Децениските тензии околу масакрот на околу 8.000 муслимани во 1995 година за време на војната во Босна се разгореа со предложената резолуција на ОН со која настанот ќе се признае како чин на геноцид. Илјадници Срби маршираа против резолуцијата во четвртокот во Бања Лука, главниот град на самонаречената држава на босанските Срби, набргу откако пратениците во законодавниот дом на босанските Срби го усвоија извештајот во кој негираше дека убиството е геноцид. Предложената резолуција се залага 11 јули глобално да биде признат како официјален Меѓународен ден на сеќавање на жртвите на, како што се нарекува „геноцид во Сребреница“. Се очекува да дојде пред Генералното собрание на ОН за гласање на почетокот на мај. Резолуцијата е предводена од Германија и Руанда, а поддржана од САД, Босна и Херцеговина и други нации. Исто така, се повикува на отфрлање на какви било обиди за негирање на појавата на геноцидот. Жртвите, повеќето невооружени, биле егзекутирани додека се обидувале да побегнат од источната енклава, откако таа паднала во рацете на силите на босанските Срби на 11 јули 1995 година, според Ројтерс, кој соопшти дека тие биле масовно убиени и нивните останки биле ископани години подоцна од примарните и секундарните масовни гробници. Со српските сили командуваше генералот Ратко Младиќ, кој беше осуден на доживотен затвор во 2017 година, откако беше осуден од меѓународниот суд во Хаг за геноцид и злосторства против човештвото за организирање масакри и етничко чистење за време на војната во Босна. Сепаратистичкиот водач на босанските Срби, Милорад Додик, во говорот на митингот во Бања Лука во четвртокот, призна дека она што се случи во Сребреница е „грешка“ и „огромно злосторство“, но инсистираше на тоа дека „тоа не е геноцид“. Додик ги повика муслиманите Бошњаци да се откажат од поддршката за резолуцијата, велејќи на митингот дека ако не го сторат тоа, Србите нема да живеат со нив во иста држава. Српскиот претседател Александар Вучиќ во изјава минатата недела рече дека Србија ќе се бори против резолуцијата на ОН. Меѓународните судови во Хаг во 2007 година заклучија дека настанот е геноцид, прв во Европа по Втората светска војна. Тие изјавија и дека Србија не успеала да го спречи тоа да се случи. Во извештајот од 2021 година, нарачан од Владата на Република Српска, се вели дека злосторствата извршени во Сребреница не се геноцид, се наведува помал број на жртви и се тврди дека мнозинството од загинатите мажи биле убиени во борби. Некои информации за овој извештај дојдоа од Ројтерс и Асошиетед прес....

Групата седум ја потврди својата поддршка за одбраната на Украина, решавајќи ги и нејзините итни краткорочни потреби за финансирање и долгорочната реконструкција. Германија ќе биде домаќин на конференција за обновување на Украина во Берлин оваа година, додека Италија ќе биде домаќин на конференцијата во 2025 година. Во четвртокот, американскиот државен секретар Eнтони Блинкен му рече на украинскиот министер за надворешни работи Дмитро Кулеба на билатералниот состанок на маргините на разговорите на министрите за надворешни работи на Г7 во Капри, Италија, дека Соединетите Држави се посветени да му помогнат на Киев да го одбрани својот суверенитет и територијален интегритет против тековнaта руска агресија, вклучително и неодамнешните напади врз енергетската инфраструктура на Украина. Неодамнешните напади на украинската нуклеарна централа Запорожје предизвикаа загриженост за потенцијалот за голема нуклеарна несреќа. Блинкен, исто така, ја подвлече итноста на акцијата на американскиот конгрес за помош за Украина. Претставничкиот дом на САД, контролиран од републиканците, се очекува да го одржи своето долгоочекувано гласање за помош за Украина, Израел и Индо-Пацификот уште во сабота. „Во овие турбулентни времиња, тоа е надежен знак дека сега има сигнали од републиканците во САД дека поддршката за Украина може да продолжи интензивно“, рече германската министерка за надворешни работи Аналена Баербок за време на прес-конференцијата. Генералниот секретар на НАТО Јенс Столтенберг и Кулеба подоцна учествуваа на седницата на министрите за надворешни работи на Г7, фокусирана на поддршката на Украина. Столтенберг рече дека алијансата активно работи на обезбедување дополнителни системи за противвоздушна одбрана наскоро. Во Вашингтон, министрите за финансии на Г7 ги завршија разговорите за маргините на пролетните состаноци на Меѓународниот монетарен фонд и Групацијата Светска банка претходно оваа недела. Во соопштението, министрите за финансии на Г7 рекоа дека работат со Европската унија за да „обезбедат стабилна, предвидлива и одржлива финансиска поддршка“ која покрива дел од финансиските потреби на Украина до 2027 година, вклучително и преку поддршка за инвестиции и пристап до финансии. „Ја повторуваме нашата посветеност да ги поддржиме долгорочните потреби за обновување и реконструкција на Украина, кои Светската банка во моментов проценува дека изнесуваат речиси 486 милијарди американски долари во текот на 10 години“, се вели во изјавата на министрите за финансии. Некои информации за овој извештај дојдоа од Ројтерс....

Израелската војска соопшти дека извршила воздушни напади низ Појасот Газа насочени кон борците и инфраструктурата на Хамас, како и воздушни напади во кои загинаа двајца милитанти на Хезболах во јужен Либан. Нападите во Либан беа најнови во прекуграничните борби меѓу Израел и Хезболах што предизвика загриженост за ширењето на војната меѓу Израел и Хамас во Газа. Агенцијата Франс прес ја цитира Хезболах дека двајца нејзини борци биле убиени во израелски напад во Кфар Кила. Израел соопшти дека 14 негови војници биле повредени во средата во напад на Хезболах врз северен Израел. Белата куќа соопшти дека американските и израелските власти во четвртокот разговарале за американската загриженост во врска со планираните воени операции на Израел во јужниот град Рафа во Газа, за кои Израел се согласил да ги разгледа. „Двете страни се согласија за заедничката цел Хамас да биде поразен во Рафа“, се вели во соопштението на Белата куќа. „Учесниците од САД изразија загриженост за различните насоки на дејствување во Рафа, а израелските учесници се согласија да ја земат предвид оваа загриженост“, се додава во соопштението. Претходно оваа недела, Светската програма за храна испрати два конвои во Газа, испорачувајќи 374 тони пченично брашно, изјави за новинарите Стефан Дујарик, портпарол на генералниот секретар на Обединетите нации. „Агенцијата предупредува дека единствениот начин да се запре гладот е преку дневни испораки на залихи на храна. Ова бара услови кои ќе овозможат хуманитарниот персонал и материјалите да се движат слободно - и луѓето на кои им е потребна безбедно да пристапат до помош“, рече Дујарик. Но, генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш во четвртокот рече дека обврските на Израел за подобрување на пристапот до помош во Газа имале „ограничено, а понекогаш и никакво“ влијание. Палестинско членство во ОН Во четвртокот навечер, Соединетите Држави ставија вето во Советот за безбедност за да ги блокираат Обединетите нации да признаат палестинска држава. Обединетото Кралство и Швајцарија беа воздржани, а останатите 12 членови на советот гласаа „за“. Амбасадорката на САД во ОН Линда Томас-Гринфилд во средата за време на посетата на Јужна Кореја изјави дека САД не ја гледаат резолуцијата како дел од патот кон постигнување решение со две држави за израелско-палестинскиот конфликт. Газа е на работ на глад, објавија бројни агенции, но САД и Израел велат дека пристапот до помош е подобрен овој месец. Камиони со храна влегоа во пристаништето Ашдод во Газа за прв пат откако Израел го одобри отворањето за пратки со помош, соопшти во средата израелската војска. Министерството за здравство на Хамас во Газа соопшти дека во израелските воени акции загинале речиси 34.000 Палестинци од почетокот на војната. Министерството вели дека две третини од убиените се жени и деца. Израел ја започна својата офанзива како одговор на нападот на Хамас врз Израел на 7 октомври во кој загинаа околу 1.200 луѓе, според израелските податоци. Милитантите зеле како заложници и околу 250 луѓе. Во ноември, повеќе од 100 заложници беа ослободени како дел од четиридневната пауза во борбите. Израел вели дека околу 130 заложници остануваат во заробеништво, но една четвртина од нив се мртви. Хамас е прогласен за терористичка организација од страна на САД, Велика Британија, ЕУ и други. Катар ја преиспитува својата улога како посредник меѓу Израел и Хамас, изјави неговиот премиер во средата за време на прес-конференцијата со неговиот турски колега во Доха. Катарскиот премиер Шеик Мохамед бин Абдулрахман Ал Тани, без да наведе детали, изјави дека неговото посредување било злоупотребено. „Во овој момент во моментов, ние ја реевалуираме нашата улога како посредници и како страните се ангажирани со ова посредување“, рече тој. Ал Тани рече дека има „граници“ на она што Катар може да го направи како посредник, иако врвните лидери на Хамас живеат во егзил во земјата. Катар, Египет и Соединетите Американски Држави се вклучени во разговорите за обезбедување на прекин на борбите кои би вклучиле ослободување на некои заложници кои сè уште ги држи Хамас во Газа и ослободување на палестинските затвореници кои ги држел Израел. Некои информации за овој извештај дојдоа од Асошиетед прес, агенцијата Франс прес и Ројтерс....

Преземените монетарни мерки, заедно со намалувањето на цените на храната и на енергентите на светските берзи, се факторите коишто влијаеа инфлацијата да се сведе на 3%, што е под просекот на земјите во Југоисточна Европа. Сепак, иако ценовните притисоци се намалуваат и инфлацијата е во постојан пад, имајќи предвид дека и натаму постои неизвесност, неоходна е претпазливост и внимателен пристап при водењето на макроекономските политики, посочи Анита Ангеловска-Бежоска, гувернерка на Народната банка во интервју за Гласот на Аммерика на маргините на годишните пролетни средби на Светската банка и ММФ во Вашингтон. Embed share Инфлацијата забавува во глобални рамки, посочи гувернерката за Гласот на Америка Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:09:16 0:00 Глас на Америка: Како ја оценувате моменталната економска состојба во Македонија и кои се прогнозите за економски раст? ММФ пред два дена излезе со најнови проекции според кои очекува стабилен глобален раст, со стапка од 3,2% оваа година, колку што беше и лани. Бежоска, гувернерка на Народната банка на Северна Македонија Анита Ангеловска-Бежоска: Економските изгледи за нашата економија како мала, но со висок степен на трговска и финансиска отвореност, во голема мерка ќе бидат детерминирани од глобалните рамки. ММФ пред два дена излезе со најнови проекции според кои очекува стабилен глобален раст, со стапка од 3,2% оваа година, колку што беше и лани. Ова во основа значи мала нагорна ревизија на очекувањата за глобалниот раст, но ако се гледа од подолгорочен аспект, тоа се историско ниски стапки на глобален раст. Ако се фокусирам на нашиот најзначаен трговски партнер, тоа е ЕУ, очекувањата се дека ќе има надолна ревизија, и за нас, или околу 2,7%. Глас на Америка: Во интервју за „Еуромани“, изјавивте, дека инфлацијата во регионот на Централна и Источна Европа, како и во Македонија е намалена на едноцифрени стапки, како резултат на водењето затегната монетарна политика од Централните банки и стабилизирање на светските цени на основните производи. Меѓутоа, основната каматна стапка останува над 6 %, а економскиот раст е под проектираниот? Анита Ангеловска-Бежоска: Инфлацијата забавува во глобални рамки. Забавува и кај нас од високите глобални стапки кои што беа регистрирани околу 20%. Инфлацијата во првиот квартал е сведена на 3,4%, што е поволен тренд но ризиците се уште постојат и потребно е внимателно водење на макроекономските политики. Нашата проекција за инфлацијата за оваа година е дека таа би се движела во просек меѓу 3,5 и 4%, но тоа се должи на нашите проекции од минатата година. Тековно работиме на нови проекции и со новите бројки ќе излеземе наредниот месец. Но, досегашните остварувања кај инфлацијата од почетокот на оваа година, се поповолни од тоа што ние очекуваме. Ризиците се присутни во глобалниот контекст, кои што може да влијаат на побарувачката и потребно е внимателно следење на пазарот на трудот. Глас на Америка: Oлабавувањето на монетарната политика во идниот период ќе зависи од три фактори − движењето на инфлацијата, на девизниот пазар, како и политиката на Европската централна банка, имајќи го предвид фиксниот девизен курс на денарот во однос на еврото. Кога и дали би можело да се очекува тренд на олабавување во Македонија? Анита Ангеловска-Бежоска: И самите ги посочувате клучните пунктови од коишто зависи евентуалната промена на монетарната политика. Во делот на инфлацијата, засега трендовите се во линија на очекувањата на Централната банка, и доколку овие трендови продолжат кај инфлацијата, тоа ќе остави простор за водење на порелаксирана политика, односно започнување со циклусот на олабавување на монетарната политика. Во однос на девизниот пазар, движењата минатата година беа поповолни од тоа што ние очекувавме. Во моментов и натаму се јакнат девизните резерви. Европската централна банка ја задржува непроменета својата поставеност и се предвидува од јуни да започне циклус на релаксирање, а тоа ќе влијае на поставеноста на нашата монетарна политика. Генерално, ако овие трендови продолжат, може да се очекува во втората половина од годината, релаксирање на монетарната политика. Глас на Америка: Народната банка на чие чело сте Вие, го поддржува и промовира женското претприемаштво како двигател на економскиот раст. Тоа го најавувате, јавно на трибини, но и за време изразување ваши лични ставови и коментари по медиумите. За што конкретно станува збор? Има ли опипливи резултати? Поголема вклученост на жените во сферата на претприемништвото, би можел да резултира со глобален раст кој би бил за 5 до 6 трилиони долари. Ако се анализираат глобалните статистики, не само во Македонија, туку и во глобални рамки, вклученоста на жените во претприемништвото е многу мала. Бежоска, гувернерка на Народната банка на Северна Македонија Анита Ангеловска-Бежоска: Женското претприемништво е глобално прашање за што има голема широка дискусија, дебата и емпириски проценки. Поголема вклученост на жените во сферата на претприемништвото, би можел да резултира со глобален раст кој би бил за 5 до 6 трилиони долари. Ако се анализираат глобалните статистики, не само во Македонија, туку и во глобални рамки, вклученоста на жените во претприемништвото е многу мала. Околу 30% од компаниите, сопственици се жени. Слични се бројките и на Западен Балкан. Јасно е дека сите носители на политиките во рамки на своите надлежности, неопходно е да преземаат повеќе мерки. Поголемата вклученост на жените во домашната економија, може да даде позначајни видливи резултати. Само 45% од жените се активно вклучени на пазарот на трудот, што е многу ниска стапка на вклученост, особено ако се земе во предвид проблемот со имиграцијата и недостатокот на работна сила. Народната банка склучи договор со Европската централна банка чија цел е да олесни пристапот на жените до финансии. Пристапот на финансии кај нас е помал. Над 60% од кредитите отпаѓаат на мажи, а 55% од севкупниот број на корисници на кредити се мажи наспроти жените. Глас на Америка: Анкетата спроведена од Светската банка покажува дека Народната банка ужива највисока доверба кај јавноста помеѓу домашните институции во земјата. Дали тоа се должи на одржување стабилни инфлациски очекувања и стабилен курс на денарот? Анита Ангеловска-Бежоска: Ме радува фактот што и покрај овие кризи со кои се соочуваме во изминатите неколку години, не е воопшто намалена довербата во Централната банка, туку, напротив е зголемена. Веројатно начинот на кој се справуваме со сите овие шокови, независно дали е инфлацијата или стабилноста на банкарскиот систем, одржувањето на стабилноста на курсот, се фактори кои влијаат за задржување на довербата кон Централната банка....

Народот доаѓа по своето, доаѓа по тоа што му е одземено, доаѓа по Македонија да си ја врати во свои раце и да ги отпочне големите промени со кои ќе покаже на сите дека можеме, дека знаеме и дека си ја сакаме државата, порача лидерот на ВМРО ДПМНЕ, Христијан Мицковски од Охрид, од каде што ја почнаа кампањата за претстојните парламентарни избори на 8-ми мај. Embed share Мицкоски ги повика Левица и ЗНАМ на обединување за национално единство Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:04:19 0:00 Direct link 240p | 12,4MB 360p | 20,8MB 480p | 40,4MB 720p | 69,2MB 1080p | 112,8MB „Нашата цел е да ја вратиме Македонија во рацете на народот и да ја одземеме од рацете на стотина функционери на ДУИ и нивните измеќари од СДСМ. Не им ја даваме Македонија, не им ја даваме иднината, не им дозволуваме повеќе да си играат со нашите животи, да се коцкаат со животите на нашите деца. Тргнавме и нема назад. Доаѓа цунамито што ќе ги одвее од политичката сцена и ќе ги одведе во заборав во историјата“, порача претседателот на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски. Ветуваа просперитет и благосостојба, но донесоа апатија и разочарување. Мицкоски рече дека од случувањата во државата се незадоволни не само Македонците, туку и Албанците, кои биле разочарани од политиките на партијата ДУИ, која е рекордер по години на владеење во светот. „Ќе одговарате за сѐ дебело. Ова не е никаква закана, ова е мое ветување. Ќе одговарате за сѐ што и направивте на Македонија. Со овие избори завршува една политичка етапа на корумпирани политичари кои ја злоупотребија довербата на граѓаните и дозволија ДУИ да ја киднапира и украде Македонија од рацете на народот. Ветуваа живот за сите, но за жал во Македонија паметите, добивме уживање за Артановци и Зечевиќи во Македонија, а живот за сите други на раб на егзистенција тука или надвор од земјава“, рече Мицкоски. Мицкоски вели дека СДСМ се надева дека ќе формира влада со сите албански партии. Митинг на ВМРО-ДПМНЕ во Охрид 18 април 2024 година. „Сакам овде денес да обзнанам едно сценарио, една завера која ја подготвуваат и со која си се лажат дека ќе им успее, а тоа е дека СДСМ ќе имале 28 пратеници, а албанските партии 33 пратеници и ќе правеле влада заедно. Нив не ги интересира иднината на државата, туку иднината на нивните фотелји. Дури ветувале на ДУИ дека наместо како досега 50 проценти од државните институции, СДСМ би се задоволиле со 30 проценти“, порача Мицкоски. Лидерот на ВМРО ДПМНЕ од Охрид повика и на национално единствено, а партиите Левица и ЗНАМ на Максим Димитриевски ги повика на национално обединување. Со Левица и ЗНАМ имаме повеќе разлики по повеќе прашања, но во моментот нај клучно за иднината на земјата е да се фокусираме на оние кои ја киднапираа од рацете на граѓаните рече тој. „Мојата прва иницијатива за обединување и обезбедување на македонско национално единство ќе ја започнам со тоа што сакам да обзнанам мораториум кон нападите на Левица и ЗНАМ. Ова го чувствувам како моја обврска, но и како потреба да ја реализирам идејата за национално единство во моменти кога таа и е најпотребно на Македонија“, рече Мицкоски. Мицкоски од Охрид вети многу работа, реформи и подобар живот за сите граѓани, како и отворање на 55.000 работни места, фронт против корупцијата, прочистување на имотот на судиите, обвинителите и функционерите и како што рече најголема и историска победа....

Каде се наоѓаат двајцата украински новинари кои ги држеше Русија е непознато неколку месеци, соопшти во средата група за слобода на печатот. Хеорхиј Левченко и Анатасија Глуховска беа приведени во август 2023 година од службеници на руската Федерална служба за безбедност, но нивните апсења не беа објавени до октомври 2023 година кога руските државни медиуми објавија за притворањето. Околу осум месеци од апсењето на новинарите, нивната локација останува непозната, според Комитетот за заштита на новинарите. Групата за слобода на печатот со седиште во Њујорк ги повика руските власти веднаш да ги ослободат новинарите. „Новинарите Хеорхиј Левченко и Анатасија Глуховкса беа држени од страна на руските окупаторски сили во Украина речиси осум месеци, едноставно затоа што се новинари“, рече Гулноза Саид, програмска координаторка на Комитетот за заштита на новинарите за Европа и Централна Азија. „Руските власти мора веднаш да ги ослободат, да ги отфрлат сите обвиненија против нив и да го запрат нивното незаконско гонење на украинските државјани на окупираните територии“, додаде таа. Левченко е под истрага за наводен тероризам, но не е јасно со какви обвиненија - доколку ги има - се соочува Глуховска. Левченко и Глуховска се меѓу неколкуте новинари приведени на украинските територии окупирани од Русија. Според Комитетот за заштита на новинарите, не е познато и каде се наоѓаат најмалку тројца други. Амбасадите на Украина и Русија во Вашингтон не одговорија веднаш на е-поштата на Гласот на Америка со барање за коментар за оваа сторија....

Висок генерал на Револуционерната гарда се закани дека ќе ги гаѓа израелските „нуклеарни постројки“ доколку ги нападне иранските локации, објавија државните медиуми, очекувајќи одмазда за нападот на Техеран викендот. Израел вети одговор на иранскиот воздушен напад, кој главно беше пресретнат. Светските лидери повикаа на деескалација. Насилството во кое се вклучени групите поврзани со Иран ширум Блискиот Исток се зголеми по почетокот на војната меѓу Израел и Хамас со нападот на палестинската милитантна група поддржана од Техеран на 7 октомври. Првиот директен напад на Техеран врз Израел, започна доцна во саботата, беше како одмазда за воздушен напад на 1 април врз иранскиот конзулат во Дамаск, во кој беа убиени седум членови на Корпусот на Исламската револуционерна гарда, вклучително и двајца генерали. Израелските власти не кажаа кога и каде земјата ќе возврати, но Ахмад Хагталаб, шеф за нуклеарна заштита и безбедност на гардата, рече дека Иран ќе возврати на секој напад врз нуклеарните локации. „Доколку ционистичкиот режим (Израел) сака да преземе акција против нашите нуклеарни центри и постројки, дефинитивно и сигурно ќе се соочи со нашата реакција“, ја цитира официјалната новинска агенција ИРНА изјавата на Хагталаб. „За контранапад, нуклеарните постројки на (израелскиот) режим ќе бидат цел и ќе бидат оперирани со напредно вооружување“, рече Хагталаб. Неговото предупредување дојде откако премиерот Бенјамин Нетанјаху рече дека Израел го задржува „правото да се заштити себеси“ по иранскиот напад со стотици беспилотни летала и проектили. Хагталаб рече дека заканата од израелски напад врз иранските нуклеарни постројки може да го наведе Техеран „да ги ревидира и отстапи од декларираните нуклеарни политики и размислувања“, без да наведе детали. Исламската република, која отсекогаш инсистираше на тоа дека нејзината нуклеарна програма е мирна и негира дека бара атомска бомба, го обвини главниот непријател Израел за саботажни напади врз нејзините објекти и за убиства на нуклеарни научници во последниве години. Врховниот лидер ајатолахот Али Хамнеи во 2019 година рече дека Иран можел да развие нуклеарно оружје, но нема да го стори тоа бидејќи исламот забранува нивна употреба. Американските и другите западни претставници рекоа дека континуираното проширување на иранската нуклеарна програма сугерира воени цели. Во 2018 година, Соединетите Држави еднострано се повлекоа од историскиот договор кој требаше да ги ограничи нуклеарните активности на Иран, истовремено обезбедувајќи одредено олеснување од западните санкции. Оттогаш, Иран постепено ја намали својата посветеност на условите наметнати со договорот од 2015 година, а дипломатските напори за негово оживување долго време беа во застој, бидејќи некои санкции беа повторно воведени. Поголемиот дел од познатите ирански нуклеарни локации, вклучувајќи ги и постројките за збогатување ураниум во Натанц и Фордо, се наоѓаат во центарот на земјата. Единствената иранска нуклеарна централа се наоѓа во јужниот пристанишен град Бушер. Според Хагталаб, Иран ги идентификувал израелските нуклеарни центри и ги поседува „неопходните информации за сите цели“. Надалеку е познато дека Израел има нуклеарно оружје, но никогаш не го признал тоа. Извор: Агенција Франс прес...

Соединетите Американски Држави воведоа нови санкции кон Иран насочени кон неговото производство на невооружени авиони по нападот врз Израел, а американскиот претседател Џо Бајден рече дека лидерите на Г7 се посветени да дејствуваат заедно за да го зголемат економскиот притисок врз Техеран. Бајден рече дека Соединетите Држави и сојузниците му помогнале на Израел да го одбрани нападот со проектили и беспилотни летала на 13 април и сега го сметаат Иран на одговорност со новите санкции и извозните контроли. „Санкциите се насочени кон лидери и ентитети поврзани со Корпусот на Исламската револуционерна гарда (ИРГЦ), иранското Министерство за одбрана и ракетната и беспилотна програма на иранската влада што го овозможи овој дрзок напад“, рече Бајден. „И нашите сојузници и партнери имаат или ќе издадат дополнителни санкции и мерки за ограничување на дестабилизирачките воени програми на Иран“, рече Бајден. Во соопштението на американскиот Оддел за финансии се вели дека санкциите се насочени кон 16 поединци и два ентитети кои овозможуваат иранско производство на беспилотни летала, вклучувајќи ги и типовите на мотори кои ги напојуваат беспилотните летала Шахед користени во нападот на 13 април. Одделот за финансии соопшти дека исто така ќе назначи пет компании во повеќе јурисдикции кои обезбедуваат компоненти за производство на челик на иранскиот Хоузестан челик (КСЦ), еден од најголемите ирански производители на челик. На мета се и три подружници на иранскиот производител на автомобили Бахман Груп, за кој се вели дека обезбедил финансиска поддршка за ИРГЦ. Во соопштението се вели дека американскиот Оддел за трговија, исто така, воведува нови контроли за да го ограничи пристапот на Иран до технологии, како што е основната комерцијална микроелектроника. Техеран соопшти дека го извршил нападот на 13 април како одмазда за наводниот израелски напад врз зградата на конзулатот во Дамаск во кој загинаа двајца генерали и неколку други на 1 април. Израел најави дека ќе возврати, додека висок командант на Иранската револуционерна гарда во четвртокот рече дека Иран може да ја преиспита сопствената „нуклеарна доктрина“ по заканите на Израел. Паралелно со САД, Велика Британија воведе санкции против неколку ирански воени организации, поединци и субјекти вклучени во индустријата на беспилотни летала и балистички ракети. Велика Британија рече дека овие санкции го вклучуваат Генералштабот на вооружените сили и иранската гарда морнарица, според официјалното соопштение. „Ги користиме економските алатки на Одделот за финансии за да ги деградираме и попречиме клучните аспекти на малигните активности на Иран, вклучително и неговата програма за беспилотни летала и приходите што режимот ги генерира за поддршка на својот тероризам“, рече американската секретарка за финансии, Џенет Јелен во соопштението. „Ќе продолжиме да го распоредуваме нашиот орган за санкции за да се соочиме со Иран со дополнителни дејствија во наредните денови и недели“, додаде таа. Одлуката на САД дојде откако министрите за финансии и гувернерите на централните банки на Г7, група од седумте најнапредни индустријализирани демократии, по состанокот изјавија дека ќе „обезбедат тесна координација на какви било идни мерки за намалување на способноста на Иран да стекнува, произведува или пренесува оружје за поддршка на дестабилизирачките регионални активности “. Лидерите на Европската унија, исто така, во средата одлучија да ги заострат санкциите кон Иран, откако нападот на Техеран врз Израел предизвика загриженост за поширок конфликт на Блискиот Исток. Извор: Ројтерс...

Северна Македонија треба да извлече голема поука од последниот извештај на Фридом Хаус, велат аналитичарите. Државата е определена како цикличен хибрид, односно како држава во која и покрај постоење на плурализам, реформите немаат доволна сила да станат отпорни на назадување, заради што се случуваат напредувања и назадувања, и земјата на некој начин се врти во круг во однос на демократскиот развој, вели Миша Поповиќ од Институтот за демократија. Embed share Лекции од извештајот на Фридом Хаус Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:03:27 0:00 Direct link 240p | 9,2MB 360p | 14,0MB 480p | 23,7MB 720p | 54,3MB 1080p | 76,3MB „Главната поука која треба да се извлече од овој извештај е да се погледне онаму каде сме назадувале, а тоа е правосудството и борбата против корупцијата, и тоа беше очекувано поради сето она што се случи во 2023 година, контроверзите во Судскиот совет, Бехтел и Енка, тетовската болница, онкологија... И тоа треба да даде поука“, вели тој. За него наредниот период е критичен за да се определи колку бргу земјата може да си дозволи реформи за имплементирање на владеењето на правото. „Дали е доволно да кажеме дека имаме реформи или ни се потребни скокови и спринт кон една состојба во владеење на правото која ќе биде отпорна на назадување?! Тука клучната улога ја има правната фела. Тие треба да кажат не на сите оние притисоци и очекувања кои доаѓаат од политичките и бизнис елити“. Владеењето на правото ќе овозможи да се изгради ново општество во кое различните групи ќе имаат еднаквост пред законот, со цел да се намалат можностите за злоупотреба и креирање на тензии кои понатаму водат кон висока политичка поларизација, која што е еднакво важно третирана во овој извештај како пречка за развојот на земјата, додава Поповиќ. Извештајот на Фридом Хаус нотира и притисоци врз новинарите кои што известуваат за висока корупција. „Имаше неколку високо-профилни случаи минатата година. Тоа не е добро за државата, бидејќи имавме случаи во коишто и самиот суд беше вклучен. Каде се изврши притисок врз истражувачката репортерска лабораторија, преку една контроверзна пресуда, каде беше укажано дека овој непрофитен медиум не бил медиум“, вели Дарко Дуридански од Самостојниот синдикат на новинари и медиумски работници. Тој се надева дека тоа ќе биде единствен таков случај, односно дека притисоците од разни политички и економски и друг вид на интересни групи ќе биде намалени или ќе ги нема. Сепак најголеми критики во извештајот има за владеењето на правото и борбата против корупцијата, области за кои се вели дека државата потфрлила, како и за судството каде како пример се посочува назначувањето на членови на семејства на судии и обвинители, што ја зголемило перцепцијата за непотизам во правосудството....

САД се посветени да ѝ помогнат на Северна Македонија целосно да се интегрира во безбедна и демократска Европа, изјави Мисијата на САД во ОБСЕ. Во одговор до канцеларијата на ОБСЕ во Скопје, Кетрин Бракер, шефица на Мисијата на САД во ОБСЕ во отсуство на амбасадорот, рече дека „Северна Македонија треба да постигне поголем напредок во спроведувањето на нејзините антикорупциски препораки поврзани со пратениците, судиите и обвинителите“. „Судските реформи, вклучувајќи ги критериумите засновани на заслуги за избор и унапредување на судии и обвинители, се важни за отклучување на средствата од Планот за раст на ЕУ за Западен Балкан“, рече Бракер. Ја поздрави поканата за ОДИХР да ги набљудува претседателските и парламентарните избори во Северна Македонија на 24 април и 8 мај. „Како што се приближуваат изборите, САД ги охрабруваат политичките партии да се фокусираат на нивните платформи наместо на негативна реторика. Ние разбираме дека мисијата на ОБСЕ испрати слична порака. Охрабрени сме што за овие избори ОДИХР ќе го мери учеството на жените. Ова ќе обезбеди корисни податоци за разбирање и зајакнување на улогата на жената во помагањето на Северна Македонија да изгради поеднакво и подемократско општество“. САД, исто така, ја охрабруваат постизборната влада на Северна Македонија да спроведе системски реформи кои го надополнуваат значителниот придонес на граѓанското општество во државата за подобрување на човековите права. „Конкретно, би сакале да видиме реформи кои се однесуваат на корупцијата и одговорното владеење, насилството врз новинарите и третманот на притворените и осудените лица“, рече Бракер....

СКОПЈЕ – „Македонија заслужува европска иднина и не за 10 или 15 години туку сега во наредните пет или шест години. Младите заслужуваат. Тие мора да растат и да останат во нивната родна земја која ќе биде членка на ЕУ, со висок животен стандард, развиено здравство, модерно образование и чиста животна средина“, кажа претседателот на СДСМ, Димитар Ковачевски на стартот на кампањата за парламентарните избори закажани за 8 мај. Карванот на „Коалицијата за европска иднина“ предводена од СДСМ, тргна од Скопје, од Музејот за Современа уметност каде пред присутните членови, раководство на партијата и министри во Владата, Ковачевски презентираше дел од клучните мерки во изборната програма. „Нема откажување додека Македонија не стане дел од Европа и Европа не ја донесеме во Македонија“, порача Ковачевски од говорницата. Решителна борба против криминалот и корупцијата, повисоки плати и пензии, чиста животна средина, модерно здравство и образование се дел од мерките во програмата на Коалицијата предводена до СДСМ. „Во оваа кампања ќе зборуваме повеќе за иднината. Ветуваме просечна плата од 1.100 евра и минимална плата од 600 евра. Со влезот во ЕУ проектираме дека ќе достигнат до 1.300 евра просечно, односно по 800 евра минимална плата. Обезбедивме по 200 евра прво вработување за млади до 26 години. Првпат во историјата ќе има едноцифрена бројка на невработеност од 7 проценти до крајот на мандатот. За пензионерите ќе обезбедиме просечна пензија од 30 000 денари, минимална од 20 000 денари, зголемени со влезот во ЕУ“, рече Ковачевски. Ветинг ќе биде една од мерките за борба против корупцијата а ќе бидат опфатени политичарите, функционерите, судиите и обвинителите. „Нема да има веќе предмети по фиоки, ќе го спроведеме ветингот на судиите и јавните обвинители, кому му се допаѓало или не. Ќе започне прво од кандидатите на листата на изборната единица 1, ќе продолжи со политичарите, а ќе се зпресели и кај судиите и обвинителите, и сите оние кои изминатите 32 години собраа богатство кое го употребуваат и злоупотребуваат за влијание во системот“, кажа Ковачевски. Embed share Тргна карванот на СДСМ и „Коалицијата за европска иднина“ за парламентарните избори Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:01:21 0:00 Direct link 240p | 3,2MB 360p | 6,3MB 480p | 13,4MB 720p | 20,1MB 1080p | 36,7MB Членство во Европската унија е крајната цел на СДСМ и Коалицијата. „Нашиот главен фокус останува членството кон Европската Унија. Нашиот поглед е насочен кон ЕУ, бидејќи тоа е единствениот пат за подобра иднина на нашите семејства. Нема друга алтернатива за да изградиме држава каква што посакуваме. Нема друг начин да стигнеме до европски стандард, европско здравство и образование, европски квалитет на живот. Јас знам дека патот до ЕУ е сè уште тежок. Свесен сум дека пред нас има уште многу пречки. Но, во исто време немам дилема дека ЕУ е единствениот начин да се сменат работите на подобро“, потенцираше Ковачевски. Тој се осврна и на досегашниот мандат и истакна дека имале грешки. „Свесни сме дека направивме и голем број грешки и преземаме одговорност за тоа. Знаеме дека граѓаните се разочарани од растот на цените, од корупцијата, од самоволието, неработењето и злоупотребите на дел од политичарите. И да, граѓаните се во право. Имаат право да се чувствуваат така. И ги прифаќаме нивните критики за направените грешки. Но, само оној што е самокритичен и свесен за своите грешки има моќ да ги исправи“, рече Ковачевски. Во своето обраќање тој се осврна и кон своите опоненти, опозициската ВМРО – ДПМНЕ. „ ВМРО-ДПМНЕ на чело со Мицкоски е истото ВМРО-ДПМНЕ кое на чело со Груевски 11 години ја зароби државата внатре, а ја изолираше надвор. Мицкоски гордо чекори по стапките на неговиот идол од Будимпешта. Исто како и Груевски, подготвен е Македонија уште 100 години да не влезе во Европската Унија “, потенцираше Ковачевски. На настанот за старт на кампањата видео обраќање имаше и членот на нивната сестринска партија, германскиот социјалдемократ,Олаф Шолц, со порака дека, процесот на проширување со Македонија и државите од Западен Балкан е потребен за силна Европска Унија....

Високи американски и израелски претставници денес ќе одржат виртуелен состанок за плановите на Израел за градот Рафа во јужниот дел на Газа, додека Вашингтон бара алтернативи за израелската офанзива, изјави американски официјален претставник. Средбата е продолжение на слична средба одржана на први април. Претседателот Џо Бајден го повика Израел да не спроведува офанзива од големи размери во Рафа за да избегне повеќе палестински цивилни жртви во Газа, каде што палестинските здравствени власти велат дека повеќе од 32.000 луѓе биле убиени во нападот на Израел. Состанокот се случува кога Израел размислува за напад врз ирански цели како одговор на иранското лансирање на бараж беспилотни летала и балистички ракети минатиот викенд против Израел. Вашингтон се обидува да ги одврати Израелците од одмазднички напади за да избегне разгорување на веќе напнатата ситуација, изјави втор американски официјален претставник. Израелскиот министер за стратешки работи и советникот за национална безбедност повторно се очекува да ја предводат израелската делегација во виртуелните разговори, според лице запознаено со ова прашање. Плановите за разговори лице в лице за Рафа се одложени како последица на иранскиот беспилотен и ракетен напад врз Израел, рече изворот. Во Рамала, палестинската влада ја повика администрацијата на Бајден „веднаш да интервенира за да ја запре тековната израелска агресија против нашиот палестински народ“....

Со симулација на конститутивната седница на идното Собрание, „Европскиот фронт“, коалицијата предводена од ДУИ ја стартуваше кампањата за претстојните парламентарни избори. Embed share ДУИ тргна во кампања Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:02:44 0:00 Direct link 240p | 7,5MB 360p | 12,4MB 480p | 21,7MB 720p | 41,2MB 1080p | 63,6MB Симулацијата, што е невобичаен почеток за една изборна трка, резултираше со избор на Зијадин Села за претседател на парламентот, инаугурација на Бујар Османи за нов шеф на државата и усвоени измени на Уставот за внесување на Бугарите. Но, она што не беше сумилација е барањето за тоа како во иднина треба да се бира претседателот на Северна Македонија. „Едногласно ги поддржуваме уставните измени, исто така поддржуваме по пет години актуелниот претседател да покрене иницијатива за шефот на државата да биде избран во Собранието бидејќи тоа е директен одраз на застапеноста на граѓаните во највисокото законодавно тело, ние сме парламентарна република и мора да се практикува парламентарната демократија, за идниот претседател да биде избран од мнозинството пратеници и по принципот на Бадентер“, изјави Али Ахмети, претседател на ДУИ. „Еден премиер за сите“. И „Не на Русија, да за Европа“ ќе бидат слоганите со кои овој „Европски фронт“ ќе ја бара довербата од гласачите. Бујар Османи веќе ја води кампањата под слоганот „Европски претседател“. „Јас не бев кандидат на една партија, туку бев кандидат на сите заедници кои сонуваа за држава на еднакви можности, и мојот избор за претседател е остварување на долгогодишниот сон за рушење на бариерите кои ги ограничуваа луѓето да сонуваат без граници во оваа земја, па затоа сакам да им се заблагодарам на сите за дадената доверба и поддршка.“, оцени Бујар Османи, кандидат на ДУИ за претседател на Северна Македонија. Во истовреме, само неколку километри подалеку, во Скопската чаршија, опозициската коалиција на партиите на Албанците која ДУИ ја смета за главен проблем во земјава, ги промовирше своите кандидати за пратеници. „Коалицијата ќе се залага за целосна децентрализација зашто со тоа ќе имаме посилна држава. Се залагаме за поголем трансфер на власта од централната на локалната власт.“, изјави Билал Касами од Коалицијата „Вреди“. „Ние сме убедени дека нашата коалиција ќе победи и тоа е добра вест за сите граѓани.“ изјави Африм Гаши од „Коалицијата Вреди“. Првото одмерување на силите во албанскиот блок ќе биде наредната среда кога се одржува првиот круг од претседателските избори. Второто соочување ќе биде на парламентарните избори на 8 мај....

САД ја предупредија Кина да не ѝ помага на Русија во нејзината војна против Украина и рекоа дека се „подготвени да преземат дополнителни чекори доколку е потребно“. Во Италија, министрите за надворешни работи од Г7 се собраа вчера за да ја потврдат својата поддршка за одбраната на Украина. „Ние веруваме дека НР Кина ги поддржува воените напори на Русија и тоа го прави помагајќи да го зголеми своето одбранбено производство“, изјави за новинарите за време на брифингот во Вашингтон главниот заменик- портпаролот на Стејт департментот Ведант Пател. Пател рече дека САД веруваат дека овие материјали „ги пополнуваат критичните празнини во циклусот на производство на одбрана во Русија“ и помагаат да се ревитализира руската одбранбена индустриска база. „Поддршката на Кина активно ја овозможува руската војна во Украина и претставува значајна закана за европската безбедност“, додаде тој. „Ги санкциониравме релевантните фирми во НР Кина и подготвени сме да преземеме дополнителни чекори доколку е потребно“. Блинкен подоцна ќе ја посети Кина, каде што се очекува да ја искаже загриженоста на Вашингтон за поддршката на Кина за руската одбранбена индустриска база. Пекинг го отфрли она што кинеските власти го опишаа како „оцрнување“ на Вашингтон. „Кина го регулира извозот на артикли за двојна употреба во согласност со законите и прописите. Релевантните земји не треба да ги оцрнуваат или напаѓаат нормалните односи меѓу Кина и Русија и не треба да им наштетуваат на легитимните права и интереси на Кина и кинеските компании“, рече Мао Нинг, портпаролка на кинеското Министерство за надворешни работи. Некои информации во текстот се од Ројтерс...

„Мајкрософт“ соопшти дека руските онлајн кампањи за влијание на претстојните претседателски избори во САД започнале во текот на изминатите 45 дена, но со побавно темпо отколку на минатите избори. Профилите поврзани со Русија шират поделена содржина насочена кон публиката на САД, вклучително и критикување на американската поддршка на Украина во нејзината војна со Русија, велат истражувачите од технолошкиот гигант во извештајот. Руската амбасада во Вашингтон не одговори на барањето за коментар, но Кремљ минатиот месец рече дека нема да се меша во ноемвриските избори во САД. Тој, исто така, ги отфрли американските наводи дека организирал кампањи за да влијае на претседателските избори во САД во 2016 и 2020 година. Иако руската активност што ја забележа „Мајкрософт“ не е толку интензивна како на претходните избори, таа може да се зголеми во наредните месеци, велат истражувачите. „Пораките во врска со Украина - преку традиционалните медиуми и социјалните медиуми - се зајакнаа во последните два месеца со тајни и отворени кампањи од најмалку 70 групи поврзани со Русија што ги следиме“, рече „Мајкрософт“. Најплодната од таквите руски кампањи е поврзана со претседателската администрација на Русија, додаваат тие. Друга е насочена кон објавување дезинформации на интернет на различни јазици, при што објавите обично започнуваат со наводен свиркач или новинар кој објавува содржина на видеоканал. Таа содржина потоа е покриена од мрежа на веб-страници кои ги вклучуваат DC Weekly, Miami Chronical и The Intel Drop. „На крајот, откако наративот ќе циркулира на интернет низа денови или недели, американската публика ја повторува и повторно ја објавува оваа дезинформација, веројатно несвесна за нејзиниот оригинален извор“, рече „Мајкрософт“. Злонамерната употреба на вештачка интелигенција од страна на странски ривали насочени кон изборите во САД е клучна загриженост наведена од американските политички набљудувачи. Аудиоманипулациите имаат поголемо влијание од видеото, се додава. „Наједноставните манипулации, а не најкомплексното користење на вештачката интелигенција, најверојатно ќе бидат деловите од содржината што ќе имаат најголемо влијание“....

Американскиот претседател Џо Бајден ја изрази својата силна поддршка за поголема воена помош за Украина и Израел и хуманитарна помош за Палестинците во Газа, откако претседателот на Претставничкиот дом Мајк Џонсон рече дека Претставничкиот дом ќе гласа за легислативите за финансирање во сабота навечер. Џонсон со недели се колебаше околу свикување на гласање за странската помош, при што некои десничарски законодавци во неговата републиканска група се спротивставија на поголема помош за двегодишната борба на Украина против руската инвазија и се заканија дека ќе се обидат да го тргнат од спикерското место доколку продолжи со гласањето. Бајден, демократ, во изјавата рече: „Израел се соочува со напади без преседан од Иран, а Украина се соочува со континуирано бомбардирање од Русија, кое драматично се интензивираше во последниот месец“. „Претставничкиот дом мора да ја усвои помошта оваа недела и Сенатот треба брзо да го следи“, рече тој. „Ќе го потпишам овој закон веднаш за да испратам порака до светот: стоиме со нашите пријатели и нема да дозволиме Иран или Русија да успеат“. Во мислењето на „Вол Стрит Џурнал“, Бајден ја нарече верзијата на пакетот помош за Украина и Израел одобрена од Сенатот „силна и разумна“, додавајќи дека „не треба повеќе да биде заложник од мала група екстремни републикански членови на Претставничкиот дом". Лидерот на САД рече дека рускиот претседател Владимир Путин „сака да го потчини народот на Украина и да ја апсорбира нивната нација во нова руска империја. Владата на Иран сака да го уништи Израел засекогаш - бришејќи ја од картата единствената еврејска држава во светот“. Тој рече дека оружјето за помош на Украина ќе биде произведено во САД, помагајќи и на американската економија. Обидувајќи се да ја смири загриженоста на некои од неговите колеги демократи кои се противат на повеќе финансирање за израелската војна против милитантите на Хамас, Бајден рече дека пакетот „ќе продолжи да доставува итна хуманитарна помош за луѓето во Газа“. Џонсон им рече на своите републикански колеги дека ќе одржи гласање за три одделни пакети за финансирање на Украина, Израел и сојузниците на САД во Индопацификот, и ќе се осврне на другите надворешнополитички приоритети во четвртиот предлог-закон и безбедноста на границата меѓу САД и Мексико во петта мерка. Во одвоеното сослушување вчера, лидерите на Пентагон сведочеа дека на Украина и на Израел очајно им треба повеќе воено оружје. „Веќе гледаме дека работите на бојното поле почнаа малку да се менуваат во корист на Русија“, рече секретарот за одбрана Лојд Остин. Дел од информациите во текстот се од Франс-прес и Асошиетед прес...

Лидерите на Европската унија се во Брисел на специјален дводневен самит фокусиран на економската конкурентност на блокот. Но, агендата треба да биде засенета од тековната криза на Блискиот Исток, за која Западот стравува дека наскоро може да излезе од контрола и да се претвори во поширок регионален конфликт. Загриженоста расте од почетокот на војната меѓу Израел и Хамас и драматично ескалира откако израелски воздушен напад го погоди иранскиот конзулат во Дамаск, при што загинаа седум членови на Исламската револуционерна гарда. Како одмазда, Техеран го започна својот прв напад на израелска територија со 300 беспилотни летала, балистички и крстаречки ракети, од кои огромното мнозинство беа пресретнати од Израел. Тоа отвори ново поглавје во долготрајната војна во сенка меѓу двете нации, при што ЕУ и САД ветија дека ќе ги заострат санкциите кон Иран, но го повикаа Израел да избегне нов напад што дополнително ќе го разгори пламенот. Оваа атмосфера на несигурност и напнатост ќе ја засени средбата во Брисел, која првично беше замислена како анализирање на економијата на ЕУ. Првиот ден од состанокот, кој треба да започне во среда навечер по приемот кај кралот на Белгија, ќе се фокусира на тековната ситуација во Израел, Иран, Појасот Газа и Либан, како и војната во Украина и односите со Турција....

Комитетот за надворешни работи на Сенатот на САД ја изгласа двопартиската легислатива, чија цел е да се зголеми трговијата и инвестициите меѓу САД и Западен Балкан, и да помогне во борбата против корупцијата. Демократската сенаторка од Њу Хемпшир Џин Шахин, која е спонзор на легислативата од 2022, заедно со сенаторот Роџер Викер, го поздрави нејзиното гласање. Коспонзори на легислативата се сенаторите Том Тилис, Дик Дурбин, Бен Кардин, Крис Ван Холен и Крис Марфи. „Денес, Комитетот за надворешни односи на Сенатот на САД испрати порака за обновена посветеност на земјите од Западен Балкан со унапредување на моето двопартиско законодавство. Го напишав овој предлог-закон за да се фокусирам на можноста за продлабочување на нашата посветеност и инвестиции во регионот, преку зајакнување на трговската и економската соработка и заострување на американските алатки за справување со малигните влијанија, корупцијата и другите напори кои се обидуваат да ги поткопаат демократските аспирации на регионот. Што е најважно, доколку биде потпишана во закон, таа ќе ги кодифицира извршните наредби за справување со корумпираното однесување на Западен Балкан, со што ќе стане јасно дека САД нема да толерираат напори за поткопување на мирот и стабилноста во регионот“, рече сенаторката Шахин, по вчерашното одобрување на легислативата, додавајќи дека ќе продолжи да работи со сенаторот Викер за нејзино целосно усвојување. Сенаторите Џин Шин, Том Тилис и Крис Марфи на аеродромот во Белград, со американскиот амбасадор во Србија Кристофер Хил Во легислативата се вели дека „корупцијата продолжува да го мачи Западен Балкан и претставува една од најголемите препреки за понатамошен економски и политички развој во регионот“. Таа, меѓу другото, ги нагласува и кампањите за дезинформации насочени кон Западен Балкан кои го загрозуваат „кредибилитетот на западните демократски институции и интегритетот на националните избори“. „Корупцијата и дезинформациите се шират во политички средини со автократски контроли или партиски конфликти. Зависноста од руските извори на природен гас за земјите од Западен Балкан ги поврзува нивните економии и политики со Руската Федерација и ги попречува нивните аспирации за европска интеграција“, се вели во легислативата. Шахин, за Гласот на Америка на македонски во 2022 година, рече дека легислативата ќе му овозможи на државниот секретар на САД да може да им нуди техничка помош на државите од Западен Балкан кои сакаат да развијат национални стратегии за борба против корупцијата. „Справувањето со корупцијата е многу важен дел. А она што го прави легислативата е да го овласти државниот секретар да обезбеди техничка помош на земјите кои бараат помош при адресирање на нивните предизвици со корупција“, рече тогаш Шахин. Покрај искоренување на корупцијата, во легислативата стои и дека САД ги признаваат јазиците на Западен Балкан и оти ќе продолжат да го поддржуваат културното наследство во регионот. Бугарија со унилатерална изјава до земјите членки на ЕУ рече дека македонски јазик не постои. На прашањето на Гласот на Америка како гледа на тоа што Бугарија го негира постоењето на македонскиот јазик, Шахин тогаш рече: „Признавам дека постојат долгогодишни историски разлики меѓу етничките групи во регионот, меѓу земјите во регионот. И додека гледаме како да одиме напред во иднината, мислам дека е важно да се обидеме да решиме некои од тие долгогодишни предизвици што постојат, исто како што видовме како Грција и Северна Македонија конечно ги решија нивните разлики околу името и што тоа значеше за културите на двете земји. Треба да видиме повеќе од тие видови компромиси кои ќе им овозможат на земјите да одат напред и да се фокусираат на иднината, наместо да бидат заглавени во минатото“. Според неа, лидерите на Балканот треба да се фокусираат на интеграцијата во Европската Унија, а не на промовирање конфликт. Таа истакна дека обновување на фокусот кон демократски напредок е особено важно во време на етнички тензии и напори од страна на Русија да поттикне конфликт во регионот. Шахин, претседавачка со Поткомитетот за Европа и регионална безбедносна соработка, е лидер во Сенатот за политиката на САД кон Балканот. Таа предводеше три делегации на Конгресот во регионот во изминатите две години, а последната делегацијата ја предводеше со американскиот сенатор Питер Велч, во Северна Македонија, Косово, Црна Гора и Босна и Херцеговина. Минатиот месец, Шахин, заедно со демократскиот сенатор од Вермонт Питер Велч и републиканските сенатори од Небраска и Северна Каролина Пит Рикетс и Том Тилис, спонзорираа најнова резолуција во Сенатот, со која САД го поддржаа пристапувањето на Северна Македонија во Европската Унија (ЕУ). Во резолуцијата, Сенатот ги повика претседателот и државниот секретар на САД, како и европските сојузници, да се залагаат за отворање на првиот преговарачки кластер на ЕУ со Северна Македонија, без дополнителни билатерални услови....

Министрите за надворешни работи од Групата седум (Г7) се собраа во средата на италијанскиот остров Капри на тридневни разговори засенети од очекувањата за израелска одмазда против Иран за ракетни и беспилотни напади. Континуираната ескалација на тензиите меѓу Израел и Иран и војните во Газа и Украина ќе доминираат на агендата на министрите од САД, Велика Британија, Франција, Италија, Германија, Канада и Јапонија. Италија, која претседава со Г7, се залага за прекин на огнот во Газа и за деескалација на тензиите на Блискиот Исток, но Израел изгледа многу веројатно дека ќе возврати на нападите на Иран викендов и покрај повиците на Западот за воздржаност. „Наспроти позадината на силните меѓународни тензии, Г7 предводена од Италија има задача да работи за мир“, рече министерот за надворешни работи Антонио Тајани. Земјите од Г7 ветија поддршка за Израел по нападот, кој дојде како одговор на претпоставениот израелски воздушен напад врз комплексот на амбасадата на Иран во Дамаск на 1 април, во кој загинаа двајца генерали и неколку други ирански офицери. САД во вторникот соопштија дека планираат да воведат нови санкции за ракетната и беспилотна програма на Техеран во наредните денови и очекуваат нивните сојузници да го следат примерот. Состојбата во Украина Руската инвазија на Украина исто така ќе биде главна тема во Капри, а на разговорите во четврток треба да се приклучат украинскиот министер за надворешни работи Дмитро Кулеба и генералниот секретар на НАТО Јенс Столтенберг. Германија во средата соопшти дека министрите на Г7 ќе разговараат за тоа како да се добие повеќе воздушна одбрана на Украина бидејќи Киев се соочува со зголемен притисок од немилосрдните руски воздушни напади врз неговата енергетска мрежа. Друго клучно прашање ќе бидат начините на искористување на профитот од околу 300 милијарди американски долари суверени руски средства кои се чуваат на Запад за да и се помогне на Украина, во услови на двоумење меѓу некои земји-членки на Европската унија околу законитоста на таквиот потег....

Во Собранието не се појавија сите претставници на 17 политички партии и коалиции кои ќе учествуваат на парламентарните избори, а и од тие што дојдоа не сите го потпишаа Кодексот за фер и демократски избори. Потпис не ставија од партијата Демократи, од Работничката партија како и од ГРОМ на Стевчо Јакимовски, кој даде две причини зошто денеска не го потпиша Кодексот. Embed share Потпишан Кодексот за парламентарните избори на Северна Македонија Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:02:58 0:00 Direct link 240p | 8,2MB 360p | 12,1MB 480p | 19,6MB 720p | 46,0MB 1080p | 63,1MB „Првата причина е начинот на финансирање на парламентарните избори при што огромни суми се издвојуваат за 4 големи коалици. Втората причина зошто не потпишав е зашто носители на листи учествуваат во претседателската кампања.“, изјави Стевчо Јакимовски од Коалицијата Храбро за Македонија. Но, и меѓу другите претставници кои се потпишаа на Кодексот има сомнежи за тоа дали претстојните избори ќе бидат фер и демократски. „Ја потпишав оваа иницијатива и Кодекс, но потпишавме само форма, а не и суштина.“, оцени Максим Димитриевски од ЗНАМ. „Ќе се придржуваме до приниципите за фер и демократски избори, а се надеваме дека истото ќе го прават и останатите политички чинители кои ќе учествуваат во овие избори. “, истакна Данела Арсовска од Нова Алтернатива. Главните партии од власта и опозицијата – СДСМ и ВМРО-ДПМНЕ се потпишаа на Кодексот – очекуваат конструктивна атмосфера и се обврзаа дека ќе водат фер кампања. „Имав задоволство да го потпишам Кодексот кој значи почитување на правила. Она на што можам да се обврзам е дека ќе водиме позитивна кампања, зашто на Mакедонија и треба надеж.“, вели Тимчо Муцункси од ВМРО-ДПМНЕ. „Се обврзуваме да имаме фер, коректна и демократска кампања. Граѓаните да видат дека политичките опоненти не ги гледаме како непријатели, туку да ги соочиме фактите, аргументите и програмите.“, истакна Сања Лукаревска од Коалицијата „За Европска иднина“. Државната изборна комисија ги повика сите учесници во изборите да покажат зрелост и да се воздржат од каков било говор на омраза во кампањата. „Кодексот е потврда за демократскиот развој за нашето општество дека сите заедно се обврзуваме на принципите на демократијата. Преку потпишувањето на овој Кодекс, потписниците испраќаат порака за фер и почитување на сите правила, закони и прописи, како и почитување на владеењето на правото и правната држава при организирање на изборите.“, навести Александар Даштевски, претседател на ДИК. Кампањата за единаесетите парламентарни избори во Северна Македонија кои ќе се одржат на 8 мај почнува, утре....

За Гласот на Америка кандидатката за претседателска функција поддржана од „Левица“ зборува за нејзината идеја да ја направи државата независна од НАТО, ЕУ и мирољубиво да коегзистира со другите држави во светот. Глас на Америка: Зошто мислите дека имате предност пред другите кандидидати за претседател на државата? Билјана Ванковска: Предноста ќе ја кажат граѓаните на денот на гласањето. Меѓутоа во претседателска кампања моја задача е да ги убедам дека јас сум најдобриот избор. Од тој аспект можам да кажам дека она што противкандидатите го сметаат за мој голем минус, а тоа е немање на активно политичко учество, односно не сум била носител на функција, доаѓам од академија, - мислам дека им паѓа во вода. Бидејќи со самиот факт што веќе неколку претседатели добија без никакво искуство, како на пример претседателот Иванов. Да не зборувам за Обама во САД, кој е професор што стана претседател. Тоа не е никаков аргумент. Друга работа е што јас, иако сум поддржана од политичка партија во процесот на собирање на потписи, сепак доаѓам од партија која не претендира да биде носител на власт. Силите се такви да таа може да биде некаков фактор во политичкиот контекст во Собранието и Владата, меѓутоа лично јас добивам слободна позиција, како евентуално избран претседател, да бидам во кохабитација со Владата и Собранието во делот на надлежностите. Меѓутоа ќе ја имам апсолутно целосната слобода (зашто) не сум актер на голема партија која ќе ме држи под контрола во однос на некои нивни коалициски договори и слично. Апсолутно слободен човек! Доаѓам со едно беспрекорно портфолио на професор, без никакви дамки во својата кариера. Граѓаните ме познаваат како некој што бил и активист, но и активен коментатор на се` што се случуваше во оваа држава во изминатите 30 години. Се обидувам да не бидам професор и да не држам лекции, туку да допрам до најобичниот граѓанин и оној без образование, на кој ќе му стане јасно за што зборувам и за што се залагам. Embed share Интервју со Билјана Ванковска, кандидатка за претседател на Северна Македонија Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:11:23 0:00 Direct link 240p | 21,6MB 360p | 29,3MB 480p | 43,0MB 720p | 170,8MB 1080p | 149,1MB Глас на Америка: Дали сте категорична во ставот дека Северна Македонија треба да излезе од НАТО и како замислувате тоа да го изведете ? Билјана Ванковска: Да, апсолутно сум категорична. Тоа е мој став уште од времето кога се зборуваше дали треба да го промениме името. Јас тогаш бев единствената од академската и интелектуалната фела, која зборуваше дури и со уставно име, дека јас сум за тоа Македонија да не влезе во НАТО, сметајќи на тоа дека сме сиромашна земја, дека сме постконфликтно општество, кое се` уште си ги залечува раните од сопствените збиднувања, и дома и во регионот, и дека ни треба една мирољубива политика, повеќе инвестиции дома, во внатрешните состојби. Како би го извела тоа? Mногу едноставно. Според членот 13 на Договорот на Северноатлантската Алијанса, се` што е потребно е да се упати еден допис до Стејт департментот, (не до Брисел, до седиштето на НАТО) со кој се известуваат САД дека Македонија би излегла. Секако таа одлука претходно ќе ја одобри Собранието, со 61 глас, што е исто така многу важно. Не е двотретинско мнозинство. Тоа е членот 121 од Уставот на Македонија. Глас на Америка: Каква политика сметате дека државата треба да води спрема САД и ЕУ и дали сте за продолжување на преговорите со ЕУ? Билјана Ванковска: Начинот на кој Брисел ги води преговорите на штета на Македонија, постојано наоѓајќи креативни решенија за некои други држави, кои се далеку зад нас во развојот, иако сме ние доволно лоши во тој демократски развој и правниот систем, тие се таму креативни, а кон нас се однесуваат како кон најлошиот ученик или оној најслабиот, оној кој може да го притиснете. Ако продолжат така, ние ќе треба крајно да се понижиме себеси за да дозволиме да не третираат на тој начин. Мислам, еве, тоа нека биде мој дипломатски чекор: Да покажете гордост и да кажете дека не сте подготвени да чекорите на тој начин и под тие услови, за и тие малку да се преиспитаат. Затоа што ние сме значајни и геополитички. Ако сакаа, ќе не` примеа пред 20 години, меѓутоа со нашето поданичко однесување им даваме порака -- со нив можеме се` да постигнеме и нема потреба да се трудиме околу нив--. Односите кон САД -- јас сум за тоа да имаме мирољубива коегзистенција со сите држави во светот, онака како што бара Повелбата на ОН: на база на взаемно уважување, еднаквост, немешање во внатрешните работи. И би сакале повеќе да соработуваме врз база на економските интереси, а не само да има политичка и геополитичка доминација. Нам ни треба развој. Ако САД не се расположени и во моментот се повеќе зафатени со своите избори и со милитаризација и билдање на својот воено-индустриски комплекс, има држави кои имаат можности кда ни дадат шанса за развој. Глас на Америка: Дали тоа значи приклонување кон сојузите со Русија и Кина, кои важат за авторитарни режими? Билјана Ванковска: Прашањето на авторитарност и неавторитарност веќе се релативизира. Помина времето во кое униполарниот момент доминираше, кога САД и ЕУ ќе кажеа: овие се демократии, другите се автократии. Сега е се` толку измешано, што јас не знам ни САД каква демократија имаат, кога пред граѓаните ги имаат Бајден и Трамп како единствен избор. Така што за мене тоа не е висок дострел во демократијата. Глас на Америка: Се залагате за приклучување кон БРИКС и неутралност на државата. Зошто? Билјана Ванковска: Да, воена неутралност би била алтернатива на ова излегување од НАТО. Почитување на Повелбата. Таму имаме право на самоодбрана, на сопствен одбранбен систем, кој што ќе биде скромен, онолку колку што можеме, затоа што јас мислам дека воена закана е она што нам не ни е на преден план. Ние многу повеќе страдаме од други безбедносни закани, социјални, политички и економски. ... Ништо не пречи да имаме посматрачки статус, да ги развиваме дипломатските односи и да видиме што можеме да искористиме. Глас на Америка: Велите дека ќе го вратите достоинството на нацијата, а се залагате и за носење на нов, граѓански, устав. Објаснете. Билјана Ванковска: Тоа е исто така надлежност на претседателот на државата. Ниту еден од моите противкандидати не се повикува на таа одредба во нејзиното цело значење. Дискутираат дали во преамбулата Бугарите ќе бидат внесени. Јас велам дека овој Устав, и практичните резултати кои ги гледаме 30 години од важењето на овој Устав, (покажува дека) е веќе надживеан и не ги дава резултатите кои ни се потребни. Затоа низ една делиберативна демократија, низ еден поширок консултативен процес, бидејќи претседателот не е монарх за да донесе устав, тоа ќе го направи Собранието со двотретинско мнозинство. Но јас можам да иницирам постапка, која на граѓаните ќе им ги отвори очите и ќе видат дека алтернатива има и дека овој наш Устав, кој не` дели во етнички стада, не` води кон федерализација. Mожеме да најдеме некој кохезивен елемент, нешто што како граѓани ќе не спојува, а не како етнички заедници. Глас на Америка: Како планирате да ја подобритe позицијата на жената во македонското општество, и иматe ли конкретни идеи за тоа? Билјана Ванковска: За разлика од мојата противкандидатка која инсистира на таа женска агенда, јас се обраќам на сите граѓани без разлика на полот. Самиот факт дека јас се борам во оваа битка е доволен показател дека жените можат, дека жените се доволно храбри, и мислам дека и тогаш кога сме изложени на потсмев, на говор на омраза, на омаловажување, ако една жена достоинствено го изоди овој пат - им дава пример на помладите дека тоа не е ништо страшно. Не сме плачки, нема да кукаме, нема да бараме посебен третман и цвеќиња да ни постилаат по патот. Така што ако јас си го изодам овој пат, без разлика на резултатот, тоа е охрабрување за многу млади жени, кои чекорат зад мене, кои ќе речат: Значи можело да се преживее политичка битка!...

Украинските власти соопштија дека во средата смртоносен руски ракетен напад го погодил северниот град Чернихив. Градоначалникот на Чернихив, Олександр Ломако, на Телеграма изјави дека во нападот загинале најмалку 14 лица, а најмалку 61 се повредени. Вјачеслав Чаус, регионалниот гувернер, рече дека неколку проектили погодиле во близина на центарот на градот. „Има жртви меѓу цивилите и многу повредени“, рече Чаус. Украинскиот претседател Володимир Зеленски упати сочувство за жртвите на социјалните мрежи и го повтори својот повик до сојузниците да ѝ дадат помош на Украина за да се одбрани од руските ракетни и беспилотни напади. „Ова немаше да се случи доколку Украина добиеше доволен број системи за противвоздушна одбрана и ако беше доволна решеноста на светот да се спротивстави на рускиот терор“, рече Зеленски. „Терористите можат да згаснат животи само ако прво ги заплашат оние кои можат да го запрат теророт и да спасат животи. Одлучноста е важна. Поддршката е важна“, изјави тој. Зеленски во своето обраќањето до нацијата во вторникот рече дека ќе побара состанок на Советот НАТО-Украина „за да се разговара за заштитата на небото, снабдувањето со противвоздушна војна, релевантните системи и ракетите“....

Бајден планира да објави дека сака подобро да ги заштити американските производители од „индустрискиот прекумерен капацитет“ на Пекинг во обраќањето до челичарите во Пенсилванија. Овој потег го надѕира пресекот на тековната трговска политика на Бајден со неговата работа да им се приближува на гласачите во државата која ќе игра клучна одлука за изборите во ноември. Бајден, исто така, настојува тројно да ги зголеми давачките за кинескиот алуминиум. Сегашната фаза е 7,5% за двата метали. Администрацијата, исто така, вети дека ќе продолжи со анти-дампинг мерки против неколку увозници кои се обидуваат да ги заситат веќе конкурентните пазари и дека работи со Мексико за да се осигура дека кинеските компании не можат да ги заобиколат тарифите со испорака на челик и во оваа земја....

Поранешниот американски сенатор и гувернер на Флорида во два мандата, Боб Греам, кој се здоби со национално значење како претседател на Комитетот за разузнавање на Сенатот по терористичките напади во 2001 година и како жесток критичар на војната во Ирак почина. Тој имаше 87 години. Семејството на Греам ја објави смртта во вторникот во изјава објавена на X од неговата ќерка Гвен Греам. „Со длабока тага известуваме за смртта на визионерски лидер, посветен јавен службеник и уште поважно, љубезен сопруг, татко, дедо и прадедо“, велат од семејството. Греам, кој служеше три мандати во Сенатот, имаше неуспешна кандидатура за претседателска номинација на Демократската партија во 2004 година, нагласувајќи го своето противење на инвазијата во Ирак. Тој не побара реизбор во 2004 година и беше заменет со републиканецот Мел Мартинез....

Некои општини низ државата, не ги изведуваат сите контроли за сеизмичка стабилност на објектите што се градат на нивна територија. Тоа го посочува Влатко Шешов, првиот човек на Институтот за земјотресно инженерство и инженерска сеизмологија, во разговор за Гласот на Америка. „Некои од општините ги релативизираат овие контроли и велат дека тие не се потребни да се прават на самото место“, вели Шешов и објаснува дека се работи за проверки кои е неопходно да се извршат кога објектот веќе е во градба. Embed share Влатко Шешов, ИЗИИС: Ги убедуваме општините, да не се прескокнува контролата на градбите Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:05:23 0:00 Direct link 240p | 15,4MB 360p | 24,3MB 480p | 36,9MB 720p | 77,9MB 1080p | 107,1MB „Имаме контроли МИС-1 и МИС-2. МИС-1 е контрола којашто се прави на 50% изведеност на објектот. Бидејќи, ако тогаш се констатираат грешки, истите тие треба да се отстранат“, посочува Шешов. Сакајќи да им излезат во пресрет на инвеститорите, во некои општини некогаш се случува да има и скокање на некои од контролите Влатко Шешов, ИЗИИС Институтот е надлежен за контрола на објектите кои се поголеми од 300 метри квадратни, како во фаза на проект, така и во фаза на изведба. Сепак, кај дел од општините сè уште не наидуваат на целосна соработка. „Сакајќи да им излезат во пресрет на инвеститорите сакајќи тие згради што побргу да ги стават во промет или што побргу да ги стават во изведбен процес, некогаш се случува да има и скокање на некои од овие чекори на контролите што ние ги вршиме. Не велам дека тоа е намерно, меѓутоа има, се јавуваат такви проблеми со општините. Ние имаме разговори со нив. Колку можеме, ги убедуваме за сепак, тие контроли, да значат и заштита на живот утре, ако се случи некоја катастрофа“, образложува Шешов. Никаква контрола немаме за дивоградбите Но, тоа што најмногу загрижува се дивоградбите, кои некогаш се и цели станбени згради. Се легализираат без извршена контрола од ИЗИИС. Не знаеме како се изведени, уште помалку знаеме како ќе се легализираат Влатко Шешов, ИЗИИС „Тоа е темната страна на градежништвото, на општеството. Тие нелегални градби се рак-рана во градежништвото. За нив немаме контрола, не знаеме како се изведени. Уште помалку знаеме како ќе се легализираат. Тоа легализирање е само со некои обични сметки, без проект, без контрола на квалитетот при изведбата. Еднаш мора да се стави крај. Ја нарушува целокупната наша заложба за безбедни и сигурни објекти“, категоричен е Шешов. Првиот човек на ИЗИИС додава дека проблемот е што нема контрола врз таквите објекти. „Ние не велиме дека тие не се сигурни. Меѓутоа, нема контрола, вие за тој објект немате ништо“, посочува Шешов. Зградите што се градат без одобрение не поминуваат низ контрола на ИЗИИС Доградби врз стари згради воопшто да не се прават - први се уриваат Шешов ја нагласи опасноста и од доградбите што се прават врз стари згради. „Особено за објекти што се постари од седумдесеттите, шеесеттите години. Никако да не се дозволува доградба или надградба на објектите. Можно е и таму да се прават доградби меѓутоа се исклучително скапи. Тоа треба да се прави многу внимателно многу студиозно и со дополнителни елементи, со дополнителни вложувања, а тоа ретко кој го прави во Македонија“, вели Шешов. Инженерот Шешов укажува и на статистичките податоци за однесувањето на доградбите при потреси. „Сведоци сме, во сите досегашни природни катастрофи, најмногу страдаат токму тие објекти“, вели Шешов. Неинтелигентни засеци на атопатот Кичево - Охрид Институтот е надлежен за контрола на стабилноста и на мостови, тунели, потпорни ѕидови на автопатиштата низ државата. За свлечиштата на автопатот Кичево-Охрид, Шешов коментира: „Сигурно постоело некое технички поинтелигентно решение, наместо да се прават оние засеци. Тоа секако, кога ќе биде изложено на атмосферски влијанија таа земја оставена така, секако ќе појави локална или поголема глобална нестабилност“. Лабораторија на Институтот за земјотресно инженерство и инженерска сеизмологија (ИЗИИС) Институтот за земјотресно инженерство е една од ретките научни институции во регионот што имаат можности за тестирање сеизмичка стабилност на нови градежни материјали и техники. Токму во времето кога го правевме интервјуто, кај нив се изведуваа тестови во рамките на меѓународен проект поддржан од ЕУ. „Главниот акцент на овој проект е всушност отворање на нашите врати на нашето знаење, на нашата опрема за користење на други заинтересирани групи на истражувачи коишто немаат ваква опрема“, објаснува Шешов. ИЗИИС станува конкурентен низ ЕУ Според директорот на ИЗИИС, меѓународните проекти се начинот на кој домашните научни институции можат да обезбедат средства за сопствен напредок и развој. „Досегашната пракса ни укажува дека кога имаме ваков поголем број на проекти ние сме во можност да земеме и поголем залак, односно да купиме нова опрема, да купиме нови инструменти, да ангажираме дополнително млади луѓе коишто можеме да ги плаќаме од сопствени средства“, вели Шешов. Влатко Шешов: Квалитетните млади научни кадри ги стипендираме Стипендии за младите научници Во состојба кога младите научни кадри заминуваат, Институтот води политика за нивно задржување преку стипендии. „Им овозможуваме престој во Институтот и работат на вакви научно-истражувачки проекти. Во тој процес, го следиме нивниот развој и после 2-3 години можеме да констатираме дали се работи за исклучително квалитетен кадар. Потоа, ги финансираме неговите докторски студии и сме спремни тој кадар да го примиме како вработување на млад научен кадар, асистенти, доценти“, посочува Шешов. За крај од разговорот, првиот човек на ИЗИИС упати и порака до градежниците и инвеститорите. Да се вратиме на основите на градежништвото да ги почитуваме правилата што постојат во градежништвото. Да ги почитуваме техничките стандарди, да не правиме импровизации, да не скокаме некои чекори. Само на тој начин мислам дека ќе обезбедиме добри и сигурни градби за сите граѓани“, порача Влатко Шешов, првиот човек на Институтот за земјотресно инженерство и инженерска сеизмологија....

Обединетите нации сè уште се борат да го спречат гладот во појасот Газа и иако имаше одредено подобрување во координацијата со Израел, испораката на помош во енклавата сè уште се соочува со тешкотии, изјави во вторникот висок претставник на ОН. Андреа Де Доменико, шеф на Канцеларијата на ОН за координација на хуманитарните прашања на окупираната палестинска територија, рече дека испораката на помош во Газа се соочува со значителни одложувања на контролните пунктови и дека минатата недела 41 отсто од барањата на ОН за испорака на помош во северна Газа биле одбиени. „Правиме еден чекор напред, два чекора назад или два чекора напред, еден чекор назад, што нè остава во основа секогаш во иста точка“, им рече Де Доменико на новинарите. „За секоја нова можност што ни е дадена, ќе најдеме уште еден предизвик со кој ќе се справиме“, рече тој. „Значи, навистина, навистина ни е тешко да стигнеме до местото каде што би сакале да бидеме“. ОН долго време се жалат на пречките за добивање и дистрибуција на помош низ Газа. Но, глобалниот гнев поради хуманитарната криза во енклавата од 2,3 милиони луѓе ескалира по израелските воздушни напади на први април кога загинаа хуманитарните работници од Светската централна кујна. Израел оттогаш одобри повторно отворање на преминот Ерез во северниот дел на Газа и привремено користење на пристаништето Ашдод во јужен Израел, откако американскиот претседател Џо Бајден побара чекори за ублажување на хуманитарната криза во Газа, велејќи дека може да се постават услови за поддршката на САД за Израел доколку тој не дејствува. „Има постојан пораст на бројот на камиони што влегоа“, рече Де Доменико, додавајќи дека ОН не знаат колку приватна испорака на помош Израел дозволил во северниот дел на Газа. Но, тој рече дека фокусот треба да биде и на подобрување на пристапот до помош во Газа. „Проблемот не е само во храната. Проблемот е што гладот е многу покомплексен... тој е многу поголем отколку едноставно да се внесе брашно“, рече тој. „Водата, канализацијата и здравјето се од фундаментално значење за спречување на гладот“. Американските власти забележаа стабилен напредок во износот на помошта што оди во Газа, соопшти во вторникот американскиот Стејт департмент, но тој сè уште не е на посакуваното ниво и Вашингтон работи на тоа да го подобри. Израел му возвраќа на Хамас во Газа поради смртоносниот напад на Израел на 7 октомври од страна на палестинската милитантна група, велејќи дека тие убиле околу 1.200 луѓе и киднапирале повеќе од 250 луѓе како заложници. Здравствените власти во Газа соопштија дека Израел убил повеќе од 33.000 луѓе оттогаш....

Израелскиот министер за одбрана Јоав Галант, денес рече дека заканите на Иран нема да ја одвратат неговата нација да одговори на воздушниот напад во неделата врз еврејската држава. Осврнувајќи се на коментарите на Галант, Министерството за одбрана ја цитираше неговата изјава: „Иранците не успеаја во нападот и нема да успеат да го одвратат Израел“. Високи американски функционери рекоа дека иранскиот напад врз Израел, прв од иранскатериторија, вклучувал повеќе од 110 балистички ракети, 30 крстаречки ракети и повеќе од 150 еднонасочни, експлозивни беспилотни летала. Тие рекоа дека иранските прокси сили во Ирак, Сирија и Јемен, исто така, учествувале во нападот. Иранските власти издадоа низа вербални предупредувања до Израел додека го разгледува својот одговор, ветувајќи дека Техеран брзо и остро ќе одговори на израелската акција. Иран го нарече воздушниот напад од неделата како еднократен настан извршен како одмазда за, како што рече Техеран, израелскиот воздушен напад во кој загинаа високи ирански команданти во Дамаск на први април. Израел ниту ја потврди ниту ја отфрли одговорноста. „Иранците нема да можат да воспостават нов статус на одвраќање против Израел“, рече Галант, според Министерството за одбрана. „(Израелските) авиони оперираат насекаде - небото на Блискиот Исток е „отворено“ и секој непријател што ќе се бори со нас ќе биде погоден, без разлика каде се наоѓа“, додаде тој. Израелскиот воен кабинет, кој го вклучува Галант, постојано се состанува во последните денови за да дебатира за опциите за одговор на Израел. Во телефонски интервју за Гласот на Америка, поранешниот израелски разузнавач Ави Меламед рече дека Израел може да му возврати на Иран со директен воен напад на иранска територија, сајбернапад или некој друг вид акција. Секоја израелска одмазда најверојатно ќе треба да биде координирана со САД, рече Меламед. Тој вели дека израелскиот одговор, исто така, ќе треба да го натера Иран да плати значајна цена што испраќа силна порака до регионот, без да биде толку болна што ќе предизвика понатамошна иранска ескалација. „Кога ќе ги погледнам сите тие компоненти, мислам дека е многу веројатно дека ќе има серија тајни, значајни израелски акции против иранските средства“, рече Меламед. Портпаролот на Стејт департментот Метју Милер, на брифинг денес, рече дека државниот секретар Ентони Блинкен, во консултации со неговите регионални колеги, дал до знаење дека САД не сакаат да видат понатамошна ескалација на иранско-израелскиот конфликт. Британските медиуми соопштија дека премиерот Риши Сунак му испратил слична порака на неговиот израелски колега Бенјамин Нетанјаху во телефонскиот разговор денес. Шефот за надворешна политика на ЕУ Жозеп Борел, рече дека некои земји-членки предложиле проширување на „рестриктивните мерки“ против Иран. Тој рече дека се согласил да побара од Службата за надворешна акција, која ја спроведува надворешната и безбедносната политика на европскиот блок, да започне со работа на нови санкции кои би можеле да ги казнат испораките на оружје од Иран до неговите прокси сили и секое иранско снабдување со проектили за Русија. Дописничката на Гласот на Америка од Стејт департментот Најки Чинг придонесе за овој текст...

Американскиот јавен обвинител Мерик Гарланд денес ја бранеше менталната подготвеност на претседателот Џо Бајден, велејќи им на законодавците во Претставничкиот дом дека тој стручно се справувал и со надворешни и со домашни прашања. „Претседателот нема никакво нарушување“, рече Гарланд пред Поткомитетот за доделување средства во Претставничкиот дом. „Го гледав како стручно ги води состаноците на персоналот и на членовите на кабинетот за прашања од надворешни работи и воена стратегија и политика“, додаде тој. „Имам целосна доверба во претседателот“, додаде Гарланд. Денес беше првпат јавниот обвинител јавно да понуди свои забелешки за менталната подготвеност на Бајден, кој на 81-годишна возраст е најстариот американски претседател на функцијата. Анкетите покажуваат дека возраста на Бајден е најголема грижа за гласачите додека тој води кампања за втор мандат на претседателските избори на 5 ноември против републиканецот Доналд Трамп (77). Прашањето за менталната компетентност стана главна тема во овогодинешната претседателска кампања, бидејќи Бајден и Трамп се двајцата најстари мажи кои биле избрани за претседател. Анкетата на Ројтерс/Ипсос во септември покажа дека 77 отсто од испитаниците рекле оти се согласуваат со изјавата дека Бајден е премногу стар за да работи во владата, додека 56 отсто го рекле истото за Трамп. Извештајот од февруари на американскиот специјален советник Роберт Хур сугерираше дека претседателот има губење на меморијата, што Белата куќа силно го оспори. Гарланд денес одби да ги коментира конкретно забелешките на Хур за сеќавањето на Бајден во извештајот. Сепак, тој доброволно даде свои забелешки за Бајден, врз основа на неговото искуство како член на владата и член на Советот за национална безбедност....

Американскиот државен секретар Ентони Блинкен за време на претстојната посета на Кина се очекува да ја искаже загриженоста на САД оти Пекинг ѝ помага на Русија да ја изгради својата одбранбена индустриска база за да се бори против војната во Украина, изјави денес портпаролот на Стејт департментот Метју Милер. САД ја предупредија Кина да не ги помага воените напори на Москва по целосната инвазија на Украина во февруари 2022 година, која дојде само неколку недели откако Русија и Кина прогласија „партнерство без ограничувања“. „Она што го видовме во текот на изминатите месеци е дека има материјали кои се префрлаат од Кина во Русија што Русија ги користела за обнова на таа индустриска база и производство на оружје што се појавува на бојното поле во Украина“, рече Милер на брифингот со новинарите. „И ние сме неверојатно загрижени за тоа“. Американските власти минатата недела ги информираа новинарите за материјалите што Кина ѝ ги дава на Русија, вклучително и беспилотни летала и ракетна технологија, сателитски снимки и машински алати, кои не можат да обезбедат смртоносна помош, но ѝ помагаат на Русија да ја изгради својата војска за да ја одржи својата двегодишна војна во Украина. Портпаролот на кинеската амбасада минатата недела изјави за Ројтерс дека Кина не е страна во украинската криза и дека нормалната трговија меѓу Кина и Русија не треба да се меша или ограничува. Претседателот Џо Бајден го покрена ова прашање со кинескиот претседател Шји Џјинпинг во телефонски разговор претходно овој месец, по што американските власти соопштија дека Блинкен ќе отпатува во Кина во наредните недели. Детали за патувањето на Блинкен се` уште не се објавени. „Сигурно може да очекувате дека тоа е прашање што би се очекувало тој да го постави“, рече Милер. Блинкен го покрена прашањето со министрите за надворешни работи на НАТО во Брисел претходно овој месец и исто така ќе разговара за тоа кога ќе се сретне со колегите од групата наредни економии (Г7) во Италија оваа недела, додаде тој....

Конгресните демократи денес рекоа дека ќе почекаат да одлучат како да одговорат на предлогот на Претставничкиот дом, предводен од републиканците, да се разгледа помошта за националната безбедност за Украина, Израел и Тајван одделно, наместо како еден предлог-закон. Повеќе од два месеца откако Сенатот го одобри пакетот безбедносна помош од 95 милијарди долари за Украина, Израел и Тајван и за другите партнери во Индопацификот, спикерот Мајк Џонсон вчера рече дека Претставничкиот дом ќе ја разгледа помошта оваа недела, но ќе го прават тоа со посебни закони. Предлогот ја подгреа неизвесноста околу долгоочекуваниот пакет помош, особено за Украина, со оглед на жестокото противење на натамошната помош за Киев од некои екстремно десничарски републиканци, кои се заканија дека ќе го тргнат Џонсон ако помине. Демократите во Претставничкиот дом и Сенатот рекоа дека ќе ги разгледаат предлозите на Џонсон, иако нагласија дека најдобрата и најбрзата стратегија ќе биде Претставничкиот дом да го усвои законодавството одобрено од Сенатот во февруари. Планот на Џонсон може да додаде неколку недели на временската рамка за помошта да стане закон, бидејќи таа мора да помине во Претставничкиот дом и потоа да се врати на гласање во Сенатот, пред да биде испратена до Белата куќа за потпис кај демократскиот претседател Џо Бајден. Сенатот следната недела треба да го напушти Вашингтон на двонеделен одмор. „Ќе одложам да одлучам за тоа што ќе излезе од Претставничкиот дом додека не видиме повеќе за суштината на предлогот и процесот со кој предлогот ќе продолжи“, рече сенаторот Чак Шумер при отворањето на Сенатот. „Се надеваме дека подоцна денеска ќе добиеме детали за предлогот на спикерот. Повторно, времето е од суштинско значење“, рече Шумер. Текстот на законите не е објавен - се очекува подоцна денес, но ќе има посебни мерки за помош на Украина додека се бори против руската инвазија, за Израел по нападот на Хамас на 7 октомври и воздушниот напад викендов од Иран и за партнерите во Индопацификот, како што се соочуваат со сè поагресивна Кина. Исто така, не е јасно која помош прво ќе ја разгледа Претставничкиот дом. Републиканците постојано се обидуваат да протуркаат помош за Израел, без помош за Украина, пристап што демократите го отфрлија. Белата куќа се спротивстави и на самостојната помош за Израел. На прашањето дали Белата куќа ќе ги поддржи четирите посебни нацрт-закони, портпаролот на Белата куќа за национална безбедност Џон Кирби, рече дека администрацијата чека повеќе информации. „На почетокот се чини дека предлогот на спикерот, всушност, ќе ни помогне да добиеме помош за Украина, помош за Израел и потребните ресурси за Индопацификот за широк опсег на непредвидени настани таму. Сакаме само да добиеме повеќе детали“, им рече тој на новинарите. Многу крајно десничарски републиканци, особено оние кои се блиски сојузници со поранешниот претседател Доналд Трамп, се скептични во врска со помошта на Киев во неговата борба против Русија и жестоко се противат на испраќање милијарди долари повеќе во Украина. Најмалку двајца екстремно десничарски републиканци се заканија дека ќе го сменат Џонсон од спикерската функција доколку дозволи гласање за помош за Украина. Џонсон им порача на членовите на партијата дека нема да поднесе оставка. Не е јасно дали тој ќе биде сменет во случај на реакции од крајните десничари, бидејќи некои демократи рекоа дека ќе гласаат за да се спаси работата на Џонсон за да се спречи хаос во Претставничкиот дом. Минатата година конзервативците го симнаа од власт тогашниот спикер Кевин Мекарти, а беа потребни три недели пред да биде избран Џонсон....

Нападот на Иран викендов врз Израел и монетарната поддршка за милитантните групи во Газа, Либан, Јемен и Ирак може да имаат далекусежни економски влијанија во регионот и пошироко, изјави во вторникот секретарката за финансии Џенет Јелен. Јелен рече дека нејзиниот Оддел за финансии „нема да се двоуми да работи со нашите сојузници за да ги искористиме нашите овластувања за санкции за да продолжиме да ги попречуваме злонамерните и дестабилизирачки активности на иранскиот режим“. Јелен зборуваше пред пролетните состаноци оваа недела на Меѓународниот монетарен фонд и Светската банка. Соединетите Држави долго време користат санкции за да го изолираат Иран од неговите полномошници и глобалните економски системи. Нападот на Иран во саботата беше одмазда за смртоносниот напад на 1 април врз неговиот конзулат во Дамаск, за кој Техеран го обвинува Израел. Иран лансираше повеќе од 300 беспилотни летала и проектили, за кои израелската војска рече дека главно биле соборени и не резултирале со смртни случаи. Тоа беше првиот напад на Иран врз Израел од своја почва. Зголемената тензија поттикна апели од меѓународната заедница да се избегне поттикнување на поширок конфликт. На 7 октомври 2023 година, Хамас го нападна Израел, убивајќи 1.200 луѓе и земајќи околу 250 заложници, според израелските податоци. Оттогаш, повеќе од 33.000 Палестинци, главно жени и деца, се убиени во израелски напад врз Газа, според Министерството за здравство под контрола на Хамас. Во својата изјава, Јелен повика на итна акција за да се стави крај на страдањата на Палестинците во Газа и истакна дека економските притисоци врз Хамас не треба да ја попречат помошта за раселените луѓе во Газа кои се на работ на глад. „На сите нас овде на овие состаноци е да направиме се што е во наша моќ да ставиме крај на ова страдање“, рече таа. Јелен истакна дека Вашингтон исто така користи санкции за да се справи со насилството од израелските доселеници на Западниот Брег. Некои информации за овој извештај дадоа агенцијата Франс прес и Ројтерс....

Саудиска Арабија и Пакистан заеднички повикаа на прекин на огнот во Газа во вторникот, при што Саудијците повикаа на деескалација во регионот без да го споменат неодамнешниот напад на Иран врз Израел. Саудискиот министер за надворешни работи Фајсал бин Фархан Ал-Сауд предводеше делегација на високо ниво во Исламабад во понеделникот во дводневна посета за да ги истражи можностите за инвестирање во Пакистан. Обраќајќи се на заедничката прес-конференција со неговиот пакистански колега Исхак Дар на крајот од кратката посета, Ал-Сауд повика на прекин на непријателствата во Газа меѓу Израел и Хамас, наведувајќи го зголемениот биланс на жртви на Палестинците. „Ситуацијата е неприфатлива. Ова е целосен неуспех на меѓународниот систем. Сега мора да имаме прекин на огнот“, рече Ал Сауд. „Реалноста е дека меѓународната заедница не ја исполнува својата одговорност. Мораме да направиме повеќе за да го прекинеме убиството“, додаде саудискиот министер за надворешни работи. Според Министерството за здравство на Хамас во Газа, од 7 октомври минатата година, израелските воени операции насочени кон елиминација на Хамас убиле повеќе од 33.000 Палестинци. Војната изби откако Хамас го нападна Израел, убивајќи речиси 1.200 цивили и зеде околу 250 заложници. Пакистанскиот министер за надворешни работи Дар рече дека разговарал за војната во Газа со министерот за надворешни работи во посета на земјата. „Двајцата се согласуваме дека она што ни треба е да се постигне итен и безусловен прекин на огнот“, рече Дар. Без да го именува Израел, пакистанскиот министер за надворешни работи ја прогласи ситуацијата во Газа за геноцид и повика на одговорност. Двајцата највисоки дипломати побараа непречена испорака на помош за Палестинците. Според Релифвеб, платформа управувана од Канцеларијата на Обединетите нации за координација на хуманитарна помош, шест месеци по војната, 90 отсто од населението во Газа е раселено со над половина милион на работ на глад. Ниту еден од официјалните лица не повика на ослободување на повеќе од 100 израелски заложници кои сè уште се во притвор на Хамас. Молк за Иран Обраќајќи се на регионалните последици од војната во Газа, највисокиот дипломат на Ријад повика на деескалација, но се воздржа да го повика Иран за лансирање на масовен напад со беспилотни летала и ракети против Израел во текот на викендот. „Видете, ние веќе сме во нестабилен регион. Хуманитарната катастрофа во Газа веќе го разгорува регионот. Не ни треба повеќе конфликт во нашиот регион“, рече Ал Сауд. Долгогодишните ривали Ријад и Техеран ги вратија дипломатските врски во април минатата година. Договорот со посредство на Кина стави крај на седумгодишниот јаз меѓу двете муслимански земји. „Значи, наш став е дека деескалацијата мора да биде приоритет на сите. Кога има разлики, тие треба да се решаваат со дијалог, а не со употреба на сила“, додаде Ал Сауд. Иранскиот напад во неделата со околу 350 беспилотни летала и проектили дојде како одговор на наводниот напад на Израел врз иранскиот конзулат во Сирија претходно овој месец. Според Техеран, во нападот на 1-ви април загинаа двајца ирански генерали и пет други офицери на корпусот на Револуционерната гарда. Пакистанскиот министер за надворешни работи, исто така, не се осврна на иранскиот напад врз Израел во неделата. Сепак, тој повика на создавање на палестинска држава со граници од пред 1967 година, повторувајќи ја дипломатската позиција на Пакистан за израелско-палестинскиот конфликт. „Можеби е добро и за Израел“, рече Дар, спомнувајќи ја еврејската држава само еднаш во своите забелешки. Нема инвестициски договор Пакистан претстави широк спектар на опции за инвестирање на делегацијата на Саудиска Арабија во посета, но за време на посетата не беа потпишани никакви договори. Во делегацијата беа и саудиските министри за вода и земјоделство, и индустрија и минерални ресурси, како и помошник-министер за инвестиции и високи функционери од Саудискиот јавен фонд, меѓу другото. Посетата на Саудиска Арабија дојде по посетата на пакистанската делегација предводена од премиерот Шехбаз Шариф на Саудиска Арабија претходно овој месец. За време на таа посета, двете страни се согласија да го забрзаат „првиот бран инвестициски пакет вреден 5 милијарди долари за кој беше разговарано претходно“, се вели во соопштението на пакистанското Министерство за надворешни работи. Пакистанските државни медиуми неодамна објавија дека Ријад може да инвестира 1 милијарда долари во Реко Дик - проект за рудник за бакар и злато - во немирната провинција Белуџистан. Сепак, двете страни не пријавија никаков напредок за тоа за време на брифингот за медиумите во вторникот. Ал Сауд, чиј тим се сретна со пакистанскиот претседател, премиерот и моќниот армиски началник, звучеше оптимист за идните инвестиции во оваа јужноазиска земја со ограничени пари, велејќи дека неговата делегација била „импресионирана“ од презентациите што ги добила. Сепак, критичарите велат дека Пакистан се пофали со ветувања од милијарди долари од Саудиска Арабија и во минатото, без малку да покаже за тоа....

Претставничкиот дом на САД ќе ја разгледа помошта за Израел и Украина како посебни закони оваа недела, рече претседателот на Претставничкиот дом, републиканецот, Мајк Џонсон, повеќе од два месеци откако Сенатот го усвои законот со кој се комбинира помошта за двете земји и Тајван. Напуштајќи го состанокот на републиканците во Домот во понеделникот вечерта, Џонсон рече дека слабиот републикански дом ќе разгледа вкупно четири посебни нацрт-закони, вклучително и помош за Тајван, сојузниците на САД во Индо-Пацификот и приоритетите на националната безбедност на САД. „Знаеме дека светот не гледа за да види како реагираме“, им рече Џонсон на новинарите. „Тие бараат да видат дали Америка ќе застане во одбрана на своите сојузници и во нашите интереси ширум светот“, рече тој. Донесувањето на американскиот пакет помош беше одложено поради неподготвеноста на Џонсон да го разгледа двопартискиот предлог-закон од 95 милијарди долари усвоен од Сенатот во февруари, вклучувајќи 14 милијарди долари за Израел, како и 60 милијарди долари за Украина. Вклучени во ова беа милијарди за зајакнување на сојузниците во Индо-Пацификот, каде Кина станува сè понаметлива, како и меѓународна хуманитарна помош. Џонсон рече дека новите предлози на Претставничкиот дом обезбедуваат приближно ист износ на странска помош како нацрт-законот во Сенатот, но ќе вклучуваат разлики, вклучително и одредена помош дадена во форма на заеми. Републиканците имаат за цел да го објават текстот на законот уште во вторник, но ќе го почитуваат периодот на разгледување од 72 часа пред гласањето. Џонсон рече дека гласањето за усвојување може да се случи доцна во петок. Одредувањето на американска помош стана итно по иранскиот беспилотен и ракетен напад врз Израел во текот на викендот, и покрај жестокото противење во длабоко поделениот Конгрес. Три од четирите нацрт-закони предложени од Џонсон се однесуваат на Украина, Израел и Индо-Пацификот. Деталите за четвртиот предлог се уште не се најјасни. Поддржувачите инсистираа на тоа дека мерката за широка странска помош донесена со 70 отсто поддршка во Сенатот ќе добие слична поддршка во Претставничкиот дом. Но, Џонсон наведе различни причини за одложувањето, вклучително и потребата да се насочат доларите на даночните обврзници на домашните прашања и неподготвеноста да преземе акција на Сенатот без повеќе информации. Џонсон, исто така, се соочува со закана од екстремно десничарските републиканци дека ќе го соборат од претседателската функција доколку дозволи да продолжи помошта за Украина. Многумина од десницата, особено оние кои се тесно поврзани со поранешниот претседател Доналд Трамп, кој беше скептичен во врска со помагањето на Киев во борбата на таа земја против Русија, жестоко се противат на испраќање дополнителни милијарди долари во Украина. Пратеничката група за слобода на Домот - група од повеќе од 30 републиканци - во понеделникот објави соопштение во кое повикува на помош за Израел, но не и за Украина, и ги отфрли како лажни сите сугестии дека нападот врз Израел треба да помогне да се отвори патот за повеќе средства за Киев. Извор: Ројтерс...

Американскиот секретар за одбрана Лојд Остин во вторникот разговараше со својот кинески колега, што е прв дијалог меѓу шефовите за одбрана на двете земји во речиси 17 месеци. Пентагон соопшти дека Остин и кинескиот адмирал Донг Јун разговарале за „одбранбените односи“ и глобалните безбедносни прашања од неиспровоцираната војна на Русија во Украина до неодамнешните провокации од Северна Кореја. Во соопштението за печатот се вели дека Остин ја нагласил важноста на „почитувањето на слободата на пловидба на отворено море како што е загарантирана со меѓународното право, особено во Јужното Кинеско Море“. Пекинг ја потврди својата желба да го контролира пристапот до Јужното Кинеско Море и да го стави Тајван под своја контрола, доколку е потребно и со сила. Претседателот Џо Бајден рече дека американските трупи ќе го бранат островот кој е управуван со демократија од напади. Тензиите меѓу Кина и сојузникот на САД, Филипините, се зголемија и во Јужното Кинеско Море, при што кинеската крајбрежна стража употреби водени топови овој месец за да им се закани на филипинските рибарски бродови. Кина, исто така, користеше тактики за судир и удирање, подморски бариери и ласер од воена класа за да ги запре филипинските мисии за снабдување и патрола. Оваа фотографија објавена од филипинското Биро за рибарство и водни ресурси на 25 март 2024 година која покажува брод на кинеската крајбрежна стража што блокира филипински брод во близина на островот Титу, на островите Спратли, во спорното Јужно Кинеско Море. Висок официјален претставник на одбраната, кој сакаше да остане анонимен пред разговорите, рече дека повикот меѓу Остин и Донг бил „важен чекор“ во одржувањето на отворените линии на комуникација меѓу двете воени сили. „Овие ангажмани ни даваат можности да спречиме конкуренцијата да премине во конфликт со тоа што искрено ќе зборуваме за нашите грижи. Тоа го вклучува и однесувањето на НР Кина во Јужното Кинеско Море, како и важноста на мирот и стабилноста преку Тајванскиот теснец“, рече високиот претставник на одбраната. НР Кина е акроним за Народна Република Кина, официјалното име на земјата. Повикот го одбележа првиот пат кога Остин некогаш разговарал со Донг, кој ја извршуваше функцијата министер за национална одбрана на Кина од декември. Тоа го означи и првиот пат кога Остин долго разговараше со колега од НР Кина од ноември 2022 година, кога се состана со тогашниот министер за национална одбрана, генерал Веи Фенг во Камбоџа. Претходниот кинески министер за одбрана, генералот Ли Шангфу, беше подложен на американски санкции кои Кина ги сметаше за пречка за директно да комуницира со Остин. Единствениот ангажман на Остин со генералот Ли беше ракувањето на дијалогот Шангри-ла во Сингапур минатата година. Високиот претставник на одбраната рече дека разговорите меѓу американските и кинеските одбранбени лидери „обезбедуваат дека НР Кина има јасно разбирање за нашите позиции за сите регионални и глобални безбедносни прашања“. Разговорите доаѓаат откако Пентагон соопшти дека има индикации дека кинеската продажба на технологија за оружје во Русија помага да се зголеми одбранбеното производство на Москва додека таа продолжува да го напаѓа соседот, Украина. Прес-секретарот на Пентагон, генерал-мајор Пат Рајдер, на новинарите како одговор на прашањето на Гласот на Америка во понеделникот им рече дека Кина и продаде на Русија „значителни количества“ машински алати, микроелектроника, оптика, беспилотни летала и технологија за крстосувачки ракети, кои Москва ги користи за производство на горива. за оружје. „Значи, оваа поддршка активно ја овозможува руската војна во Украина и претставува значајна закана за безбедноста - меѓународната безбедност“, додаде Пет Рајдер. Асошиетед прес во петокот објави дека двајца високи претставници на администрацијата на Бајден изјавиле дека околу 90 отсто од руската микроелектроника во 2023 година и речиси 70 отсто од увозот на руските машински алати во последниот квартал од 2023 година доаѓа од Кина. Русија ја користеше таа технологија за производство на проектили, тенкови и авиони. Кинеските и руските ентитети заеднички произведуваа беспилотни летала во Русија, а компаниите со седиште во Кина обезбедуваат оптички компоненти за употреба во руски тенкови и оклопни возила, изјавија официјални лица за АП. Повикот меѓу Остин и Донг е последен во серијата неодамнешни разговори меѓу лидерите на одбраната на САД и Кина. Највисокиот американски генерал, претседател на Здружениот генералштаб генерал Чарлс Квинтон Браун Џуниор, разговараше со својот кинески воен колега во декември. Претходно овој месец, војската на САД и Кина одржаа разговори на работно ниво за воен поморски консултативен договор на Хаваи за прв пат од 2021 година....

Доналд Трамп пристигна во судницата на Менхетен во вторникот на вториот ден од судењето за порно ѕвездата Сторми Даниелс, додека се прават напори да се изберат 12 поротници кои ќе ја разгледаат вината или невиноста на првиот поранешен претседател на САД кој ќе се соочи со кривична пријава. Првиот ден во понеделникот ги истакна предизвиците на задачата. Околу половина од испитаните 96 потенцијални поротници беа отпуштени откако рекоа дека не можат непристрасно да му судат на поларизирачкиот бизнисмен кој стана политичар, кој се обидува да се врати во Белата куќа додека се бори со четири одделни кривични случаи. Роден во Њујорк, а сега живее на Флорида, Трамп со децении беше играч на градскиот таблоид пред да ја освои претседателската функција како републиканец во 2016 година. Окружниот обвинител на Менхетен, Алвин Брег, демократ, го обвини Трамп за 34 кривични дела за фалсификување деловни досиеја за да се прикрие тајната исплата на порно ѕвездата Сторми Даниелс непосредно пред изборите во 2016 година. Даниелс вели дека имала секс со Трамп пред една деценија. Трамп се изјасни за невин и негира дека средбата се одржала. Доколку биде осуден, Трамп сепак би можел да се кандидира за функцијата и да биде претседател доколку победи. Но, анкетата на Ројтерс/Ипсос покажа дека половина од независните и четвртина од неговите колеги републиканци нема да гласаат за него доколку биде прогласен за виновен. Во други случаи, тој е обвинет за лошо постапување со доверливи информации и обид да ја врати загубата од демократот Џо Бајден во 2020 година. Трамп се изјасни за невин по сите четири кривични пријави и вели дека тие се заговор на демократите на Бајден за политички да го неутрализираат. Иако случајот во Њујорк се фокусира на настани што се случиле пред повеќе од седум години, обвинителите се обидуваат да го сметаат Трамп одговорен и за поновите однесувања. Во понеделникот, тие побараа од судијата Хуан Мерчан да го казни Трамп со 1.000 долари за секоја од трите објави на социјалните мрежи овој месец кои ги критикуваа Даниелс и Мајкл Коен, поранешен посредник на Трамп, кој се очекува да биде истакнат сведок во судењето. Трамп во вторникот наутро го критикуваше Мерчан на својата платформа за социјални медиуми Трут сошл, велејќи дека судијката нема да му дозволи да одговара на „луѓето кои на телевизија лажат и шират омраза цел ден“. Извор: Ројтерс...

Израел поставува „незаконски ограничувања“ на хуманитарната помош што влегува и се дистрибуира во Појасот Газа, соопшти канцеларијата на ОН за човекови права. Равина Шамдасани, портпаролката на Високиот комесар за човекови права на ОН, Фолкер Турк, им рече на новинарите во Женева дека израелските сили продолжуваат да „вршат широко распространето уништување на цивилната инфраструктура во Газа“. „Високиот комесар повторува дека мора да има итен прекин на огнот, заложниците мора да бидат ослободени и да се дозволи целосна, неограничена хуманитарна помош веднаш да тече“, рече Шамдасани. Израел ја бранеше својата воена офанзива во Газа како цел на милитантната група Хамас и го обвини Хамас дека дејствува во цивилни области. Шестмесечните борби оставија широко распространето уништување и го принудија мнозинството од населението во Газа да побара засолниште во областа Рафа во близина на египетската граница. „Ниту една област на Појасот Газа не е поштедена од бомбардирањето на Израел. Речиси 1,7 милиони луѓе остануваат присилно раселени, живеат во ужасни услови и под постојана закана“, рече Шамдасани. Портпаролот за национална безбедност на Белата куќа, Џон Кирби, во понеделникот рече дека количината на хуманитарна помош што стигнува до Газа е зголемена во последните денови и дека Соединетите Држави сакаат да видат дека таа помош ќе продолжи. Околу 100 камиони влегоа во енклавата во последните 24 часа, изјави Кирби за МСНБЦ, со што вкупниот број на испораки на помош со камиони достигна 2.000 од почетокот на конфликтот. За прв пат по шест месеци, пекара во Газа Сити започна да работи со помош на Светската програма за храна, која ги обезбеди очајно потребните пакети со храна и пченично брашно до дел од енклавата каде што извештајот поддржан од ОН предупреди на неизбежен глад. Претходно овој месец, американскиот претседател Џо Бајден се закани дека ќе ја искористи американската поддршка за Израел во неговата војна против Хамас за зголемување на хуманитарната помош во Газа и конкретните чекори на Израел за заштита на хуманитарните работници и цивилите таму. Овој потег беше поттикнат од израелски напад во кој загинаа седум хуманитарни работници во Светската централна кујна. Агенциите за помош се пожалија дека Израел не обезбедува доволно пристап до храна, лекови и други потребни хуманитарни материјали во опустошената палестинска енклава, каде што цивилите се соочуваат со глад и широко распространета болест и речиси сите се бездомници. Копнена офанзива Додека Израел се подготвува да ја изврши својата планирана офанзива во Рафа, израелската војска во вторникот соопшти дека извршила воздушни напади во централна Газа, чија цел биле тунелите и воените згради на Хамас. Израел ја започна својата офанзива како одговор на нападот на Хамас врз Израел на 7 октомври во кој загинаа околу 1.200 луѓе, според израелските податоци. Милитантите зеле како заложници и околу 250 луѓе. Израел вели дека околу 130 заложници остануваат во заробеништво, но една четвртина од нив се мртви. Министерството за здравство во Газа во вторникот соопшти дека во израелските воени акции загинале најмалку 46 лица во изминатиот ден, со што вкупниот број од почетокот на војната достигна најмалку 33.843. Министерството вели дека две третини од убиените се жени и деца. Некои информации за овој извештај дојдоа од Асошиетед прес, агенцијата Франс прес и Ројтерс....

Игор Атанасов, Македонец кој живее во Израел, вели дека ситуацијата таму моментално е стабилна, откако се смирила паниката од денот на нападот на Иран. „Израелскиот народ, испаничен, по маркети купуваше залихи од храна и вода. Сериозно ја сфатија ситуацијата со Иран, бидејќи Иран е еден од најтешките противници на Израел. Израелците со кои сум јас во комуникација ми го кажаа тоа“, вели Атанасов за Гласот на Америка. Тој е еден од малкуте Македонци што останале во Израел по 7-ми октомври, кога припадници на Хамас се инфилтрирале од Газа и нападнале цивили. Овие напади консеквентно ја започнаа тековната војна меѓу Израел и Хамас. Embed share Ситуацијата е стабилна, вели Македонец кој живее во Израел Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:03:08 0:00 Direct link 240p | 6,9MB 360p | 10,2MB 480p | 16,0MB 720p | 48,8MB 1080p | 52,9MB Во Израел во моментов престојува и Гоце Стојановски, студент на магистерски студии на тамошен универзитет. Тој живее во Хаифа, град на 70 километри од Либан, што не бил цел на напади, но, вели, „опасноста се чувствувала насекаде“. „Буквално стануваше збор за едночасовна неизвесност. На секои 5-10 секунди имаше известување дека одредена област е нападната. Ноќта беше долга и неизвесна и непроспиена. Денес ситуацијата е стабилна. Она што можев денес да го забележам е дека има засилен број на прелети на воената авијација на Израел, но се надевам дека состојбата е веќе стабилизирана и дека нема да има дополнителна ескалација на настаните“, ни рече Стојановски. Тој верува дека безбедноста на луѓето во Израел е на преден план и тоа, вели, му дава сигурност. „Во неделата, кога беа истрелани повеќе од 300 дронови и проектили на територијата на Израел од страна на Иран..., за овој напад се зборуваше цела измината недела и се очекуваше да се случи веднаш после рамазанските пости... Целокупниот израелски народ, а тука можам и јас се вклучам, бевме подготвен дека ова ќе се случи“. Атанасов е подолго време во Израел и вели дека луѓето таму се навикнати да живеат во такви услови: „Засолништата беа отворени, како и секогаш кога има слични ситуации. Запалени светла, некаде вода и храна има. Ние Македонци и Срби останавме во мал број. Скоро сите си отидоа на 7-ми октомври, кога почна војната. Мислам дека ситуацијата нема да ескалира, но не сум сигурен“. Од македонското Министерство за надворешни работи упатија апел до државјаните на Република Северна Македонија да избегнуваат патувања во Израел, Иран, Либан и Палестинските територии, кои не се неопходни, заради стравување од можно влошување на безбедносните состојби во регионот. Досега само еден Македонец побарал евакуација од Израел....

Додека американскиот претседател Џо Бајден беше домаќин на ирачкиот премиер во понеделникот, сите очи беа вперени во Иран, кој го започна својот историски прв напад врз Израел за време на викендот. Нападот предизвика загриженост за поширока регионална војна - ситуација која ја засени веќе планираната средба во Овалната соба, на која сакаа да разговараат за меѓусебната борба против Исламската држава, економските прашања и напредокот на Ирак кон енергетска независност и модернизација. „Двајцата лидери ја потврдија својата посветеност на трајно стратешко партнерство меѓу Ирак и Соединетите држави и разговараа за нивните визии за сеопфатна билатерална соработка во согласност со американско-ирачкиот стратешки рамковен договор од 2008 година“, се вели во заедничката изјава на двајцата лидери после состанокот. Во меѓувреме, претставници на Белата куќа ги оспорија извештаите дека Иран издаде јасно предупредување пред нападот. Портпаролот на Белата куќа за национална безбедност Џон Кирби ги нарече ваквите извештаи „глупости“. Тој нагласи дека одговорот на Израел е „одлука на Израел“ и „ќе оставиме на нив“. Иако САД го опишаа иранскиот воздушен напад како неуспешен, ирачкиот лидер призна дека конфликтот меѓу Израел и Хамас е голема загриженост во регионот. „Сакаме крај на таа војна, која однесе животи на илјадници цивили, жени и деца“, рече Судани, седејќи до Бајден во Овалната соба. „И ги охрабруваме сите напори да се запре ширењето на конфликтот“, рече тој. Двете нации имаат деликатни односи по децении американско воено учество во Ирак. Американските противвоздушни средства во северен Ирак беа искористени за соборување на некои од иранските ракети. Бајден рече дека Ирак - долгогодишниот противник на Иран - има улога во одржувањето на мирот. „Едноставно кажано, нашето партнерство е од клучно значење за нашите нации, за Блискиот исток, а верувам и за светот“, рече тој. Двајцата лидери во понеделникот најавија серија билатерални мерки, но никој директно не го спомна Иран. Другите договори се фокусирани на приоритетите што администрацијата на Бајден ги наведе во март пред посетата: енергетска независност, регионална безбедност и „траен пораз на ИСИС“. Но, аналитичарите велат дека Багдад треба да ја искористи секоја дипломатска можност за да бара мир. „Ирак треба јасно да каже дека претпочита деескалација“, изјави за Гласот на Америка Даниел Бајман, виш соработник во Центарот за стратешки и меѓународни студии. „И тоа е разговор со Иранците, но и разговор со други арапски држави и разговор со САД, дека тоа е негативно од гледна точка на Ирак и дека сака сите сили да преземат одговорни мерки за да се обидат да намалете ја ескалацијата“, рече Бајман. Додека Израел размислува за својот одговор, регионалните актери не седат мирни. Во понеделникот ирачкиот претседател се сретна со кралот на Јордан Абдула Втори. Според јорданскиот кралски двор, тие зборувале за опасностите од натамошна ескалација на овој конфликт....

Иран ќе одговори на секоја акција против неговите интереси, изјави иранскиот претседател Ебрахим Раиси, според иранската студентска новинска агенција, еден ден откако Израел предупреди дека ќе одговори на нападот на Техеран со беспилотни летала и ракети во текот на викендот. „Категорично наведуваме дека дури и најмалата акција против иранските интереси сигурно ќе наиде на сериозен, широк и болен одговор против секој сторител“, му рече Раиси на катарскиот емир шеик Тамим бин Хамад ал Тани. Началникот на израелскиот воен штаб, Херзи Халеви, во понеделникот рече дека иранскиот напад врз Израел - како одмазда за бомбардирањето на иранската амбасада во Дамаск на 1 април - бара одговор. Иранскиот заменик-министер за надворешни работи Али Багери Кани изјави за државната телевизија во понеделникот вечерта дека контраофанзивата на Техеран по секоја израелска одмазда ќе биде „прашање на секунди бидејќи Иран нема да чека уште 12 дена за да одговори“. Извор: Ројтерс...

Обилни дождови ги зафатија Обединетите Арапски Емирати, поплавувајќи делови од главните автопати, а возилата останаа напуштени на патиштата низ Дубаи. Во меѓувреме, бројот на загинати во одделни тешки поплави во соседен Оман се искачи на 18, додека други се водат како исчезнати додека султанатот се подготвуваше за невремето. Дождовите почнаа да паѓаат во текот на ноќта, создавајќи огромни езерца на улиците. Силните ветрови ги попречија летовите на меѓународниот аеродром во Дубаи, кој е е ден од најпрометните во светот за меѓународни патувања. Училиштата низ ОАЕ беа затворени пред невремето, а владините службеници во голема мера работеа на далечина. Многу работници исто така останаа дома. Властите испратија камиони-цистерни на улиците и автопатите за да ја испумпаат водата. Дождот е невообичаен во ОАЕ, сушна држава на Арапскиот Полуостров, но периодично се појавува за време на постудените зимски месеци. Многу патишта и други области немаат одводнување со оглед на недостатокот на редовни врнежи, што предизвикува поплави. Првичните проценки сугерираа дека над 30 милиметри дожд паднале утрото во Дубаи, а се очекуваат дури 128 милиметри дожд во текот на денот. Дожд падна и во Бахреин, Катар и Саудиска Арабија. Во соседниот Оман, султанат што се наоѓа на источниот раб на Арапскиот Полуостров, најмалку 18 луѓе загинаа во обилните дождови во последните денови, се вели во соопштението на Националниот комитет за управување со вонредни состојби на земјата. Извор: Асошиетед прес...

Бројот на бродови дозволен преку Панамскиот канал погоден од сушата секој ден ќе се зголемува благодарение на знаците за подобрување на нивото на водата, соопштија властите. Меѓуокеанскиот канал е клучна транзитна точка за меѓународен товар, но ниското ниво на вода за кое се обвинуваат климатските промени и феноменот Ел Нино минатата година ги натера властите да го ограничат бројот на бродови што го користат. Управата на Панамскиот канал соопшти дека ги информирала клиентите дека постепено ќе дозволува до 32 бродови дневно, во споредба со ограничувањето од 27 објавено пред еден месец. Во 2022 година, таа пречека во просек по 39 бродови дневно. „Управувањето и администрацијата на водата беа многу ефикасни“, рече администраторот на каналот Рикаурте Васкез за АФП. Се очекува да помогне и доаѓањето на сезоната на дождови, додаде тој. Ограничувањата на максималниот провев (длабочина на водата) на бродовите што минуваат низ каналот ќе бидат зголемени во средината на јуни на 13,71 метри, соопштија властите. Вековниот поморски канал, кој обично се справува со околу шест отсто од светската поморска трговија, користи дождовница складирана во две вештачки езера. Каналот кој главно го користат клиенти од САД, Кина и Јапонија има систем на брави за подигање и спуштање на бродовите. За секој брод што ќе помине низ него, во морето се испуштаат 200 милиони литри вода. Извор: Агенција Франс прес...

Кинеската економија се прошири со побрзо од очекуваното темпо во првите три месеци од годината, потпомогната од политиките насочени кон стимулирање на растот и посилната побарувачка, соопшти владата. Втората по големина економија во светот се прошири со годишно темпо од 5,3% во периодот јануари-март, надминувајќи ги прогнозите на аналитичарите за околу 4,8%, покажуваат официјалните податоци. Споредено со претходниот квартал, економијата порасна за 1,6%. Кинеската економија се бореше да се врати од пандемијата ковид-19, со забавување на побарувачката и имотна криза што влијаеше на нејзиниот раст. Подобрите од очекуваните податоци дојдоа неколку дена откако Кина објави дека нејзиниот извоз се намалил за 7,5% во март во споредба со претходната година, додека увозот исто така ослабе. Инфлацијата се намали како одраз на дефлаторните притисоци кои произлегуваат од слабата побарувачка во услови на криза во секторот за недвижнини. Индустриското производство за првиот квартал е зголемено за 6,1% во споредба со истиот период минатата година, а продажбата на мало порасна со годишно темпо од 4,7%. Фиксните инвестиции, во фабрики и опрема, пораснаа за 4,5% во споредба со истиот период претходната година. Силниот раст во периодот јануари-март беше поддржан од „широки производствени перформанси“, додека пак празнувањата ја зголемија потрошувачката на домаќинствата за време на лунарните новогодишни празници што помогнаа да се поттикнат инвестициите, според кинеската економистка Луиз Лу од Оксфорд Економикс. „Сепак, „самостојните“ индикатори за активност во март укажуваат на слабост што доаѓа во пост-лунарната Нова година“, рече таа. „Условите на надворешната побарувачка, исто така, остануваат непредвидливи, како што се гледа во острите извозни слаби перформанси во март“, додаде Лу. Лу истакна дека расклопувањето на вишокот залихи, нормализирањето на потрошувачката на домаќинствата по празниците и внимателниот пристап кон државните трошоци и другите стимулации ќе влијаат на растот во овој квартал. Креаторите на политиката открија низа мерки на фискалната и монетарната политика додека Пекинг се обидува да ја поттикне економијата. Кина постави амбициозна цел за раст на бруто домашниот производ (БДП) од околу 5% за 2024 година. Ваквиот силен раст вообичаено би ги зголемил цените на акциите низ целиот регион. Но, во вторникот, азиските акции остро паднаа откако се повлекоа на Волстрит. Индексот Шангај композит изгуби 1,4%, а Ханг Сенг во Хонг Конг загуби 1,9%. Реперот за помалиот пазар во Шенжен, во јужна Кина, загуби 2,8%. Посилниот раст на најголемата економија во регионот вообичаено би се сметал за позитивно за нејзините соседи, кои се повеќе се потпираат на побарувачката од Кина за да ги напојуваат сопствените економии. Сепак, силните бројки за раст се гледаат и како сигнал дека владата ќе се воздржи од понатамошните стимулации. Извор: Асошиетед прес...

Пропалестинските демонстранти ги блокираа патиштата во Илиноис, Калифорнија, Њујорк и северозападниот дел на Пацификот во понеделникот, привремено затворајќи ги патувањата до некои од најупотребуваните аеродроми во државата, кон мостовите Голден Гејт и Бруклин и на прометниот автопат на Западниот брег. Во Чикаго, демонстрантите ги блокираа лентите од патот што водат кон меѓународниот аеродром О'Харе околу 7 часот наутро, на демонстрации за кои рекоа дека е дел од глобалната „економска блокада за ослободување на Палестина“, според Рифка Фалане, еден од организаторите. Сообраќајот во областа на заливот Сан Франциско беше закочен со часови додека демонстрантите го затворија целиот сообраќај со возила, пешаци и велосипеди на мостот Голден Гејт. Демонстрантите кои маршираа во Бруклин го блокираа сообраќајот кон Менхетен на Бруклинскиот мост. Во Јуџин, Орегон, демонстрантите го затворија сообраќајот на главниот автопат околу 45 минути. Демонстрантите велат дека го избрале О'Харе делумно затоа што е еден од најголемите аеродроми. Меѓу другото, тие повикаа на итен прекин на огнот во војната меѓу Израел и Хамас. Антивоените демонстранти демонстрираа во Чикаго секојдневно по нападот на Хамас на 7 октомври врз јужен Израел во кој загинаа околу 1.200 луѓе. Израелските воени авиони и копнените трупи оттогаш спроведоа офанзива на Појасот Газа. Во израелската офанзива загинаа повеќе од 33.700 Палестинци, според Министерството за здравство на Газа. Министерството не прави разлика меѓу цивилите и борците во својот број, но вели дека жените и децата сочинуваат две третини од загинатите. О'Харе ги предупреди патниците на социјалната платформа Х да преземат алтернативни форми на превоз со патување со автомобил „значително одложено утрово поради протестна активност“. Некои патници заглавени во застој во сообраќајот ги оставија своите автомобили и го одеа последниот крак до аеродромот по автопатот, држејќи го својот багаж зад себе. Меѓу нив беше и Медлин Ханан од предградие на Чикаго. Таа била упатена во О'Харе на работно патување во Флорида кога нејзиниот автомобил завршил во застој 20 минути. Таа излезе и „брзо се движеше“ повеќе од 1,6 километри. Таа рече дека едвај стигнала до портата на време. „Ова беше непријатност“, рече таа во телефонско интервју од Флорида. „Но, во големата шема на работите што се случуваат во странство, тоа е мала непријатност“, рече Ханан. Иако поединечни патници можеби биле засегнати, операциите на аеродромот изгледале речиси нормално со доцнење под 15 минути, според Одделот за авијација во Чикаго. Влезниот сообраќај кон О'Харе е обновен околу 9 часот. Во близина на Сиетл, Стејт департментот за транспорт на Вашингтон соопшти дека демонстрациите го затвориле главниот пат до меѓународниот аеродром Сиетл-Такома. Објавите на социјалните мрежи покажаа луѓе кои држат транспаренти и веат палестински знамиња додека стоеја на автопатот, кој повторно беше отворен околу три часа подоцна. Околу 20 демонстранти беа уапсени на демонстрациите на мостот Голден Гејт, а сообраќајот беше обновен нешто по пладне, според Калифорниската автопатна патрола. Агенцијата соопшти дека полицајците апсеа на две точки на меѓудржавното, вклучително и едно место каде што околу 300 демонстранти одбија наредба да се разотидат. „Обидот да се блокира или затвори автопат или државен автопат во знак на протест е незаконски, опасен и ги спречува возачите безбедно да стигнат до своите дестинации“, се вели во соопштението на агенцијата. Државната полиција на Орегон соопшти дека 52 демонстранти биле уапсени поради непристојно однесување на протест во Јуџин, Орегон, околу 177 километри јужно од Портланд. Од местото на настанот биле извлечени шест возила. Њујоршката полиција изврши бројни апсења, велејќи дека 150 демонстранти првично биле вклучени во маршот околу 15:15 часот, но тој број брзо пораснал. Мостот беше целосно отворен до 17 часот. Во Чикаго, според Фаланех, беа уапсени десетици демонстранти. Полицијата во Чикаго во понеделникот соопшти дека „повеќе луѓе“ биле приведени по протестот на кој луѓето го попречувале сообраќајот, но тие немале детално пребројување. Извор: Асошиетед прес...

Украинската војска соопшти дека ги уништила сите девет воздушни беспилотни летала што Русија ги користела во нападите во текот на ноќта насочени кон повеќе делови на Украина. Украинските воздухопловни сили соопштија дека пресретнувањето се случило над регионите Керсон, Миколаев, Хмелницки, Полтава, Черкаси и Дњепропетровск. Нема извештаи за штета или повредени од паѓање на остатоци од дрон. Украинскиот претседател Володимир Зеленски во понеделникот ги повика западните сојузници да го покажат истото „единство“ кон Украина што го направија кон Израел кога спречија ирански воздушен напад врз Израел. Во објавата на Телеграм, Зеленски им се заблагодари на сојузниците кои ѝ дојдоа на помош на Украина за поголема воздушна одбрана, но рече дека „интензитетот на руските напади бара поголемо единство“, како што покажаа во одбраната на Израел. „Истото е можно во одбраната на Украина од терор, која, како и Израел, не е членка на НАТО“, продолжи тој. Тој повика на „политичка волја“ од сојузниците на Украина, бидејќи Украина е сè помалку од муниција и очајна за повеќе воздушна одбрана за да ги одбие руските напади. Закон за помош Претседателот на Претставничкиот дом на САД, Мајк Џонсон, во понеделникот објави дека Домот ќе го разгледа нацрт-законот за обезбедување дополнителна воена помош за Украина. Претседателот Џо Бајден се залагаше за пакет помош од 95 милијарди долари, кој вклучува околу 60 милијарди долари за Украина, покрај помошта за Израел и другите земји. Мерката помина во Сенатот под контрола на демократите, но Џонсон одби да ја изнесе на гласање во Претставничкиот дом. Џонсон во понеделникот рече дека Претставничкиот дом наместо тоа ќе разгледа одделни нацрт-закони за помош на Израел, Украина и индиско-пацифичките сојузници, како и за безбедноста на домашните граници. Многу конзервативни републикански законодавци, особено оние кои се тесно поврзани со поранешниот претседател Доналд Трамп, кој беше скептичен да му помогне на Киев во неговата борба против Москва, жестоко се противат на испраќање повеќе милијарди долари во Украина. Некои информации за овој извештај дадоа Ројтерс, Асошиетед прес и агенцијата Франс прес....

Израел повика за нови санкции против Иран како дел од одговорот на иранската војска и некои од нејзините сојузници кои извршија воздушен напад без преседан врз еврејската држава. Израелскиот министер за надворешни работи, Израел Кац, на социјалните мрежи изјави дека разговарал со повеќе од 30 земји за да се заложи за санкции против ракетната програма на Иран и за прогласување на иранската Револуционерна гарда (ИРГЦ) за терористичка организација. Соединетите Држави се една од неколкуте земји кои веќе ја означија ИРГЦ како терористичка група. Од октомври, САД воведоа неколку рунди санкции насочени кон иранската програма за балистички ракети, бидејќи санкциите на ОН истекоа. Израел, исто така, се чини дека е наклонет да бара мерка за одмазда на воен план, и покрај молбите на светските лидери за деескалација на ситуацијата. Израелските воени претставници во понеделникот рекоа дека Техеран мора да ја плати цената за саботниот бараж од околу 350 проектили и беспилотни летала, од кои многумина беа лансирани од иранска почва. Иранскиот напад „ќе биде проследен со одговор“, рече началникот на израелската војска, генерал-полковник Херзи Халеви. „Иран ќе се соочи со последиците за своите постапки“, рече тој, говорејќи од воздухопловната база Неватим во јужен Израел. Израелските воени претставници не објаснија како би можел да изгледа тој одговор, иако портпаролот на израелските одбранбени сили, контраадмирал Даниел Хагари рече дека ќе дојде „во моментот кога ние ќе го избереме“. Тешката израелска реторика доаѓа дури и кога нивниот најжесток поддржувач, Соединетите држави, го повика Израел да покаже воздржаност, тврдејќи дека неуспехот на иранските беспилотни летала и ракетниот бараж да нанесат голема штета сам по себе беше огромна победа. „Прилично е јасно дека Иран упати над 300 воздушни закани и 99% од нив беа соборени“, рече прес-секретарот на Пентагон, генерал-мајор Пет Рајдер. Белата куќа во понеделникот беше уште построга. „Израел денес е во многу посилна стратешка позиција отколку што беше пред само неколку дена“, им рече на новинарите портпаролот на Белата куќа за национална безбедност Џон Кирби, истакнувајќи го опсегот на земји што му помогнаа на Израел. Велика Британија, Франција, Јордан и Саудиска Арабија се здружија со САД и Израел за да ги соборат иранските ракети и беспилотни летала. „Пофалената ракетна програма на Иран, нешто што го користеше за да му се закани на Израел и регионот, се покажа како многу помалку ефикасна“, рече Кирби. „Одбраната на Израел од друга страна се покажа дури и подобра отколку што многумина долго претпоставуваа“, додаде тој. Пентагон доцна во понеделникот соопшти дека американскиот секретар за одбрана Лојд Остин „ја повторил цврстата поддршка на САД за одбраната на Израел и ја потврдил стратешката цел за регионална стабилност“ додека разговарал со израелскиот министер за одбрана Јоав Галант. Високи американски функционери рекоа дека иранскиот напад врз Израел, прв од иранска почва, вклучува повеќе од 110 балистички ракети, 30 крстаречки ракети и повеќе од 150 еднонасочни, експлозивни воздушни беспилотни летала. Тие рекоа дека иранските прокси сили во Ирак, Сирија и Јемен исто така учествувале во нападот. Иран, кој го опиша нападот во саботата како успешен, рече дека тоа е одговор на осомничениот израелски воздушен напад врз комплексот на неговата амбасада во Сирија на 1 април, во кој загинаа седум офицери на Иранската револуционерна гарда, вклучително и двајца високи команданти. Некои официјални лица од Турција, Јордан и Ирак во неделата рекоа дека Иран предвреме ги споделил предупредувањата за нападот за да избегне масовни жртви и да спречи понатамошна ескалација на непријателствата. Но, портпаролот на иранското Министерство за надворешни работи ги отфрли таквите тврдења за време на прес-конференцијата во Техеран во понеделникот, велејќи: „Немаше однапред договор меѓу нас и која било друга страна“. Американските власти, исто така, ги оспорија извештаите дека нападот од Техеран требаше да биде симболичен. „Го видов известувањето дека Иранците сакале да пропаднат, дека овој спектакуларен и срамен неуспех е целосно дизајниран“, рече Кирби, нарекувајќи ги таквите тврдења „категорично лажни“. „Со оглед на размерите на овој напад, намерата на Иран беше јасно да предизвика значително уништување и жртви“, рече Кирби. „Целта беше да се пробијат што е можно повеќе од нив (ракети и беспилотни летала) преку одбраната на Израел“, додаде Кирби. И покрај намерата на Иран, американскиот претседател Џо Бајден му порача на израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху дека САД нема да учествуваат во ниту една израелска контраофанзива против Иран. Но, различни американски функционери во понеделникот рекоа дека поддршката на Вашингтон за Израел во лицето на иранската агресија останува „железна“ и дека американските воени средства поставени во регионот за да се спротивстават на иранскиот бараж остануваат на место доколку Техеран повторно се обиде. Сепак, постои загриженост дека иранскиот напад и потенцијалниот израелски одговор може да предизвикаат поширок регионален конфликт. „Ги повикуваме сите страни на воздржаност“, рече ирачкиот вицепремиер Мухамед Али Тамим за време на посетата на американскиот Стејт департмент во Вашингтон во понеделникот. „Се надеваме дека ескалациите и тензиите во областа ќе завршат“, рече Тамим, додавајќи дека Ирак не сака да го види регионот „вовлечен во поширока војна што ќе ја загрози меѓународната безбедност и безбедност“. Европските претставници, исто така, повикаа на претпазливост. „Ние сме на работ на карпата и мораме да се оддалечиме од него“, изјави за шпанската радио станица Онда Серо, високиот претставник на ЕУ за надворешна политика и безбедност, Жозеп Борел. „Мораме да газиме на сопирачките и да ја смениме брзината во рикверц“, рече Борел. Францускиот претседател Емануел Макрон изјави дека неговата влада ќе стори се за да избегне ескалација на ситуацијата меѓу Израел и Иран. Зборувајќи за француските медиуми БФМ-ТВ и РМЦ, Макрон, исто така, го повика Израел да продолжи да ја изолира Иран наместо ескалација. Белата куќа подоцна во понеделникот потврди дека тие напори се веќе во тек, при што членовите на Групата седум водечки индустријализирани земји или Г7 веќе работат на нова рунда санкции насочени кон индустриите кои ги поддржуваат ракетните програми на Иран. Г7 ги вклучува Велика Британија, Канада, Франција, Германија, Италија, Јапонија и САД. Некои информации беа дадени од Асошиетед прес и Ројтерс....

Израел се чини дека е подготвен да бара мерка за одмазда против Иран, само неколку дена откако иранската војска и некои од нејзините сојузници низ Блискиот Исток започнаа воздушен напад врз еврејската држава. Навидум игнорирајќи го притисокот од светските лидери, израелските воени претставници рекоа дека Техеран мора да ја плати цената за саботниот бараж од околу 350 проектили и беспилотни летала, многу лансирани од иранска територија. Иранскиот напад „ќе биде проследен со одговор“, рече началникот на израелската војска, генерал-полковник Херзи Халеви. „Иран ќе се соочи со последиците за своите постапки“, рече тој. Израелските воени претставници не објаснија како би можел да изгледа тој одговор, иако портпаролот на израелските одбранбени сили, контраадмирал Даниел Хагари рече дека ќе дојде „во моментот кога ние ќе го избереме“. Тешката израелска реторика доаѓа дури и кога нивниот најголем поддржувач, САД, го повикаа Израел да покаже воздржаност, тврдејќи дека неуспехот на иранскиот напад да нанесе голема штета по себе бил огромна победа. „Прилично зборува многу тоа што Иран упати над 300 воздушни закани ... и 99% од нив беа соборени“, рече портпаролот на Пентагон Пет Рајдер. Белата куќа во понеделникот беше уште построга. „Израел денес е во многу посилна стратешка позиција отколку што беше пред само неколку дена“, им рече на новинарите портпаролот на Белата куќа за национална безбедност Џон Кирби, истакнувајќи ги земјите што му помогнаа на Израел. Велика Британија, Франција, Јордан и Саудиска Арабија се здружија со САД и Израел за да ги соборат иранските ракети и беспилотни летала. „Пофалената ракетна програма на Иран, нешто што го користеше за да им се закани на Израел и регионот, се покажа како многу помалку ефикасна“, рече Кирби. „Одбраната на Израел од друга страна се покажа дури и подобра отколку што многумина долго време претпоставуваа“. Високи американски функционери рекоа дека иранскиот напад врз Израел, прв од иранска територија, вклучувал повеќе од 110 балистички ракети, 30 крстаречки ракети и повеќе од 150 еднонасочни, експлозивни воздушни беспилотни летала. Тие рекоа дека иранските прокси сили во Ирак, Сирија и Јемен, исто така, учествувале во нападот. Иран, кој го опиша нападот во саботата како успешен, како одговор на наводниот израелски воздушен напад врз комплексот на неговата амбасада во Сирија на први април, во кој загинаа седум офицери на Иранската револуционерна гарда, вклучително и двајца високи команданти. Некои официјални лица од Турција, Јордан и Ирак во неделата рекоа дека Иран предвреме ги споделил предупредувањата за нападот за да избегне масовни жртви и да спречи понатамошна ескалација на непријателствата. Но, портпаролот на иранското Министерство за надворешни работи ги отфрли таквите тврдења за време на прес-конференцијата во Техеран, велејќи: „Немаше однапред договорен договор меѓу нас и која било друга страна“. Американските власти, исто така, ги оспорија извештаите дека нападот од Техеран требал да биде симболичен. „Го видов известувањето дека Иранците сакале да не успеат, дека овој спектакуларен и срамен неуспех е целосно дизајниран“, рече Кирби, нарекувајќи ги таквите тврдења „категорично лажни“. „Со оглед на размерите на овој напад, намерата на Иран беше јасно да предизвика значително уништување и жртви“, рече Кирби. И покрај намерата на Иран, американскиот претседател Џо Бајден му рече на израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху дека САД нема да учествуваат во каква било израелска контраофанзива против Иран. Но, различни американски функционери во понеделникот рекоа дека поддршката на Вашингтон за Израел против иранската агресија останува „железна“ и дека американските воени средства во регионот, за да се спротивстават на иранскиот бараж, остануваат на место доколку Техеран повторно се обиде. Сепак, постои загриженост дека иранскиот напад и потенцијалниот израелски одговор може да предизвикаат поширок регионален конфликт. „Ги повикуваме сите страни на воздржаност“, рече ирачкиот вицепремиер Мухамед Али Тамим за време на посетата на американскиот Стејт департмент во Вашингтон. „Се надеваме дека ескалациите и тензиите во областа ќе завршат“, рече Тамим, додавајќи дека Ирак не сака да го види регионот „вовлечен во поширока војна што ќе ја загрози меѓународната безбедност и безбедност“. Европските претставници, исто така, повикаа на претпазливост....

Претседателот Џо Бајден го повика Претставничкиот дом веднаш да ги стави на гласање дополнителните закони за финансирањето на Украина и Израел, усвоени од Сенатот, додека тој беше домаќин на чешкиот премиер Петр Фиала во Овалната канцеларија. Целта на Бајден беше да ги истакне напорите што другите нации ги прават за поддршка на Украина. Неговите коментари уследија по најавата на чешката влада дека испраќа еден милион парчиња артилериска муниција во Украина, за која Киев вели дека е многу потребна на бојното поле против Русија. „Како што се сеќава Чешка, Русија нема да застане на Украина“, рече Бајден. Тој апелираше до Конгресот да го усвои дополнителното финансирање за да може САД да го направат својот дел за да ѝ помогнат на Украина да ја одбрани руската инвазија. Мајк Џонсон, спикерот на Претставничкиот дом на САД, во неделата рече дека ќе се обиде да обезбеди усвојување на помош за Израел оваа недела по нападот на Иран, но не кажа дали законот ќе вклучува помош за Украина и другите сојузници....

Денес почна изборот на поротата во њујоршкото судење на поранешниот американски претседател Доналд Трамп, кој е обвинет дека планирал да сокрие уплата за прикривање на наводни вонбрачни афери непосредно пред неговата кампања за Белата куќа во 2016 година. Трамп е првиот поранешен претседател на САД кој некогаш се соочил со кривични пријави и закана со затвор доколку биде осуден. Судијата на Врховниот суд на Њујорк Хуан Мерчан, повика 96 потенцијални поротници во својата судница за да почнат да ги испрашуваат дали имаат некакви пристрасност за или против Трамп и дали би можеле да донесат правична пресуда во случајот на Трамп, без разлика на нивните ставови. Повеќе од 50, невообичаено голем број, кренаа раце дека не можат да бидат фер и веднаш беа отпуштени. Од Мерчан не се очекуваше да ги праша поротниците конкретно како гласаа во претседателските кампањи на Трамп во 2016 и 2020 година. Наместо тоа, меѓу 42 прашања, тој планира да ги праша можните поротници на кои извори се потпираат за да ги видат и слушнат вестите на денот, дали присуствувале на политичките собири на Трамп или на оние што му се спротивставуваат, и дали припаѓаат на контроверзни групи кои се спротивставуваат на активностите на федералната влада. Изборот на 12 поротници и шест заменици може да потрае неколку дена. Мерчан го одложи случајот за еден ден по испрашувањето на 10 можни поротници. Околу 500 њујорчани беа повикани како можни поротници и подоцна ќе бидат сослушани доколку се потребни за пополнување на поротата. Мерчан ги претстави Трамп и адвокатите во случајот и рече дека судењето може да трае шест недели. Кога пристигна во судницата, Трамп им рече на новинарите: „Ова е прогон како никогаш досега. Тоа е напад врз Америка и затоа сум многу горд што сум овде“. Кратко време подоцна, неговата претседателска кампања во 2024 година испрати апел за прибирање финансиски средства во врска со случајот....

Украинскиот претседател Володимир Зеленски во неделата го осуди иранскиот напад врз Израел и рече дека на неговата земја ѝ е потребна помош од нејзините сојузници за да ги одврати заканите од воздухот, исто како што тоа го направи Израел. Зеленски повторно го повика Конгресот на САД да го одобри виталниот пакет помош што со месеци е блокиран поради политичките расправии. Украинските сили се соочуваат со нови напади од руските трупи на исток и секојдневни напади врз градови и инфраструктура од руски ракети и беспилотни летала. Пишувајќи на платформата за социјални медиуми Х, Зеленски рече: „Акциите на Иран го загрозуваат целиот регион и светот, исто како што акциите на Русија се закануваат со поголем конфликт, а очигледната соработка меѓу двата режима во ширењето терор мора да се соочи со решителен и обединет одговор од светот“. Говорејќи подоцна во неговото ноќно видеообраќање, претседателот рече дека светот видел оти „Израел не беше сам во својата одбрана - заканите на небото беа уништени и од неговите сојузници“. „И кога Украина вели дека сојузниците не можат да замижуваат пред руските ракети и беспилотни летала, тоа значи дека е неопходно да се дејствува и да се дејствува силно“. „И фактот дека ние во Украина со месеци чекавме за витален пакет поддршка - фактот дека сè уште чекаме гласање во Конгресот - сведочи за фактот дека довербата на терористите исто така расте со месеци“, рече тој. „Нема повеќе време за губење“. Мајк Џонсон, спикерот на Претставничкиот дом на САД, во неделата рече дека ќе се обиде да обезбеди усвојување на помош за Израел оваа недела по нападот на Иран, но не кажа дали законот ќе вклучува помош за Украина и другите сојузници. Иран ѝ достави на Русија илјадници беспилотни летала во текот на нејзината инвазија на Украина од февруари 2022 година. Зеленски со месеци ги повикува западните сојузници на Украина, особено САД, да повикаат на „политичка волја“ да обезбедат воздушна одбрана и оружје што ѝ е потребно на Украина. Зеленски во саботата рече дека Германија ќе ѝ достави на Украина систем за воздушна одбрана „Патриот“ од американско производство и противвоздушна одбрана во „критично време“. Украинскиот министер за надворешни работи Дмитро Кулеба, говорејќи на националната телевизија во неделата, рече дека преговорите продолжуваат за обезбедување на повеќе системи „Патриот“, но тој изрази одредена фрустрација поради бавното темпо на нивно обезбедување. „Со сета моја должна почит и благодарност до САД, дали верувате дека армијата на САД нема ниту една резервна батерија Патриот што може да ја пренесе во Украина?“ рече тој....

САД денес го повикаа Израел да покаже воздржаност и да избегне ескалација на конфликтот на Блискиот Исток, додека израелската влада размислува како да одговори по нападот на Иран викендов со повеќе од 300 проектили и беспилотни летала. „Не сакаме ескалација, но ќе продолжиме да ја поддржуваме одбраната на Израел и да го штитиме нашиот персонал во регионот“, рече државниот секретар Ентони Блинкен на почетокот на состанокот со ирачкиот вицепремиер Мохамед Али Тамим. Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху денес го свика својот воен кабинет по вторпат за помалку од 24 часа, изјави владин извор. Растат стравувањата дека нападот на Иран може да доведе до отворена војна меѓу Израел и Иран и да се прелее на поширокиот регион на Блискиот Исток. Претседателот Џо Бајден му порача на Нетанјаху дека САД нема да учествуваат во каква било израелска контраофанзива против Иран. Од почетокот на војната на 7 октомври меѓу Израел и Хамас, се проширија судири меѓу Израел и Иран во Либан, Сирија, Јемен и Ирак. Израел соопшти дека четворица негови војници биле ранети стотици метри во либанска територија во текот на ноќта, додека Израел разменувал оган со либанската вооружена група Хезболах. „Ние сме на работ на карпата и мораме да се оддалечиме од неа“, изјави Жозеп Борел, високиот претставник на ЕУ за надворешна политика и безбедност, за шпанска радиостаница. Францускиот претседател Емануел Макрон денес изјави дека неговата влада ќе стори се` за да избегне ескалација на ситуацијата меѓу Израел и Иран. Зборувајќи за француски медиуми, Макрон, исто така, го повика Израел да продолжи да ја изолира Иран наместо ескалација. Германскиот канцелар Олаф Шолц денес имаше слична порака, со која го предупреди Иран од понатамошни напади врз Израел, а истовремено го повика Израел да ја одигра својата улога во деескалирањето на ситуацијата. Русија се воздржува од критикување на својот сојузник Иран во јавноста поради нападите, но изрази загриженост за ризикот од ескалација на непријателствата, повикувајќи на воздржаност. „Понатамошната ескалација не е во ничии интереси“, изјави портпаролот на Кремљ Дмитриј Песков. Израелските власти најавија дека образовните активности ќе продолжат во понеделникот и дека ограничувањата за големите собири ќе бидат укинати на повеќето места. Во Иран, државните медиуми соопштија дека операциите на аеродромите во земјата се вратиле во нормала откако беа прекинати поради воздушниот напад врз Израел. Дел од информациите во текстот се од Асошиетед прес, агенцијата Франс-прес и Ројтерс...

Хуманитарната помош во појасот Газа е значително зголемена во последните неколку дена, рече денес портпаролот на Белата куќа за национална безбедност Џон Кирби, но САД треба да видат дека таа помош ќе продолжи, додаде тој. „Помошта се зголеми и доста драматично во последните неколку дена“, рече Кирби во интервју за Ем-Ес-Ен-Би-Си. „Тоа е важно, но мора да се одржи“. Околу 100 камиони влегоа во енклавата само во последните 24 часа, додаде Кирби, со што вкупните испораки на помош со камиони достигнаа 2.000 од почетокот на конфликтот. За првпат по шест месеци, пекара во градот Газа почна да работи со помош од Светската програма за храна, која ги обезбеди очајно потребните пакети со храна и пченично брашно до дел од енклавата, каде што извештај, поддржан од ОН, предупреди на неизбежен глад. Претходно овој месец, претседателот Џо Бајден се закани дека ќе ја услови американската поддршка за Израел против Хамас со зголемување на хуманитарната помош во Газа и конкретните чекори на Израел за заштита на хуманитарните работници и цивилите таму. Во одвоено интервју за Си-Ен-Би-Си, Кирби го повтори ставот на Бајден велејќи дека „нашата политика во однос на Газа ќе се промени ако не видиме значителни промени со текот на времето“. Овој потег беше поттикнат од израелски напад во кој загинаа седум хуманитарни работници во Светската централна кујна. Агенциите за помош се пожалија дека Израел не обезбедува доволно пристап до храна, лекови и други потребни хуманитарни материјали во опустошената палестинска енклава, каде што цивилите се соочуваат со глад и широко распространета болест, и речиси сите се бездомници. Дел од информациите во текстот се од Асошиетед прес, агенцијата Франс-прес и Ројтерс...

Федералното истражно биро на САД денеска соопшти дека отворило кривична истрага за уривањето на мостот Френсис Скот Ки во Балтимор, откако минатиот месец во него удри товарен брод. Портпаролот на ФБИ им потврди на новинарите дека истражителите на бирото се качиле на товарниот брод „Дали“ за да спроведат активности овластени од судот за истражување на несреќата. Портпаролот не понуди дополнителни коментари, а ниту една друга информација не беше јавно достапна. Мостот беше уништен во раните утрински часови на 26 март кога товарниот брод „Дали“ изгубил струја и се судрил со потпорна конструкција. Распонот се урнал за неколку секунди, при што загинале шест градежни работници кои во тоа време биле на мостот. Вашингтон пост, кој првично објави за истрагата, објави дека ФБИ ги истражува настаните што доведоа до судирот, за да утврди дали екипажот го напуштил пристаништето знаејќи дека бродот има сериозни оперативни проблеми. Истрагата за несреќата ја истражува и Националниот одбор за безбедност на сообраќајот на САД. Денеска градоначалникот на Балтимор, Брендон Скот, објави партнерство со две адвокатски фирми за „покренување правна постапка за да ги повикаат виновниците“ и да ја ублажат штетата на жителите на градот. Во изјавата, Скот рече: „Преку овој ангажман, Градот Балтимор ќе преземе решителна акција за да ги повика на одговорност сите субјекти за трагедијата на мостот, вклучувајќи го сопственикот, менаџерот/операторот и производителот на товарниот брод „Дали“, како и сите други потенцијално одговорни трети страни“. Претходно овој месец, американскиот претседател Џо Бајден направи воздушна обиколка на местото каде се урна мостот, откако Белата куќа објави ослободување од 60 милиони американски долари од федералните фондови за американската сојузна држава Мериленд за итна помош за првичните трошоци за чистење и поправка. Исто така, објави дека американската администрација за мали бизниси ќе обезбеди заеми со ниски камати за бизнисите погодени од несреќата. Инженери од американската армија соопштија дека очекуваат да се отвори канал со ограничен пристап до пристаништето Балтимор до крајот на месецот. Агенцијата соопшти дека каналот ќе овозможи бродски сообраќај во и надвор од пристаништето. Дел од информациите се од Асошиетед прес и Ројтерс....

МОСКВА (АП) – Американски државјанин уапсен под обвинение за дрога во Москва, во услови на зголемени тензии меѓу Русија и САД околу Украина, денеска се појави во суд. Роберт Вудланд Романов се соочува со обвиненија за трговија со големи количества нелегални дроги како дел од организирана група – кривично дело казниво до 20 години затвор. Тој беше задржан во притвор во јануари, а судењето започна во Окружниот суд во Останкино кон крајот на март. Новото судско рочиште е закажано за наредната недела. Во јануари, Стејт департментот соопшти дека е запознаен со извештаите за неодамнешното приведување на американски државјанин и истакна дека тоа „нема поголем приоритет од безбедноста и безбедноста на американските граѓани во странство“, но се воздржа од дополнителни коментари. Амбасадата на САД во Москва во тоа време даде слична изјава. Руските медиуми забележаа дека името на обвинетите се совпаѓа со името на американски државјанин што го интервјуирал популарниот дневен весник „Комсомолскаја Правда“ во 2020 година. Во интервјуто, човекот рекол дека е роден во регионот Перм на планините Урал во 1991 година и дека бил посвоен од американска двојка кога имал две години. Тој рече дека отпатувал во Русија за да ја најде својата мајка Русинка и на крајот ја сретнал во ТВ емисија во Москва. Човекот за „Комсомолскаја Правда“ изјави дека му се допаѓа да живее во Русија и решил да се пресели таму. Весникот објави дека тој се населил во градот Долгопрудни непосредно надвор од Москва и дека работел како професор по англиски јазик во локално училиште. Апсењата на Американци во Русија стануваат сè повообичаени бидејќи односите меѓу Москва и Вашингтон тонат на најниско ниво од Студената војна. Вашингтон ја обвинува Москва дека ги таргетира нејзините граѓани и ги користи како политичко пазарење, но руските власти инсистираат дека сите го прекршиле законот. За некои е направена размена за Руси кои се држени во САД, а за други, помали се шансите да има размена....

Врвни дипломати и меѓународни хуманитарни групи се состануваат во Париз за да соберат пари за хуманитарна помош за Судан на годишнината од избувнувањето на војната во африканската нација. Во видео изјава дадена на состанокот, генералниот секретар на ОН Антонио Гутереш рече дека предложениот план за хуманитарен одговор на ОН за Судан од 2,7 милијарди долари е финансиран само околу 6%, а регионалниот план за одговор на бегалците за Судан од 1,4 милијарди долари е финансиран само околу 7%. Пред една година, тензиите меѓу суданската војска и паравоените сили за брза поддршка резултираше во отворени борби во главниот град Картум и се проширија низ целата земја. ОН објавија дека во конфликтот загинале повеќе од 14 000 луѓе, а повредени биле 33 000 други. На брифингот со новинарите на отворањето на конференцијата, францускиот министер за надворешни работи Стефане Сежурне им рече на новинарите дека конфликтот оставил 27 милиони Суданци - повеќе од половина од населението - да имаат потреба од хуманитарна помош. Тој рече дека 18 милиони луѓе се небезбедни за храна и им се заканува глад, а повеќе од осум милиони луѓе се принудени да ги напуштат своите домови. Првичните ветувања на конференцијата вклучуваат 244 милиони долари од Германија и повеќе од 377 милиони долари од ЕУ. Во соопштението објавено пред конференцијата, шефицата на Агенцијата за меѓународен развој на САД, Саманта Пауер, рече дека САД ќе даде „100 милиони долари итна помош во храна, поддршка во исхраната и друга помош за спасување на животот“. Пауер во изјавата рече дека ова најново ветување „донесува вкупна американска хуманитарна помош на повеќе од една милијарда долари од почетокот на конфликтот“. Конференцијата вклучува министерски состанок за политички прашања што треба да биде придружен со разговори за хуманитарната ситуација во Судан, на кој организаторите рекоа дека ќе има десетици претставници на суданското граѓанско општество. Дел од информациите доаѓаат од Асошиетед прес, Ројтерс и агенцијата Франс – прес....

ИРБИЛ, ИРАК/ИСТАНБУЛ – Ирак, можеби без изненадување, е во застрашувачка ситуација. Старата шега: „Иран и Западот ќе продолжат да се борат тука додека не умре секој Ирачанец“, сега не е посмешна отколку што беше пред неколку години. Стотици проектили и дронови се најдоа над Блискиот Исток истрелани од страна на Иран кон Израел, претворајќи ја „војната во сенка“ во регионот во директен конфликт. И додека понатамошната ескалација не е неизбежна, луѓето во Ирак велат дека долго време се на прагот на напад, и ако конфликтот продолжи вака, веројатно ќе падне насилство врз нив. „Многу луѓе се чувствуваат несигурни, небезбедни и дека постои опасност по нивните животи“, рече Мазин Мохамед, татко на две деца и службеник за односи со јавноста во организација за правата на жените во Багдад. „Особено што Ирак се смета за едно од крилата на Иран“. Ирак е една од ретките земји во светот со мнозинство шиитски муслимани и дом на неколку моќни шиитски милиции поддржани од Иран. Но, државата е и политички, верски и етнички поделена, при што околу 45% од земјата не се шиити. Многу ирачки лидери и некои цели региони имаат силни сојузи со Западот, особено со САД, кои управуваат со повеќе големи воени бази во земјата. Конкурентните сојузи на Ирак, заедно со децениската војна, несигурноста и длабоката сиромаштија ги оставаат неговите жители особено ранливи ако Израел и Иран продолжат да се борат – директно или преку посредници во своите граници. Буквално на линијата на напад меѓу Иран и Израел, во Ирак делови од проектили паднаа на нивен терен во текот на викендот. „Не мислам дека војната ќе биде само во Израел или Иран“, рече Мохамед. Во Ирбил, главниот град на ирачкиот северен регион Курдистан, Ебрахим (29) е ирански наставник по англиски јазик кој не живее во својата земја десет години. Сепак, тој не го открива своето презиме поради страв од одмазда од иранската влада. Ибрахим пораснал присуствувајќи на антизападни митинзи и слушајќи повици за уништување на Израел. Но, тој верува дека за многу Иранци идејата сега е застарена, и покрај широко распространетата симпатија кон цивилите во Газа. „Народот на Иран, не чувствува дека ова е нивна војна“, рече тој вчеравечер во телефонски разговор. „И ако сакаат да размислуваат за исходите и последиците, тогаш луѓето ќе бидат повредени“. Сепак, без оглед на јавното мислење, војната ескалира и може да продолжи да ескалира, додаде Санам Вакил, програмски директор на Блискиот Исток и Северна Африка во Чатам Хаус. „Иран се обиде да го врати со заплашување, ги покажа своите одбранбени способности“, рече тој. „Но, неизвесно е дали може директно да избегне израелски контранапад врз Иран“. Но, според Ебрахим, стравувањата од ескалација може да бидат претерани, бидејќи е тешко да се види кому ќе му служи поголем конфликт. Иран претрпе една деценија економски превирања што доведе милиони луѓе во сиромаштија, бидејќи цената на основните добра, како храната, порасна. Иранската влада, според аналитичарите, стана сè понепопуларна во последните години, а понатамошниот конфликт би ризикувал подлабока економска криза, а можеби и заострување на санкциите кои продолжуваат да ги осакатуваат иранските обиди за економско закрепнување. „Не мислам дека Исламската Република во ниту еден момент може да ја води оваа војна“, рече Ебрхахим. „Или да си го дозволиме тоа“. Далеку од урбаниот хаос во Багдад или уредените улици на Ирбил, на ридовите на Курдистан во близина на границата со Иран, некои иранско-курдски дисиденти гледаат потенцијална предност за конфликтот. Џина (32) побегна од својата земја во 2022 година, откако се здоби со прострелни рани за време на протестите поради смртта во полицискиот притвор на младата Махса Амини. Нејзината смрт поттикна национално опозициско движење во Иран, повикувајќи на правата на жените и другите слободи. Репресиите низ целата земја на крајот ги задушија протестите, но неодамнешните слаби национални избори покажаа дека репресијата направи малку за да го смири незадоволството. Според Џина, какви било меѓународни дејства, вклучително и напади, кои ја ослабуваат иранската влада се потенцијален благодет за човековите права и слободи. „Иран не се грижи ниту за сопствениот народ, додека лансира проектили против Израел или други земји“, рече Џина, која исто така не сака да го открие целосниот идентитет поради страв од одмазда. „Иран го користи овој момент на создавање проблеми за да го оддалечи фокусот од сопственото лошо однесување“. Но, како и семејствата во Ирак, Џина, исто така, стравува дека цивилите на крајот ќе бидат жртви на војната. „Го повикав моето семејство и ги замолив да останат внатре и да не излегуваат од дома“, рече таа. „Ја замолив мојата снаа да не ги пушта нејзините деца на училиште“....

Изборот на поротата требаше да започне денеска во Њујорк на судењето на поранешниот американски претседател Доналд Трамп, кој е обвинет дека планирал да ги сокрие плаќањата за да ги прикрие наводните вонбрачни афери непосредно пред неговата успешна кампања за Белата куќа во 2016 година. Трамп е првиот поранешен претседател на САД кој некогаш се соочил со кривична пријава и закана со затвор доколку биде осуден. Кога пристигна во судницата, Трамп пред новинарите рече: „Ова е прогон како никогаш досега. Тоа е напад врз Америка и затоа сум многу горд што сум овде“. Кратко време подоцна, неговата претседателска кампања во 2024 година испрати апел за собирање средства. Се очекуваше десетици потенцијални поротници да бидат испрашани за нивните можни предрасуди во судењето на Трамп, но не конкретно како гласале во претседателските изборни кампањи на Трамп во 2016 и 2020 година. Наместо тоа, судијата на Врховниот суд на Њујорк, Хуан Мерчан, испланира да поставува прашања, меѓу многуте прашања, за тоа на кои извори се потпираат за да ги видат и слушнат вестите на денот, дали присуствувале на политичките митинзи на Трамп или на оние што му се спротивставуваат и дали припаѓаат на контроверзни групи кои се противат на активностите на федералната влада. Изборот на 12 поротници и шест заменици може да потрае неколку дена. Наводниот републикански претендент за претседател на ноемвриските избори ги следи постапките од обвинителна клупа на судење што може да се одвива четири или повеќе дена во неделата во текот на следниот месец и половина. Тој може да го заземе ставот на сведок да се брани или не, во зависност од тоа како тој и неговите адвокати гледаат на доказите на обвинителите. SEE ALSO: Обвинението за Трамп се фокусира на фалсификување деловни записи Трамп, претседател на САД од почетокот на 2017 година до јануари 2021 година, постојано го напаѓаше неговото обвинение и го обвинуваше судијата на Врховниот суд на Њујорк, Хуан Мерчан. На почетокот на денешното судење, Мерчан ја отфрли понудата на адвокатите на Трамп по втор пат да се повлече од случајот. Минатата недела тој се пожали на својата платформа „Truth Social“: „Такво нешто досега не се случило во нашата земја. Во понеделник ќе бидам принуден да седнам, замолчен, пред виско конфликтен и корумпиран судија, чија омраза кон мене нема граници“. Со оглед на тоа што од него се бара да биде на суд, случајот речиси сигурно ќе го оддалечи 77-годишниот кандидат од кампањата долго време. Тој се обидува да се врати во Белата куќа на местото на демократскиот претседател Џо Бајден, кој го победи на изборите во 2020 година, иако Трамп до денес лажно тврди дека бил измамен за уште еден четиригодишен мандат со нерегуларности во гласањето. Трамп е обвинет дека сокрил 130 000 долари уплата на актерката на филмови за возрасни Сторми Даниелс непосредно пред изборите во 2016 година за да ја спречи јавно да зборува за нејзиното тврдење дека била една ноќ со него на турнир за голф на познати личности една деценија порано, на помалку од четири месеци откако сопругата на Трамп, Меланија, го роди нивниот син Барон. Во втор случај, во обвинението се наведува дека поранешната играчка на годината, Карен Мекдугал, вели дека имала повеќемесечна афера со Трамп и била платена со сума од 150 000 долари од издавач на таблоид кој ги купил правата за нејзината приказна, а потоа, по наговор на Трамп, ја укинал статијата. Трамп ги отфрли двете афери и сите 34 обвиненија со кои се соочува во случајот во Њујорк, вклучително и дека му наредил на поранешниот адвокат на претседателот на САД, кој имал задача да му ги решава проблемите на Трамп, а сега осуден за лажно сведочење Мајкл Коен, да му ја плати исплатата на Даниелс. Потоа, му ги надоместил парите во текот на првата година од неговиот претседателски мандат во 2017 година, цело време ги означуваше месечните стипендии на Коен во деловните записи на Трамп како правни трошоци. Менувањето на книгите на неговата компанија би било прекршочен прекршок, но за да го осудат Трамп за посериозно кривично дело, обвинителите ќе мора да ги убедат поротниците дека извршил основно кривично дело, како што е обидот да влијае на исходот од изборите во 2016 година со чување информации за наводните афери од гласачите. Не е нелегално да се наплати молк и Трамп може да тврди дека плаќањата биле направени едноставно за да избегне откривање на лични компромитирачки моменти од неговиот живот, а не за да се обиде да влијае на изборите во 2016 година. Евентуалната 12-члена порота ќе треба да донесе едногласна одлука или за вина или за ослободителна пресуда. Ако еден или повеќе поротници не можат да се согласат со преостанатите поротници, тоа би била порота која не е во состојба да донесе пресуда, без одлука. Секое од обвиненијата носи можност за затворска казна од четири години, иако Трамп сигурно би поднел жалба на секоја пресуда или казна во полза на обвинителството. Случајот во Њујорк е едно од четирите кривични обвиненија со кои се соочува Трамп, а кои опфаќаат 88 обвиненија, кои сите тој ги негираше. Некои правни аналитичари сметаат дека случајот за платено молчење е најмалку последователен од четирите случаи со кои се соочува. Но, веројатно е и единствениот на кој ќе му се суди пред изборите на 5 ноември. Две од другите обвиненија наведуваат дека Трамп незаконски се обидел да ја надмине загубата во 2020 година, додека третото обвинение тврди дека тој незаконски однел стотици високо класифицирани документи за национална безбедност со себе во својот имот покрај океанот на Флорида кога му завршил претседателскиот мандат, а потоа ги одбил барањата на истражителите да ги врати назад. Во ниту еден од овие три случаи не се одредени датуми за судење, сите се одложени поради предистражни рочишта и правни аргументи. Трамп се обиде да ги одложи датумите за почеток до изборите. Ако победи, би можел да бара отфрлање на федералните обвиненија. Во секој случај, доколку тој повторно ја преземе власта, нема да му се суди за време на неговиот претседателски мандат. Коен, кој се сврте против својот поранешен шеф, се очекува да биде клучен сведок против Трамп. Коен се изјасни за виновен за обвиненијата за финансирање на кампањата во случајот и за лажење на Конгресот, меѓу другите злосторства. Се на се, тој беше затворен околу 13 месеци и помина година и половина во домашен затвор. Се очекува да сведочи и Сторми Даниелс, чие име е Стефани Клифорд, а можно е и Мекдугал. Обвинителите можеа да ја повикаат Хоуп Хикс на пултот за сведоци. Хикс е лојален, долгогодишен помошник на Трамп, која беше сведок на стратегии за кампањата зад сцената непосредно пред гласањето во 2016 година. Трамп се буни против обвиненијата кои се однесуваат за платен молк откако беше обвинет пред една година, тврдејќи дека тие и другите обвинувања поднесени против него се дел од заговорот на претседателот Џо Бајден и демократите да го спречат него да се врати во Белата куќа. „Мешање во изборите“, го нарекува тој. Нема докази дека Бајден имал некаква улога во обвиненијата со кои се соочува Трамп. Трамп огорчено се пожали кога судијата Мерчан првпат наложи наредба за замолчување со која му забранува вербално да ги напаѓа директорите во случајот кои најверојатно ќе сведочат против него, вклучувајќи го и Даниелс, кого Трамп често го нарекува „коњско лице“. На својата платформа „Truth Social“, Трамп подоцна ја нападна ќерката на судијата, Лорен Мерчан, која е клучен функционер во политичка консултантска фирма која работела за кампањите на Бајден и другите демократи во 2020 година. „Овој судија треба да биде изземен и случајот да биде отфрлен“, рече Трамп. „Речиси никогаш немало поконфликтен судија од овој. Мешањето на изборите е на најлошо!“ Мерчан ги игнорираше провоцирањата на Трамп, но ја заостри наредбата за замолчување, забранувајќи му да ги напаѓа роднините на судијата или оние на главниот обвинител во случајот, Алвин Брег. Мерчан рече дека наредбите за замолчување против Трамп биле оправдани поради неговото однесување во други неодамнешни судски случаи – „заканувачките, потпалувачки, омаловажувачки“ – изјави што ги дал тој. „Веќе не е само обична можност или разумна веројатност дека постои закана за интегритетот на судската постапка. Заканата е многу реална“, напиша Мерчан во наметнувањето на построгата наредба за замолчување што ја опфати неговата ќерка, иако не судијата или обвинителот. Трамп веднаш рече дека ќе му биде „голема чест“ да биде затворен од Мерчан за прекршување на наредбата за замолчување, споредувајќи се себеси со покојниот Нелсон Мандела, затворен со години додека се бореше против расниот апартхејд во Јужна Африка пред да стане претседател на таа земја. „Доколку овој партизански хак сака да ме стави во ‘ѕвонче’ за да ја говорам отворената и очигледна вистина, со задоволство ќе станам модерниот Нелсон Мандела“, рече Трамп на „Truth Social“. „Мораме да ја спасиме нашата земја од овие политички оперативци кои се маскираат во обвинители и судии, и јас сум подготвен да ја жртвувам својата слобода за таа достојна кауза“, рече тој. Портпарол на претседателската кампања на Трамп, Стивен Чеунг, во изјава за „CBS News“, порестриктивната наредба за замолчување ја нарече „неуставна“, тврдејќи дека тоа го спречува Трамп „да се вклучи во основниот политички говор“....

И покрај фактот дека состојбата на Блискиот Исток засега е стабилна, Министерството за надворешни работи апелира до македонските државјани да бидат во контакт со дипломатско-конзуларните претставништва во регионот, да остават свои телефонски броеви и внимателно да ја следат ситуацијата. Официјално Скопје нема начин да ја утврди точната бројка на наши државјани во Израел и околните земји освен, како што рече шефот на дипломатијата Османи, тие самите да се пријават за да се знае колку се и каде се за, ако има потреба, да бидат евакуирани доколку есаклираат тензиите по ракетните напади на Иран врз Израел. „Единствениот начин е тие да се пријават во нашите амабасади за да кажат дека се тука и да ги планираме ако ситуацијата излезе вон контрола. Иако состојбата сега е стабилизирана, им порачувам пријавете се во амбасадите, нека ве има во евиденција, дајте контакт, ако се влоши ситуацијата ќе знаеме како да ве контактираме. Би било побезбедно само да ја информираат надлежната амбасада дека се во таа земја“, рече министерот за надворешни работи Бујар Османи. Кризниот штаб формиран во МНР, според Османи, е оперативен, и по потреба контактира со македонските државјани – се проценува дека нивната бројката во Израел е околу педесетина. Засега само еден побарал да биде евакуиран по саботните ракетни напади. „Во моментот состојбата е стабилизирана, училиштата во Израел работат. Воениот кабинет на Израел се уште не донел одлука дали ќе возврати, еве јас ќе ја искористам оваа прилика да апелирам да не донесе таква одлука зашто така спирлата на конфликти само ќе се влоши. Досега еден наш државјанин се пријавил во амбасадата и побарал да биде евакуиран, веднаш му е даден патен лист за да ја напушти земјата, а и една компанија побарала за 4 нивни вработени во Израел да ги имаме во предвид ако се влоши состојбата“, рече Османи. Засега нема барања за евакуација на македонски државјани кои се наоѓаат во Иран и во Јордан. На граѓаните, покрај амбасадата во Тел Авив, на располагање им се и амбасадите во Каиро, Абу Даби и Катар. Ситуацијата ја следи и Советот на амбасадори кој соопшти дека „го поддржува МНР и активностите што ги презема за заштита и организација за враќање на македонските граѓани од кризните територии“....

Здравствените власти во Газа соопштија дека бројот на загинати во израелската офанзива се искачи на најмалку 33 797, додека израелската армија рече дека ќе остане фокусирана на својата мисија да ја порази милитантната група Хамас и да обезбеди ослободување на сите заложници кои сè уште се држат во Газа. Министерството за здравство на Газа соопшти дека билансот вклучува 68 загинати во изминатиот ден и дека повеќе од 76 000 луѓе се ранети од почетокот на војната меѓу Израел и Хамас во октомври. Бројот на загинати не ги одвојува милитантите и цивилите, но Министерството вели дека околу две третини од убиените се жени и деца. Израел ја започна својата кампања за елиминирање на Хамас по нападот на Хамас врз Израел на 7 октомври во кој загинаа 1 200 луѓе. Израелската армиај денеска соопшти дека нападнала локации во јужен Либан што ги користела милитантната група Хезболах. Израелските авиони пресретнале дрон кој и се приближувал на земјата од исток, соопшти армијата. По саботниот напад со беспилотно летало и ракетен напад од Иран, портпаролот на израелската војска, контраадминистраторот Даниел Хагари, рече дека Израел не ја изгубил од вид својата „критична мисија во Газа“ да ги спаси 133-те заложници кои сè уште ги држи Хамас. Се верува дека околу 100 од заложниците се уште се живи. Преговарачите со недели работеа на предложениот договор за прекин на огнот кој привремено ќе ги запре борбите. Договорот ќе вклучува Хамас да ослободи околу 40 заложници и Израел да пушти стотици палестински затвореници. Исто така, ќе има зголемување на хуманитарната помош што стигнува до цивилите во Газа на кои им е многу потребна помош. Израелската армија вчера соопшти дека активира две резервни бригади за операции во Газа. Овој потег доаѓа пред планираната офанзива во Рафа, за која израелските лидери велат дека е неопходна за да ја завршат нивната мисија за елиминирање на Хамас, која е означена како терористичка група од страна на САД. Обединетите нации, САД и други изразија загриженост за потенцијалот за хуманитарна катастрофа доколку Израел спроведе масовна офанзива во Рафа. Областа Рафа е домаќин на повеќе од половина од населението на Газа. Дел од информациите се од Асошиетед прес, агенцијата Франс – прес и Ројтерс....

Украинските власти соопштија за смртоносно руско гранатирање во источниот регион Доњецк, додека Русија соопшти дека спречила напад со украински беспилотни летала во област во близина на Црното Море. Регионалниот гувернер на Доњецк, Вадим Филашкин, на Телеграм изјави дека во руското гранатирање загинале четири лица во градот Сиверск. Русија постојано ја погоди областа откако ја нападна Украина во почетокот на 2022 година. Руското Министерство за одбрана соопшти дека нејзината воздушна одбрана уништила украинско беспилотно летало над областа Краснодар, која се наоѓа во близина на Крим. Украинскиот претседател Володимир Зеленски упати последен повик до сојузниците да помогнат да се надополни воздушната одбрана на Украина за да се заштити од руските напади, велејќи дека Русија секој ден нанесува „значителна штета“. Зеленски укажа на одбраната на Израел од иранскиот ракетен и беспилотен напад доцна во неделата, велејќи дека тоа ја покажува ефикасноста на современите системи за противвоздушна одбрана. „Целиот свет гледа што е вистинска одбрана. Гледа дека тоа е изводливо“, рече Зеленски во своето ноќно обраќање вчеравечер. „И целиот свет виде дека Израел не е сам во оваа одбрана – заканата на небото исто така ја елиминираа неговите сојузници“. Зеленски повика на „храбра акција“ од сојузниците кога Украина побара помош. Дел од информациите се од агенцијата Франс – прес....

Францускиот претседател Емануел Макрон изјави дека неговата влада ќе стори сѐ за да избегне ескалација на ситуацијата меѓу Израел и Иран, по иранскиот напад со дронови и ракетниот напад врз Израел. Зборувајќи за француските медиуми „BFM-TV“ и „RMC“, Макрон го повика Израел да продолжи да го изолира Иран. Германскиот канцелар Олаф Шолц издаде слична порака во која го предупреди Иран од понатамошни напади врз Израел, а истовремено го повика Израел да ја одигра својата улога во деескалирањето на ситуацијата. Израелските власти најавија дека образовните активности ќе продолжат денеска и дека ограничувањата за големите собири ќе бидат укинати на повеќето места. Во Иран, државните медиуми соопштија дека операциите на аеродромите во земјата се вратија во нормала откако беа прекинати поради воздушните напади врз Израел. Иран го започна својот напад како одмазда поради сомнение дека Израел стои зад напад на иранскиот конзулат во Дамаск на 1 април. Израел ниту потврди ниту негираше дека е одговорен за нападот, во кој загинаа неколку ирански воени команданти. Израел го предупреди Иран да не изврши каков било одмазднички напад од иранска територија. Иран рече дека неговиот одговор е ограничен на нападот доцна во саботата и ги предупреди Израел и САД на многу поголема акција доколку Израел сега го нападне Иран. Дипломатите го осудија нападот на Иран, додека работеа на спречување на ситуацијата да ескалира во поширок конфликт. Американскиот државен секретар Ентони Блинкен и секретарот за одбрана на САД Лојд Остин вчера разговараа со нивните колеги во Саудиска Арабија, Турција, Египет и Јордан. Групата седум водечки индустриски земји, или Г7, „недвосмислено“ го осуди нападот на Иран врз Израел по разговорите одржани вчера. „Ја изразуваме нашата целосна солидарност и поддршка на Израел и неговиот народ и ја потврдуваме нашата посветеност кон неговата безбедност“, се вели во изјавата на лидерите објавена од италијанското претседателство на Г7. Израел вчера рече дека Иран лансирале 320 ракети против нив во „напад без преседан“, но дека неговата противвоздушна одбрана заедно со оние на САД и другите земји кои го поддржуваат собориле 99 отсто од нив. „Со своите акции, Иран дополнително зачекори кон дестабилизација на регионот и ризикува да предизвика неконтролирана регионална ескалација“, се вели во соопштението на Г7. „Ова мора да се избегне“. Неделната седница на Г7 ја свика Италија, која претседава со групата. Нејзини членови се и Велика Британија, Канада, Франција, Германија, Јапонија и САД. Потполковник Питер Лернер, портпарол на израелските одбранбени сили, за Си-Ен-Ен изјави дека Иран цели на воена база за која Иран рече дека била користена за напад на иранскиот конзулат на 1 април во сирискиот главен град Дамаск, во кој загинаа двајца ирански генерали. Тој рече дека воздушниот напад во текот на ноќта „не предизвикал голема штета“. Лернер рече дека Иран лансирал 170 експлозивни дронови против Израел, 120 балистички ракети и 30 крстосувачки ракети, при што повеќето од нив доаѓаат директно од иранска територија, иако некои биле истрелани од ирански милитантни посредници со седиште во Ирак и Јемен. Портпаролот за национална безбедност на Белата куќа, Џон Кирби, за Си-Ен-Ен изјави дека „огромното мнозинство“ ракети биле лансирани од Иран. „Немаше начин да се направи она што го направија без да се наруши меѓународниот воздушен простор“, испраќајќи ги над другите земји во регионот додека го гаѓаа Израел, рече тој. Неколку од проектилите паднаа во Израел, но повеќето беа соборени пред да стигнат до израелскиот воздушен простор. Официјални лица рекоа дека една млада израелска со арапско потекло била критично повредена, која е единствената пријавена жртва. Кирби рече дека иако САД помогнале да се соборат иранските ракети, тие му кажале на Израел дека „нема да учествуваат во напад врз Иран“. Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху го свика својот воен кабинет за да разговара за одговорот на иранскиот напад. „Ги пресретнавме, заедно ќе победиме“, напиша Нетанјаху на социјалните мрежи. Воениот министер на центристичкиот кабинет Бени Ганц рече дека Израел ќе одговори на нападот. „Ќе изградиме регионална коалиција и ќе ја бараме цената од Иран на начин и тајминг што е вистински за нас“, рече Ганц. Иран го повика Израел да не се одмаздува за нападите. „Работата може да се смета за завршена“, се вели во објавата на иранската мисија во Обединетите нации на платформата на социјалните мрежи „Х“. „Сепак, доколку израелскиот режим направи уште една грешка, одговорот на Иран ќе биде значително построг“, рече мисијата. Воздушниот напад врз Израел од иранска територија означи голема ескалација на конфликтот меѓу ривалските регионални сили и поттикна акција на американските сили за поддршка на Израел. Во пораката испратена до Гласот на Америка, израелскиот резервист на бригадата, генерал Џејкоб Нагел, поранешен советник за национална безбедност на Нетанјаху, рече дека израелските сили биле помогнати од нивните сојузници на САД, Велика Британија, Јордан и Саудиска Арабија во пресретнувањето на иранските проектили. Американски воен официјален претставник за Гласот на Америка потврди дека американските сили собориле беспилотни летала лансирани од Иран, чија цел била Израел. Американскиот претседател Џо Бајден разговараше со Нетанјаху доцна во саботата. Официјалниот претставник рече дека тимот за национална безбедност на Бајден „ќе продолжи да работи со партнерите во регионот за да спречи понатамошна ескалација“. Мајкл Липин од Гласот на Америка, дописничката од Обединетите нации Маргарет Бешер и дописникот за национална безбедност Џеф Селдин придонесоа за овој извештај. Некои информации доаѓаат од Асошиетед прес и Ројтерс....

Со децении, гласачите во Охајо го поддржуваа претседателскиот кандидат кој победуваше на изборите. Сојузната држава стана главна за претседателските кампањи, делумно затоа што отсликува голем дел од Америка, вели професорот по политика на Универзитетот на Синсинати Дејвид Нивен. „Охајо има огромна земјоделска и производствена база и регионална економска разновидност, така што гласаше многу како Америка бидејќи нејзината економија беше многу слична на Америка“, вели Нивен. Embed share Какви резултати за Трамп и Бајден ќе донесе гласањето во пресудната сојузна држава Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:03:41 0:00 Direct link 240p | 9,3MB 360p | 14,3MB 480p | 23,4MB 720p | 56,1MB 1080p | 72,6MB Гласачите во Охајо двапати го избраа Барак Обама за претседател, а потоа го поддржаа Доналд Трамп во неговата победа во 2016 година. Но, кога Охајо повторно гласаше за Трамп кога тој изгуби во 2020 година, сигнализираше промена на сојузната држава кон поконзервативна политика, вели републиканскиот стратег Боб Клег. Гласањето денес е многу позасновано на демографска основа отколку кога Обама беше на функција Дејвид Нивен, Универзитет Синсинати „Секогаш имаше услови за републиканците да станат подоминантни во Охајо. Но, мислам дека работата со Трамп само го засили и го зголеми тоа“, вели Клег. „Гласањето денес е многу позасновано на демографска основа отколку кога Обама беше на функција. И тие демографски податоци го посочуваат Охајо во републиканска насока. Побел, помалку образован и постар од државата“, додава Нивен. Тоа е предизвик за актуелниот американски сенатор Шерод Браун, кој последен пат победи на изборите во Охајо пред шест години како либерален демократ. „Денес, вредните жени и мажи од Охајо гласаа да ја продолжиме нашата заедничка борба уште шест години. Сите вие и покажавте на земјата дека прогресивците можат да победат и одлучно да победат во најважната држава“, додав сенаторот Браун. Овојпат, Браун се кандидира против бизнисменот Берни Морено. Републиканците сакаат да ја вратат контролата во американскиот Сенат. Морено им кажа на приврзаниците дека ја носи својата поддршка од Доналд Трамп како значка на честа. „Се прашувам дали Шерод Браун со чест ќе го носи гласачкиот рекорд од 99% со Џо Бајден“, посочи Морено. Една светла точка за демократите е колку силно гласачите од Охајо минатата година го отфрлија републиканскиот притисок за ограничување на абортусот во државата. Активистката за репродуктивни права Вероника Ингам вели дека резултатот покажал оти жителите на Охајо гласаат надвор од нивните политички партии. „Американците го поддржуваат правото на абортус и ќе излезат да гласаат за заштита на ова право. Гласачите синоќа јасно ставија до знаење дека ова не е партиско прашање. Жителите на Охајо низ политичкиот спектар не сакаат владата да биде вклучена во нивните лични одлуки за здравствена заштита“, додава Ингам. Но, поразувањето на републиканците во Охајо во однос на репродуктивните права можеби нема да се преслика во оваа претседателска трка. „Кога на гласачкото ливче ставате прашања од основни вредности, жителите на Охајо се конвенционални, умерени до либерални. Тие не се цврсти конзервативци. Но, кога ги ставате кандидатите на гласачкото ливче, тие сигурно гласаат за републиканци. Тоа е една од чудните неусогласености на политиката“, вели Нивен. Во оваа претседателска трка, просекот на анкетите на РиалКлиар Полинг, покажува дека Трамп има десет поени предност пред Бајден во Охајо....

Со години, само момчињата можеа да добијат воено образование во армиското училиште Иван Бохун во Киев, Украина - што е место каде се обучуваат највисоките украински воени офицери. Последниве години, се повеќе девојчиња се приклучуваат на ова елитно училиште за да добијат обука за офицери. Со зголемените потреби на Украина заради војната, училиштето започна програма во која се примаат и девојчиња. Заменик-командантот на училиштето, Дмитро Јармоленко вели дека вклучувањето на девојчињата ја подобрило средината за учење. „На почетокот имавме само еден вод кадетки и тоа беше ново искуство за нас. И сега имаме повеќе од 60 кадетки. Кадетките се умни и секогаш подготвени за нови проблеми и нови видови на образование“, вели Јармоленко. Embed share Поттикнати од инвазијата, украински девојки се запишуваат во воени училишта Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:03:26 0:00 Direct link 240p | 9,1MB 360p | 13,6MB 480p | 21,0MB 720p | 52,9MB 1080p | 64,9MB Пред војната имало малку места за жени во армијата. Сега, Јармоленко вели дека жените работат на многу места во армијата... „...како команданти на трупи, како трупи во специјалните сили, падобранци, во многу улоги“, дообјаснува Јармоленко. Училиштето секоја година прима сè поголем број девојчиња. Девојките и момчињата овде учат и тренираат заедно, секојдневно се натпреваруваат меѓу себе. Сакам да одам на фронтот, кога ќе завршам со студиите, ќе одам Лиза Баниј, кадетка Лиза Баниј се истакнува во натпреварите во борење со рака и во боксерскиот ринг. Таа е поранешна спортистка и избрала овде да го продолжи образованието. „Ја сакам Украина и сакам да ја бранам. Сакам да бидам армиска офицерка. Сакам да одам на фронтот. Кога ќе завршам со студиите, ќе одам“, вели Баниј. Бохдана Тернопи не прочета низ делот за девојчиња, каде што научила да биде организирана. Нејзиниот брат се бори на фронтот, а нејзините родители ја поддржале во одлуката да се пријави за ова училиште. Таа сака да и служи на својата земја сега кога украинската армија има повеќе можности за жени. „Од 2010 до 2014 година, културата позитивно се промени. Претходно, мажите не прифаќаа жени во војска; жените порано биле готвачи, оператори или возачи. Сега, има повеќе жени; тие се снајперисти и топџии. Генерално, жените можат да изберат каква било борбена улога“, посочува Тернопи. Тие се покажаа потрпеливи, попаметни и понезависни од момчињата и се дури и поотпорни Свитлана Шемчук, капетан Капетан Свитлана Шемчук е воспитувачка и надзорничка на програмата за девојки. Се преселила во Киев откако Русија го анектираше Крим во 2014 година. Таа, исто така, забележала дека украинските вооружени сили сега им нудат на жените повеќе можности. „Девојчињата добија родова еднаквост. Девојките можат се. Гледајќи ги нашите девојчиња во ова училиште, тие се покажаа потрпеливи, попаметни и понезависни од момчињата и се дури и поотпорни“, вели Свитлана Шемчук. Според украинското Министерство за одбрана, од 2024 година, над 45.000 жени служеле во вооружените сили на Украина. Додека повеќето се во споредни улоги, над 4.000 се во борбената зона, што покажува дека Украинките се подготвени да ги издржат тешкотиите на војната во одбрана на својата земја....

СКОПЈЕ – Педесетина македонски државјани се наоѓаат во моментов во Израел и доколку сакаат да бидат евакуирани на располагање им стои амбасадата во тел Авив како и кризниот штаб во МНР кој работи на обезбедување на рути за извлекување, соопшти министерот за надворешни односи Бујар Османи. Во кризниот штаб се истите членови кои беа во штабот во октомври минатата година при извлекувањето на македонските државјани од Израел по нападот на Хамас, а според Османи тоа е клучно бидејќи имаат огромно искуство. „ Првата одлука што ја донесов утринава е одлука за формирање на кризен штаб примарно надлежен да организира извлекување на нашите државјани од Израел и поширокиот Блиски Исток доколку се јави потреба за тоа. Извлекувањето ќе зависи од динамиката на состојбата во наредните часови како и од аеродромот во Тел Авив кој е ставен во функција но работи со ограничен капацитет. Единствената алтернативна рута е копнениот пат преку Јордан. Во Израел има најмногу 40 до 50 македонски државјани вклучувајќи ги и семејствата на дипломатите. Потсетувам дека голем дел ги извлековме со организиран лет во октомври минатата година а тие останаа беше нивна одлука“, рече министерот Османи на брифинг со медиумите. Амбасадата во Тел Авив останува целосно екипирана а персоналот – амбасадор, висок дипломат и административен работник остануваат во Израел и според Османи тие во моментов се безбедни. „Ги повикувам сите државјани на Северна Македонија во Израел да бидат во постојана комуникација со нашата амбасада во Тел Авив а на располагање се и дежурните телефони на МНР во Северна Македонија“, кажа Османи. Изреалски противракетен систем во градот Ашкелон дејствува врз беспилотни летала и проектили лансирани од Иран Шефот на дипломатијата нагласи дека уште во петокот алармирал за нападот кој синоќа Иран го изврши лансирајќи околу двесте дронови врз Израел, како одмазда на израелскиот напад врз амбасадата во Дамаск, а информациите ги добиле во комуникација со НАТО. „Секое насилство е за осуда без разлика дали е направено од Иран Израел или Хамас. Го осудуваме овој напад кој не оди во прилог на напорите за стабилизација на регионот како што ги осудивме претходните и како што ќе ги осудиме евентуалните следни одмазднички напади кои се најавуваат. Потсетуваме на тешката положба на цивилното население во Газа за кое Израел сноси одговорност за страдањата на цивилите што исто така го осудуваме. Насилството раѓа насилство а овој повторувачки круг на одмазда ја ескалира состојбата во регионот која многу лесно може да се прошири. Повикуваме на итен прекин на насилствата бидејќи ако сега не запре ќе ја помине точката од која нема враќање назад“, рече Османи. Османи побара од претседателот Пендаровски да го свика Советот за безбедност поради ризикот од ескалација и активирање на балканската мигрантска рута. Од кабинетот на претседателот Пендаровски соопштија дека процените се дека засега нема потреба од свикување на Советот за безбедност. „ Ве информираме дека претседателот Стево Пендаровски е во комуникација со нашите партнери во НАТО. Состојбата се следи внимателно, а во моментов се проценува дека нема безбедносна закана за Македонија. Доколку се донесе одлука за свикување на седница на Советот за безбедност, јавноста ќе биде навремено информирана“, соопштија од Кабинетот. Иран соопшти дека нападот е одмазда за бомбардирањето на неговите дипломатски објекти во Дамаск, Сирија а утрово официјален Техеран потврди дека „операцијата е завршена“. Израел пак соопшти дека извршил напад врз дипломатското седиште бидејќи имале оперативни информации дека таму биле лоцирани оперативци на единицата „Кудс“....

Во болницата Макасед во источен Ерусалим, соба полна со Палестинки од Газа и нивните бебиња. Една од мајките забременила со близнаци по седум години неплодност. Но, кога развила компликации доцна во бременоста, нејзините лекари од Газа ја испратиле овде на итно лекување, непосредно пред почетокот на војната во октомври. Денес нејзините близнаци Абдула и Одеих се здрави петмесечни бебиња. „Би сакала да се вратам во мојот дом. Ако е безбедно да се вратам во северниот дел на Газа, јас би била првата што би се вратила. Но, не е безбедно. Мојот сопруг рече дека е подобро да не се вратам иако тој сè уште не ги видел своите деца. А каде можам да набавам пелени и формула? Многу сум исплашена“, вели Ханан Шарадан, пациентка од Газа. Embed share Неизвесна иднина за палестинските пациенти во Ерусалим Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:03:22 0:00 Direct link 240p | 9,2MB 360p | 14,8MB 480p | 24,4MB 720p | 51,3MB 1080p | 76,8MB Овие жени и нивните бебиња, како и единаесет пациенти со рак во болницата во близина, веќе ги спакувале куферите затоа што минатата недела требале да бидат вратени во Газа од единицата на израелската армија која работи со палестинските цивили. Но, организацијата „Лекари за човекови права“, заедно со две други израелски организации за човекови права, поднесоа жалба до израелскиот Врховен суд, кој одобри 30-дневен престој, додека израелската армија да ги објасни причините за префрлање на овие пациенти. Овој пациент болен од рак е загрижен за своите внуци во Газа, но се плаши дека ќе биде невозможно да го продолжи лекувањето таму. „Газа е уништена и тоа е многу опасно. Таму нема начин да се лекува. Црвениот крст ги изнесува пациентите од Газа, а Израел сака да не` врати назад? Како е тоа можно?“, прашува Калед Сеит, палестински пациент болен од рак. Единицата на израелската армија која работи со палестинските цивили, вели дека само ги враќа назад пациентите на кои не им е потребна дополнителна медицинска нега. A boy walks amid debris following Israeli bombardment in Nuseirat, central Gaza, on April 12, 2024, amid ongoing battles between Israel and the Palestinian militant group Hamas. Но, од „Лекари за човекови права“ велат дека Израел ги доведува во опасност испраќајќи ги во воена зона. „По хемотерапија и радиотерапија, дури и ако не мора да имате друг третман во следните два месеца, вашето тело е сè уште слабо. Вашиот имунолошки систем е слаб. И како што знаете, во Газа целиот здравствен систем е во колапс. Нема функционални болници, лекарите се преоптоварени, не можат да лекуваат, болните од рак се испраќаат во странство“, вели Асеел Абу Рас од „Лекари за човекови права“. Лекувањето за Палестинците во источен Ерусалим и израелските болници е целосно платено од палестинската управа. Директорот на болницата „Августа Викторија“ Фади Атраш, вели дека некои од неговите пациенти изгубиле членови на семејството, како и нивните домови за време на борбите во Газа. Тој се надева дека на пациентите ќе им биде дозволено да останат во болница додека не дојде до прекин на огнот. „Во Газа има катастрофа, од сите гледни точки. Нема храна, нема струја, нема вода, никаде не можат да живеат пристојно. Тие ќе бидат бегалци во Газа. Бегалци болни од рак, во војна, без доволно залихи“, посочува Фади Атраш, директор на болницата „Августа Викторија“. Тој вели дека повеќе од 750 пациенти со рак од Газа биле планирани да дојдат на лекување во Израел од почетокот на војната. Повеќето заминале во други арапски земји. Но, некои воопшто не добиваат третман и не знаат кога и каде ќе најдат медицинска нега....

Американскиот претседател Џо Бајден е во Белата куќа на консултации со неговиот тим за национална безбедност во врска со воздушниот напад на Иран против Израел, кој ќe се одвива во следните часови, соопшти Белата куќа. Претседателот редовно е ажуриран од неговиот тим за национална безбедност и е во постојана комуникација со израелските власти, како и со американските партнери и сојузници, се вели во соопштението на портпаролката на Советот за национална безбедност Адријен Вотсон. Претходно денес, американскиот секретар за одбрана Лојд Остин разговараше со израелскиот министер за одбрана Јоав Галант за „итни регионални закани“, се вели во соопштението на Пентагон. Остин ја повтори целосната поддршка на САД за Израел против нападите на Иран и неговите заменици. Џејк Саливан, советникот на Бајден за национална безбедност, му пренесе слична порака за поддршка на САД на неговиот израелски колега, во објава на платформата на социјалните мрежи Х. Бајден во петокот предупреди дека иранскиот напад врз Израел би можел да се случи „порано или подоцна“ и го повика Иран да не се одмаздува против Израел. „Посветени сме на одбраната на Израел. Ќе го поддржиме Израел. Ќе помогнеме во одбраната на Израел и Иран нема да успее“, рече американскиот претседател. Израелската војска соопшти доцна во саботата локално време дека Иран извршил напад со дронови од иранска територија кон израелска територија. Администрацијата на претседателот Џо Бајден потврди дека иранскиот напад започнал и рече дека САД „ќе застанат со народот на Израел и ќе ја поддржат неговата одбрана од овие закани од Иран“. Портпаролката на Советот за национална безбедност на Белата куќа Адријен Вотсон, објави изјава во која се вели: „Овој напад веројатно ќе се одвива во текот на неколку часа. Претседателот Бајден беше јасен: нашата поддршка за безбедноста на Израел е железна“. Иранската државна ТВ мрежа ИРИНН во неделата околу полноќ локално време објави дека силите на исламската република лансирале десетици беспилотни летала од иранска територија кон Израел. Се вели дека нападот бил како одмазда за, како што велат иранските официјални лица, израелскиот напад во кој загинаа неколку високи ирански воени команданти во Дамаск на 1 април. Израелската војска, која ниту ја потврди ниту ја отфрли одговорноста за нападот на 1 април, објави соопштение во кое се вели дека нејзините воздушни и поморски сили го надгледуваат нападот со ирански беспилотни летала. Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху во телевизиска порака рече дека Израел ќе се брани „од секаква закана и ќе го стори тоа рамнодушно и одлучно“. Претседателот Џо Бајден упати строго предупредување со еден збор до Иран вчера, додека светот се подготвуваше за Техеран да се одмазди за смртоносниот напад. „Немојте“, рече Бајден пред новинарите по говорот за внатрешната политика на настан во Њујорк. „Ние сме посветени на одбраната на Израел“, рече претседателот како одговор на прашањата на новинарите. „Ќе го поддржиме Израел. Ќе помогнеме да се одбрани Израел, а Иран нема да успее“. Нетанјаху ја призна таа поддршка во својата изјава, велејќи: „Го цениме тоа што САД стојат покрај Израел, како и поддршката од Британија, Франција и многу други земји“. Претходно во саботата, израелската војска соопшти дека училиштата ќе бидат затворени, а јавните собири ограничени на не повеќе од 1.000 луѓе како безбедносна мерка. Дел од информациите во текстот се од Асошиетед прес, агенцијата Франс-прес и Ројтерс...

Израелската војска соопшти доцна во саботата локално време дека Иран извршил напад со дронови од иранска територија кон израелска територија. Администрацијата на претседателот Џо Бајден потврди дека иранскиот напад започнал и рече дека САД „ќе застанат со народот на Израел и ќе ја поддржат неговата одбрана од овие закани од Иран“. Портпаролката на Советот за национална безбедност на Белата куќа Адријен Вотсон, објави изјава во која се вели: „Овој напад веројатно ќе се одвива во текот на неколку часа. Претседателот Бајден беше јасен: нашата поддршка за безбедноста на Израел е железна“. Иранската државна ТВ мрежа ИРИНН во неделата околу полноќ локално време објави дека силите на исламската република лансирале десетици беспилотни летала од иранска територија кон Израел. Се вели дека нападот бил како одмазда за, како што велат иранските официјални лица, израелскиот напад во кој загинаа неколку високи ирански воени команданти во Дамаск на 1 април. Израелската војска, која ниту ја потврди ниту ја отфрли одговорноста за нападот на 1 април, објави соопштение во кое се вели дека нејзините воздушни и поморски сили го надгледуваат нападот со ирански беспилотни летала. Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху во телевизиска порака рече дека Израел ќе се брани „од секаква закана и ќе го стори тоа рамнодушно и одлучно“. Претседателот Џо Бајден упати строго предупредување со еден збор до Иран вчера, додека светот се подготвуваше за Техеран да се одмазди за смртоносниот напад. „Немојте“, рече Бајден пред новинарите по говорот за внатрешната политика на настан во Њујорк. „Ние сме посветени на одбраната на Израел“, рече претседателот како одговор на прашањата на новинарите. „Ќе го поддржиме Израел. Ќе помогнеме да се одбрани Израел, а Иран нема да успее“. Нетанјаху ја призна таа поддршка во својата изјава, велејќи: „Го цениме тоа што САД стојат покрај Израел, како и поддршката од Британија, Франција и многу други земји“. Претходно во саботата, израелската војска соопшти дека училиштата ќе бидат затворени, а јавните собири ограничени на не повеќе од 1.000 луѓе како безбедносна мерка....

„Изминатите неколку години се случија неколку посериозни инциденти во внатрешноста на здравствените институции, каде беа нападнати доктори, медицински сестри и друг медицински персонал. Тоа е појава која загрижува“, вели Никола Бакрачески, лекар-кардиолог. Своето искуство го раскажува и Илми Речи, лекар хирург од Струга. „Околу 4 и 30 часот наутро бевме нападнати во хируршката амбуланта од страна на хулигани. Човекот влезе и без никаква консултација влезе внатре во одделението. Јас се борев со него и мораше да се заштитам“, вели Речи. Embed share Сведоштва на лекарите: Околу 4.30 часот наутро нè нападнаа хулигани Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:04:45 0:00 Direct link 240p | 11,5MB 360p | 16,8MB 480p | 27,1MB 720p | 74,3MB 1080p | 85,9MB Ова се изјавите на лекари кои посочуваат на загрижувачка појава што особено излезе на виделина по убиството на 67- годишен лекар од Скопје, што ја разбранува јавноста. Дека ова не е осамен случај зборува и податокот што го добивме од општата болница во Струга, каде на нивното работно место биле нападнати лекар, хирург и медицински сестри. Се плашиме затоа што и во иднина можеме да има вакви проблеми, па навистина треба да се преземе нешто Илми Речи, хирург Медицинскиот персонал вели дека не се чувствува безбеден, особено во ноќните часови. „Се плашиме затоа што и во иднина можеме да има вакви проблеми, па навистина треба да се преземе нешто“, додава хирургот Речи. „Постојано се наоѓаме под некој притисок, се повлекуваме многу пати. Мораш разумно да постапиш кон луѓето, затоа што се многу нервозни, агресивни. Добро е да имаме луѓе кои ќе се грижат за редот“, вели Златко Лазаревски, хирург. Анкета спроведена од Лекарската комора пред две години, покажа дека 78 проценти од лекарите пријавиле дека биле изложени на некаков вид насилство на работното место. Од нив, 80 отсто биле мета на вербално насилство, додека 6,8 отсто доживеале физичко насилство. Речиси 70 проценти од нападите воопшто не биле пријавени. Бакрачески смета дека ваквата појава се должи на „општествено-политичката стигматизација кон здравствените работници“ која наводно била спроведувана изминатите неколку години. Бевме сведоци на случки каде здравствените работници се поставуваа на ѕидот на срамот во јавноста Никола Бакрачески, кардиолог „Чесно е да признаеме дека се водеше една кампања против докторите и здравствениот персонал. Бевме сведоци на случки каде здравствените работници се поставуваа на ѕидот на срамот во јавноста, па проверка на отсутност и присутност, на будност на докторите навечер. И тоа влијае на јавноста и на оние кои што ги гледаат тие анти кампањи“, вели Бакрачески. Од Лекарската комора велат дека насилството врз здравствени работници добива на интензитет и оти за негово сузбивање се потребни системски решенија што ќе бидат имплементирани на национално ниво и на ниво на здравствени установи. „Јас ги разбирам и пациентите, дека дел од нив се незадоволни од квалитетот на услугите кои ги добиваат, но ако направиме споредба на квалитетот на македонското здравство со сите оние слабости кои ги има македонското здравство, за ова ниво на општествен и економски развој кој го има државата, ова здравство се` уште пружа задоволителни услуги“, додава Бакрачески. На иницијатива на Лекарската комора во 2023 година беа направени измени на Кривичниот законик со што насилството врз здравствените работници се смета за насилство спрема службени лица и претставува кривично дело, за кое е предвидена казна затвор. Не е јасно колку тоа се применува и колку такви случаи се пријавено откако измените се во сила. Многу од случаите лекарите не ги пријавуваат кај нив. Затоа велат немаат точни податоци за бројот на напади, после измените, бидејќи други институции биле надлежни за постапување и расветлување на овие случаи. Оваа година до Комората биле пристигнати три пријави за насилство, иако бројот е поголем. Со МВР и Основното јавно обвинителство биле реализирани средби на кои алармирале за овој проблем и се разгледувани можностите за креирање и на други систематски решенија за негово надминување....

Речиси секојдневно, Скот Кулинан разговара со членовите на Конгресот за руската војна во Украина. Како лобист на непрофитната организација „Разом“, дел од неговата работа е да ги убеди во потребата на Украина за поголема американска поддршка за опстанок. Но, додека законодавците дебатираа за пакетот од 95 милијарди долари, кој вклучува помош од околу 60 милијарди долари за Украина, Кулинан забележал зголемување на наративите во кои се тврди дека има украинска корупција. Она што се издвои е дека тоа беа истите точки на разговор промовирани со руска дезинформација. Така, кога „Вашингтон пост“ објави истрага за обемна и координирана руска кампања за влијание врз американското јавно мислење за да ѝ се одбие помошта на Украина, Кулинан вели дека не бил изненаден. „Овој проблем расте со години“, изјави тој за Гласот на Америка. „Верувам дека најдобрата шанса за победа на Русија не е на бојното поле, туку преку информативни операции насочени кон западните престолнини, вклучително и Вашингтон“. Двајца републиканци од Конгресот неодамна изјавија дека веруваат оти руската пропаганда влијаела на некои членови на нивната база. Истрагата „Вашингтон пост“ се заснова на повеќе од 100 документи собрани од европска разузнавачка служба. Досиејата ја разоткрија кампањата поврзана со Кремљ во која „политичките стратези и тролови напишаа илјадници фабрикувани вести, објави на социјалните мрежи и коментари кои промовираат американски изолационизам, предизвикуваат страв за безбедноста на границите на САД и обид да ги засилат американските економски и расни тензии“, објави весникот. Рускиот претседател Владимир Путин се појавува на телевизиски екран на берзата во Франкфурт, Германија, 25 февруари 2022 година. На долната третина од екранот пишува „Пропагандна војна на интернет и на телевизија“ Еден од главните методи за ширење такви дезинформации се социјалните медиуми, според Роман Осадчук, истражувач во Дигиталната форензичка истражувачка лабораторија на Атлантскиот совет и експерт за пропаганда и кампањи за влијание. „Процесот започнува со руско објавување на мала веб-локација или профил на социјалните медиуми. Ова потоа се зема од мал руски канал Телеграм, кој потоа се споделува од поголем канал со повеќе претплатници“, рече Осадчук. Оттаму некој ќе ја преведе содржината на англиски и ќе ја сподели, на пример, на X. Вака руската дезинформација може брзо да се прошири во заедница со англиски јазик, рече Осадчук. „Никој не би знаел за постоењето на овие страници освен ако не се промовираат на платформите на социјалните медиуми. Меѓутоа, штом ги откријат, социјалните мрежи ги блокираат. Така, Русите брзо ги заменуваат забранетите страници со нивни клонови“, рече тој. Во интервјуа за американските медиуми, двајца влијателни републиканци рекоа дека веруваат оти пропагандата влијаела на нивната база и на некои од нивните колеги. „Тоа е апсолутно точно. Гледаме, директно доаѓаат од Русија, обиди да се прикријат комуникациите кои се антиукраински и проруски пораки, од кои некои дури слушаме како се изговараат на говорницата“, рече претседателот на Комитетот за разузнавање на Претставничкиот дом Мајк Тарнер. во интервју за Си-Ен-Ен. Во интервју за американската веб-страница за вести Puck, Мајкл Мекол, шеф на Комитетот за надворешни работи на Претставничкиот дом, рече: „За жал, руската пропаганда влезе во САД и зарази добар дел од базата на мојата партија“. Минатиот месец, американското Оддел за финансии издаде санкции за две лица и две компании за кои вели дека се поврзани со „кампања за малигни странски влијанија“. За Кулинан, руската кампања за дезинформации му ја отежнува работата. Тој вели дека дебатата за улогата што треба да ја играат САД во светот се чини дека се менува и се повикува на изолационизмот пред Втората светска војна. Но, тој останува решителен. Дел од неговата работа е да најде што најмногу одекнува кај секој законодавец. „Некои канцеларии многу се фокусираат на ситуацијата со човековите права во Украина. Многу членови се многу трогнати од маките на верските заедници во окупираните територии на Украина и прогонот со кој се соочуваат од страна на руската војска“, рече Кулинан. „Другите канцеларии се многу заинтригирани од воените реформи и воените иновации предизвикани од активната војна во Украина“. Предлог-законот за трошоците за национална безбедност во моментов чека одобрување во Претставничкиот дом. Овој текст е на украинската редакција на Гласот на Америка...

Портпаролот на Кремљ Дмитриј Песков, денес рече дека нацрт-предлогот за мир од 2022 година може да послужи како почетна точка за потенцијалните разговори меѓу Русија и Украина за ставање крај на нивниот конфликт, кој сега е трета година. За време на телефонскиот брифинг со новинарите, Песков се повика на мировниот предлог за време на разговорите посредувани од Турција во Истанбул во 2022 година. Тој рече дека мировните разговори обично се засноваат на нешто и дека тој план може да обезбеди почетна точка. Предлогот, наводно, вклучувал одредби со кои се повикува Украина да остане неутрална и да ја ограничи големината на нејзината војска. Мировниот план беше напуштен по прекинот на разговорите. Песков денес побрза да додаде дека за секој нов мировен разговор треба да се земат предвид неколку „нови реалности“ кои сега постојат по тие разговори пред две години. Но, тој рече дека мировниот план сепак може да обезбеди основа за дискусија. Рускиот претседател Владимир Путин даде слични коментари во четвртокот за време на состанокот во Москва со белорускиот претседател Александар Лукашенко. Руските медиуми го цитираа Путин дека сите нови мировни преговори меѓу Украина и Русија треба да се засноваат на планот за 2022 година. На истиот состанок, Путин се потсмеваше на меѓународната мировна конференција планирана од Швајцарија во јуни, велејќи дека Русија не била поканета да учествува. Швајцарските власти оваа недела инсистираа дека Русија е поканета да учествува, но одбила. Путин рече дека секогаш бил отворен за преговори, но дека тие мора да се засноваат на „реалноста“. Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека какви било мировни преговори мора да се засноваат на украинскиот план кој повикува на повлекување на руските трупи, обновување на постсоветските граници на Украина од 1991 година и механизам да ја повика Русија да одговара за нејзините постапки. Дел од информациите во текстот се од Асошиетед прес, Ројтерс и Франс-прес...

Армијата со најголема, а судството и обвинителството со најмала доверба кај граѓаните. Тоа се наодите во истражувањето на јавното мислење на „Евротинк“ спроведено до средината на февруари на примерок од 1 000 испитаници. Меѓу армијата и правосудството, според довербата, распоредени се претседателот, верските заедници, владата, собранието, полицијата кај која се забележува позитивен тренд. „Оваа година највисока доверба е изразена во армијата – речиси 44 отсто од испитанците имаат доверба во армијата, потоа следат религиските институции со 35 отсто, претседателот на државата со 24 отсто, додека обвинителството и судството се најслабо оценети. Кај полицијата изразена е доверба од 28 проценти, што претставува раст од претходното истражување во 2022 кога довербата во полицијата била 21 отсто од испитаниците“, вели Александар Стојановски од „Евротинк“. Половина од испитаниците одговориле дека полицијата би ги заштитила во ситуација кога нивната безбедност би била загрозена. Наодите на истражувањето укажува дека партиската припадност има влијание врз формирањето на чувство на безбедност – 87,4 отсто од поддржувачите на СДСМ сметаат дека ќе бидат заштитени, додека тој процент кај поддржувачите на ВМРО-ДПМНЕ изнесува само 25. Embed share 28 проценти од граѓаните имаат доверба во полицијата - што друго покажа нова анкета на Евротинк? Embed share The code has been copied to your clipboard. width px height px Споделете на Фејсбук Споделете на Твитер The URL has been copied to your clipboard No media source currently available 0:00 0:02:55 0:00 Direct link 240p | 7,9MB 360p | 12,3MB 480p | 20,1MB 720p | 41,7MB 1080p | 60,3MB Но, од друга страна граѓаните покажуваат зголемување на незадоволството од работата на управните служби на МВР што се должи на метежите и проблемите во издавањето на личните документи со новото уставно име. „Во врска со работата на управните служби годинава само 20 отсто од испитаниците изразиле задоволство, додека во 2022 година процент бил дури 50 отсто. Тоа е едно од поголемите отстапувања во споредба со минатите години“, рече Стојановски. Токму проблемот со личните документи и нивната навремена замена можеше да се одрази и врз претстојните двојни избори. Затоа, Собранието на почетокот на март во брза постапка ги усвои измените на Изборниот законик, со кои се овозможува граѓаните да гласаат со лична карта или пасош кои истекле во периодот од девет месеци до денот на одржувањето на изборите....