британското Министерство за внатрешни работи, на разузнавачката служба MI5), централната банка Bank of England и на лондоската филијала на американската медиумска групација „News Corp“. Активистите на еколошкото движење Just stop oil, кои со седмици протестираа во 2022 година во британската престолнина Лондон во октомври ја полеаја со супа сликата „Сончогледи“ на холандскиот сликар Винсент Ван Гог во Националниот музеј. Следниот дел активистите од истата група со портокалова боја го испрскаа излогот и фасадата на салонот за автомобили на концернот „Aston Martin“ во центарот на Лондон, а потоа залепувајќи се за асфалтот неколку часа блокираа една од клучните делници на М25, кружниот автопат околу Лондон. Групациите како „Insulate Britain“, „Just Stop Oil“ и „Ultima Generazione“ се финансирани од Фондот за климатски итни случаи со седиште во САД, коешто се промовира како „филантропски фонд формиран за канализирање пари за насочување кон активистички групи“, кои во многу земји се доживуваат и како протагонисти на обидите за наметнување нов едномислечки систем и ткн „култура на бришење“....

Фудбалерот на Манчестер сити, Кајл Вокер сака што поскоро да го напушти премиерлигашот. Вокер веќе започнал разговори со Милан и на управата на „Росонерите“ ги соопштил своите барања. Според новинарот Николо Шира, дефанзивецот кој решил да го напушти Манчестер сити бара договор до 2027 година со плата од четири милиони евра годишно плус бонуси. Вокер има и профитабилна понуда од Саудиска Арабија, па останува да се види што ќе одбере. Претходно беше објавено дека Милан се надева дека ќе го комплетира трансферот на Вокер оваа недела....

До десет дронови од непознато потекло се забележани над воен аеродром во јужна Германија, соопштија денеска баварските власти. Инспекторите велат дека не ја отфрлиле можноста за шпионажа како можна причина, веројатно поврзана со војната на Русија против Украина. Канцеларијата за криминалистичка полиција на Баварија (ЛКА) соопшти дека полицијата била информирана за лет со беспилотно летало над воздухопловната база Манхинг во близина на градот Инголштад вчеравечер, при што полицајците потоа можеле да откријат до десет дронови. Иако беше побаран полициски хеликоптер за засилување, одговорните за нелегалните прелети не можеа да се идентификуваат. Тоа доаѓа откако во декември беа регистрирани серија нелегални летови со дронови над воените безбедносни области во Манхинг и соседниот Нојбург ан дер Донау. Властите се сомневаат дека беспилотните летала се користат за фотографирање на воени инсталации. ЛКА се надева дека сведоците ќе обезбедат информации за да ги идентификуваат одговорните за летовите со дронови. Јавното обвинителство во Минхен, одговорно за случаи поврзани со тероризам и екстремизам, ја презеде истрагата. Манчинг е дом на Техничкиот и пловидбениот центар за авиони на германската војска, кој тестира авиони нарачани за воздухопловните сили на земјата. Нојбург е база на 74-то тактичко крило на германското воздухопловство, кое го надгледува јужниот германски воздушен простор со помош на Еурофајтер Тајфуни....

Извозот изразен во долари е зголемен за 10,7 отсто во декември лани, во однос на истиот месец во 2023 година. Во ноември минатата година е зголемен за 6,7 отсто, а увозот, пак, се зголеми за еден процент и е најголем од ланскиот јули. Во последниот месец од минатата година Кина забележа суфицит во трговската размена со светот од 104,8 милијарди долари, за 7,6 отсто повеќе отколку во декември 2023 година. Суфицитот во трговијата со САД се зголеми за 12,4 отсто и достигна 33,5 милијарди долари. Во целата мината година извозот изразен во јуани се зголеми за 7,1 отсто, на 25,45 билиони јуани, наведува Глобал тајмс, според податоците од царинската управа. Увозот се зголеми за само 2,3 отсто, на 18,39 трилиони јуани. Вкупната вредност на кинеската трговија со светот се зголеми за 5 отсто минатата година на 43,85 билиони јуани (5,98 трилиони долари), достигнувајќи ново највисоко ниво откако царинската управа почна да објавува податоци. -Зголемувањето на трговската вредност во 2024 година, од 2,1 трилиони јуани, одговара на годишниот обем на трговска размена на една средна економија, рече на прес-конференција Ванг Линџун, заменик-шеф на царинската управа. Извозот на електрични возила скокнал за 13,1 отсто, а на 3Д принтери за 32,8 отсто, покажуваат податоците на царината. Испораките на индустриски роботи пораснаа уште посилно, за 45,2 отсто....

CREATOR: gd-jpeg v1.0 (using IJG JPEG v62), quality = 82 Министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Тимчо Муцунски, денес ги прими копиите од акредитивните писма на новоименуваниот амбасадор на Италијанската Република во нашата држава, Паоло Палминтиери. За време на средбата, министерот Муцунски му посака успешна мисија на новиот италијански амбасадор, изразувајќи уверување дека неговото дипломатско искуство и личен ангажман ќе придонесат значително кон продлабочување на односите и доближување на двете земји. Тој се заблагодари за посветеноста на Италија и нејзината проактивна улога во забрзување на процесот на европската интеграција на Република Македонија. Соговорниците, изразија заедничко задоволство и од досегашниот развој на билатералните односи, акцентирајќи ги заемните заложби за натамошно зацврстување на пријателските врски. Притоа, беше нагласена потребата од искористување на потенцијалот за интензивирање на соработката, особено во економскиот сектор и други области од заеднички интерес....

Кавадарчанец денеска бил приведен, по пријава дека со пиштол удирал сограѓанин, информираат од Секторот за внатрешни работи – Велес. -Во два часот, полициски службеници од ОВР Кавадарци го лишиле од слобода С.Б., на возраст од 44 години, постапувајќи по претходна пријава дека на улицата „Ѓорѓи Соколов“ во градот, по кратка расправија, физички го нападнал 32-годишниот Б.Ч. и го удирал со пиштол по главата, појаснуваат од СВР – Велес. С.Б. бил приведен во полициска станица, а пиштолот бил одземен. Известен бил јавен обвинител. Како што додаваат од СВР – Велес, по документирање на настанот, против него ќе биде поднесена соодветна пријава....

Бројот на туристите во ноември 2024 година изнесувал 66 701, од кои 31.6 % биле домашни, а 68.4 % се странски туристи, покажуваат податоците на Државниот завод за статистика. Бројот на ноќевањата во ноември 2024 година изнесувал 138 226, од кои 38.6 % се од домашните туристи, а 61.4 % од странските. Во периодот јануари – ноември 2024 година, во однос на истиот период од претходната година, бројот на туристите е зголемен за 8.3 %, при што кај домашните туристи има намалување за 1.0 %, а кај странските има зголемување за 13.8 %. Во периодот јануари – ноември 2024 година, во однос на истиот период од претходната година, бројот на ноќевањата е зголемен за 5.3 %. Кај домашните туристи има зголемување за 2.2 %, а кај странските има зголемување за 9.2 %....

Посредникот Катар во понеделникот на Израел и Хамас им го претставил конечниот нацрт на договорот за прекин на огнот во Појасот Газа, откако на полноќ бил постигнат напредок во разговорите, во присуство на претставник на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп, изјавил за Reuters официјален претставник запознаен со текот на преговорите. Официјалниот претставник рекол дека текстот на договорот за прекин на огнот и ослободување на заложниците бил дефиниран со разговорите во катарска Доха во кои се вклучени шефовите на израелските разузнавачки служби Мосад и Шин Бет, катарскиот премиер, шефот на египетската тајна служба и Стив Виткоф, кој ќе биде американски претставник за Блискиот исток кога Трамп ја презема функцијата. Се верува дека учествувале и претставници на американската администрација во заминување. „Следните 24 часа ќе бидат клучни за постигнување договор“, рекол официјалниот претставник, истакнувајќи дека преговорите се воделе до раните утрински часови во понеделникот. Израелското радио Kan, повикувајќи се на израелски официјален претставник, во понеделникот објави дека делегациите на Израел и Хамас во Катар добиле нацрт-договор и дека израелската делегација за тоа ги информирала израелските челници. Израел, Хамас и катарското Министерство за надворешни работи не одговориле на барањата за коментар на Reuters. Официјални лица од двете страни оценија дека е постигнат напредок во разговорите, но не потврдија дека е договорен конечниот нацрт на договорот за прекин на огнот, пишува агенцијата. Висок израелски функционер рекол дека договорот може да биде потпишан во рок од неколку дена, доколку Хамас одговори на предлозите. Палестински функционер близок до разговорите рекол дека информациите од Доха се „многу ветувачки“, додавајќи: „Разликите се намалуваат и има голема динамика кон договор ако на крајот сè биде добро“. САД, Катар и Египет посредуваат во преговорите за ставање крај на војната во Појасот Газа повеќе од една година. Двете страни со месеци преговараа за принципот на прекин на борбите во замена за ослободување на заложниците кои ги држат Хамас и нему придружените милитантни рупации, и за палестинските затвореници во Израел. Хамас, сепак, инсистира дека договорот мора да доведе до траен крај на војната и израелско повлекување од Појасот Газа, додека Израел, од друга страна, тврди дека нема да стави крај на војната додека Хамас не биде расфомиран. Инаугурацијата на Трамп на 20-ти јануари се смета за дефакто краен рок за договор. Трамп му порача на Хамас дека ќе „плати пеколна цена“ ако не ги ослободи заложниците пред тој да ја преземе функцијата, а претседателот во заминување Џо Бајден, исто така, врши голем притисок за постигнување договор пред да ја напушти функцијата. Израел го нападна Појасот Газа откако Хамас го нападна Израел на 7 октомври 2023 година, убивајќи 1.200 луѓе и земајќи повеќе од 250 заложници, според израелските податоци. Оттогаш, според палестинските здравствени власти, повеќе од 46.000 луѓе загинале во Појасот Газа, а најголемиот дел од енклавата е уништен. Крвопролевањето продолжува. Во понеделникот, во израелските воени напади во Појасот Газа загинаа најмалку 15 лица, според болнички извори, вклучително и пет во напад на училиште во градот Газа каде бегалците се засолниле. Во последниве месеци, борбите беа особено интензивни во северниот дел на Појасот Газа, каде Израел тврди дека се обидува да го спречи Хамас да се прегрупира, а Палестинците го обвинуваат Израел за трајно иселување на тампон зоната. Портпаролот на вооруженото крило на Хамас, Абу Убаида изјави дека нивните борци ги нападнале израелските сили во изминатите 72 часа, при што убиле најмалку 10 војници, а раниле уште десетици. Израел во саботата потврди дека четворица војници биле убиени....

Кривичниот суд во Скопје денеска донесе пресуда за случајот „Тврдина“, кој се однесува на уништувањето на опремата за прислушување. Екс-началникот на Петтата управа Горан Грујевски, шефот на кабинетот на поранешниот директор на УБК, Тони Јакимовски, вработениот во УБК, Никола Бошковски, и Валентина Симоновска, беа прогласени за виновни, додека поранешната министерка за внатрешни работи, Гордана Јанкулоска, беше ослободена од вина. Грујевски, кој е во бегство, доби казна затвор од 14 години и шест месеци за злоупотреба на службената положба и овластувања, како и за фалсификување службена исправа. Никола Бошковски, исто така вработен во УБК и во бегство, беше осуден на 9 години и 10 месеци затвор за истите обвиненија. Јакимовски доби казна затвор од 3 години, додека Валентина Симоновска доби условна казна од 2 години, но условната казна нема да биде извршена доколку таа не стори ново кривично дело во рок од 5 години. Во однос на Гордана Јанкулоска, судијата Илија Трпков истакна дека обвинението против неа не било докажано. – Обвинетата Јанкулоска се ослободува од обвинение бидејќи јавниот обвинител не успеа да докаже надвор од разумно сомневање, дека го сторила делото за кое се обвинува – рече судијата. Јанкулоска сега тужи во Граѓански суд и бара виновник за прислушувањето. – Ако не во кривична постапка, се надеваме дека во граѓанска постапка ќе се утврди кој го вршел прислушувањето и да се надомести нематеријалната штета која Гордана Јанкулоска ја има претрпено како една од најголемите жртви на прислушувањето – рече нејзиниот адвокат Влатко Илиевски. Таа како министерка за внатрешни работи, немала информација дека била уништена опремата за прислушувањето, бидејќи кога стигнал извештајот – била еден ден пред заминувањето од позицијата. Исто така, судот пресуди, Грујевски, Јакимовски и Бошковски да ја надоместат причинетата штета во износ од 87.422.668 денари. Обврската за исплата мора да биде исполнета во рок од три месеци. Пресудата е донесена по повеќегодишен судски процес што го привлече вниманието на јавноста поради сериозноста на обвиненијата и учеството на високи функционери во случајот....

Регулаторната комисија за енергетика донесе одлука со која цените на нафтените деривати се зголемуваат од полноќ. Согласно одлуката, малопродажната цена бензинот ЕУРОСУПЕР БС-95 се зголемува за 1,50 ден/лит. Малопродажните цени на бензинот ЕУРОСУПЕР БС-98, како и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) и на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се зголемуваат за 1,00 ден/лит. Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се намалува за 0,426 ден/кг и сега ќе изнесува 45,285 ден/кг. Од 14.1.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат: Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 79,50 (денари/литар) Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 81,50 (денари/литар) Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 73,50 (денари/литар) Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 73,00 (денари/литар) Мазут М-1 НС 45,285 (денари/килограм)...

Управата за јавни приходи, УЈП, информира дека во текот на месец декември 2024 година, согласно Законот за регистрирање на готовинските плаќања спроведе контроли кај 696 објекти, соопштија од таму. Од вкупно извршените контроли, кај 512 даночни обврзници не се утврдени неправилности, а кај 140 даночни обврзници се утврдени неправилности за кои се изречени соодветни поднесоци : • Изречени се 80 глоби за сторен прекршок неиздавање фискални сметки за извршениот промет на добра; • 29 глоби за неводење книга за дневни финансиски извештаи; • 16 глоби за незакупени и нерегистрирани резервни фискални апарати; • 8 глоби за прекршок за некоористење на одобрен фискален систем на опрема за регистрирање на готовинските плаќања; • 1 глоба за неиздавање парагон – блок за извршениот промет на добра, односно на услуга; • 2 глоби за тоа што не прикажувале промет од македонски производи; • 2 глоби за неистакнување на видно место соопштение со кое го информира купувачот на добро, односно корисникот на услуга за неговата обврска да бара фискална сметка; • 2 глоби за тоа што не ги чувале и одржувале фискалните апарати во исправна состојба. Воедно, УЈП информира дека кај 13 физички лица констатирано е вршење на нерегистрирана дејност и за нив се преземени понатамошни постапки. При контролите 31 деловен објект бил затворен/или објектите не биле најдени на наведената адреса/не вршеле дејност во моментот на вршење на контролата. -Апелираме до сите даночни обврзници да ја почитуваат и да работат во согласност со законската регулатива. Даночната усогласеност не е само законска обврска, туку и основа за создавање на фер и праведен деловен амбиент кој ги поттикнува растот и развојот на економијата, велат од таму....

Горан Грујевски, Тони Јакимовски, Никола Бошковски и Валентина Симоновска се виновни за случајот „Тврдина“, кој се однесува на уништувањето на опремата за прислушување. Поранешната министерка за внатрешни работи Гордана Јанкулоска е ослободена од вина. Вака денеска одлучи скопскиот Кривичен суд. Според пресудата, Горан Грујевски, ексначалникот на Петтата управа, кој е во бегство, доби 14 години и шест месеци казна затвор за злоупотреба на службената положба и овластување и за фалсификување службена исправа. На Никола Бошковски, вработен во УБК, кој исто така е во бегство, за истите дела судот му додели казна затвор од 9 години и 10 месеци. Судијата Илија Трпков на Тони Јакимовски, шеф на кабинетот на поранешниот директор на УБК, Сашо Мијалков, му досуди три години затвор. Валентина Симоновска доби условна казна од две години затвор. Таа нема да се изврши доколку обвинетата во рок од пет години не направи друго кривично дело. Според судијата Трпков, Јанкулоска не учествувала во уништувањето на опремата заедно со другите обвинети. „Обвинетата Јанкулоска се ослободува од обвинение бидејќи јавниот обвинител не докажа надвор од разумно сомневање дека обвинетата го сторила делото за кое се обвинува“, рече судијата Трпков. Судијата пресуди и Грујевски, Јакимовски и Бошковски да ја надоместат направената штета во износ од 87 422 668 денари во рок од три месеци....

Регионалниот Центар за управување со кризи информира дека постапиле по пријавата за помош на лице во с. Полаки (планинско село од разбиен тип) во маало Бабиште. Контактирани се ЛС Кочани, Црвен крст Кочани, ТППЕ Кочани и ДЗС Кочани. -Командирот на ТППЕ Кочани има стапено во контакт со братот на лицето кое се наоѓа во с. Полаки за негова евакуација од страна на ТППЕ Кочани. Истиот ја одбива понудената помош со барање да се почека до утре. Истовремено, има ново барање да им се исчисти прво патот (концесионерот ги одржува само патиштата коишто се под асфалт, а не и споредните патишта коишто се до маалата, а што не се асфалтирани) па потоа тие да проценат дали ТППЕ има потреба да интервенира за нивна евентуална евакуација, информираат од ЦУК. РЦУК Кочани и Секторот за операции и координација се во постојан контакт со ТППЕ Кочани....

Извршната потпретседателка на Европската комисија за технолошки суверенитет, безбедност и демократија Хена Виркунен ги отфрли обвинувањата на првиот човек на „Мета“, Марк Цукерберг дека ЕУ се обидува да ги цензурира социјалните мрежи, оценувајќи ги ваквите тврдења како лажни. – Знаеме дека тоа не е вистина. Во Европа слободата на говорот е една од нашите фундаментални вредности и таа, исто така, се почитува и е заштитена со нашиот Закон за дигитални услуги (ДСА). Значи, многу е погрешно да се каже нешто такво, изјави Виркунен за „Политико“. Изјавата на Виркунен претставува реакција на изјавата на Цукерберг кој обвини дека со ДСА се воведува цензура во ЕУ. – Европа има се поголем број закони што ја институционализираат цензурата и го отежнуваат создавањето на нешто иновативно, порача Цукерберг. Тој воедно во саботата ја повика идната американска Администрација предводена од Доналд Трамп да ја заштити американската технолошка индустрија од мерките на дигиталната регулаторна рамка на ЕУ. Изјавите на Цукерберг уследија по реакциите на неговата минатонеделна најава за ажурирања на политиките за умереност на неговата компанија „Мета“, во чија сопственост, меѓу другите се и Фејсбук и Инстаграм. Тој дополнително најави и прекин на програмата на „Мета“ за проверка на факти од трета независна страна на територијата на САД, по што слична одлука се очекува и за во ЕУ. Еврокомисијата засега најави дека ги разгледува проценките за влијанието на најавените ажурирања на политиките за умереност поднесени од „Мета“ во однос на Фејсбук и Инстаграм и дека ќе се фокусира на „промените во дефинициите за говорот на омраза и за однесување поттикнато од омраза“ на овие две социјални мрежи. Цукерберг стана вториот раководител во американскиот ИТ сектор, кој упати обвинувања кон ЕУ поради нејзиното инсистирање за усогласување на онлајн платформите со ДСА, откако претходно Законот беше критикуван и од сопственикот на Икс, Илон Маск. Дополнително, Маск упати критики на сметка на неколкумина европски лидери и отворено ја поддржа екстремно десничарската партија Алтернатива за Германија (АФД) за претстојните германски парламентарни избори. Поради ова, Маск беше обвинет за „мешање“ во европската политика, а иницирано е и одржување дебата во Европскиот парламент за „лажните вести и говорот на омраза на социјалните мрежи“ во врска со неговите објави со политичка содржина на Икс. Виркунен во друга изјава порача и дека тимот задолжен за мониторинг на почитувањето на ДСА би можел да започне понатамошни истраги за кршење на правилата на ЕУ за „умереност на содржината“, поврзани со „неодамнешните активности“ на американските технолошки магнати, како Цукерберг и Маск. На обвинувањата на првите луѓе на американските технолошки гиганти реагираа и министрите за дигитална технологија на Германија и Франција, Фолкер Висинг и Клара Шапаз, кои изјавија дека нивните земји „сериозно“ го сфаќаат проблемот и изразија доверба во Европската комисија дека таа „темелно ќе ги истражи“ ваквите тврдења и дека ќе ги „процени“ одредбите од ДСА кои се однесуваат на „умереност на содржините“ објавени на социјалните мрежи. Законот за дигитални услуги на ЕУ забранува ширење на лажни вести, дезинформации и говор на омраза или нејзино поттикнување преку содржините што се објавуваат на онлајн платформите, пред се на социјалните мрежи како Икс, Инстаграм, Фејсбук и ТикТок. Француската министерка Шапаз порача рече Европејците можат да бидат сигурни дека Еврокомисијата поседува алатки за ефикасно спротивставување на американската висока технологија. Таа во интервју за „Франс Инфо“ изрази уверување дека „Мета“ сепак ќе ги почитува правилата на ЕУ за умереност на содржината утврдени со ДСА. Ваквите реакции следат и по заканите на идниот американски потпретседател со санкции кон ЕУ доколку преземе мерки против американските ИТ компании, пред се против Икс и нејзиниот сопственик Маск, кој беше активно вклучен во неговата и кампањата на Трамп на ланските претседателски избори во САД. Аналитичарите оценуваат дека благата реакција на ЕУ на обвинувањата од другата страна на Атлантикот претставуваат обид за купување време во услови кога претседателката на Еврокомисијата, Урсула фон дер Лајен закрепнува од пневмонија, Германија ја очекуваат неизвесни парламентарни избори, а нестабилната Влада на Франција може да биде соборена при претстојното гласање за недоверба во Парламентот. Комисијата во моментов истражува шест потенцијални прекршувања на ДСА од страна на Икс, вклучително и такви поврзани со политиките за говорот на омраза, нивото на умереност на насилните содржини, проверката на факти, транспарентноста на рекламирањето и непочитувањето на барањата за верификација и за пристап до податоците за овластените органи. Од друга страна, ЕК лани во мај започна формална истрага против Фејсбук и Инстаграм поради недоволно преземени мерки за заштитата на малолетниците....

Извршната потпретседателка на Европската комисија за технолошки суверенитет, безбедност и демократија Хена Виркунен ги отфрли обвинувањата на првиот човек на „Мета“, Марк Цукерберг, дека ЕУ се обидува да ги цензурира социјалните мрежи, оценувајќи ги ваквите тврдења како лажни. – Знаеме дека тоа не е вистина. Во Европа слободата на говорот е една од нашите фундаментални вредности и таа, исто така, се почитува и е заштитена со нашиот Закон за дигитални услуги (ДСА). Значи, многу е погрешно да се каже нешто такво, изјави Виркунен за „Политико“. Изјавата на Виркунен претставува реакција на изјавата на Цукерберг кој обвини дека со ДСА се воведува цензура во ЕУ. – Европа има се поголем број закони што ја институционализираат цензурата и го отежнуваат создавањето на нешто иновативно, порача Цукерберг. Тој воедно во саботата ја повика идната американска Администрација предводена од Доналд Трамп да ја заштити американската технолошка индустрија од мерките на дигиталната регулаторна рамка на ЕУ. Изјавите на Цукерберг уследија по реакциите на неговата минатонеделна најава за ажурирања на политиките за умереност на неговата компанија „Мета“, во чија сопственост, меѓу другите се и Фејсбук и Инстаграм. Тој дополнително најави и прекин на програмата на „Мета“ за проверка на факти од трета независна страна на територијата на САД, по што слична одлука се очекува и за во ЕУ. Еврокомисијата засега најави дека ги разгледува проценките за влијанието на најавените ажурирања на политиките за умереност поднесени од „Мета“ во однос на Фејсбук и Инстаграм и дека ќе се фокусира на „промените во дефинициите за говорот на омраза и за однесување поттикнато од омраза“ на овие две социјални мрежи. Цукерберг стана вториот раководител во американскиот ИТ сектор, кој упати обвинувања кон ЕУ поради нејзиното инсистирање за усогласување на онлајн платформите со ДСА, откако претходно Законот беше критикуван и од сопственикот на Икс, Илон Маск. Дополнително, Маск упати критики на сметка на неколкумина европски лидери и отворено ја поддржа екстремно десничарската партија Алтернатива за Германија (АФД) за претстојните германски парламентарни избори. Поради ова, Маск беше обвинет за „мешање“ во европската политика, а иницирано е и одржување дебата во Европскиот парламент за „лажните вести и говорот на омраза на социјалните мрежи“ во врска со неговите објави со политичка содржина на Икс. Виркунен во друга изјава порача и дека тимот задолжен за мониторинг на почитувањето на ДСА би можел да започне понатамошни истраги за кршење на правилата на ЕУ за „умереност на содржината“, поврзани со „неодамнешните активности“ на американските технолошки магнати, како Цукерберг и Маск. На обвинувањата на првите луѓе на американските технолошки гиганти реагираа и министрите за дигитална технологија на Германија и Франција, Фолкер Висинг и Клара Шапаз, кои изјавија дека нивните земји „сериозно“ го сфаќаат проблемот и изразија доверба во Европската комисија дека таа „темелно ќе ги истражи“ ваквите тврдења и дека ќе ги „процени“ одредбите од ДСА кои се однесуваат на „умереност на содржините“ објавени на социјалните мрежи. Законот за дигитални услуги на ЕУ забранува ширење на лажни вести, дезинформации и говор на омраза или нејзино поттикнување преку содржините што се објавуваат на онлајн платформите, пред се на социјалните мрежи како Икс, Инстаграм, Фејсбук и ТикТок. Француската министерка Шапаз порача рече Европејците можат да бидат сигурни дека Еврокомисијата поседува алатки за ефикасно спротивставување на американската висока технологија. Таа во интервју за „Франс Инфо“ изрази уверување дека „Мета“ сепак ќе ги почитува правилата на ЕУ за умереност на содржината утврдени со ДСА. Ваквите реакции следат и по заканите на идниот американски потпретседател со санкции кон ЕУ доколку преземе мерки против американските ИТ компании, пред се против Икс и нејзиниот сопственик Маск, кој беше активно вклучен во неговата и кампањата на Трамп на ланските претседателски избори во САД. Аналитичарите оценуваат дека благата реакција на ЕУ на обвинувањата од другата страна на Атлантикот претставуваат обид за купување време во услови кога претседателката на Еврокомисијата, Урсула фон дер Лајен закрепнува од пневмонија, Германија ја очекуваат неизвесни парламентарни избори, а нестабилната Влада на Франција може да биде соборена при претстојното гласање за недоверба во Парламентот. Комисијата во моментов истражува шест потенцијални прекршувања на ДСА од страна на Икс, вклучително и такви поврзани со политиките за говорот на омраза, нивото на умереност на насилните содржини, проверката на факти, транспарентноста на рекламирањето и непочитувањето на барањата за верификација и за пристап до податоците за овластените органи. Од друга страна, ЕК лани во мај започна формална истрага против Фејсбук и Инстаграм поради недоволно преземени мерки за заштитата на малолетниците....

Од 11:20 часот укината е забраната за движење на тешки товарни возила на планинскиот превој Плетвар, информира АМСМ. Од 11:00 часот е нормализиран и сообраќајот на регионалниот пат 1102, Гевгелија-Богданци, кој беше во прекин во двата правца поради излизгана машина за чистење на снег. Од АМСМ соопштија и дека од 08:00 часот сообраќајот е во целосен прекин на патниот правец Крушево – с.Пуста река, поради големи наноси на снег на коловозот....

Бројката севернокорејски војници убиени и ранети во борбите со украинските сили во руската област Курск „најверојатно“ надмина 3.000, вклучувајќи околу 300 мртви и 2.700 ранети, изјави денеска јужнокорејски пратеник, цитирајќи информации од тамошната разузнавачка агенција. Севернокорејските власти „се чини дека ги повикале своите војници да извршат самоубиство разнесувајќи се за да избегнат заробување“, тврди неименуваниот пратеник во информацијата на Reuters, кој наводно ја цитирал јужнокорејската Национална разузнавачка служба (NIS). Заробените севернокорејски војници не покажале намера да дојдат во Јужна Кореја, иако Јужна Кореја би соработувала со Украина доколку има барање, пишува новинската агенција Yonhap, повикувајќи се исто така на NIS. Украинскиот претседател Володимир Зеленски во саботата тврдеше дека Украина заробила двајца севернокорејски војници во рускиот регион Курск. Меѓутоа, досега не се презентирани убедливи докази кои ќе го потврдат тоа. Москва и Пјонгјанг засега не ги коментираат тврдењата на Киев и Сеул, а воените аналитичари оценуваат дека понудените документи не ја потврдуваат изјавата на укранскиот претседател. Според украинските и западните проценки, околу 11.000 севернокорејски војници се во регионот Курск за да им помогнат на руските сили. Русија ниту го потврди ниту го демантираше нивното присуство, но посочи дека евентуално нивно присуство на нејзина територија е во согласност со билатералните договори и меѓународното право. Зеленски тврди дека руските и севернокорејските сили претрпеле големи загуби. Во неделата, тој рече дека Киев е подготвен да ги предаде севернокорејските војници на нивниот лидер Ким Џонг-ун, доколку тој може да обезбеди нивна размена за украинските војници заробени во Русија. Зеленски рече дека може да има други опции за севернокорејските војници кои не сакаат да се вратат дома, „и дека на оние кои изразуваат желба да го доближат мирот со ширење на вистината за оваа војна на корејски јазик ќе им се даде оваа можност“....

Американската поп-ѕвезда Бијонсе донираше 2,5 милиони долари за помош на погодените од пожарите во Лос Анџелес, преку нејзината фондација „Бијгуд“ (Beygood). „Лос Анџелес, стоиме со вас“, објави кусо фондацијата на Инстаграм доцна синоќа. Парите се наменети за поддршка на семејствата во населбите Алтадена и Пасадена кои ги загубија своите домови. Помош ќе добијат и црквите и прифатилиштата што им пружаат засолниште и поддршка на погодените лица во тоа подрачје. Во пожарите во Лос Анџелес досега се потврдени најмалку 24 загинати луѓе, како и огромно распространето уништување изминатата недела. За следните денови, метеоролозите предупредуваат дека очекуваните силни ветрови би можеле дополнително да го разгорат пламенот....

Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека Киев е подготвен да ги предаде севернокорејските војници на нивниот лидер Ким Џонг Ун, доколку тој може да обезбеди нивна размена за украинските војници заробени во Русија. -Покрај првите заробени војници од Северна Кореја, сигурно ќе ги има повеќе. Прашање на време е кога нашите војници ќе успеат да заробат и други, напиша Зеленски на X. Зеленски во саботата соопшти дека Украина заробила двајца севернокорејски војници во рускиот регион Курск. Според украинските и западните проценки, околу 11.000 војници од Северна Кореја се во регионот Курск за да им помогнат на руските сили. Русија ниту го потврди ниту го демантираше нивното присуство. Зеленски наведува дека руските и севернокорејските сили претрпеле големи загуби. „Украина е подготвена да му ги предаде војниците на Ким Џонг Ун доколку тој може да организира нивна размена со нашите воини заробени во Русија“, рече Зеленски. Зеленски рече дека може да има други опции за севернокорејските војници кои не сакаат да се вратат дома „и дека на оние кои изразуваат желба да го доближат мирот со ширење на вистината за оваа војна на корејски јазик ќе им биде дадена таа опција“. In addition to the first captured soldiers from North Korea, there will undoubtedly be more. It’s only a matter of time before our troops manage to capture others. There should be no doubt left in the world that the Russian army is dependent on military assistance from North… pic.twitter.com/4RyCfUoHoC — Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) January 12, 2025...

Сообраќајот на регионалниот пат 1102, Гевгелија-Богданци од 09:50 часот е во прекин во двата правца поради излизгана машина за чистење на снег, информираат од Автомото сојузот на Македонија. Претходно Министерството за транспорт и врски информираше дека дежурните екипи на ЈП Македонијапат и во текот на ноќта во континуитет биле на терен и вршеле расчистување на сите државни патишта со цел да ги оддржат проодни за сообраќај. -Сообраќајот се одвива во зимски услови по влажни коловози со остатоци од кашест снег на коловозот. Службите на ЈП Македонијапат со целокупната механизација и работна сила продолжуваат со расчистување за нормално одвивање на сообраќајот на државните патишта, велат од Министерството. Апелираат до сите возачи да ги почитуваат законските одредби за одвивање на сообраќај во зимски услови и задолжително да поседуваат зимска опрема за возилата, внимателно да управуваат со возилата да ја почитуваат поставената сообраќајна сигнализација, како и да ги почитуваат препораките од сообраќајните служби....

Приходите и расходите во Буџетот за 2024 година се реализирани на ниво над 96%, што е согласно со планираното во Буџетот. При тоа растот на приходите и расходите во однос на претходната година е околу 10%, а буџетскиот дефицит е понизок од планираното за 2,5 милијарди денари и е на ниво од 4,4% од БДП. Вкупните приходи во Буџетот за 2024 година се реализирани во износ од 306,3 милијарди денари или 96,3% од планираното. При тоа приходите од даноци и придонеси се реализирани во целост односно 99,7%, додека само од даноци остварувањето е 99,2%. Кај данокот на личен доход има остварување од 101%, данокот на додадена вредност 103,8%, кај данокот на добивка има оставрување од 95,6% и увозните давачки се со остварување од 95,3%. Реализацијата на приходите во Буџетот е согласно планираното со Ребалансот. Податоците упатуваат на ефикасна наплата на приходите од страна на Управата за јавни приходи и Царинската управа. Така даночните приходи и придонеси се остварени во износ од 283,6 милијарди денари и учествуваат со 92,6% во структурата на вкупните буџетски приходи. Приходите од даноци во 2024 година се остварени во износ од 177,9 милијарди денари и се за 12,8% повисоки споредено со минатата година. Придонесите за социјално осигурување се остварени во износ од 105,7 милијарди денари и истите се за 14,1% повисоки од остварените во 2023 година. Вкупните расходи во 2024 година се реализирани во износ од 348,5 милијарди денари или 96,1% од годишниот план и се за 9,4% повисоки од буџетските расходи реализирани во 2023 година. Капиталните расходи во 2024 се реализирани во износ од 28,7 милијарди денари или 76,8 % од планираното. За реализација на проектот за изградба на автопатските делници од коридорите 8 и 10-д беа реализирани 4,1 милијарда денари, односно буџетот за 2024 година наменет за тој проект во целост беше остварен. Дополнителни 21,2 милиони денари се реализирани за општинските проекти, како и 165 милиони денари за проекти за подобрување на општинските услуги преку МСИП со заем од Меѓународната банка за обнова и развој (Светска банка)и. Расходите за стоки и услуги се реализирани во износ од 22,9 милијарди денари или 88% од планираното. Трансферите кон општините преку блок дотации и дотации по основ на ДДВ се реализирани во износ од 30,9 милијарди денари и се повисоки за околу 3,4 милијарди денари во однос на претходната година, земјоделските субвенции се реализирани во износ од 9,2 милијарди денари и се во целост исплатени. Особено е важен фактот дека буџетскиот дефицит е реализиран во понизок износ и дека тоа е дел од планот за фискална консолидација. Буџетскиот дефицит со ребалансот на Буџетот беше проектиран на ниво од 4,9%, а во 2024 година е реализиран буџетски дефицит на ниво од 4,4% од БДП или во апсолутен износ понизок за 2,5 милијарди денари. Исто така и јавниот долг ќе биде понизок од проектираното и најверојатно ќе биде на ниво од 62,2%. Оваа година започнува со ликвидни и стабилни јавни финансии....

Кошаркарите на Индијана Пејсерс синоќа ја прекинаа серијата од 12 победи на Кливленд Кавалирс, победувајќи ги на домашен терен со 108:93. Ендрју Нембхард ги предводеше Пејсерс со 19 поени, Паскал Сијакам додаде 18 поени и девет скока, а Мајлс Тарнер имаше 15 поени и 10 скока. Пејсерс имаа негатива од 13 поени пред полувремето и останаа без Тајрис Халибартон во вториот дел. Но, со шест стрелци на Индијана кои запишаа најмалку 11 поени, Пејсерс го надиграа Кливленд со 68:40 во вториот дел. Пејсерс ги задржаа Кавалирс на само 33 од 83 обиди за погодок од поле (39,8 проценти), вклучително и 11 од 41 обиди за три поена (26,8 проценти). Одбраната на Индијана ги ограничи водечките стрелци на Кливленд, Донован Мичел и Дариус Гарланд на 19, односно 20 поени. Тензично беше во Бостон каде Селтикс тесно ги совладаа Њу Орлеанс Пеликанс со 120:119. CиЏеј МекКолум промаши шут непосредно пред последниот звучен сигнал кој ќе им донесеше победа на Пеликанс. Џејсон Тејтум постигна рекордни сезонава 38 поени и 11 скока за Бостон, Кристапс Порзингис додаде 19 поени и 11 скока, а Џејлин Браун имаше 16 поени, осум скока и седум асистенции. Треј Марфи се врати откако пропушти три натпревара поради повреда на скочниот зглоб и постигна 30 поени за Пеликанс. Деџунте Мареј за Њу Орлеанс постигна 26 поени, девет скока и осум асистенции. Јута Џез победија со 112:111 против Бруклин Нетс по продолжение во Солт Лејк Сити, а дебитантот Исаја Колиер го постигна победничкиот кош на натпреварот. Колиер, 29-от пик на драфтот во 2024 година, постигна рекордни во кариерата 23 поени, заедно со седум скока и седум асистенции. Колин Секстон додаде 21 поен, а Брис Сенсабау и Сви Михајлиук имаа по 16 за Јута, која прекина низа од девет порази на домашен терен. Нетси, кои надминаа негатива од 13 поени во четвртата четвртина и принудно продолженија, беа предводени од Тосан Евбуомван со 22 скока. Феникс Санс ги совладаа Шарлот Хорнетс со 120:113, предводени од Девин Букер со 30 украдени топки до победа. Кевин Дурент запиша 27 поени, осум скока и пет асистенции за трета последователна победа на Феникс. За Шарлот, кој загуби 19 од последните 21 натпревар, Ламело Бол беше најдобар со 25 поени, 11 асистенции, шест скока и три украдени топки. Оклахома Сити Тандер беа поразени со 136:95 на гостински терен од најлошиот НБА тим, Вашингтон Визардс, кои го претрпеа шестиот последователен пораз. Шаи Гилџеус-Александер постигна 27 поени и предводеше седум играчи со двоцифрен учинок. Арон Вигинс постигна 23 поени од клупата, Џејлен Вилијамс додаде 17, Кејсон Валас 14, а Лугуенц Дорт постигна 11 за Тандер, кои во еден момент водеа со дури 44 поени. Гилгеус-Александер го постигна својот 10.000 поен во кариерата во третата четвртина и одмараше цела четврта четвртина Кори Кисперт го предводеше Вашингтон со 17 поени, додека Џордан Пул додаде 13 поени. Орландо Меџик на домашен терен ги совлада Филаделфија 76ерс, кои четврти натпревар по ред беа без повредениот Џоел Ембид. Џонатан Ајзак влезе од клупата и го забележа својот прв „дабл-дабл“ по повеќе од пет години во победата на Орландо. Исак забележа рекордни во сезоната 20 поени и 11 скока за својот прв „дабл-дабл“ од 15 декември 2019 година. Кол Ентони постигна 27 поени, додека Паоло Банкеро додаде 20 поени со осум скока и шест асистенции за Орландо. Тајрис Макси ја предводеше Филаделфија со 29 поени, а Пол Џорџ додаде 25 поени со 10 скока и шест асистенции. РЕЗУЛТАТИ Њујорк Никс – Милвоки Бакс 140:106 Далас Маверикс – Денвер Нагетс 101:112 Чикаго Булс – Сакраменто Кингс 119:124 Бостон Селтикс – Њу Орлеанс Пеликанс 120:119 Кливленд Кавалирс – Индијана Пејсерс 93:108 Орландо Меџик – Филаделфија 76ерс 104:99 Вашингтон Визардс – Оклахома Сити Тандер 95:136 Јута Џез – Бруклин Нетс 112-111 (продолжение) Феникс Санс – Шарлот Хорнетс 120:113 ТАБЕЛИ ИСТОЧНА КОНФЕРЕНЦИЈА АТЛАНТСКА ДИВИЗИ 1. Бостон Селтикс 28 11 .718 — 2. Њујорк Никс 26 14 .650 2 1/2 3. Филаделфија 76ерс 15 22 .405 12 4. Бруклин Нетс 13 26 .333 15 5. Торонто Репторс 8 31 .205 20 ЦЕНТРАЛНА ДИВИЗИЈА 1. Кливленд Кавалирс 33 5 .868 — 2. Индијана Пејсерс 22 18 .550 12 3. Милвоки Бакс 20 17 .541 12 1/2 4. Детроит Пистонс 20 19 .513 13 1/2 5. Чикаго Булс 18 21 .462 15 1/2 ЈУГОИСТОЧНА ДИВИЗИЈА 1. Орландо Меџик 23 18 .561 — 2. Мајами Хит 20 17 ,541 1 3. Атланта Хокс 19 19 .500 2 1/2 4. Шарлот Хорнетс 8 28 .222 12 1/2 5. Вашингтон Визардс 6 31 .162 15 ЗАПАДНА КОНФЕРЕНЦИЈА ПАЦИФИЧКА ДИВИЗИЈА 1. Лос Анџелес Лејкерс 20 16 .556 — 2. Лос Анџелес Клиперс 20 17 .541 0 1/2 3. Сакраменто Кингс 20 19 .513 1 1/2 4. Феникс Санс 19 19 .500 2 4. Голден Стејт Вориорс 19 19 .500 2 ЈУГОЗАПАДНА ДИВИЗИЈА 1. Хјустон Рокетс 25 12 .676 — 2. Мемфис Гризлис 25 14 .641 1 3. Далас Маверикс 22 17 .564 4 4. Сан Антонио Спарс 18 19 .486 7 5. Њу Орлеанс Пеликанс 8 32 .200 18 1/2 СЕВЕРОЗАПАДНА ДИВИЗИЈА 1. Оклахома Сити Тандер 32 6 .842 — 2. Денвер Нагетс 23 15 .605 9 3. Минесота Тимбервулфс 20 18 .526 12 4. Портланд Трејл Блејзерс 13 25 .342 19 5. Јута Џез 10 28 .263 22...

Компанијата Блу Ориџин го откажа денешниот обид за лансирање на ракетата Њу Глен додека не се реши „проблемот со потсистемот на возилото“, соопшти компанијата. – Ги разгледуваме можностите за нашиот следен обид за лансирање, соопшти компанијата на Х. Основачот на Амазон Џеф Безос ја создаде Блу Ориџин во 2000 година, а компанијата е конкурент на СпејсИкс на Илон Маск во вселенската индустрија. Ракетата Њу Глен, висока колку 30-катница, се очекува да ја наруши доминацијата на СпејсИкс на пазарот и да го почне долго одложуваното влегување на Блу Ориџин на пазарот за лансирање на сателити. We’re standing down on today’s launch attempt to troubleshoot a vehicle subsystem issue that will take us beyond our launch window. We’re reviewing opportunities for our next launch attempt. — Blue Origin (@blueorigin) January 13, 2025 Безос претходно изјави дека не мисли оти извршниот директор на СпејсИкс Илон Маск, ќе ги искористи своите блиски врски со новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп за да ја поткопа неговата вселенска компанија Блу Ориџин (Blue Origin), додавајќи дека се чувствува „многу оптимист“ за вселенската агенда на претстојната администрација. – Илон беше многу јасен дека тоа го прави за јавен интерес, а не за своја лична корист. И јас го земам тоа здраво за готово, рече Безос. Маск, кој потроши повеќе од четвртина милијарда долари помагајќи му на Трамп да биде реизбран за претседател, има влијание врз него за прашања поврзани со истражување на вселената. Минатиот месец тој рече дека САД треба да испратат мисии директно на Марс наместо прво да одат на Месечината, што предизвика загриженост во индустријата за можен голем потрес во програмата за истражување на вселената на НАСА. – Мое мислење е дека треба да ги направиме и двете – треба да одиме на Месечината и треба да одиме на Марс, рече Безос на прашањето дали е загрижен за промените во програмата на НАСА за повторно слетување на Месечината. – Она што не треба да го правиме е да ги почнуваме и да ги запираме работите. Дефинитивно треба да продолжиме со лунарната програма, рече Безос. Се очекува Трамп да направи големи промени во програмата на НАСА за Месечината во неговиот втор претседателски мандат и да се фокусира многу на испраќање мисии на Марс. Амазон донираше еден милион долари во инаугуративниот фонд на Трамп и ќе го пренесува настанот на својата платформа Прајм Видео. Основачот и извршен претседател на Амазон се состанаа со Трамп, но за Ројтерс изјави дека немало дискусии за вселенската програма. Блу Ориџин има договор од три милијарди долари со НАСА за испраќање луѓе на Месечината до крајот на оваа деценија, по мисиите Старшип на СпејсИкс, ракетата за повеќекратна употреба на Маск која е во напредна фаза на развој и е предвидена за испраќање луѓе и товар на Месечината и Марс....

Русија во понеделникот објави дека соборила девет украински беспилотни летала кои се обиделе да нападнат дел од инфраструктурата на гасоводот Турски тек, преку кој Русија испраќа гас во Турција, а потоа во Европа. Руското Министерство за одбрана соопшти дека нападот бил насочен кон компресорска станица во Краснодарската област во јужна Русија, но дека станицата сега работи нормално и нема жртви. Агенцијата Reuters наведува дека не била во можност да ја потврди веста од независни извори, а Украина се уште не коментираше. Гасовидите Турски тек и Син тек, кои минуваат по дното на Црното Море до Турција, се последните рути на гасоводот од Русија до Европа, откако Украина одби да го обнови петгодишниот договор за транзит на руски гас преку нејзина територија на почетокот на годинава. Во руското соопштение се наведува дека фрагменти од соборените беспилотни летала предизвикале мала штета на зградата и опремата на мерната станица, која брзо била санирана. Гасоводот започнува на компресорска станица во близина на рускиот град Анапа и води до Кијикој во Турција, а потоа до Европа. Компресорските станици се користат за стабилизирање на притисокот на гасот и нивото на проток....

Од денеска почнуваат зимските попусти во Грција, што ќе траат до 28 февруари, а претседателот на Индустриската и трговската комора на Пиреја, Василис Коркидис, очекува профитот да биде над шест милијарди евра, јави дописничката на МИА од Атина. Големите попусти во Грција, согласно законските одредби се два пати во годината, на почетокот на јануари и на почетокот на јули. Коркидис, во изјави за грчката новинска агенција АНА-МПА, вели дека целта за малопродажба за во периодот јануари-февруари 2025 година е прометот да биде повисок споредбено со истиот период лани, односно да надмине шест милијарди евра. Претседателот на комората изразува оптимизам дека ќе има зголемување на продажбата, „главно поради зголемувањето на платите во приватниот сектор за 6,4 отсто и намалувањето на невработеноста на 9 проценти“. -Меѓутоа, оваа година треба да настојуваме редовните зимски попусти да ги прошириме во повеќе сектори, особено во услугите, бидејќи поскапувањата во голема мера се префрлени од трговијата кон обезбедувањето услуги, посочува Коркидис. Во пресрет на попустите, од Здружението на потрошувачите на Грција ги потсетуваат граѓаните на основните права и на што треба да внимаваат при купувањето, односно дека трговците се обврзани јасно да ги означат оригиналните и новите намалени цени на производите, но и дека во случај попустите и понудите за намалување на цената да се погрешни или збунувачки со цел да ги измамат потрошувачите, тогаш се изрекува казна за трговецот во висина од два отсто од годишниот промет и во секој случај не помала од 20.000 евра....

Американските и арапските посредници постигнаа значителен напредок во посредувањето за прекин на огнот во војната меѓу Израел и палестинската група Хамас и ослободувањето на десетици заложници кои се уште се држат во Појасот Газа, но конечниот договор сè уште не е постигнат, изјавија денеска официјални лица. Според тројца функционери, наредните денови ќе бидат клучни за ставање крај на борбите кои траат повеќе од 15 месеци и го дестабилизираа целиот Блиски Исток. Како што пренесуваат агенциите, во текот на ноќта е постигнат напредок во преговорите и изготвен е нацрт-договор, а преговарачите на Израел и Хамас ќе им го вратат на нивните лидери за конечно одобрување. Според официјалните претставници, катарските посредници извршиле нов притисок врз Хамас да го прифати договорот, додека пратеникот на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп, Стив Виткоф, извршил притисок врз Израелците. Виткоф неодамна се приклучи на преговорите и престојува неколку дена во регионот. Посредниците во преговорите доставија нацрт-договор до секоја страна, а се наведува дека клучни ќе бидат следните 24 часа. Сега се разговара за фазен прекин на огнот. Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху постојано сигнализираше дека е посветен само на првата фаза, делумно ослободување на заложниците во замена за еднонеделен прекин на борбите. По почетокот на првата фаза би се преговарало за можноста за траен прекин на огнот и други прашања. Хамас побара целосно повлекување и целосен прекин на војната. Египетски функционер рече дека е постигнат добар напредок во текот на ноќта, но дека најверојатно ќе бидат потребни уште неколку дена и дека страните сакаат да постигнат договор пред инаугурацијата на Трамп на 20 јануари. Друг функционер рече дека разговорите поминале добро, но не биле завршени. Официјален претставник на Хамас, сепак, рече дека голем број спорни прашања допрва треба да се решат, вклучително и посветеноста на Израел да стави крај на војната и деталите за повлекувањето на израелските трупи и размената на заложници и заробеници. Администрацијата на Бајден, заедно со Египет и Катар, помина повеќе од една година обидувајќи се да постигне договор за ставање крај на војната меѓу Израелците и Палестинците и да обезбеди ослободување на десетици заложници заробени во нападот на Хамас на 7 октомври 2023 година. Во војната на Израел во Газа загинаа повеќе од 46.000 Палестинци, повеќето жени и деца, според Министерството за здравство на територијата....

Родителите на Коста Кецмановиќ нагласија дека не се виновни за делото што го извршил нивниот малолетен син, и дека не ги прифаќаат обвинувањата дека тие го малтретирале и запоставувале. Сам решил да го изврши злосторството, ние не влијаевме ниту знаевме, убедуваат родителите. Миљана Кецмановиќ изјавила дека нема зборови со кои може да ја изрази својата тага за се што се случи додека Владимир секое утро се молел за мртвите и повторувал дека не е виновен за монструозното злосторство на неговиот син, кого го воспитувал да биде добро дете....

Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека пожарникарите од неговата земја се подготвени да помогнат во борбата со пожарите во Калифорнија. „Денеска дадов инструкции на украинскиот министер за внатрешни работи и на нашите дипломати да се подготват за можно учество на наши спасувачи во сузбивање на пожарите во Калифорнија. Понудивме наша помош на американската страна преку релевантни канали, 150 наши пожарникари се веќе подготвени“, напиша Зеленски на Икс. Тој рече дека ситуацијата во Калифорнија е „исклучително тешка и Украинците можат да им помогнат на Американците во спасување на животи“....

Со традиционалното дефиле под маски денеска напладне почнува официјалниот дел од Вевчанскиот карневал. Маскирани, вевчанци на сатиричен начин, зачувувајќи ја речиси 15-вековната традиција ќе ги прикажaт случувањата од изминатата година во јавниот и политичкиот живот, како во земјава, така и во странство. Се верува дека преку маските Василичарите го бркаат злото и прочистени ќе ја дочекаат Новата година, според Јулијанскиот календар, испраќајќи порака за промена на негативните случувања во општеството И како што е добро познато, вевчанци, кои важат за љубезен и гостопримилв народ, верни на традицијата, до дефилето не откриваат во што ќе се маскираат. Вевчани денеска и утре ќе наликува на театар на отворено, без сценарио и режија организиран од двете василичарски друштва Горна и Долна маала на чело со зетот, невестата, двата ѓаволи и глупавите Августи. Веднаш по нив следуваат останатите маски, секоја со своја приказна, ќе го привлече вниманието на присутните. Дефилето почнува околу пладне, од почетокот на селото, движејќи се низ главната улица до центарот, каде маскираните го вртат Василичарското оро. Потоа ги посетуваат домовите на вевчанци со благослов за здравје и бериќет во Новата година, а од домаќините се дарувани со луканци, леб, пари и други дарови. Ноќта пак, придружувани од останатите соселани, одат на Вевчанските извори од каде полнат вода со која прават кашаник (зелник) во кој се става паричка. Кај тој што ќе се падне паричката се верува дека ќе биде среќен и бериќетен во текот на целата година. Утре, на верскиот празник Свети Василиј Велики одат по имендени во семејствата чии членови го носат името на светецот. Доцна попладнето во центарот на Вевчани се собираат сите василичари, повторно играат оро и ги палат маските со симболика дека злото нема да се повтори. Новата година, според Јулијанскиот календар, ќе биде дочекана вечер со спектакуларен огномет во центарот на Вевчани, а присутните ќе ги забавуваат „Љубојна“, Наум Петрески, оркестарот „Вевчани“, како и Перо Бели и Коки Биоритам Манифестацијата почна синоќа со настапи на „Пајак“, „Ареа“ и „Забрањено пушење“....

-Информираме дека дежурните екипи на ЈП Македонијапат и во текот на ноќта во континуитет беа на терен и вршеа расчистување на сите државни патишта со цел да ги оддржат проодни за сообраќај. Сообраќајот се одвива во зимски услови по влажни коловози со остатоци од кашест снег на коловозот. Службите на ЈП Македонијапат со целокупната механизација и работна сила продолжуваат со расчистување за нормално одвивање на сообраќајот на државните патишта, соопштија од таму. Апелираме до сите возачи да ги почитуваат законските одредби за одвивање на сообраќај во зимски услови и задолжително да поседуваат зимска опрема за возилата, внимателно да управуваат со возилата да ја почитуваат поставената сообраќајна сигнализација, како и да ги почитуваат препораките од сообраќајните служби. Според информациите од УХРМ, врнежи од снег со променлив интензитет во утринските часови се бележат низ целата држава, затоа апелираме да се следи временската состојба и граѓаните кои планираат да патуваат навреме да се информираат од сообраќајните служби за условите на државните патишта. Исто така апелираме до професионаланите возачи на тешки товарни возила да се информираат за условите на патиштата и препораките за сообраќај. ЈП Македонија пат во континуитет ја следи состојбата на државните патишта и соодветно реагираат со целокупната механизација на терен, додаваат од претпријатието....

На европските берзи во понеделник претпладнето се тргува претпазливо, а индексите благо паднаа, бидејќи станува сѐ појасно дека американската централна банка ќе го забави темпото на намалување на каматните стапки оваа година. Индексот STOXX 600 на водечките европски акции во претпладневниот пресек од тргувањето беше во минус за 0,2 отсто, губејќи дел од минатонеделните добивки. Лондонски FTSE индекс се намали за 0,19 отсто, на 8.230 поени, додека франкфуртски DAX се лизна за 0,23 отсто, на 20.168 поени, а париски CAC за 0,28 отсто, на 7.410 поени. Цените на акциите паднаа и на азиските берзи. Азиско-пацифичкиот берзански индекс MSCI беше во минус од 0,5 отсто во истиот момент од тргувањето како и на европските берзи, продолжувајќи ја негативната серија втора седмица по ред. Претпладнево цените на акциите во Шангај, Јужна Кореја, Австралија и Хонгконг се лизнаа меѓу 0,2 и 1,2 отсто. Во Јапонија поради празник берзата не работи. Индексите го следат остриот пад на цените на акциите на Волстрит во петокот, кога беше објавено дека бројот на работни места во САД се зголемил за 256.000 во декември, околу 100.000 повеќе отколку што очекуваа аналитичарите, при што стапката на невработеност се намали од 4,2 на 4,1 отсто. Овие податоци покажуваат дека пазарот на трудот останува силен, па може да се очекува раст на платите и потрошувачката. А тоа би можело да го поттикне растот на инфлацијата или да го задржи на покачени нивоа. Како резултат на тоа, очекувањата за намалување на каматните стапки се намалени на финансиските пазари, што предизвика пад на цените на акциите и пораст на вредноста на доларот во однос на кошницата валути на највисоко ниво во последните две години. Се верува дека Fed нема да ги намали каматните стапки додека не стане појасно каква е судбината на инфлацијата. Имено, новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп наскоро ќе ја преземе функцијата, а неговите политики би можеле да го поттикнат економскиот раст, но и да ги зајакнат инфлаторните притисоци....

На девизните пазари вредноста на американскиот доларот во однос на кошницата валути во претпладневното тргување во понеделникот дополнително се зголеми, достигнувајќи ново највисоко ниво во повеќе од две години. Индексот на доларот, кој ја покажува вредноста на американската во однос на другите шест главни светски валути, утринава порасна за 0,19 отсто, на 109,86 поени. Курсот на доларот во однос на јапонската валута се лизна на 157,40 јени, додека во петокот вечерта беше 157,70 јени. Сепак, американската валута зајакна во однос на европската, па цената на еврото се лизна на 1,0220 долари, додека во петокот вечерта беше 1,0244 долари. Цените на нафтата, пак, дополнително се зголемија, откако минатата седмица скокнаа за повеќе од 3,5 отсто. Цената на барелот на лондонскиот пазар утринава порасна за 1,81 отсто, на 81,20 долари, додека на американскиот пазар цената на барелот порасна за 1,93 отсто, на 78,05 долари....

ЈП Водовод и канализација – Скопје со цел подобра информираност на граѓаните на град Скопје, го објавува неделниот извештај за квалитетот и безбедноста на водата за пиење, добиен од анализите спроведени во Секторот за санитарна контрола. Секторот за санитарна контрола во периодот од 08.01.2025 до 10.01.2025 зема 116 примероци за физичко-хемиска и 116 примероци за микробиолошка анализа на вода за пиење од 42 мерни места во Градот Скопје. Согласно добиените резултати од испитувањата, сите примероци ОДГОВАРААТ на Правилникот за барања за безбедност и квалитет на водата за пиење (Службен весник на РМ, бр.183/18)....

Православните христијани кои се водат според Јулијанскиот календар вечер ќе ја пречекаат Стара нова година, која почнува утре на Василица (1 / 14 јануари). Многу македонски семејства Василица ја празнуваат како домашна слава, а оние кои го носат името на Свети Василиј Велики, како Васил, Васко, Васе, Васка…, го слават својот именден. На семејната трпеза се крши погача со паричка, а се верува дека на оној што ќе му падне, годината ќе му биде среќна и бериќетна. По повод празникот Обрезание Господово и Свети Василиј Велики, утре во храмовите на Македонската православна црква ќе биде служена света Василиева литургија. Свети Василиј Велики е еден од тројцата најголеми црковни учители од четвртиот век. Родум бил од Кападокија, а завршил школо во Атина. Тој бил голем христијански филозоф, а се прославил и како епископ и заштитник на чистотата на православното учење. Свети Василиј Велики се упокоил на 14 јануари во 379 година. Покрај Македонската православна црква, според Јулијанскиот календар, верските празници ги слават и Руската и Српската црква, Ерусалимската патријаршија и монасите на Света Гора. За разлика од нив, по Грегоријанскиот календар се водат Грчката, Бугарската, Романската, Украинската и Грузиската православна црква....

Контроверзното патување во Москва на словачкиот премиер Роберт Фицо го предизвика украинскиот претседател Володимир Зеленски дополнително да го критикува својот сосед, пренесе ДПА. – Беше јасна грешка за Фицо да верува дека може да ги продолжи своите матни зделки со Москва на неодредено време, напиша Зеленски на Х. Приказот на Зеленски за настаните е следниов: Пред да се запре транзитот на рускиот гас низ Украина, Киев сакаше да и помогне на Словачка, но Фицо „дрско ја отфрли“ оваа понуда, и покрај тоа што беше предупреден од многу европски политичари. Сега тој се обидува „да ја префрли вината на другите со Пи-Ар, лаги и гласни обвинувања“, напиша Зеленски. – Но, проблемот е што тој се обложи на Москва, не на неговата земја, не на обединета Европа и не на здравиот разум. Тоа беше неуспешен облог од самиот почеток, нагласи Зеленски. Фицо отпатува за Москва непосредно пред Божиќ и разговараше со рускиот претседател Владимир Путин за можноста Словачка да се снабдува со руски природен гас. Киев го прекина договорот за транзит со Европа на крајот на годината со цел Москва да остане без приходи за воени цели. Илјадници луѓе во петокот протестираа во 15 словачки градови против политиката за Украина на левичарскиот националист Фицо. Тие го обвинија за проруски курс и за „предавство“ на западните сојузници и соседна Украина, која е нападната од Русија. Организаторите на демонстрациите го критикуваа патувањето на Фицо во Москва како „покорност“ на руските интереси....

СДС се претвори во партија на уценети политичари. СДС му слугуваше на ДУИ и уште му молчат. Исплашени да не прозбори и ги издаде, СДС молчат за Груби. Скоро два месеца скандалите и криминалите на Груби ја брануваат македонската јавност, само од СДС збор не се кажува за него. Ги нема да се оградат и да го повикаат Груби да се врати во државата и да се соочи со правосудните органи, велат во соопштение од ВМРО-ДПМНЕ. Од Груби се откажа и ДУИ, ама СДС од него не се откажува. Низ вода Груби го пушти и САД кои што го ставија на црната листа поради криминал и корумпирање на судии за влијание на судски одлуки. Ако за криминалите на Артан Груби знаеле САД, новинарите, медиумите и пошироката јавност, не е можно за тоа да не знаеле СДС. СДС знаеле за криминалот а Груби, но свесно му дозволија да ограбува Македонија преку Лотарија, министерството кое го водеше и од кое на фирмата на брат му доделуваше тендери во вредност од неколку илјади евра. Дека Груби крадеше од државните институции можеше да се види по тоа што во центарот на градот, на улица Македонија се стекна со ексклузивен дуќан по багателна цена. Како и по скапиот автомобил, која ако не изгореше нема да знаеме дека го има, а јавноста ја убедуваше дека тоа бил на негов другар кој му го дал да го користи. Но, каков е тој другар кој би отстапил скап и луксузен автомобил на другар, освен ако не е како Прпарим Бајрами, со кого заедно би го делеле пленот од македонските институции. За ваквото криминално дејствување одговорноста е кај СДС, кои при очи слепи се правеле и му дозволите да ја плачка Македонија, за да останат подолго на власт и да продолжат и тие со нивното крадење, додаваат од оваа партија....

Најмногу снег во изминатото деноноќие наврна на Попова Шапка 64 сантиметри, во Маврови Анови снежната покривка е 57, во Круешево 36, Дебар 34, Штип 32, Демир Капија 31, Тетово 30, Берово 27, Прилеп 20, Охрид 17, Струмица 15, а во Скопје 11 сантиметри, информира УХМР. На Попова Шапка утрово е и најстудено 10 степени под нулата, -8 се измерени во Маврови Анови и Крушево, -5 во Берово, -4 во Крива Паланка, Битола, Прилеп, Охрид и Претор, -3 Тетово, Дебар и Виница, -2 во Скопје, Куманово и Штип, -1 во Велес, Кавадарци, Струмица и Демир Капија, а 0 во Гевгелија. Утринава снег врне во Крива Паланка, Тетово, Штип, Берово, Куманово и Дебар. Времето денеска ќе биде претежно облачно и студено со повремени врнежи од снег со слаб до умерен интензитет. Ќе дува слаб до умерен ветер од северен правец. Максималната температура ќе биде во интервал од -3 до 3 степени. Во Скопје претежно облачно и студено со повремен снег со послаб интензитет. Ќе дува слаб до умерен ветер од северен правец. Максималната температура ќе достигне до 2 степени....

Градоначалникот на општина Кисела Вода Орце Ѓорѓиевски и општинските служби во текот на целата ноќ ги расчистуваа улиците од снегот. Во 03 по полноќ, тој на својот „Фејсбук“ профил сподели фотографии од акцијата. Механизацијата во огромен број е распоредена на сите улици на територијата на општината, а се интервенира и во делот на паднатите гранки и дрвја како последица на снежното невреме. Како што информираат од општината, активно се работи веќе 10 часа, а екипите ќе продолжат во текот на целиот ден и нема да дозволат граѓаните да бидат попречени во извршувањето на своите активности. – Мојот народ да биде спокоен, подготвени сме и извршувањето на секојдневните активности ќе биде целосно овозможено и непречено! – истакна Ѓорѓиевски....

Не треба да претпоставувам, очигледно е: универзитетската фела (со чест на исклучоци) оддамна е тивка и молчалива и не функционира како интелектуален глас на јавноста, подготвена да го поврзе своето знаење и експертиза со поголеми јавни прашања. Универзитетите кај нас престанаа да бидат посредници меѓу светот на идеите и јавниот свет, способни да видат над и надвор од постоечките дебати, да се симнат од комфорот на својата позиција во општеството и „да го занишаат бродот“. Не ја видов „прогресивната“ универзитетска фела да ја преземе улогата на ангажирани интелектуалци заинтересирани да ги споделат своите идеи, истражувања и препораки за политики со пошироката јавност во време кога идентитетски се обезличуваше државата и нацијата. Не го слушнав нивниот глас да се постави во просторот помеѓу државата и граѓаните во време кога народот едноставно беше присилен да се потчини пред машинеријата на моќта, пропагирајќи го на тој начин замолчувањето на гласот на несогласувањето. Не држи и тезата дека универзитетите мора да останат неутрални, аполитични и професионални, дезавуирајќи дека за политиката нема место во училницата, или во потрагата по истражување што зборува за пошироката јавност. Интелектуалниот глас на јавноста ја заборави својата улога, или должностите и одговорностите. Кога тие не реагираат на новите предизвици, проблемите се мултиплицираат. Затоа oддамна престанав како универзитетски професор да сум особено горд што сум член на таканаречената „елитна“ мисловна класа во општеството. Во недостаток на Универзитетите да продуцираат интелектуална критичка мисла, анти – интелектуализмот, од најдолен рурален вид, стана доминанетен во македонскиот општествен живот, кој се чини дека достигна невидени височини благодарение на зближување на влијанијата на девалвираната научна мисла, контролираните медиуми, опаѓање на академските стандарди, политичкиот дилентатизам и слабеењето на истражувачко новинарство. Анти – интелектуализмот на претходната власт не беше само манифестно непријателство кон стекнување знаење, или нуспроизвод на недостатокот на формално образование, туку е користен како средство за поддршка на ирационални и погубни идеи за државата од тогашното политичко лидерство, овозможувајќи континуирано проширување на овие ставови низ општеството. После ова, не личи некој да се занесува дека да се биде дел од академската заедница во Македонија е привилегија на умните и образованите – т.н. мисловната елита во државата. Зашто во Македонија се случи интелектуален парадокс: голем дел од македонската самонаречена „академска елита“ дозволи да се воодушевува и ракоплеска на глупавите и погубни идеи на еден интелектуално инсуфициентен политички лидер, трансформирајќи се во интелектуални ментални слуги кои ја инситуционализираа неговата лага како вистина, поради што денес сите страдаме како народ и држава. Ова време може да се опише и како како лакмус тест кој откри кои интелектуалци се грижат за нивните принципи, а кои се само политички декор. Односот на интелектуалецот со останатиот дел од општеството никогаш не бил целосно удобен во Македонија, но никогаш и не бил полош и понепријатен од оној во последните седум години. Не можеш да очекуваш во еден вака креиран анти – интелектуален амбиент критичката мисла да биде посебно ценета способност, но, како никогаш порано, со молкот на интелектуалците сериозно ја има изгубено контролата врз колективната свест во државава. Конечната дијагноза по минатогодишните избори е отрезнувачка: анти – интелектуализмот раѓа политичка неписменост и социјална апатија. Тоа пак води кон неспособно и опасно општество и манипулативно и сервилно политичко раководство. Точно дека интелектуалците немаат монопол на културата, на вредностите или на вистината, а уште помалку на значењата што се припишуваат на кој било од овие „домени на духот“, како што се нарекуваа порано. Но, интелектуалците, не можат себе да се исклучат од она што тие го гледаат како деструктивно за културата, вредностите и вистината, особено кога таквото уништување е политички мотивирано. Секогаш кога избираме да играме на сигурно или да ги заобиколиме предизвикувачките интелектуални поттикнувања, ја попречуваме нашата способност да иновираме и растеме, да ги трошиме нашите сопствени извори на знаење и да го трошиме нашиот мисловен талент. Дали интелектуалците во Македонија ќе продолжат да го набљудуваат животот наспроти вклучувањето во него? Дали ќе продолжат само да ја набљудуваат политика, исклучувајќи се од неа. Дали ќе продолжат да молчат или ќе излезат од сенката на политиката која ги поклопи? Тука не мислам на онаа сурогатна молчалива академска фела на претходната власт која се продаваше за мисловна елита во македонското општество. Нив да ги оставиме НАТО да ги брани а ЕУ да ги храни. А, богами и лечи од нивниот страв да зборуваат. Мислам на оние слободно мислечки поединци кои се сосема способни да го препознаат политичкиот идиотизам, пораките засновани на страв, емоционалната манипулација, и другите ирационални тактики и дејства кои се вообичаени во анти – интелектуалната култура. Мислам на оние што во борбата со наметнатиот анти – интелектуализам во македонското општество се спремни да излезат од зоната на интелектуалниот комфорт, зашто на македонското општество доста му е од интелектуалци заробени во зоната на тишината. Автор: професор Звонимир Јанкуловски за НетПрес...

Преподобна Меланија Римјанка Родена е во Рим од благочестиви и многу имотни родители. Родителите ја присилија да стапи во брак со некој угледен млад човек Апинијан. Кога го роди второто дете таа се разболе и му рече на мажот ? дека ќе може да оздрави само ако тој се заколне пред Бога дека во иднина ќе живее со неа како брат со сестра. Мажот ? се заколна, а таа од духовна радост и телесно оздраве. Потоа Му беше угодно на Бога па им ги зеде двете деца, а тие се решија да го распродадат сиот свој имот и да им го раздадат на сиромасите, на црквите и на манастирите. Многу патуваа по странските земји и градови вршејќи добри дела од своето богатство. Ги посетија прочуените духовници во Горен и Долен Мисир и од нив многу се научија и се вдахновија. За сето време Меланија се подвзиуваше во строг пост, срдечна молитва и читање на Светото Писмо. Имаше обичај секоја година трипати да го прочита целото Свето Писмо, Стариот и Новиот Завет. Со мажот живееше како со свој брат и соподвижник. Кога дојдоа во Александрија, зедоа благослов од Св. патријарх Кирил. Потоа заминаа за Ерусалим и се населија на гората Елеонска. Овде Меланија се затвори и целата се предаде на богомислие, пост и молитва. И така проживеа четиринаесет години. Потоа излезе да им послужи на другите на патот кон спасението. Основа машки и женски манастир. На покана од својот роднина сенаторот Волусијан, незнабожец, појде во Цариград и го обрати во верата Христова (иако претходно блажениот Августин не успеа во тоа). Потоа повторно се врати на Елеонската Гора и таму се упокои во Господа во 439 година, во педесет и седмата година од нејзиниот живот. Тропар Земното богатство раздавајќи го, на небесата вечни блага си стекнала, мудро си тргувала, земниот обручник со Небесниот си го заменила, Мелание преподобна, моли се за нас кои го славиме твојот свет спомен. Блажениот Теофилакт, архиепископ Охридски Тој е роден на островот Еврип, а воспитан е во Цариград, кај најпрочуените учители на тоа време. Како клирик на Великата Црква и наспроти неговата волја го избраа за епископ и го испратија во Охрид, каде што помина околу дваесет и пет години (отприлика од 1082 г. до 1108 г.). Хоматијан Охридски го нарекува „најмудриот епископ“. Човек со огромно образование, светско и богословско, со префинет византиски вкус, меланхоличен и чувствителен. Меѓу Словените на Балканот Теофилакт се чувствувал како прогонет меѓу варвари. Напишал „Толкувања“ на сите четири Евангелија и на другите книги на Новиот Завет. Тие се најдобро дело од тој вид после оние на Св. Јован Златоуст, па денес се мошне драгоцени и корисни. Од останатите негови дела уште се познати „Писмата “ и „Животот на Св. Климент Охридски“. На старост Теофилакт се повлече од Охрид во Солун, каде, како што се мисли, го завршил животот и преминал во блажената вечност. Тропар Мудроста од Бога подарена, како омофор се приви над разумот твој, Теофилакте пастиру Христов, паствата безметежно пасејќи ја, се здоби со награда за трпението, поуки и примери оставајќи ни, се повлече во безмолвието, од каде Христа Го дочека на Небесната падина, и за нас сега спомни си од таа висина. Преподобниот маченик Зотик Сиропитател (хранител на сиромашните) Беше угледен според потеклото и чинот. Се пресели во Цариград, отфрли од себе с ? светско и прими свештенички чин. Основа дом за сиромаси и во него самиот лично ги примаше и ги негуваше болните од чума. Му беше личен познаник на царот Константин Велики. Затоа што зеде злато од царот и го потроши за болните од чума, Kонстантиновиот син, царот Констанциј, го фати и го врза за една дива маска, којашто ја гонеа додека светителот не издивна во рани. Пострада во 6 век. Тропар О блажен си ти, Зотик, тврдино на верата, уподобен на милосрдието, од Христа се поучи во човекољубието, болните, губавите и отфрлените, тебе во Бога за сокровиште те имаат, име во молитва ти споменуваат и Бога Го прославуваат, радувајќи се што таков застапник пред Него имаат....

Кошаркарите на Денвер Нагетс победија со 112:101 на гостувањето кај Далас, иако домашните Маверикс имаа 19 поени предност на неполни 17 минути до крајот на натпреварот. Ослабениот Далас, кој остана без своите две ѕвезди Лука Дончиќ и Кајри Ирвинг, поведе со 86:67 во осмата минута од третата четвртина. Сепак, до крајот на третата четвртина Нагетс ја намалија негативата на 10 поени (89:79), а за неполни три минути игра во последната делница од мечот целосно ја анулираа предноста на домаќините (91:-91). Далас го држеше приклучокот до три минути пред крајот, кога Спенсер Динвиди поентираше заизрамни на минус 2 (99:101). Сепак, гостите до крајот на натпреварот направија серија 11:2 и на крајот остварија убедлива победа (112:101). На Никола Јокиќ му недостигаше една асистенција за нов „трипл-дабл“, а дуелот го заврши со 19 поени, 18 скока и девет асистенции. Расел Вестбрук остана на три асистенции до „трипл-дабл“ со 21 поен, 10 скока и седум асистенции. Џамал ​​Мареј постигна 17 поени, но шутираше 7/18 од поле. Прв стрелец на Далас беше Клеј Томпсон со 25 поени, додека Наџи Маршал и Спенсер Динвиди постигнаа по 16 поени, а вториот додаде и 10 асистенции. Со оваа нивна трета победа во низа и 23-та сезонава, Денвер (23-15) се зацврстија на четвртото место во табеалта на Западната конференција. Далас е на петтото место со скор 22-17. Во Њујорк, домашните Никс убедливо ги совладаа Милвоки Бакс со 140:106 и ја прекина нивната серија од три победи. Џејлен Брунсон постигна 44 поени за победниците, а Карл-Ентони Таунс комбинираше 30 поени и 18 скока. Кај гостите Јанис Адетокумбо постигна 24 поени и 13 скока, а Демијан Лилард постигна 22 поени. Сакраменто Кингс ги совладаа Булс со 124:119 на нивниот паркет во Чикаго и го добија седмиот последователен натпревар. Де’Арон Фокс ги предводеше Кингс со 26 поени, додека Домантас Сабонис имаше 22 поени, 16 скока и осум асистенции. Зак ЛаВин беше најдобар играч на Чикаго со 36 поени и 10 скока....

Бројот загинати во шумските пожари што беснеат низ Лос Анџелес се искачи на 24, соопштија властите во неделата. Канцеларијата на судски вештак во округот Лос Анџелес објави список на жртви, вклучувајќи осум лица загинати во пожарот во Пацифик Палисадес и 16 лица загинати во пожарот Итон. И покрај предупредувањата дека секој обид за навлегување во областа на пожарот е од висок ризик, многу луѓе кои беа принудени да ги напуштат своите домови се собираат на контролните пунктови управувани од полиција, надевајќи се дека ќе добијат шанса да видат во каква состојба се нивните домови и дали се безбедни или, пак, целосно уништени. „Не можат да одат дома, едноставно затоа што е опасно“, рече шефот на пожарникарите во Лос Анџелес, Ентони Мароне. „Наш заеднички приоритет е… да ги вратиме луѓето дома што е можно поскоро“, рече тој на прес-конференција, додавајќи дека тоа нема да биде можно до среда, поради предвиденото засилување на ветровите. „Бидете уверени, во четврток, разговорот за враќање на луѓето во нивните домови ќе биде приоритет за нас“, рече Мароне. Некои жители чекаа во ред 11 часа за брза обиколка со придружба на нивните домови во евакуираната област. На некои не им беше дозволено ниту да ги обиколат своите домови со придружба, бидејќи пожарникарите стравуваа дека силниот ветер може да ја влоши ситуацијата во областите зафатени од пожарот. Шефот на противпожарната служба рече дека ќе се постави систем кој ќе им овозможи на жителите да проверат на интернет дали нивните домови се уништени или оштетени. „Знам дека многу луѓе во мојата област се разочарани и фрустрирани, но безбедноста е наш приоритет број еден“, рече градскиот советник на Лос Анџелес, Траси Парк. Бројот на евакуирани лица во моментов е околу 100.000, што е значително помалку во споредба со околу 180.000 во претходните денови. „Многу области сè уште изгледаат како да се бомбардирани“, рече шерифот на округот Лос Анџелес, Роберт Луна, истакнувајќи ја опасноста од урнатите далноводи и уништените гасоводи....

ОВЕН Денеска е погоден момент да ставите крај на нешто што повеќе не ви е потребно, било да е тоа задача или емотивна врска. Промените што се случуваат ќе ви го отворат патот кон несомнени можности за развој. Ослободете се од стравот и оставете простор за новото во вашиот живот. Денот е идеален за учење и патување. БИК Во текот на денот фокусирајте се на тековните задачи и не започнувајте ништо ново што ќе бара долгорочни напори. Вниманието на деталите ќе биде клучно за избегнување грешки. Доколку планирате промени, искористете го денот за анализа, но одложете ја реализацијата за другпат. Ќе имате можност да уживате во спокојство и тишина на крајот од напорниот ден. БЛИЗНАЦИ Денеска вашиот дом ќе ви биде засолниште, затоа одвојте време за себеси и за вашите најблиски. Малите гестови на загриженост ќе ви донесат радост и ќе ви го подобрат расположението. Ако се чувствувате под стрес, обидете се да се фокусирате на позитивното. Моментите на осаменост, исто така, можат да ве исполнат со енергија. РАК Денот ќе ви донесе желба за комуникација и споделување со луѓето околу вас. Може да добиете корисни информации или да инспирирате некого со вашиот совет. Доброто расположение ќе биде заразно и ќе ги привлече луѓето кон вас. Бидете отворени за нови контакти и идеи. ЛАВ Денеска ќе треба да ја покажете својата способност за комуникација и почитување на различни гледишта. Конфликтите може да се избегнат ако покажете трпение и разбирање. Најдете начин да ги ослободите вашите насобрани емоции за да не ги чувате во себеси. Спортските или креативните активности ќе ви помогнат да се чувствувате подобро. ДЕВИЦА Денеска ќе бидете расположени да се разнежните. Љубовта и романтиката, исто така, ќе играат важна улога, но важно е да останете реални во вашите очекувања. Ако некој не ви возврати на вашите чувства, не ја присилувајте ситуацијата. Грижете се за сопствената удобност и среќа. ВАГА Денот е погоден за ослободување од прекинатите односи или обврски. Не плашете се да направите исчекор напред доколку нешто не ви носи задоволство. Расчистете ги непотребните обврски и создадете простор за нови можности. Храбрите одлуки ќе ви донесат чувство на слобода. ШКОРПИЈА Финансиските прашања може да се решат со минимален напор од ваша страна. Бидете проактивни кога ќе почувствувате можност да решите важни работи поврзани со имот или пари. Одложете ги непотребните трошоци и фокусирајте се на она што е најважно. Не ја одложувајте денешната работа за утре. СТРЕЛЕЦ Денеска веројатно ќе бидете изненадени од дополнителни финансиски приливи или ќе добиете хонорар што го очекувавте. Денот е погоден за преговори, барање нови приходи, па дури и промена на насоката во професионалната сфера. Ако наидете на потешкотии, не двоумете се да побарате поддршка. Вашиот оптимизам ќе биде клучот за успехот. ЈАРЕЦ Денеска е добро време да внесете свежина и искреност во љубовниот живот. Доколку имате сериозни намери кон партнерот, разговарајте за нив отворено и дајте му шанса на вашата врска да се продлабочи. Не избрзувајте, малите гестови на внимание ќе направат голема разлика. Љубовта ќе ви донесе чувство на стабилност. ВОДОЛИЈА Денеска избегнувајте да донесувате важни одлуки или да потпишувате документи доколку не сте целосно сигурни за ситуацијата. Воздржете се од импулсивни купувања, освен ако тоа не се мали задоволства што ве прават среќни. Дозволете си малку време за себе и за вашите омилени активности. РИБИ Денеска пресудна ќе биде поддршката од пријателите или блиските луѓе. Споделете ги вашите грижи со нив или побарајте совет од нив и ќе ја добиете потребната помош. Професионално, денот е погоден за заеднички проекти и размена на идеи. Најдете време за одмор и уживајте во тишината што ве наполнува....

На почетокот од новата седмица на територијата на Македонија ќе преовладува претежно облачно и студено време со повремени врнежи од снег со слаб до умерен интензитет. Ќе дува слаб до умерен ветер од северен правец. Утринските температури се движат од минус 9 до минус 1, додека највисоките во текот на денот соодветно ќе бидат во интервалот меѓу минус 7 и 3 Целзиусови степени. Во Скопје и околината денеска ќе биде претежно облачно и студено со повремен слаб снег. Ќе дува слаб до умерен ветер од северен правец. Температурата ќе достигне до 2 степена....

Водечкиот Наполи ја совлада Верона со 2:0 (1:0) на домашен терен во последниот неделен натпревар од 20. коло на италијанската Серија А и ја продолжи победничката серија. Избраниците на Антонио Конте го започнаа патот до петтата последователна победа во 5. минута, кога Џовани Ди Лоренцо ја погоди стативата со удар од работ на шеснаесетникот, но одбиената топка го погоди гостинскиот голман Лоренцо Монтип и заврши во мрежата. Водството на Наполи во 61. минута го удвои Френк Ангуиса. Наполи на 20 настапи оствари 15 победи и собра 47 бода. Второпласираниот Интер има четири бода помалку, но и два натпревара помалку. Аталанта е трета со 42 бода од 19 настапи. Верона е на 17. место со 19 бодови, само бод над зоната за испаѓање. Претходно во неделата Болоња и Рома ремизираа 2:2, а гостите израмнија со гол од пенал во осмата минута од судиското надополнување. Рома поведе во 58. минута со голот на Алексис Саелемакерс, но Болоња за само седум минути успеа да направи пресврт. Тијс Далинга израмни во 61. минута, а Луис Фергусон реализираше пенал во 65. минута за водство од 2:1. Токму кога се чинеше дека домашните ќе слават, судијата Росарио Абисо покажа на белата точка во шестата минута од судиското надополнување по ВАР асистенција. Пеналот го скриви Џон Лукуми со играње со рака, а сигурен реализатор беше Артем Довбик. Болоња е седма со 29 бодови, додека Рома е на 10-та позиција со 24 бодови. Во претходниот натпревар Интер како гостин ја совлада Венеција со 1:0. Решавачкиот гол го постигна Матео Дармијан во 16. минута. Тоа беше шеста последователна победа на Интер во лигата, петта без примен гол. Од друга страна, Венеција го забележа вториот пораз во последните три кола, а вкупно 12. сезонава. Со идентичен резултат Џенова на свој терен ја совлада Парма со 1:0. Стрелец на единствениот гол беше Данецот Мортен Френдроп во 65. минута. Последниот натпревар од 20. коло е закажан за в понеделник (20.45 часот), кога Монца и гостува на Фиорентина....