Американскиот трговски дефицит се намали во јуни
Банкометар - пред 1 ден
Трговскиот дефицит на САД во стоки се намали за 2,5 отсто на 96,8 милијарди долари во јуни, според прелиминарната проценка на Министерството за трговија објавена во средата. Дефицитот е зголемен во претходните два месеци. Владата го најави објавувањето на својата прелиминарна проценка за растот на бруто домашниот производ во вториот квартал за четврток. БДП веројатно порасна со годишна стапка од 2,0 отсто во последниот квартал, според анкетата на економистите, пренесува Ројтерс. Трговијата влијаеше на БДП во првиот квартал, при што економијата забележа раст од 1,4 отсто во периодот. Дефицитот се зголеми пет последователни месеци пред јуни, зголемувајќи се од 84,3 милијарди долари во август минатата година. Извештајот, исто така, покажа дека залихите на големо се зголемиле за 0,2 отсто во јуни. Напредните залихи на мало се зголемија за 0,7 отсто. Со исклучок на автомобилите, залихите на мало се зголемија за 0,2 отсто. Извозот се зголеми за 4,3 милијарди долари на 172,3 милијарди долари во јуни, поттикнат од индустриските залихи и капиталните добра. Увозот порасна за 1,7 милијарди долари на 269,2 милијарди долари, со раст на капиталните и потрошувачките добра....
Финансиска поддршка во овоштарството
Банкометар - пред 1 ден
Овоштарите директните плаќања ги добиваат по 4 основи. Парите се наменети за одржување на овоштарниците, за предаденото овошје во домашните преработувачки капацитети и за подигнување на насади со нови сорти. Пријавувањето е до 31-ви јули, а право на субвенции имаат и производителите на домашни овошни садници… Корисници на финансиската поддршка во овоштарството се земјоделските стопанства кои имаат насадени површини од минимум 2 декари збирно за сите видови овошки. Финансиската поддршка изнесува 12.000 денари по хектар. Доколку се пријавени поголеми површини таа скалесто се намалува. Од 0,2 до 5 хектари субвенцијата е 100 проценти, од 5 до 30 е 60 и над 30 хектари е 30 насто за секој култура одделно. За производството на јаболко предадено на регистриран откупувач, за потребите на сопствениот преработувачки капацитет, за домашни потреби или за продаденото на пазар се добиваат по 30.000 денари за хектар. За слива и праска субвенцијата изнесува 25.000, а за вишна, цреша, кајсија и круша е по 22.000 денари. По 3 денари за килограм можат да добијат и производителите на праска, вишна, малина, капина, кајсија, јагода и калинка доколку ги предадат во конзервната индустрија од 26-ти декември 2023 година до 25-ти декември 2024 година. Пријавувањето трае до 31-ви јули годинава....
Георгиева: Светот со низок раст ја зголемува нееднаквоста и нестабилноста
Банкометар - пред 1 ден
„Долгите периоди на бавен економски раст може да предизвикаат зголемување на нееднаквостите ширум светот, но избалансиран сет на политики мерки може да спречи таков исход. Ова го пишува во блог-пост на директорката на ММФ, Кристалина Георгиева. Денес во Рио де Жанеиро, Бразил, започнува состанокот на министрите за финансии и централните банкари од земјите од Г-20. Во текстот се наведува дека „глобалната економија се лизга надолу, што може да нанесе тежок удар на борбата против сиромаштијата и нееднаквоста“. Како што покажува ажурираната перспектива на ММФ за светската економија, глобалниот раст се очекува да достигне 3,2 проценти оваа година и 3,3 проценти во 2025 година, што е намалување од просечните 3,8 проценти на почетокот на векот пред пандемијата. Истовремено, прогнозите на Фондот за среднорочен раст продолжуваат да ги покажуваат најниските нивоа на показателот во последните децении, забележува Георгиева. Новата анализа на ММФ покажува дека периодите на стагнација кои траат четири години или подолго ја зголемуваат нееднаквоста во приходите меѓу земјите за речиси 20 отсто – значително повисоко од зголемувањето поради рецесиите. „Со други зборови, колку подолго се движиме во свет со низок раст, толку поголеми ќе бидат нееднаквостите во него. И како што гледаме, растечката нееднаквост може да го поттикне незадоволството од економската интеграција и технолошкиот напредок“, додава директорот на ММФ. „Со правилни политики, сè уште можеме да ја избегнеме замката на низок раст и зголемената нееднаквост, а во исто време работиме на намалување на сиромаштијата и гладот“, се вели во публикацијата, пренесе БТА....
Продавачите на различни производи на манифестации да поднесат Барање за паушално плаќање на данок на личен доход во УЈП
Банкометар - пред 1 ден
Продавачите кои прдоаваат крофни, пуканки, цедени сокови и други производи на било каква и да е манифестација се должни пред отпочнување на дејноста да поднесат Барање за паушално плаќање на данокот на личен доход во Управата за јавни приходи (УЈП). Маре Данкова, виш даночен референт во регионална подружница во Штип на УЈП истакна дека на транспарентен начин УЈП ги информира даночните обврзници. -Во летниот период знаеме дека се случуваат многу настани, манифестации, концерти, а и сведоци сме дека на истите настани среќаваме продавачи на пуканки, крофни, сладоледи, кафиња и цедени сокови. Ние сме должни како УЈП да ги информираме сите лица, кои се занимаваат со дејност од повремен карактер и дека имаат обврска до УЈП, каде што се одвива дејноста да достават Барање за паушално плаќање на данокот на личен доход, вели Данкова. Таа посочува дека секој граѓанин пред започнување на работа од времен карактер е должен Барањето да го достави во УЈП, каде барањето ќе биде обработено и ќе се утврди данок во одделението за утврдување на данок, по што се добива и Решение од времен карактер. Данкова истакна дека на лесен и едноставен начин се пополнува барањето, со наведување на матичниот број, адреса на живеење и штиклирање за работа од временски карактер. -Доколку лицето обавува во текот на годината повеќе и во различни периоди вакви дејности, треба за секој период да достави одделни Барања. По доставувањето на барањето и добивање на решението даночниот обврзник има обврска и да го плати утвредниот данок, вели Данкова. Инспекторите на УЈП при посета на ваквите продавачи доколку немаат поднесено барање изготвува службени белешки и ги доставува до трудовата инспекција....
Комерцијална Банка главен спонзор на јубилејниот концерт на Влатко Стефаноски за 50 години на сцената
Банкометар - пред 1 ден
Секогаш сме тука за да ги поддржиме врвните културни настани и да обезбедиме заедничко уживање и задоволство. Како Главен спонзор на „Охридско лето 2024“, со задоволство ве каниме на јубилејниот концерт на гитарскиот виртуоз Влатко Стефановски по повод 50 години на сцената, на 26 јули во Античкиот театар во Охрид. На овој музички спектакл ќе имаме можност да уживаме во добро познатите хитови какo што сe „Ноќта будна“, „Јованo Јованке“, „Учи мe маjкo, карај мe“, „Kaо кaкао“, „Чyкни во дрво“, „Скoпje“, „Maкедонско девојче”, „Mамурен народ”…, кои ќе бидат изведени од Влатко во придружба на Дамир Имери, Иван Кукиќ, Јан Стефановски и Горан Папаз и во величествениот амбиент на Античкиот театар....
Влада: Државна лотарија незаконски доделувала лиценци за приредување на игри на среќа
Банкометар - пред 1 ден
Министерството за финансии на денешната владина седница информираше за одлуката за одземањето на Лиценцата за приредување на игри на среќа во автомат клуб издадена на Друштвото за производство, трговија и услуги „АРЕНА ГАМИНГ“ ДООЕЛ Струмица. Од Владата велат дека даночниот обврзник не ги подмирувал месечните обврски за даночните давачки за целиот период на контролата и не работел во согласност со законот. Воедно, како што велат од Владата, констатирано е дека Државна лотарија незаконски доделувала лиценци за приредување на игри на среќа, за што ќе бидат информирани и надлежни истражни институции....
Остар пад на Волстрит – технолошкиот сектор на удар
Банкометар - пред 1 ден
Берзанските индекси остро паднаа на Волстрит во средата, бидејќи послабите од очекуваните деловни резултати на гигантите Alphabet и Tesla предизвикаа распродажба на акциите на технолошките компании. Индексот Dow Jones се лизна за 1,25 отсто, на 39.853 поени, додека S&P 500 потона за 2,31 отсто, на 5.427 поени, а Nasdaq 3,64 отсто, на 17.342 поени. Најголемиот дневен пад на S&P 500 и Nasdaq индексисте од 2022 година е резултат на послабите од очекуваните деловни резултати на двата технолошки гиганта – Tesla и Alphabet. Додека приходите и заработката на Alphabet беа во согласност со очекувањата, бидејќи приходите од рекламите на YouTube не ги надминуваа очекувањата, цената на акциите на технолошкиот гигант падна за 5 проценти. Цената на акцијата на Tesla потона уште повеќе, за над 12 отсто, откако производителот на електрични возила објави заработка помала од очекуваната и пад од 7 отсто на приходите од продажба на автомобили. Цените на акциите на овие, како и на другите технолошки гиганти од групата на таканаречените „Величествените седум“ се зголемија силно последните месеци, поттикнати од надежите на инвеститорите за силен раст на приходите и заработката. Оттаму, секој резултат кој е под очекуваното може да предизвика остар пад на цените на овие акции. Цените на акциите на другите технолошки гиганти Apple, Microsoft, Amazon.com, Meta Platforms и Nvidia вчера паднаа меѓу 2,9 и 6,8 отсто. „Некои иинвеститори одлучија да извадат дел од заработката од пазарот, бидејќи се загрижени за идните деловни извештаи на компаниите“, вели Дејв Гресек, стратег во Aspiriant....
Денеска истекува рокот за поднесување на ДДВ-04 пријави
Банкометар - пред 1 ден
Рокот за поднесување на ДДВ-04 пријавите од даночните обврзници за периодот јуни 2024 (месечни) и април-јуни 2024 (тримесечни) истекува денеска, соопштија од Управата за јавни приходи. Досега 76 проценти од даночните обврзници ја исполниле оваа обврска и навреме ја поднеле пријавата ДДВ-04, останува уште 24,6 проценти даночни обврзници да ја остварат оваа обврска. – Управата за јавни приходи уште на самиот почеток на овој месец ги објавуваше бројките на поднесените пријави и упатуваше апел кон даночните обврзници за нивно поднесување. Поднесувањето е електронско и може да се поднесе во било кој период од денот, а постојаниот мониторинг на системот на УЈП придонесе поднесувањето на пријавите да се одвива без застој. Неподнесување на ДДВ -04 и неплаќање на ДДВ долгот во законски пропишаниот рок создава последици за даночните обврзници од плаќање глоба, се наведува во соопштението од УЈП....
Атлантик Група: Силен раст на приходите од продажба и профитабилност
Банкометар - пред 1 ден
Половината од годината ја обележува успешната интеграција на Adriatic Strauss и растот на приходите од продажба и профитабилност Атлантик Група во првата половина на 2024 година оствари приходи од продажба во износ од 512,5 милиони евра, што претставува раст од 11,5% во споредба со истиот период минатата година. Добивката пред камати, даноци и амортизација (EBITDA) порасна за 29,2% на 57,4 милиони евра, додека нето добивката порасна за 16,5% и изнесува 24,4 милиони евра. „Атлантик Група продолжува да остварува одлични деловни резултати, при што растот на профитабилноста го надмина силниот раст на продажбата во речиси сите деловни и дистрибуциски области. И покрај зголемувањето на цените на какаото и сировото кафе, поголемите инвестиции во вработените и маркетинг активностите, продажните резултати овозможија силен раст на профитабилноста. Аквизицијата на друштвото Strauss Adriatic ја обележа оваа година, а напредокот на интеграцијата во Атлантик Група уште еднаш го докажува искуството на компанијата во аквизициите и постаквизициските синергии. Посебно сме радосни за наградите за ESG лидер во Словенија и Србија, кои уште еднаш ја потврдуваат нашата посветеност на одржливиот развој. Продолжуваме со интензивни капитални вложувања и иновации, а посебно место зазема лансирањето на Argeta Meatless и Boom Box смути и крекери. Остануваме фокусирани на понатамошен успешен и одржлив раст во следниот период“, истакна претседателот на Управата на Атлантик Група, Емил Тедески. Кафето, Пијалаци и Деликатесните намази го предводат растот Најголем раст остварија стратешките бизнис области (SBO) Кафе (19,2%), Пијалаци (10,2%) и Деликатесни намази (10,1%). Кафето како најголема поединечна категорија учествува во вкупниот приход со 21,8%. Во дистрибуцијата предничат Стратешката дистрибуциска област (SDO) Северна Македонија со раст од 12,4% и Хрватска со раст од 9,3%. Во вкупната продажба на Атлантик Група, сопствените брендови сочинуваат 63,2%, лекарската дејност 9,0%, додека брендови на принципали учествуваат со 27,8% од приходите од продажба. Клучни бизнис достигнувања Атлантик Група во првото полугодие од 2024 година оствари неколку клучни бизнис достигнувања. Заклучена е аквизицијата на Strauss Adriatic, со што брендовите Донкафе и C кафе се придружени во портфолиото, заедно со современиот производствен погон во Шимановци и 220 вработени. Компанијата е препознаена како ESG лидер во Словенија и Србија, освојувајќи награди за транзицијата кон кружна економија и образовни програми, и доби сертификат „Equal Pay Champion“ што се доделува на компании посветени на еднаква плата за еднаков труд и еднакви кариерни можности без разлика на полот. Цедевита го објави своето прв засебен извештај за одржливост, додека годишниот извештај на Атлантик Група за првпат е изработен според европските стандарди за извештајување за одржливост (ESRS), со што Атлантик Група стана меѓу првите во регионот кои ги применуваат овие норми. Аргета лансираше линија безмесни намази, наградена со сертификат Superior Taste Awards, додека Смоки премина на сончогледово масло и доби Веган и Халал сертификати. Boom Box го прошири својот асортиман со нови смути и солени мини крекери. Atlantic Trade Zagreb го автоматизираше складиштето во Вуковина со напредна 2D шатл технологија, која овозможува складирање на полни палети и целосна интеграција со сите постоечки дигитални решенија, а станува збор за нова технологија за автоматизација на складиштата која компанијата ја воведе меѓу првите во овој дел од Европа. Во рамките на сопственичката трансформација на компанијата Fortenova група, а врз основа на договорот склучен во постапката за вонредна управа над компанијата Агрокор д.д., и Записникот за заем на добавувачи, на 16 јули 2024 година Атлантик Група наплати 7,1 милион евра граничен долг на Агрокор и соодветна камата во износ од 1,5 милиони евра. Врз основа на одлуката на Собранието на компанијата, исплатена е дивиденда од 1,20 евра по акција, што претставува повеќе од 50% од консолидираната годишна добивка, со што дополнително се потврдува стабилноста како и продолжувањето на минатогодишниот успех на работењето на Атлантик Група и во првото полугодие од 2024 година. ПР објава...
Српски медиуми: Досега во Србија се издадени 69 решенија за истражување литиум
Банкометар - пред 2 дена
Во Србија од 2003 година, заклучно со 2024 година, се издадени 69 решенија поврзани со истражување на литиум и сродни елементи, објави Данас. Во тој период издадени се 441 решение за истражување други метали. Вкупно 138 компании добиле одобренија за истражување на метал во Србија. За литиум, првото решение и е издадено на компанијата „Рио Сава Експлорејшн“ на 8 јуни 2004 година, да врши геолошки истражувања во басен Јадар, во областа Лозница, како што е најавено од страна на здружението Прв прв на скалата (ППНС) врз основа на податоците добиени од Министерството за рударство и енергетика (МРЕ). Таа компанија, ќерка на корпорацијата Рио Тинто, била единствената што добивала државни дозволи до 2010 година, пишува ППНС....
Италија поради сомнеж за даночна измама, го казни „Амазон“ со над 120 милиони евра
Банкометар - пред 2 дена
Италија му изрече прелиминарна казна од 121 милион евра на американскиот малопродажен гигант „Амазон“. Причината е сомнеж за изигрување на даночните закони, јави ДПА, пренесува „24Часа.бг“. Полицијата во Милано ја оправда одлуката со резултатите од истрагите на Обвинителството, кои укажаа на тоа „Амазон“ избегнува да плаќа големи суми данок со поставување нарачки за испорака преку сложен систем на подизведувачи. Тоа е поврзано и со систематската експлоатација на работниците, истакнуваат италијанските власти, цитирани од БТА. Но, големината на казната веројатно нема да биде многу важна за американската корпорација. Само во четвртиот квартал од минатата година, гигантот во трговијата на мало забележа профит од над 10 милијарди евра....
Премиерот Мицкоски зема плата од 2283 евра, а министрите по 1878 евра
Банкометар - пред 2 дена
Платата на претседателот на Владата, Христијан Мицкоски, изнесува 140 450 денари, односно 2 280 евра, а сите останати министри, меѓу кои и вицепремиерите, земаат 115 540 денари или 1 870 евра плата. Информацијата денеска беше објавена на веб-страницата на Владата во делот – отчетност. Според табелата прикажана на веб-страницата, единствено во платите се издвојува министерот за внатрешни работи Панче Тошковски, кому му следува 20 отсто зголемување поради извршувањето на функцијата. Па неговата плата изнесува приближно колку таа на премиерот, односно 140 405 денари. „Како дел од заложбите на Владата за поголема дигитална транспарентност, на оваа страница можете да ги проверите висините на платите на претседателот на Владата, замениците на претседателот на Владата и на министрите во Владата. Висината на платата на министрите е јавен податок“, се наведува во објавата на Владата. Платите на функционерите лани се зголемија за 78%, што предизвика реакции и негодувања во јавноста. Премиерот Мицкоски во телевизиско гостување минатата недела не кажа конкретно дали ќе иницира намалување на платите на функцинерите, но посочи дека треба да се бара системско решение. „Треба да се измени законот за платите на функционерите. Минатата влада донесе некакво нивелирање, но треба генерално да се реши проблемот со платите и во јавната администрација и на функционерите, затоа што има институции каде вработени што извршуваат одредени работни задачи имаат двапати поголема плата од вработени на иста задача во друга институција. Треба да имаме правилна распределба. Треба да има намалување кај тие со високи примања, меѓу кои се и функционерите, на сметка на институциите каде има неправилна распределба“, рече Мицкоски....
Азески: Развоен буџет немаме видено од 1992 година
Банкометар - пред 2 дена
Треба да продолжи континуитетот на правната проблематика за време на владеењето на една власт, а дали ќе се злоупотреби, е друго прашање и за тоа треба да постојат институции што ќе го санкционираат, рече денеска претседателот на Стопанската комора, Бранко Азески во врска со вчерашната најава на премиерот Христијан Мицкоски, дека на следната владина седница, во среда, ќе се формира ад-хок тело кое ќе испитува „како претходната влада поделила 100 милиони евра без критериуми за наводна поддршка на компаниите во време на КОВИД кризата“. Како што истакна Азески одговорајќи на новинарско прашање, ставот на Комората во однос на криминалот, корупцијата и сивата економија, е толеранција нула....
Компаниите бараат прифатливи услови за парите од Унгарскиот кредит
Банкометар - пред 2 дена
Парите од унгарскиот кредит може да останат само моментно решение на ситуацијата. Но нема да се решат горливите прашања кои ги мачат бизнисот, сметаат д Стопанската комора на Северна Македонија. Од таму велат дека е нормално фирмите да посегнат по парите што се со помала камата, но дека мора се да оди во пакет, и да се обезбедат средства за поддршка на бизнисот. За претседателот на Стопанската комора, Бранко Азески е битно да се креира квалитетен деловен амбиент во кој државата ќе има регулаторната функција, а бизнисот ќе води рамноправен натпревар на терен, без нејзино мешање. Азески соопшти дека премиерот Христијан Мицкоски в четврток ќе дојде на средба во Комората токму за заемот од Унгарија, а Комората, како што напомена, ќе бара тие средства да бидат достапни по прифатливи услови. Притоа, нагласи, предност треба да се даде на развојот на извозот, иновативноста и продуктивноста зашто тоа би било, рече, чекор напред. „Нас не не интересира ништо друго, освен да дојдеме до свеж капитал, до разни алатки што ќе ги надополнат инвестициските активности, но тоа прашање не треба да се селектира, туку треба да биде поставено во пакет што ќе значи подобрување на општиот деловен амбиент кај понудата која е многу значајна за развој на иновативноста, ефикасноста и извозот кои, пак, се алфа и омега за опстанок на државата“, порача Азески. Ова доаѓа откако премиерот Мицкоски најави дека при задолжувањето кај Унгарија од милијарда евра, дел од парите односно 250 милиони евра ќе бидат одвоени за заеми за домашните фирми. Тие ќе бидат под исти услови како што ќе се задолжи и државата односно со камата од 3.25%, ќе имаат грејс период од 3 години и отплата 12 години. Сепак компаниите ќе бидат условени да вложат исто толку пари колку што ќе земат, да имаат нови вработувања и да имаат раст на производството од пет отсто над стапката на инфлација....
Вредноста на германскиот извоз во земјите надвор од ЕУ падна за 4,5%
Банкометар - пред 2 дена
Според прелиминарните податоци, вредноста на германскиот извоз во земјите надвор од Европската унија во јуни изнесува 58 милијарди евра, што е за 4,5 отсто помалку од истиот месец лани. Ова е за 2,6 отсто помалку во однос на мај, објави германската Федерална статистичка служба (Дестатис). Најважниот извозен партнер на Германија во јуни беа Соединетите Американски Држави, бидејќи на американскиот пазар беа извезени стоки во вредност од 13 милијарди евра, но извозот во САД сепак падна за 6,2 отсто во споредба со јуни 2023 година. Вредноста на германскиот извоз во Кина е намалена за 9,9 отсто на годишно ниво на осум милијарди евра, на извозот во Велика Британија за 3,7 отсто на 6,5 милијарди евра, а на извозот во Русија за 27,1 отсто на 500 милиони евра. Дестатис на почетокот на месецот објави дека германскиот трговски суфицит се зголемил на 24,9 милијарди евра во мај, бидејќи извозот паднал за 3,6 отсто, а увозот за 6,6 отсто. По тој повод беше констатирано дека германскиот извоз во земјите надвор од ЕУ изнесува 59,4 милијарди евра, што е за 4,9 отсто помалку од април....
Економистите предупредуваат: Прецизни критериуми за поделба на парите на општините и на бизнисот
Банкометар - пред 2 дена
Повеќе од три децении, политичарите се фалат дека и помагаат на македонската економија, но од тоа нема ништо-ова е ставот на претседателот на Стопанската комора Бранко Азески кој ова тврдење го поткрепува со моменталната состојба во која се наоѓа стопанството. „Развоен буџет немаме видено од 1992 година, секоја дискусија е излишна.“ – рече Азески. За најавата на премиерот Христијан Мицкоски, дека ќе биде „прочешлана“ секоја исплата на финансиска помош во приватниот сектор во период на ковид пандемијата, Азески додава дека не треба да има толеранција за секаков вид на криминал и корупцијата. „Континуитетот на правната проблематика и правните прашања за време на владеењето на една власт треба да продолжи. Дали ќе се злоупотреби, тоа е друго прашање и за тоа треба да постојат инстируции кои истото ќе го санкционираат. Ставот на Стопанската комора, во однос на криминалот, корупцијата и сивата економија, е толеранција нула.“ – рече Азески. Универзитетскиот професор, Ванчо Узунов, во гостување на ТВ 24 вели дека потребна е огромна контрола на трошењето на парите кои ќе бидат земени во вид на кредит од Унгарија, а кои се најавуваат дека дел ќе завршат и кај малите и средни компании. Професорот потенцира постои опасност, значителна сума да биде потрешена за предизборен популизам догодина пред локалните избори. „Компаниите ќе ги земат парите, ако не ги употребат за тоа, ќе ги враќаат парите? Повторно ќе ги враќаат граѓаните. Не е задача на Владата да го прави тоа. Скриена работа е за што ќе се даваат парите, не се тие туку се разни предизборни ветувања. Втората половина од парите е за проекти во општините. Не можеме да бидеме до крај сигурни и двата елемента кои се споменуваат, потребата за пари за компаниите и потребата за подобрување на одредени делови кои што на општините им недостасуваат се легитимни. Легитимитет ова го доби со изборите. На изборите излегоа гласачите и си кажаа. Се’ ова им беше кажано пред изборите. – вели Узунов. Претходно, министерската за финансии Гордана Димитриеска Кочоска најави дека бизнисот ќе добие поддршката од 250 милиони евра и ќе добијат фирми кои вистински ќе инвестираат, кредитите ќе се даваат под одредени критериуми, за да престане досегашната пракса на одобрување пари без контрола на нивното трошење....
Секој петти автомобил во ЕУ ќе се „напојува“ од српски батерии?
Банкометар - пред 2 дена
Мекиот, сребрено-бел алкален метал, како што изгледа литиумот, привлекува големо внимание во последните месеци, не само во Србија, туку и во Европа и светот. Литиумот отвори не само еколошки, туку и сериозни финансиски прашања, како во Србија, така и во целиот свет, каде што со години се води борба околу еколошката оправданост на рударството. Ова е уште повеќе важно ако се знае дека литиумот се користи во индустријата за производство на батерии за мобилни телефони и електрични автомобили. Истражувањето „Потенцијалите на литиумот во Србија и земјите од ЕУ“ покажува дека литиумот на Јадар е на врвот на листата на земји со очекувано годишно производство од 58.000 тони, што е 1,8 отсто од вкупното европско производство. Не само што е најмногу во Јадро, туку и најдобар по квалитет, а со неговото производство би се покрила потребата од 1,1 милион електрични автомобили, што е 17 отсто од побарувачката во Европската Унија. Србија е пред Франција, каде што годишното производство е 34.000 тони, што е околу 0,9 отсто од вкупното производство и Чешка, каде што годишното производство е 26.000 тони. Најмало производство има во Австрија, околу 8.800 тони или 0,6 отсто од европското производство, анализира Политика. Србија, инаку, ги има 12-те најголеми познати извори на литиум во светот. Истражувањата покажуваат дека доколку во Јадар би се ископувала само руда, годишната заработка би била околу 695 милиони евра. Додека во случај на поврзување со производство на батерии, тој приход би се зголемил на околу 11,4 милијарди евра годишно. Екологистите не се единствените во Србија кои се против овој проект. Поголемиот дел од земјите кои започнаа со обработка, наидоа на отпор. Во Португалија, проблемот настана кога историските рурални заедници мораа да се иселат. На пример, најголемото наоѓалиште на литиум во карпата Чиновец, Чешка го прогласи за стратешко значење, што обезбедува повеќе пари од европските фондови. Во Европа во моментов се во различни фази на развојни проекти поврзани со експлоатација на литиум од Шпанија, Португалија, Финска, Франција, Австрија, Чешка, Германија до нашата земја....
Унгарија ќе ги блокира парите на ЕУ додека Украина не дозволи премин на руската нафта
Банкометар - пред 2 дена
Унгарија ќе ги блокира фондовите на ЕУ за земјите-членки кои испратија муниција во Украина се додека Киев не дозволи нафтата од руската компанија Лукоил да помине низ гасовод на нејзина територија, изјави унгарскиот министер за надворешни работи. Словачка и Унгарија претходно овој месец објавија дека престанале да добиваат нафта од Лукоил преку нафтоводот Дружба, откако Украина минатиот месец воведе забрана за транзит на производите на руската компанија. Исто така, за да се одговори на ситуацијата, унгарското Министерство за енергетика формираше работна група за безбедност на снабдувањето, која „ги разгледа претходните и можните следни чекори“, се вели во соопштението на министерството. „Додека Украина не го реши ова прашање, секој може да заборави на исплата на 6,5 милијарди евра од Европскиот фонд за мир (ЕПФ) како компензација за пратките на оружје“, изјави унгарскиот министер за надворешни работи Петер Сијарто. Украинското Министерство за надворешни работи не одговори веднаш на барањето за коментар. Киев тврди дека ја блокирал нафтата на Лукоил, но дека целокупниот проток низ гасоводот, кој го користат и други добавувачи, не е намален. Гасоводот Дружба, кој ја поврзува Русија со земјите од поранешниот социјалистички блок во Источна Европа, продолжи да работи за време на повеќе од двегодишната војна во Украина, иако Европската унија ги исклучи другите извори на енергија од Русија. Унгарија остана особено зависна од руската нафта и тврди дека не може да ги снабдува своите рафинерии без неа. Унгарија и Словачка побараа од Европската комисија да посредува во процесот на консултации со Украина. Постапката би му овозможила на судот да одлучи по неа доколку извршниот орган на Синдикатот не реагира во рок од три дена. ЕПФ, создаден во 2021 година, делува како инструмент за рефундирање на средствата на земјите-членки на ЕУ кои испратиле муниција во други земји. Од руската инвазија на Украина во 2022 година, земјите-членки кои испратија оружје во Украина можат да бараат компензација од овој фонд. Унгарија, сепак, повеќе од една година ја блокираше исплатата на следната транша од парите на ЕПФ, наведувајќи различни потешкотии....
Европските и американските индекси во пад, цената на златото порасна, на нафтата и пченицата падна
Банкометар - пред 2 дена
Европските и американските берзански индекси денеска се во пад, златото поскапе, а на пазарите истовремено е забележан пад на цените на нафтата и на пченицата. Индексот DAX на Франкфуртската берза, денеска, во 9.15 часот падна на 18.416,55 поени, британскиот FTSE 100 на 8.128,63 поени, францускиот CAC 40 на 7.506,63 поени, а московскиот MOEX на 3.021,48 поени. Вредноста на американскиот берзански индекс „Дау Џонс“ падна на 40.358,09 поени, индексот S&P 500 на 5.555,74 поени, а вредноста на индексот Nasdaq на 17.997,35 поени....
Одржана редовна седница на Извршниот одбор за монетарната политика: Основната каматна стапка се задржува на нивото од 6,30%
Банкометар - пред 2 дена
На 23 јули 2024 година се одржа редовна седница на Извршниот одбор за поставеноста на монетарната политика на Народната банка, на која беа разгледани најновите податоци и информации за глобалната и за домашната економија и најновите случувања на меѓународните и на домашните финансиски пазари во контекст на поставеноста на монетарната политика. На седницата беше оценето дека тековната поставеност на монетарната политика е соодветна на условите во економијата. Со тоа, каматната стапка на благајничките записи останува на нивото од 6,30%, а каматните стапки на депозитите преку ноќ и на 7 дена на нивоата од 4,20% и 4,25%, соодветно. Понудата на благајнички записи на редовната аукција е исто така непроменета и изнесува 10 милијарди денари. И натаму се очекува дека тековното ниво на каматните стапки, заедно со досегашните промени кај задолжителната резерва и преземените макропрудентни мерки ќе придонесат за натамошно забавување на инфлацијата и за задржување на стабилноста на девизниот курс. Воедно, последните промени во инструментот задолжителна резерва коишто се применуваат од јуни 2024 година, ќе придонесат за дополнителна поддршка на тековната поставеност на монетарната политика. Во услови на стабилен девизен пазар, главниот акцент при носењето на одлуката за задржување на тековната поставеност на монетарната политика беше ставен на потребата од стабилизирање на инфлацијата и на инфлациските очекувања на потрајна основа, имајќи ги предвид присутните ризици поврзани со домашните фактори и геополитичките тензии. Годишната стапка на инфлација во јуни позначително забави, пред сѐ во делот на прехранбената и базичната компонента и изнесува 3,2%. Во однос на цените на примарните производи на берзите, најновите прогнози се ревидирани умерено надолу, но тие и натаму се доста променливи, а нестабилниот геополитички контекст и климатските фактори и натаму создаваат неизвесност и ризици за следниот период. Оттука, беше оценето дека е потребна натамошна претпазливост при водењето на монетарната политика. Во однос на политиката на Европската централна банка (ЕЦБ), на последната седница во јули беше донесена одлука за задржување на истите основни каматни стапки (по намалувањето за 0,25 п.п. во јуни), со што и натаму се задржува затегнатоста и претпазливиот карактер на монетарната политика. Состојбата на девизниот пазар е стабилна и движењата се поволни. Нивото на девизните резерви на крајот на јуни изнесува 4.337,5 милиони евра, што е соодветно за задржување на стабилноста на курсот на домашната валута. Движењата на девизниот пазар и натаму се поволни и придонесуваат за интервенции со нето-откуп на девизи од страна на Народната банка од почетокот на годината, при солиден прилив на девизи и на менувачкиот пазар. Во однос на последните расположливи податоци од надворешниот сектор, трговскиот дефицит во април и мај 2024 година е во согласност со очекувањата од априлскиот циклус проекции. Остварувањата на менувачкиот пазар во вториот квартал се малку пониски од проектираните нето-приливи од приватните трансфери. Економскиот раст во првиот квартал на 2024 година малку забрза, во согласност со проекциите на Народната банка, но поумерено од очекуваното. Реалниот раст на домашната економија изнесува 1,2% на годишна основа, при натамошен раст и на квартална основа. Високофреквентните податоци за вториот квартал од 2024 година со кои се располага засега упатуваат на натамошно забрзување на растот под влијание на остварувањата во услужниот сектор, што е во согласност и со проекциите за вториот квартал. Така, градежништвото оствари значително повисок реален годишен раст, а мало засилување на реалната стапка на раст е забележана и кај угостителството и туризмот. Покрај тоа, и прометот во трговијата бележи значително послаб реален пад на годишна основа, меѓутоа падот кај индустриското производство се продлабочува. Во однос на ризиците за растот во следниот период, тие и натаму постојат и се поврзани пред сѐ со случувањата во надворешното окружување, но и со интензитетот на остварувањето на домашните инфраструктурни проекти. Во монетарниот сектор, депозитниот потенцијал на банките во јуни 2024 година расте со солидна стапка, но под очекувањата, а растот на кредитната активност е малку над очекувањата. Притоа, денарското штедење и штедењето на долг рок бележат раст и во јуни, поддржан и од мерките на Народната банка. Општо земено, најновите остварувања кај клучните макроекономски показатели засега се близу до очекувањата од последните проекции. Сепак е потребно внимателно следење на ризиците од надворешното окружување и на домашните фактори кај инфлацијата, односно понатамошна претпазливост во водењето на макроекономските политики коишто влијаат врз побарувачката во економијата. Народната банка и натаму е подготвена да ги употреби сите неопходни инструменти и да презема соодветни мерки со коишто ќе се придонесе за задржување на стабилноста на девизниот курс, стабилизирање на инфлациските очекувања и за ценовна стабилност на среден рок....
Комерцијална банка доби нова кредитна линија од 3,5 милиони евра од ЕБОР за зелено финансирање
Банкометар - пред 2 дена
Со нова кредитна линија од 3,5 милиони евра Комерцијална банка ќе обезбеди значајна поддршка на енергетски ефикасни проекти на домаќинствата. За таа цел, Комерцијална банка и Европската банка за обнова и развој (ЕБОР) денеска потпишаа Договор за заем во рамките на ГЕФФ програмата за зелено финансирање. Новата кредитна поддршка од 3,5 милиони евра ќе придонесе да се зголемат инвестициите во енергетска ефикасност на домаќинствата и на производителите на опрема за оваа намена. ГЕФФ програмата е поддржана од Европската унија и од Јапонија. Договорот за новиот заем беше потпишан од Одил Рено Басо, претседател на ЕБОР, и од Маја Стевкова Штериева, Главен финансов директор и член на Управниот одбор на Комерцијална банка. „Навистина сум среќна што Комерцијална банка повторно ќе може да даде свој придонес за успешна имплементација на ГЕФФ програмата во нашата држава. Оваа зелена кредитна поддршка е многу значајна затоа што овозможува поголема енергетска ефикасност на домовите, заштеда и подобар квалитет на животот. Горди сме што со новата понуда на кредити за енергетска ефикасност на домаќинствата ќе помогнеме да се намали енергетското оптоварување на многу семејни буџети и ќе придонесеме во напорите за справување со климатските предизвици и за создавање поздрава и почиста животна средина“, рече Стевкова Штериева и се заблагодари на ЕБОР во името на Комерцијална банка. Рено Басо истакна: „Горди сме што ја одржуваме нашата поддршка за транзицијата кон зелена енергија во Северна Македонија со финансирање на инвестиции во енергетска ефикасност на домовите, кои се најголеми потрошувачи на енергија во земјата. Освен што придонесува за зелена и одржлива иднина на Северна Македонија, овој проект обезбедува директни придобивки за граѓаните. Со намалување на сметките за енергија и со подобрување на удобноста во домот, овие инвестиции значително ќе го подобрат животот на граѓаните“. Комерцијална банка со овој заем ќе поддржи зелени технологии, материјали и решенија за станбени згради и куќи во приватна сопственост. Инвестициите во опрема за заштеда на енергија, како што се изолација, прозорци, топлински пумпи и соларни панели, ќе ги намалат емисиите на стакленички гасови и трошоците за енергија, а ќе придонесат и за намалување на високата енергетска и јаглеродна зависност на домаќинствата во земјава. Комерцијална банка обезбеди и техничка помош за воспоставување нов модел на зелено кредитирање во секторот на станбени згради, која ќе им биде понудена и на заинтересираните градежни компании, продавачи и производители на зелени технологии со цел да се унапреди зелената транзиција на резиденцијалниот сектор во целина. Комерцијална банка како најголема банка во земјава е особено горда што е дел од ГЕФФ програмата на ЕБОР, која досега има помогнато за подобрување на енергетската ефикасност на 18.000 домаќинства во земјите од Западен Балкан. Фото: Борис Грданоски...
Листа на рурални подрачја во кои може да инвестирате со грант од ИПАРД преку мерка 7
Банкометар - пред 3 дена
Еден од клучните предуслови за аплицирање за неповратен грант до 600.000 евра преку популарната мерка 7 од ИПАРД програмата е локацијата на инвестицијата да се наоѓа во рурално подрачје. Без разлика дали планирате инвестиција во рурален туризам, производство на непрехранбени производи или алтернативно земјоделско производство, доколку локацијата каде што ја планирате инвестицијата се наоѓа во листата во продолжение го исполнувате овој услов. Општина Населени места определени како рурални области Листа на населено место на ниво на општина со ≤ 30 000 жители (Закон за територијална организација на локалната самоуправа во Република Северна Македонија) Аеродром Село: Долно Лисиче. Арачиново Села: Арачиново, Грушино, Мојанци и Орланци. Берово Град: Берово и селата: Будинарци, Владимирово, Двориште, Мачево, Митрашинци, Ратево, Русиново и Смојмирово. Битола Села: Барешани, Бистрица, Братин Дол, Брусник, Буково, Велушина, Габалавци, Гопеш, Горно Егри, Горно Оризари, Граешница, Дихово, Доленци, Долно Егри, Долно Оризари, Дргарино, Драгожани, Драгош, Древеник, Ѓавато, Жабени, Злокуќани, Кажани, Канино, Карамани, Кишава, Кравари, Крклино, Кременица, Крстоар, Кукуречани, Лавци, Лажец, Лера, Лисолај, Логоварди, Лопатица, Магарево, Маловиште, Метимир, Меџитлија, Нижеполе, Ново Змирново, Облаково, Олевени, Оптичари, Орехово, Оштрец, Пешево, Породин, Рамна, Раштани, Ротино, Свињиште, Секирани, Снегово, Средно Егри, Српци, Старо Змирново, Стрежево, Трн, Трново, Цапари, Црнобуки и Црновец. Богданци Град: Богданци и селата: Ѓавато, Селемли и Стојаково. Боговиње Села: Боговиње, Горно Палчиште, Горно Седларце, Долно Палчиште, Јеловјане, Калник, Камењане, Жеровјане, Новаци, Ново Село, Пирок, Раковец, СелцеКеч, Синичане, Чифлик и Урвич. Босилово Села: Бориево, Босилово, Гечерлија, Дрвош, Еднокуќево, Иловица, Моноспитово, Петралинци, Радово, Робово, Сарај, Секирник, Старо Балдовци, Турново, Хамзали и Штука. Брвеница Села: Блаце, Брвеница, Волковија, Гургурница, Долно Седларце, Милетино, Радиовце, Стенче, Теново и Челопек. Бутел Села: Визбегово, Љубанци, Љуботен и Радишани. Валандово Град: Валандово и селата: Ајранли, Аразли, Бајрамбош, Балинци, Баракли, Башали, Башибос, Брајковци, Булунтули, Вејсели, Горна Маала, Градец, Грчиште, Дедели, Ѓулели, Јосифово, Казандол, Калково, Кочули, Марвинци, Пирава, Плавуш, Прстен,Раброво, Собри, Татарли, Терзели, Удово, Чалакли и Честево. Василево Села: Ангелци, Варварица, Василево, Висока Маала, Владиевци, Градошорци, Доброшинци, Дукатино, Едрениково, Кушкулија, Нивичино, Нова Маала, Пиперево, Радичево, Седларци, Сушево, Требичино и Чанаклија. Вевчани Село: Вевчани. Велес Села: Башино Село, Белештевица, Бузалково, Ветерско, Горно Каласлари, Горно Оризари, Долно Каласлари, Долно Оризари, Иванковци, Карабуњиште, Клуковец, Крушје, Кумарино, Лугунци, Мамутчево, Новачани, Ново Село, Ораовец, Отовица, Раштани, Рлевци, Рудник, Селп, Сливник, Сојаклари, Сопот, Црквино, Чалошево и Џидимирци. Виница Град: Виница и селата: Блатец, Виничка Кршла, Градец, Грљани, Драгобраште, Истибања, Јакимово, Калиманци, Крушево, Лаки, Лески, Липец, Пекљани, Трсино, Трстија и Црн Камен. Врапчиште Села: Врановци, Врапчиште, Галате, Градец, Горјане, Добри Дол, Ѓурѓевиште, Зубовце, Калиште, Ломница, Неготино-Полошко, Ново Село, Пожаране, Сенокос и Топлица. Гази Баба Села: Брњарци, Булачани, Виниче, Гоце Делчев, Идризово, Инџиково, Јурумлери, Колонија, Раштак, Синѓелиќ, Смиљковци, Стајковци, Страчинци, Црешево и Трубарево. Гевгелија Град: Гевгелија и селата: Богородица, Габрово, Давидово, Кованец, Коњско,Моин, Милетково, Миравци, Мрзенци, Негорци, Ново Конско, Петрово,Прдејци, Серменин, Смоквица и Ума. Гостивар Села: Балин Дол, Беловиште, Бродец, Вруток, Горна Бањица, Горно Јеловце, Горна Ѓоновица, Дебреше, Долна Бањица, Долно Јеловце, Долна Ѓоновица, Железна Река, Здуње, Корито, Куново, Лакавица, Лешница, Мало Турчане, Мирдита, Митрој Крсти, Падалиште, Печково, Симница, Србиново, Сушица, Страјане, Равен, Речане, Трново, Тумчевиште, Кафа, Форино, Чајле и Чегране. Градско Села: Виничани, Водоврати, Горно Чичево, Градско, Грнчиште, Двориште, Долно Чичево, Згрополци, Кочилари, Куридере, Ногаевци, Подлеш, Свеќани, Скачинци, Убого и Уланци. Дебар Град: Дебар и селата: Баниште, Бомово, Гари, Горно Косоврасти, Долно Косоврасти, Коњари, Кривци, Могорче, Осој, Отишани, Рајчица, Селокуќи, Спас, Татар Елевци, Трнаник, Хаме и Џепиште. Дебарца Села: Арбиново, Белчишта, Ботун, Брежани, Велмеј, Волино, Врбјани, Годивје, Горенци, Горно Средоречје, Грко Поле, Долно Средоречје, Злести, Издеглавје, Климештани, Лактиње, Лешани, Мешеишта, Мраморец, Ново Село, Оздолени, Оровник, Песочани, Слатино, Слатински Чифлик, Сливово, Сошани, Требеништа, Турје и Црвена Вода. Делчево Град: Делчево и селата: Бигла, Ветрен, Вирче, Вратиславци, Габрово, Град, Драмче, Звегор, Илиово, Киселица, Косово Дабје, Нов Истевник, Очипала, Полето, Разловечкото, Селник, Стамер, Стар Истевник, Тработивиште, Турија и Чифлик. Демир Капија Град: Демир Капија и селата: Барово, Бесвица, Бистренци, Драчевица, Дрен, Иберли, Клисура, Кошарка, Копришница, Корешница, Прждево, Стрмашево, Челевец и Чифлик. Демир Хисар Град: Демир Хисар и селата: Бабино, Базерник, Бараково, Белче, Боиште, Брезово, Вардино, Велмевци, Вирово, Големо Илино, Граиште, Доленци, Единаковци, Жван, Железнец, Зурче, Загориче, Зашле, Кочиште, Кутретино, Лесково, Мало Илино, Мренога, Ново Село, Обедник, Прибилци, Радово, Ракитница, Растојца, Света, Сладуево, Слепче, Слоештица, Смилево, Сопотница, Стругово, Суво Грло, Суводол, Утово и Церово. Дојран Села: Дурутли, Ѓопчели, Куртамзали, Николиќ, Нов Дојран, Органџали, Севендекли, Сретеново, Стар Дојран, Фурка, Црничани, Чаушли и Џумабос. Долнени Села: Бело Поле, Браилово, Вранче, Горно Село, Гостиразни, Дабјани, Дебреште, Десово, Долгаец, Долнени, Дреновци, Дупјачани, Жабјани, Житоше, Забрчани, Заползани, Зрзе, Костинци, Кошино, Кутлешево, Лажани,Локвени, Мало Мраморани, Маргари, Небрегово, Новоселани, Пешталево, Рилево, Ропотово, Сарандиново, Секирци, Сенокос, Слепче, Демирхисарско, Сливје, Средорек, Стровија и Црнилиште. Ѓорче Петров Села: Волково, Грачани, Кисела Јабука, Кучково, Никиштане, Ново Село и Орман. Желино Села: Горна Лешница, Групчин, Добарце, ДолнаЛешница, Желино, Копачин Дол, Ларце, Луковица, Мерово, Ново Село, Озормиште, Палатица, Рогле, Седларево, Стримница, Требош, Церово и Чифлик. Зелениково Села: Вразале, Градовци, Гумалево, Дејковец, Добрино, Зелениково, Ново Село, Орешани, Пакошево, Палиград, Смешница, Страхојадица, Таор и Тисовица. Зрновци Села: Видовиште, Зрновци, и Мородвис. Илинден Села: Ајватовци, Бујковци, Бунарџик, Бучинци, Дељадровци, Илинден, Кадино, Марино, Миладиновци, Мралино, Мршевци и Текија. Јегуновце Села: Беловиште, Вратница, Зилче, Јажинце, Јанчиште, Јегуновце, Копанце,Орашје, Подбреѓе, Прељубиште, Раотинце, Ратае, Рогачево, Сиричино, Старо Село, Туденце и Шемшово. Кавадарци Град: Кавадарци и селата: Бегниште, Бојанчиште, Бохула, Брушани, Бунарче,Ваташа, Возарци, Галиште, Гарниково, Глишик, Горна Бошава, Грбовец,Дабниште, Добротино, Долна Бошава, Драгозел, Драдња, Дреново, Кесендре,Клиново, Конопиште, Кошани, Крњево, Куманичево, Мајден, Марена,Мрежичко, Праведник, Резаново, Радња, Раец, Ресава, Рожден, Сопот, Страгово, Фариш, Чемерско, Шешково и Шивец. Карбинци Села: Аргулица, Батање, Вртешка, Голем Габер, Горни Балван, Горно Трогерци, Долни Балван, Долно Трогерци, Ебеплија, Јунузлија, Калаузлија,Карбинци, Кепекчелија, Козјак, Крупиште, Курфалија, Кучилат, Кучица, Мал Габер, Мичак, Муратлија, Ноември Караорман, Оџалија, Припечани,Прналија, Радање, Руљак, Таринци и Црвулево. Карпош Села: Бардовци и Горно Нерези. Кисела Вода Села: Драчево и Усје. Кичево Град: Кичево и селата: Кнежино, Лазаровци, Мамудовци, Осој, Раштани, Трапчин Дол, Атишта, Бигорски Доленци, Вранештица, Дупјани, Карбуница,Козичино, Крушница, Миокази, Орланци, Патец, Рабетино, Речани-Челопечко, Светораче, Стаорец, Челопеци, Белица, Брждани, Видрани,Големо Церско, Горна Душегубица, Горно Добреноец, Долна Душегубица,Долно Добреноец, Другово, Ехлоец, Иванчишта, Извор, Јаворец, Јудово,Кладник, Кленоец, Козица, Лавчани, Малкоец, Мало Церско, Манастирско Доленци, Подвис, Попоец, Пополжани, Прострање, Свињиште, Србјани, Цер,Бачишта, Букојчани, Горно Строгомиште, Грешница, Длапкин Дол, Долно Строгомиште, Зајас, Колари, Колибари, Лешница, Мидинци, Речани – Зајаско, Тајмиште, Арангел, Бериково, Гарани, Зубрино, Јагол, Доленци, Ново Село,Осломеј, Папрадиште, Поповјани, Премка, Србица, Стрелци, Туин, Црвивци и Шутово. Конче Села: Габревци, Гарван, Горна Враштица, Горни Липовик, Дедино, Долна Враштица, Долни Липовик, Долни Радеш, Загорци, Конче, Лубница, Негреновци, Ракитец и Скоруша. Кочани Град: Кочани и селата: Безиково, Бели, Вранинци, Горни Подлог, Горно Градче, Главовица, Грдовци, Долни Подлог, Долно Градче, Јастребник, Костин Дол, Лешки, Мојанци, Небојани, Нивичани, Ново Село, Оризари, Пантелеј, Пашаџиково, Полаки, Пресека, Прибачево, Припор, Рајчани, Речани, Тркање и Црвена Нива. Кратово Град: Кратово и селата: Близанци, Вакуф, Горно Кратово, Димонце, Емирица, Железница, Живалево, Каврак, Кетеново, Кнежево, Којково, Коњух, Крилатица, Куклица, Куново, Луково, Мушково, Нежилово, Пендак, Приковци, Секулица, Страцин , Талашманце, Татомир, Тополовик, Трновац, Туралево, Филиповци, Шлегово и Шопско Рударе. Крива Паланка Град: Крива Паланка и селата: Бес, Бастево, Борово, Варовиште, Габар, Голема Црцорија, Градец, Длабочица, Добровница, Дренак, Дрење, Дурачка Река, Жидилово, Киселица, Конопница, Костур, Кошари, Кркља, Крстов Дол, Лозаново, Лука, Мала Црцорија, Мартиница, Метежево, Моздивњак, Нерат, Огут, Осиче, Подржи Коњ, Станци, Телминци, Трново и Узем. Кривогаштани Села: Бела Црква, Боротино, Воѓани, Врбјани, Годивле, Кореница, Кривогаштани, Крушеани, Мирче Ацев, Обршани, Пашино, Рувци, Подвис и Славеј. Крушево Град: Крушево и селата: Алданци, Арилево, Белушино, Бирино, Борино, Бучин, Врбоец, Горно Дивјаци, Долно Дивјаци, Јакреново, Милошево, Норово, Острилци, Пресил, Пуста Река, Саздево, Свето Митрани и Селце. Куманово Села: Агино Село, Бедиње, Бељаковце, Биљановце, Брзак, Вакев, Винце, Војновиќ, Габреш, Горно Коњаре, Градиште, Делга, Доброшане, Довезанце, Долно Коњаре, Живиње, Зубовце, Јачинце, Карабичане, Клечевце, Кокошиње, Количко, Косматац, Костурник, Кутлибег, Кучкарево, Кешање, Лопате, Љубодраг, Мургаш, Ново Село, Новосељане, Орашац, Пезово, Проевце, Пчиња, Режановце, Речица, Романовце, Скачковце, Сопот, Студена Бара, Сушево, Табановце, Тромеѓа, Умин Дол, Черкези, Четирце и Шупљи Камен. Липково Села: Алашевце, Белановце, Ваксинце, Виштица, Глажња, Гошинце, Думановце, Злокуќане, Извор, Липково, Лојане, Лукаре, Матејче, Никуштак, Опае, Оризари, Отља, Ренковце, Ропалце, Руница, Слупчане, Стража и Стрима. Лозово Села: Аџибегово, Аџиматово, Бекирлија, Дорфулија, Ѓуземелци, Каратманово, Кишино, Лозово, Милино, Сарамзалино и Коселари. Маврово и Ростуше Села: Аџиевци, Беличица, Бибај, Битуше, Богдево, Болетин, Велебрдо, Волковија, Видуше, Врбен, Врбјани, Галичник, Грекај, Дуф, Жировница, Жужње, Јанче, Акчилница, Кракорница, Леуново, Лазарополе, Маврови Анови, Маврово, Нивиште, Никифорово, Нистрово, Ничпур, Ново Село, Оркуше, Присојница, Росоки, Ростуше, Рибница, Селце, Сенце, Скудриње, Сретково, Сушица, Тануше, Требиште, Тресонче и Церово. Македонска Каменица Град: Македонска Каменица и селата: Дулица, Косевица, Костин Дол, Луковица, Моштица, Саша, Тодоровци и Цера. Македонски Брод Град: Македонски Брод и селата: Белица, Бенче, Битово, Близанско, Брезница, Брест, Вир, Волче, Горни Манастирец, Горно Ботушје, Горно Крушје, Грешница, Девич, Долни Манастирец, Долно Ботушје, Долно Крушје, Драгов Дол, Дреново, Заград, Звечан, Здуње, Зркле, Изиште, Инче, Калуѓерец, Ковач, Ковче, Косово, Крапа, Лаг, Латово, Локвица, Лупште, Могилец, Модриште, Ореовец, Рамне, Растеш, Русјаци, Самоков, Сланско, Слатина, Старо Село, Суводол, Сушица, Тазево, Томино Село, Тополница, Требимо, Требовље и Црешнево. Могила Села: Алинци, Беранци, Будаково, Вашарејца, Горна Чарлија, Долна Чарлија, Дедебалци, Добрушево, Долно Српци, Ивањевци, Лознани, Могила, Мојно, Мусинци, Новоселани, Ношпал, Подино, Путурус, Радобор, Свето Тодори, Стапица, Трновци и Црничани. Неготино Град: Неготино и селата: Брусник, Вешје, Војшанци, Горни Дисан, Долни Дисан, Дуброво, Јаношево, Калањево, Криволак, Курија, Липа, Пепелиште, Пештерница, Тимјаник, Тремник, Црвени Брегови, Џидимирци и Шеоба. Новаци Села: Арматуш, Балдовенци, Бах, Биљаник, Брник, Брод, Будимирци, Велесело, Врањевци, Гермијан, Гнеотино, Гнилеш, Горно Агларци, Градешница, Грумази, Груништа, Далбеговци, Добровени, Добромири, Долно Агларци, Долно Орехово, Живојно, Зовик 1, Зовик 2, Ивени, Маково, Мегленци, Новаци, Ново Село, Орле, Паралово, Петалино, Полог, Рапеш, Рибарци, Скочивир, Сливица, Совик, Старавина, Суво Дол и Тепавци. Ново Село Села: Бадолен, Бајково, Барбарево, Борисово, Дражево, Зубово, Колешино, Мокриево, Мокрино, Ново Коњарево, Ново Село, Самоилово, Смолари, Старо Коњарево, Стиник и Сушица. Охрид Села: Вапила, Велгошти, Велестово, Горно Лакочереј, Долно Коњско, Долно Лакочереј, Елшани, Завој, Коњско, Косел, Куратица, Лагадин, Лескоец, Ливоишта, Љубаништа, Опеница, Орман, Пештани, Плаке, Подмоље, Рамне, Расино, Речица, Свиништа, Сирула, Скребатно, Трпејца и Шипокно. Петровец Села: Бадар, Блаце, Брезница, Горно Коњари, Градманци, Дивље, Долно Коњари, Катланово, Козле, Летевци, Огњанџи, Петровец, Р”жаничино, Средно Коњари, Сушица, Чифлик и Којлија. Пехчево Град: Пехчево и селата: Негрево, Панчарево, Робово, Спиково, Умлена, Црник и Чифлик. Пласница Села: Дворци, Лисичани, Пласница и Преглово. Прилеп Села: Алинци, Беловодица, Беровци, Бесиште, Бонче, Вепрчани, Веселчани, Витолиште, Волково, Врпско, Галичани, Голем Радобил, Големо Коњари, Гуѓаково, Дабница, Дрен, Дуње, Ерековци, Живово, Загорани, Кадино Село, Кален, Канатларци, Клепач, Кокре, Крушевица, Крстец, Леништа, Лопатица, Мазучиште, Мал Радобил, Мало Коњари, Мало Рувци, Манастир, Марул, Никодин, Ново Лагово, Ореовец, Пештани, Плетвар, Подмол, Полчиште, Прилепец, Присад, Ракле, Селце, Смолани, Старо Лагово, Топлица, Тројаци, Тополчани, Тројкрсти, Царевик, Чаниште, Чепигово, Чумово, Шелеверци и Штавица. Пробиштип Град: Пробиштип и селата: Бунеш, Бучиште, Гајранци, Горни Стубол, Горно Барбарево, Гризилевци, Гујновци, Добрево, Долни Стубол, Долно Барбарево, Древено, Дренак, Зарапинци, Зеленград, Злетово, Јамиште, Калниште,Куково, Кундино, Лезово, Лесново, Марчино, Неокази, Пестришино, Петршино, Пишица, Плешенци, Пуздерци, Ратавица, Стрисовци, Стрмош, Трипатанци, Трооло, Турско Рудари и Шталковица. Радовиш Град: Радовиш и селата: Али Коч, Али Лобаси, Бучим, Воиславци, Дамјан, Држани, Дурутлија, Злеово Ињево, Јаргулица, Калаузлија, Калуѓерица, Каралобоси, Караџалар, Козбунар, Коџалија, Ново Село, Ораовица, Папавница, Погулево, Подареш , Покрајчево, Прналија, Раклиш, Сариѓол, Смиланци, Сулдурци, Супурге, Тополница, Коселија, Худаверлија, Чешме Маале, Шаинташ, Шипковица и Штурово. Ранковце Села: Баратлија, Ветуница, Врзогрнци, Герман, Гиновци, Гулинци, Криви Камен, Љубинци, Милутинце, Одрено, Опила, Отошница, Пеклиште, Петралица, Псача, Радибуш, Ранковце и Станча. Росоман Села: Дебриште, Камен Дол, Крушевица, Манастирец, Мрзен, Ораовец, Паликура, Рибарци, Росоман, Сирково, Трстеник. Ресен Град: Ресен и селата: Арвати, Асамати, Болно, Брајчино, Волкодери, Горна Бела Црква, Горно Дупени, Горно Крушје, Грнчари, Долна Бела Црква, Долно Дупени, Долно Перово, Дрмени, Евла, Езерани, Златари, Избишта, Илино,Јанковец, Козјак, Коњско, Крани, Кривени, Курбиново, Лавци, лева Река, Лескоец, Љубојно, Наколец, Отешево, Петрино, Подмочани, Покрвеник, Прељубје, Претор, Рајца, Сливница, Сопотско, Стење, Стипона, Царев Двор, Штрбово и Шурлевци. Сарај Села: Арнакија, Бојане, Буковиќ, Глумово, Горна Арнакија, Горно Свиларе, Грчец, Дворце, Долно Свиларе, Кондово, Копаница, Крушопек, Ласкарци, Љубин, Матка, Паничари, Радуша, Раовик, Рашче, Рудник Радуша, Семениште, Чајлане и Шишево. Свети Николе Град: Свети Николе и селата: Алакинци, Амзабегово, Арбашанци, Богословец, Буриловци, Горно Ѓурѓанци, Горно Црнилиште, Горобинци, Делисинци, Долно Ѓурѓанци, Долно Црнилиште, Ерџелија, Кадрифаково, Кнежје, Крушица, Макреш, Малино, Мездра, Мечкуевци, Мустафино, Немањици, Орел, Павлешенци, Патетино, Пеширово, Преод, Ранченци, Сопот, Стануловци, Стањевци, Строиманци и Трстеник. Сопиште Села: Барово, Говрлево, Горно Соње, Добри Дол, Долно Соње, Држилово, Јаболци Нова Брезница, Патишка Река, Ракотинци, Света Петка, Сопиште и Чифлик. Старо Нагоричане Села: Алгуња, Аљинце, Арбанашко, Бајловце, Брешко, Буковљане, Војник, Враготурце, Врачевце, Дејловце, Длабочица, Добрача, Драгоманце, Дренок, Зегљане, Зељувино, Канарево, Карловце, Коинце, Кокино, Мегленце, Макреш, Малотино, Младо Нагоричане, Никуљане, Облавце, Орах, Осиче, Пелинце, Пузајка, Рамне, Руѓинце, Старо Нагоричане, Стрпанце, Стрезовце, Стрновац, Цветишница, Цвиланце и Челопек. Студеничани Села: Алдинци, Батинци, Вртекица, Горно Количани, Долно Количани, Драчевица, Елово, Калдирец, Малчиште, Маркова Сушица, Морани, Осинчани, Пагаруша, Рамни Габер, Студеничани, Умово, Цветово, Црвена Вода и Црн Врв. Струга Град: Струга и селата: Безово, Биџево, Богојци, Бороец, Брчево, Буринец Велешта, Вишни, Враништа, Глобочица, Горна Белица, Горно Татеши, Долна Белица, Делогозди, Добовјани, Долно Татеши, Драслајца, Дренок, Заграчани, Збазди, Јабланица, Калишта, Коросишта, Лабуништа, Лакаица, Ливада, Лозани, Локов, Луково, Мали Влај, Мислешево, Мислодежда, Модрич, Мороишта, Нерези, Ново Село, Октиси, Радожда, Радолишта, Франгово, Шум, Пискупштина, Подгорци, Поум, Присовјани, Резаново, Селци, Ташмаруништа, Тоска и Џепин. Струмица Села: Баница, Банско, Белотино, Вељуса, Водоча, Габрово, Градско Балдовци, Дабиље, Добрејци, Дорломбос, Злешево, Костурино, Куклиш, Мемешли Муртино, Орманли, Попчево, Просениково, Раборци, Рик, Сачево, Свидовица, Три води и Чепели. Теарце Села: Брезно, Варвара, Глоѓи, Доброште, Јелошник, Лешок, Непроштено, Нераште, Одри, Првце, Пршовце, Слатино и Теарце. Тетово Села: Бозовце, Бродец, Вејце, Вешала, Гајре, Голема Речица, Ѓермо, Једоарце, Лавце, Лисец, Мала Речица, Отуње, Порој, Саракино, Селце, Сетоле, Фалише, Џепчиште и Шипковица. Центар Жупа Села: Бајрамовци, Баланци, Брештани, Броштица, Власики, Голем Папрадник, Горно Мелничани, Горенци, Долгаш, Долно Мелничани, Евла, Елевци, Житинени, Кочишта, Коџаџик, Мал Папрадник, Новак, Осолница, Оџовци, Пареши, Праленик, Центар Жупа и Црно Боци. Чашка Села: Бањица, Бистрица, Богомила, Бусилци, Владиловци, Витанци, Војница, Габровник, Голозинци, Горно Врановци, Горно Јаболчиште, Долно Врановци, Долно Јаболчиште, Дреново, Еловец, Извор, Капиново, Крајници, Крива Круша, Крнино, Лисиче, Мартолци , Мелница, Мокрени, Нежилово, Ново Село, Корморани, Ораов Дол, Ореше, Отиштино, Папрадиште, Плевење, Поменово, Попадија, Раковец, Смиловци, Согле, Стари Град, Степанци, Теово, Црешнево и Чашка. Чешиново- Облешево Села: Бања, Бурилчево, Врбица, Зиганци, Кучичино, Лепопелци, Ново Селани, Облешево, Соколарци, Спанчево, Теранци, Уларци, Чешиново и Чифлик. Чучер Сандево Села: Бањане, Блаце, Бразда, Брест, Бродец, Глуво, Горњане, Кучевиште, Мирковци, Побожје, Танушевци и Чучер-Сандево. Штип Села: Балталија, Брест, Врсаково, Горачино, Доброшани, Долани, Драгоево, Едеклерци, Јамујарци, Калапетровци, Кошево, Криви Дол, Лакавица, Лесковица, Липов Дол, Љуботен, Никоман, Ново Село, Пенуш, Пиперово, Почивало, Пухче, Сарчиево, Селце, Скандалци, Софилари, Стар Караорман, Степанци, Суво Грло, Судик, Сушево, Танатарци, Тестемелци, Топлик, Три Чешми, Хаџи-Реџепли, Хаџи-Сејдели, Хаџи-Хамзали, Црешка, Чардаклија, Чифлик, Шашаварлија и Шопур. Шуто Оризари Село: Горно Оризари Вкупно назначени рурални населби 1774...
Кинезите градат вештачка интелигенција на социјалистички начин
Банкометар - пред 3 дена
Регулаторот им нареди на компаниите како „Bytedance“, „Alibaba Moonshot“ и „01.AI“ да подлежат на задолжително тестирање за нивните модели со вештачка интелигенција, објави „Financial Times“, повикувајќи се на добро информирани извори. Како дел од тестирањето, големите јазични модели треба да одговорат на многу прашања, од кои некои се поврзани со политика и идеологија. Пред една година, кинескиот регулатор воведе правила за чет-ботови кои наведуваат дека содржината создадена од модели на вештачка интелигенција не треба да биде во спротивност со нормите на јавниот морал или „да содржи повици за поткопување на државната моќ, соборување на социјалистичкиот систем, поттикнување на поделба на земјата или субверзија на националното единство“. „Financial Times“ наведува дека јазичните модели во многу случаи не ги исполнувале баш овие критериуми. Највисоко „ниво на усогласеност со безбедносните стандарди“ од 66,4 проценти е забележано од „ByteDance“, а најнизок „GPT 4,0“ на американската компанија „Open AI“, само 7,1%....
Минималната плата во Бугарија ќе се зголеми за 19,6% од 1 јануари 2025 година?
Банкометар - пред 3 дена
Минималната плата следната година ќе се зголеми за 19,6 отсто, што ќе доведе до зголемување на надоместокот на еден вработен, предвидува БНБ во својата макроекономска прогноза. Во пракса тоа значи дека ќе стане 1.115 лева или ќе се зголеми за нешто повеќе од 182 лева од сегашното ниво – 933 лева. И покрај забавувањето на инфлацијата на потрошувачките цени, растот на компензациите по вработен во номинална смисла се очекува да остане висок од 10,2% во 2024 година. Ова е втора индикација само за минатата недела, поврзана со можното зголемување на минималната плата, откако во текот на неделата Централната банка на Украина објави дека, според нивните пресметки, нивоата треба да бидат околу 1.080-1.100 лева. Факторите кои ќе го поддржат растот на платите во овој период вклучуваат зголемување на економската активност, зголемување од 19,6% на минималната плата од почетокот на годината, зголемување на наградувањето во јавниот сектор и континуиран тренд кон зголемување на учеството на фирмите кои известуваат недостигот на работна сила како фактор што ја ограничува нивната активност, посочуваат од БНБ. Според банката, како резултат на затегнатите услови на пазарот на труд и растечкиот недостиг на работна сила, очекуваме стапката на раст на надоместокот по вработен да остане повисока од проектираните зголемувања на продуктивноста на трудот и потрошувачките цени, да достигне околу 7,5% во 2025 година и 2026 година....
„Рио Тинто“ не е сам: Уште 10 компании добиле дозволи за истражување на литиум во Србија
Банкометар - пред 3 дена
Покрај „Рио Тинто“, кој планира да ископува литиум во долината на реката Јадар, 10 други компании добија дозволи за истражување на металот во изминатите 20 години. Судејќи според документацијата што ја објави здружението „Први, први на скалата“, издадени се дозволи за истражување на повеќе од 60 места во Србија, пишува Нова рс. Во период од нешто помалку од две децении, од 2004 до 2022 година, надлежните министерства во земјата донеле дури 126 решенија поврзани со литиумот, во кои увид имало здружението. Од сите документи, на повеќе од 550 страници, биле донесени најмногу одлуки за одобрување и проширување на истражувањето за литиум. Исто така, донесени се решенија за одбивање, односно престанок на важноста на одобрението за вршење геолошки истражувања, а голем број решенија се однесуваат на продолжување или задржување на правата за истражување и проверка на резервите на литиумска руда. Сè започнало со проектот „Рио Сава“. Во издадените решенија за истражување на литиум се вклучени дури 63 области – градови, села и општини. Според последното истражување, 55,5 отсто од жителите на Србија се експресно против планот на „Рио Тинто“ да отвори рудник за литиум во долината Јадра, додека 52,1 отсто не би го поддржале неговото отворање дури и ако Србија добие гаранции од Германија и Европската Унија дека тоа би значело дека сите еколошки стандарди се почитуваат....
Од шупливо во празно: Агенцијата за енергетика формално под Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини
Банкометар - пред 3 дена
Надлежностите на Агенцијата за енергетика од денеска формално се под Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини. Министерството на 22 јули соопшти дека досегашниот директор на Агенцијата за енергетика, Дарио Николовски денеска формално ѝ ги предал надлежностите на министерката за енергетика, рударство и минерални суровини Сања Божиновска. Министерство за енергетика, рударство и минерални суровини е новоформирано како дел од планот на новата Влада предводена од ВМРО-ДПМНЕ по изборите на 8 мај за реорганизација на министерствата. Ново министерство е исто така за дигитална трансформација. Како дел од овој олан, Министерството за економија прерасна во Министерство за економија и труд, Министерство за труд и социјална политика стана Министерство за социјална политика, демографија и млади, а во Министерството за култура беше додаден секторот туризам. Денеска со укинувањето на Агенцијата за енергетика и нејзиниот Управен одбор, а вработените по сила на закон ќе бидат преземени од ресорното Министерство за енергетика, рударство и минерални суровини. „Согласно Законот за организација на органите на државната управа и законот за енергетика, Агенцијата за енергетика и целиот нејзин движен и недвижен имот, се преземени од Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини“, се вели во соопштението....
Сезонските работни места се добар извор на приходи, трката по нив почнува уште од април
Банкометар - пред 3 дена
Менаџерот за односи со јавноста на „Инфостуд“, Милош Турински, оцени дека сезонските работни места можат да бидат добар извор на приход, особено за младите, и дека во Србија, од април, поради заминувањето на многу работници од угостителството на јадранското крајбрежје, има голема побарувачка во овој сектор. „Сезоната трае приближно од април до октомври. Што се однесува до заработките, тие се движат од 300 динари на час па нагоре преку одделот за млади. Во угостителството дневниците на келнерите се од 2.000, 2.500, па дури и до 3.000 динари, со тоа што можат да се дуплираат со бакшишот“, рече Турински за Танјуг. Во угостителството во приморските градови главно се бараат работници од помладата возрасна група, додава Турински, најчесто оние со искуство и дека платите се највисоки во Словенија. „Во Словенија како келнер можеш да заработиш само 1.500 евра, готвачи до 3.000 евра. Доброто е што вообичаено им се обезбедува сместување и храна од страна на работодавачот. Затоа и овој приход е чист, па сезонските работници можат да донесат навистина убави пари дома“, рече Турински. Има и работни места во земјоделството, додава Турински, каде што во зависност од плодот што се собира, условите што ги обезбедува работодавачот како сместување, храна и превоз се движат од 2.500 до 6.000 динари. „И градежните работи се сезонски. Се разбира, исто како и угостителството, работа има цела година, но овој период на убаво време со себе носи и повеќе работа. Така, освен во угостителството и во градежништвото има недостиг од работници – изјави Турински....
Ќе им се одземаат лиценците за работа на две друштва за игри за среќа – не платиле ниту една давачка
Банкометар - пред 3 дена
Министерката за финансии Гордана Димитриеска Кочоска информираше дека е иницирана постапка за одземање на лиценца за приредување игри на среќа на две друштва заради неисполнување на условите од издадената лиценца за приредување игри на среќа Министерството за финансии ја иницираше постапката откако од УЈП како надзорен орган на приредувањето на игри на среќа го доби записникот од извршената надворешна контрола над работењето на овие друштва“, рече Кочоска. Нагласи дека првичното барање од Министерството за финансии за добивање на записникот до УЈП е доставено уште во јули 2023 година по што се направени неколку ургенции, а конечно е постапено од страна на Управата дури во јуни 2024 година, откако доаѓа новото раководство. Во одговор на новинарско прашање рече дека не може да се направи точна проценка за штетата врз Буџетот, но додаде дека станува збор за голем износ. Дополнително ќе треба да се утврди дали двете друштва се поврзани со поранешни функционери. Едното, како што кажа, не е од Скопје. Едното од друштвата е основано во 2022 година и од 2022 година до денес нема ниту еден денар платено каква било давачка кон буџетот и сето тоа е констатирано во записник од страна на УЈП. Дали има одредени оштетувања кон буџетот – има, затоа што има пред се давачки коишто согласно законот требало да ги плаќа, посочи Димитриеска Кочоска....
Измени на Законот за пензии ќе има по ребалансот на државната каса
Банкометар - пред 3 дена
Законот за измена на Законот за пензии ќе биде донесен откако ќе помине ребалансот на Буџетот, рече вечерва премиерот Христијан Мицкоски. Во гостување на „Топ тема“, Мицкоски повтори дека во Буџетот недостигаат 200 милинои евра и за тоа, најави, ќе има одговорност. Се осврна и на средствата од ЕУ кои се предвидуваат за земјава со Планот за раст, истакнувајќи дека министрите Муртезани, Муцунски, Божиновска, Андоновски, Кочовска Димитриевска и Николоски за две недели го имаат завршено досието на државата, нешто што претходната власт две години не го направила. Премиерот е дециден дека нема да потроши 550 милиони евра за пруга која завршува, како што рече, во слепа улица на половина тунел. Според него, тие пари е добро да се реализираат за модернизација на пругата на Коридорот 10. -Нека помине ребалансот, веднаш потоа почнуваме со процедурата за законските измени за пензиите. Тие ќе важат не само за сега, туку и за март следната година зашто два пати се нивелираат пензиите, и во септември и во март. Во првите девет месеци го испорачуваме ветувањето, истакна Мицкоски. Во врска со 500-те милиони евра, Мицкоски рече дека очекува со вакви средства да се финансира интерконекторот со Грција, наместо да се бара ретендерирање или пролонгирање, бидејќи тоа може само да ја поскапи цената на чинење. -Имавме проблем со некои од обврските за кои знаевме дека не можеме да ги исполниме. Нашето досие е затворено и чекаме сега одобрување од страна на Европската комисија, зашто дел од проектите кои ги преземала претходната влада, на памет не ми паѓа да продолжам да ги реализирам. На памет не ми паѓа како премиер на оваа влада да потрошам 550 милиони евра за пруга која завршува во слепа улица на половина тунел, без предвидлива иднина како ќе биде понатаму до Црното Море, на основа на црвен фидик, што значи со пенали може да дојде до 750 милиони евра. Ги замолувам тие пари да ги потрошиме во модернизација на пругата на коридорот 10 и возовите наместо 30 на час да возат 100 на час и наместо три пати да биде намален буџетот на јавното претпријатие Македонски железници – Инфраструктура, да може три пати да биде зголемен и наместо после две години прв пат да имаме една оперативна локомотива, да купиме 5 нови и да имаме повеќе композиции на вагони кои ќе поминуваат во државата, нагласи премиерот....
Бранимир Јовановиќ: Со новите задолжувања ќе треба да платиме 300 милиони евра камати за една година
Банкометар - пред 3 дена
Постојат два загрижувачки индикатори поврзани со ребалансот на Буџетот за 2024 година што новата Влада го објави минатата недела за економистот и аналитичар Бранимир Јовановиќ. Првиот е дека јавниот долг до крајот на годината ќе достигне 68% од БДП, а вториот е дека ќе треба да враќаме скоро 300 милиони евра во камати. За ребалансот на Буџетот, проекциите за економскиот раст, задолжувањето на државата кај Унгарија и други економски теми Јовановиќ, кој е дел од тимот на реномираниот Виенски институт за меѓународни економски студии, зборува во интервју за „Независен весник“. „Јавниот долг на крајот на годината ќе достигне 68% од БДП, од 58-те проценти колку што изнесувал на крајот на првиот квартал. Таков раст, од 10 процентни поени, во рок од една година, Македонија имала само еднаш – за време на пандемијата. Со тоа што тогаш знаевме зошто се земаат тие пари – за да се справиме со пандемијата, за да им се помогне на фирмите и слично, а сега тоа не го знаеме“, вели Јовановиќ. Во однос на тоа колку високи камати на кредити ќе треба да плаќа Македонија, Јовановиќ вели дека по времето на владеење на Никола Груевски и по пандемијата, сега ќе достигнеме повторно рекордно високо ниво. „За камати на кредити оваа година ќе дадеме скоро 300 милиони евра. Тој износ пред да дојде Груевски изнесуваше околу 40 милиони евра, во негово време се зголеми на 140 милиони, потоа во првите неколку години од владеењето на СДСМ дури и малку се намали, на 120-130 милиони, за потоа со пандемијата пак се зголеми на околу 200 милиони, и еве сега ќе достигне и 300 милиони. Само за споредба, тоа се повеќе пари отколку што даваме за сите социјални надоместоци за сиромашните во државата“, појаснува Јовановиќ. Тој предупредува дека последица од неодговорните фискални политики е опасноста од должничко ропство на државата. Резултатот од таквите политики, вели Јовановиќ, е сè повеќе државни пари за камати на кредити, наместо за вистинските проблеми со кои се соочуваме како држава....
Европските инвеститори претпазливи чекаат нови насоки
Банкометар - пред 3 дена
На европските берзи во вторник претпладнето се тргува внимателно, додека инвеститорите ги очекуваат новите економски показатели и кварталните деловни резултати на компаниите. Индексот STOXX 600 на водечките европски акции во првиот дневен пресек беше речиси непроменет во однос на вчерашниот ден кога порасна. Лондонскиот FTSE индекс претпладнево ослабе за 0,23 отсто, на 8.179 поени, а париски CAC за 0,08 отсто, на 7.615 поени. Франкфуртскиот DAX порасна, пак, за 0,63 отсто, на 18.520 поени. Откако вчера индексите пораснаа, што главно се должи на корекцијата по остриот пад минатата седмица, претпладнево повторно е внимателност на берзите, бидејќи инвеститорите чекаат нови економски показатели и квартални деловни резултати на компаниите. Внимателно се тргува и на азиските берзи. Индексот MSCI на азиско-пацифичките акции, без јапонските, во истиот период како и во Европа, порасна за 0,2 отсто. Истовремено, на токиската берза индексот Nikkei остана речиси непроменет во однос на вчерашниот ден, додека цените на акциите во Австралија и Јужна Кореја пораснаа меѓу 0,4 и 0,5 отсто. Во Хонгконг и Шангај, пак, паднаа меѓу 0,8 и 1,6 отсто. На кинеските берзи сѐ уште има внимателност поради побавното од очекуваното закрепнување на локалната економија, па инвеститорите не ги охрабри ниту вчерашното неочекувано намалување на каматите од страна на кинеската централна банка. Останатите азиски берзи го следат вчерашниот раст на Волстрит, каде индексот Dow Jones зајакна 0,3 отсто, S&P 500 околу 1,1 отсто, а Nasdaq 1,6 отсто. Минатата седмица овие индекси драстично паднаа, меѓу другото, поради ротацијата на капиталот од технолошкиот сектор, што го предводеше растот последните години, во секторите кои би можеле повеќе да имаат корист од намалувањето на каматните стапки. Имено, на пазарот зајакна мислењето дека американската централна банка во септември ќе ги намали каматните стапки бидејќи инфлаторните притисоци се намалуваат, додека економскиот раст забавува. Но, вчера акциите на многу технолошки гиганти вратија дел од минатонеделните загуби. Цените на акциите на „Alphabet“, „Meta Platforms“, „Nvidia“ и „Tesla“ пораснаа меѓу 2,2 и 5,1 отсто. Вчера инвеститорите и беа фокусирани на политичката сцена, откако американскиот претседател Џо Бајден во неделата се повлече од трката за втор мандат. Бајден ја поддржа потпретседателката Камала Харис како демократски претседателски кандидат, но прашање е кој всушност ќе ја добие таа кандидатура....
ЕБОР и МЕПСО ќе потпишат договор за заем од 26,4 милиони евра
Банкометар - пред 3 дена
Во Кристалната сала на Владата на Република Северна Македонија денеска ќе се потпише договор за заем од 26,4 милиони евра помеѓу Европската банка за обнова и развој – ЕБОР и македонскиот оператор за електропреносен систем АД МЕПСО. Како што информираат од владината прес-служба, средствата од заемот се наменети за зајакнување на преносната мрежа на АД МЕПСО....
Ангеловска-Бежоска: Геоекономската фрагментација како предизвик, но и можност за позитивна економска трансформација на земјите од Западен Балкан
Банкометар - пред 3 дена
Гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска учествуваше на меѓународната конференција „Повторно поврзување на глобалната економија“, на која најпрво се обрати заменик извршната директорка на Меѓународниот монетарен фонд, Гита Гопинат, свое обраќање имаше и извршната директорка на Банката за меѓународни порамнувања, Андреа Махлер, а учествуваа гувернери од повеќе земји во светот. „Геоекономската фрагментација претставува ризик за глобалната економија. Иако сè уште не се согледуваат негативни ефекти врз регионот на Западен Балкан, нема сомнение дека геополитичките ризици се на историски високо ниво и можат да доведат до намалување на трговијата и финансиските приливи. Земјите од Западен Балкан, како мали и отворени економии, можат да ги ублажат ефектите од неповолните геополитички состојби на повеќе начини. Во услови кога меѓународните корпорации ја преоценуваат географската локација на своите производствени капацитетите, обидувајќи се да ги намалат оперативните ризици во работењето, регионот на Западен Балкан може да биде привлечен за преместување на европските бизниси. Преселувањето на странските производствени капацитети од ЕУ во нашиот регион ќе донесе повисоки странски директни инвестиции, поголема трговска размена, како и пренесување искуства, знаења и напредни технологии. Предностите на земјите од регионот се нивната географска близина до ЕУ, кандидатскиот статус на дел од земјите, пониските трошоци по единица производ и високо квалификуваната работна сила. Сепак, за да се искористат овие можности, треба да се направат структурни реформи, со цел земјите од регионот да станат попривлечни за странските инвеститори“, ова беше истакнато од гувернерката Ангеловска-Бежоска во рамките на 15. годишна конференција организирана од Комитетот за преобразување на Бретон Вудс и Централната банка на Перу, што се одржа во Куско. Преселувањето на производствените капацитети, дури и во мал обем, може да има значително влијание врз економскиот раст, којшто според студијата од Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) за земјите од Западен Балкан би се зголемил меѓу 3% и 10% од БДП. „Интеграцијата на земјите од Западен Балкан во глобалната економија во изминатите две децении е значително зголемена. Трговската размена бележи раст од 25 п.п. од БДП, додека финансиската интеграција бележи раст од 70 п.п. од БДП, а ова претставуваше главната движечка сила на доходната конвергенција на регионот“, посочи гувернерката Ангеловска-Бежоска којашто истакна дека е од исклучително значење да се продолжи со интеграцијата, зашто за малите економии таа е предуслов за повисок раст на доходот. Гувернерката Ангеловска-Бежоска учествуваше на панел-дискусијата „Економската фрагментација, регионалните блокови и нивното влијание врз глобалната финансиска архитектура“, заедно со Фелипе Лараин, професор по економија на Католичкиот универзитет во Чиле, Дејвид Пасарели, директор на Универзитетскиот центар за истражување на политиките на Обединетите нации, Елина Рибакова од Американскиот институт за меѓународна економија Петерсон, а претседавач на панел-дискусијата беше Хозе Урибе, претседател на Резервниот фонд на Латинска Америка....
Еве колку можете да заработите како сезонски работник во Германија
Банкометар - пред 4 дена
Одењето во Германија на сезонска работа сега е многу полесно отколку во претходните години, особено за студентите. Одамна е случај дека работната сила недостасува во речиси цела Европа. Германија е особено погодена од овој проблем, бидејќи во оваа земја недостигот на работна сила е присутен во речиси секој сектор. Неодамна, Германија воведе бројни олеснувања кога станува збор за доаѓањето на работници од други земји. Постапката за пристигнување на странски работници сега е многу полесна и поедноставна. Неодамна беше воведен картон на шанси, а наскоро треба да се подготви и помал данок за странците. Постои можност и студентите да заминат во оваа земја на сезонска работа. Нивните саатници не се мали, најниската е 12 евра, додека највисоката е околу 20 евра. „Study in Germany“ објави информација за условите што ги сподели со „Блиц Бизнис“, а има и детален список на работни места и точната бројка колку може да се заработи на час. Некои од основните услови за аплицирање за работа во Германија се: да сте запишани на акредитиран факултет. Сезонската работа ќе се одвива за време на паузата во семестарот на вашиот универзитет. Она што е важна информација е дека работи максимум 90 дена во рок од 12 месеци. Услов е и да не сте постари од 35 години. Просечната саатница за работни места што ги извршуваат странски студенти Градежен работник: 12 евра Услуги за испорака: 12 евра Келнер во ресторан: 13 евра Помошник готвач: 13 евра Миење садови: 13 евра Чистач (складирање): 14 евра Чување деца: 14 евра Работник во фабрика: 15 евра Трговец на мало (намирници, продавници за облека и сл.): 15 евра Часови по англиски јазик: 16 евра Земјоделска фарма: 18 евра Работник во винарија: 20 евра Карта за шанса Од 1 јуни Германија одобри доаѓање на двојно повеќе работници од Западен Балкан во споредба со претходните години. Новина во германскиот закон е воведувањето карти за шанса кои функционираат со доделување поени на работниците врз основа на различни критериуми, како што се јазични вештини, работно искуство и возраст. Според ова правило, работниците од Северна Македонија, Србија, Босна и Херцеговина, Црна Гора, и Албанија можат многу полесно да одат во Германија на неопределено време, до 50.000 од нив годишно, што е двојно повеќе од претходно. веб страницата на Министерството . Новите правила, познати како „карта на шанси“ за лов на работа во Германија, се однесуваат на оние со најмалку двегодишна стручна подготовка или универзитетска диплома признаена во земјата каде што е стекната квалификацијата. Исто така, потребно е познавање на германски или англиски јазик. Откако картичката ќе биде одобрена, апликантот може да влезе во Германија за да бара работа до една година, што значи дека повеќе не мора да поднесува договор со германска компанија пред да му биде дозволено да влезе во Германија за да работи. Помал данок за странците Германската влада има намера да ги намали даноците за странците кои работат во дефицитарни професии во земјата. На ова се противат многу политичари, без разлика на партиската припадност. Даночни олеснувања за компаниите, поволности за најдолг работен век на постарите вработени, мерки за намалување на бирократијата, се само дел од ставките кои германската влада има намера да ги искористи за зајакнување на германската економија....
Синдикална минимална кошница за јули e 60.570 денари
Банкометар - пред 4 дена
Вредноста на синдикалната минимална кошница за месец јули 2024 година изнесува 60 570,00 денари, споредена со вредноста на синдикалната минимална кошница за месец јуни 2024 год. која изнесува 60 325,00 денари е зголемена за 245,00 денари. Со изнајмен стан од 60 квадрати за месец јуни изнесува 75 945,00 денари. Структура на новата СMK за месец јули 2024 година Месечно по домаќинство Структура во проценти 01 Храна и пијалаци 22.008 36,3 02 Облека и обувки 4.979 8,2 03 Станарина, вода, електрична енергија, и греење 6.014 9,9 04 Лична хигиена и оддржување на хигиена во домот 1.827 3,0 05 Здравје 1.135 1,9 06 Транспорт 4.977 8,2 07 Комуникации 3.240 5,3 08 Рекреација и култура 4.378 7,2 09 Образование 7.022 11,6 10 Ресторани и хотели 3.890 6,4 11 Останати стоки и услуги 1.100 1,8 Вкупно СМК 60.570 100,0 03 Станарина, вода, електрична енергија, и греење 21.389 CMK 75.945...
Кеш или картица во странство?
Банкометар - пред 4 дена
Во денешно време, патувањето низ светот е полесно отколку кога било порано, но сепак, прашањето за најдобриот начин на плаќање останува актуелно. Изборот меѓу готовина и платежни картички може да има значителни финансиски последици, особено кога станува збор за меѓународни трансакции. Готовината нуди анонимност и избегнување на потенцијални банкарски провизии, но носи и ризик од кражба или загуба. Од друга страна, платежните картички се практични и обезбедуваат следење на трансакциите, но може да дојдат со високи провизии за користење во странство. Според најновите информации, провизиите за користење на банкомати во странство можат значително да се разликуваат во зависност од земјата и банката. Некои европски земји како Швајцарија и Норвешка се познати по високите банкарски провизии, што може да го зголеми трошокот на подигнување готовина од банкомат. Важно е да се напомене дека провизиите не се врзани за износот што се подигнува, што значи дека мали трансакции може да бидат несразмерно скапи. Безбедноста при подигнување пари од банкомати во странство е уште едно важно прашање. Генерално, користењето на банкомати во добро осветлени и зафатени области може да помогне во намалувањето на ризикот од криминални активности. Исто така, препорачливо е да се избегнува подигнување на големи суми пари одеднаш и да се користат банкомати кои се наоѓаат во близина на банки или во угледни хотели. Во крајна линија, изборот меѓу готовина и картички зависи од личните преференции и потребите на патникот. Сепак, информираноста за провизиите и безбедносните мерки може значително да ја подобри финансиската и личната безбедност за време на патувањето. Пред секое патување, се препорачува да се направи истражување за специфичните услови во дестинацијата и да се провери со сопствената банка за можни поволности и совети за користење на картичките во странство....
Доларот ослабе по повлекувањето на Бајден од претседателската трка
Банкометар - пред 4 дена
На азиските берзи денеска паднаа цените на акциите поради политичката неизвесност, откако вчера американскиот претседател Џо Бајден објави дека се повлекува од трката за втор претседателски мандат. На азиските берзи денеска паднаа цените на акциите поради политичката неизвесност, откако вчера американскиот претседател Џо Бајден објави дека се повлекува од трката за втор претседателски мандат. Индексот MSCI на азиско-пацифичките акции, без јапонските акции, беше во минус за речиси 1 отсто во 7 часот наутро, откако минатата недела загуби 3 отсто. Утрово на токиската берза индексот Nikkei се лизна за 1,3 отсто, додека цените на акциите во Шангај, Австралија и Јужна Кореја паднаа меѓу 0,7 и 1,3 отсто. Во Хонгконг, пак, се зголемени за 0,8 отсто. Американскиот претседател Џо Бајден во неделата објави дека ќе се повлече од претседателската трка, ставајќи ја неговата земја во невидена ситуација и оставајќи го нејасно што сега треба да се случи со номинацијата на Демократската партија. Бајден ја поддржа потпретседателката Камала Харис како демократски претседателски кандидат, но големото прашање е кој всушност ќе ја добие таа кандидатура. Иако одлуката на Бајден не е неочекувана, со оглед на неговата лоша здравствена состојба, инвеститорите се во потрага по неизвесност на американската политичка сцена. Републиканскиот претседателски кандидат Доналд Трамп имаше предност во анкетите пред Бајден. „Како што водството на Трамп растеше, инвеститорите заземаа позиции на пазарот врз основа на проценките за нови трговски бариери и веројатно повисока инфлација. Некои анкети покажуваат дека на Харис му оди подобро од Бајден против Трамп, но ќе видиме што ќе се случи понатаму“, пишуваат аналитичарите на ANZ Bank во врска со пазарните настани. Поради оваа неизвесност, инвеститорите не беа особено охрабрени од неочекуваното намалување на каматните стапки од страна на кинеската централна банка за 0,10 процентни поени. На овој начин монетарните власти се обидуваат да го забрзаат растот на втората по големина светска економија, откако минатата недела беше објавено дека бруто домашниот производ (БДП) во вториот квартал пораснал за 4,7 отсто на годишна основа, побавно од очекувано и побавно отколку во претходниот квартал. „Сите основи покажуваат дека на Кина ѝ е потребна средина со пониски каматни стапки, имајќи предвид дека каматните стапки се покачени долго време, а ризикот од дефлација се заканува. Податоците покажуваат дека економијата не е во најдобра форма, па се чини дека властите се зафатени со обидот да ја стимулираат“, вели Гери Нг, економист во Natixis. На девизните пазари, пак, вредноста на доларот во однос на кошничката валути благо падна. Индексот на доларот, кој ја покажува вредноста на американскиот долар во однос на другите шест најважни светски валути, утринава се движи околу 104,32 поени, додека во петокот навечер изнесуваше 104,39 поени. Во исто време, курсот на доларот во однос на јапонската валута се лизна од 157,50 на 157,35 јени. Американската валута ослабе и во однос на европската, па цената на еврото достигна 1,0895 долари, додека во петокот вечерта беше 1,0880 долари. Цените на нафтата, пак, пораснаа, откако минатата недела паднаа за повеќе од 2,5 отсто. Цената на барелот на лондонскиот пазар утрово зајакна за 0,50 отсто, на 83,05 долари, додека на американскиот пазар цената на барелот порасна за 0,51 отсто, на 80,55 долари....
Светска банка: Климатските промени ќе го чинат Западен Балкан милијарди долари
Банкометар - пред 4 дена
Шесте економии од Западен Балкан треба заеднички да инвестираат најмалку 37 милијарди долари во следната деценија за соодветна заштита на граѓаните и имотот од сè поштетните ефекти на климатските промени – се заклучува во регионалниот извештај за климатски промени и развој на Светска банка. Спроведувањето соодветни мерки за одговор на климатските промени може да има големи придобивки за Западен Балкан, регион составен од Албанија, Босна и Херцеговина, Косово, Македонија, Србија и Црна Гора. Тие инвестиции би помогнале да се избегне загуба на човечки животи, имоти и продуктивност, но и да се стимулира економскиот раст. Минимумот во Космет е најмал во Европа. Недостатокот на акција не е опција за регион кој веќе е силно погоден од климатските промени. На пример, во текот на изминатата деценија, поплавите директно зафатија два милиони луѓе, а нивните последици дополнително ќе се влошат со појавата на сè поекстремни врнежи од дожд. Шумските пожари се исто така зголемена опасност, со над 1.500 регистрирани во 2021 година, што одговара на зголемување од 21 процент во изминатата деценија. Сушите негативно влијаат на земјоделското производство, а топлотните бранови придонесуваат за загадување на воздухот и на тој начин предизвикуваат илјадници предвремени смртни случаи годишно во Западен Балкан, објави Политика....
Кој најмногу добива, а кој губи со Ребалансот на буџетот?
Банкометар - пред 4 дена
Капиталните проекти најголеми губитници, општините најголеми добитници. Со ребалансот на буџетот скратени се скоро 2,6 милиони евра од инфаструктурните инвестиции. Занително кратење има во патната инфраструкуира за изградба на Коридот 8 и 10 д. Овде од првичните 245,5 милиони евра парите се кратат на 67 милиони евра. Повеќе пари од првичната сума предвидени се само за железницата. – пругата од Коридорот 8 – делницата Бељаковце- Крива Паланка и изградба на заедничка гранична станица Табановце . Овде сумата се зголемува од 31 на 55 милиони евра. Помалку пари има за гасификацијата, од 19 на 13,5 милиони евра, речиси преполовени се парите за изградба на старечки домови и објекти за социјална заштита, за реконструкција на основни и средни училишта, за изградба на студенски домови, каде се скратени над 120 илјади евра . Значителн кратење има и за изгрдбата на нов кличнички центар во Скопје и Штип – од првичниот буџет од 2,5 милиони евра, сега суматата е тројно пониска – само 880 илјади еввра.. Но премиерот Мицкоски вели дека приоритет е изградба на Клинички во Штип – и веќе се работи со серозна компанија Подобри времиња ќе чекаат и болниците Свети Еразмо во Охрид и Клиниката за хирургија ќе чекаат подобри времења. Од првичните 2 милиони евра, за нивна реконстукција со ребалансот предвидени се 780 илди евра. Општата болница во Кичево од 800 илајди сега ќе добие само 29 илјади евра. Затоа пак , општините ќе добијат двојно повеќе пари. За изградба на локални патишта во 80 општини предвиден се 22 милиони евра, а првично беа планирани 10 милиони. Инаку, речиси половина од буџетот – 2,76 милиајрди евра ќе одат за социјални транфери, односно за пензии и помош за ранливите , како и за плати на админситративците – 723 милиони евра. Приходите пак се проектирани на 5,1 милијарда евра. Мицкоски уште еднаш истакна дека наследиле катастрофален буџет, без доволно одезбедени пари за плати и пензии. Па затоа уште еднаш го повикаа Јавното обвителство да постапува по допрен глас. Ако не почне постапка – најави дека од септември ќе поднесат и претставка. Инаку премиерот најави и нова помош за земјавата. При крај се приговорите со Европската Унијата за заем од 750 милиони евра, за следните 4 години. Првата трансша се очекува да стигне во септември....
Копенхаген ги наградува туристите кои користат јавен превоз или велосипеди
Банкометар - пред 4 дена
Главниот град на Данска, Копенхаген, покрена нова иницијатива за промовирање на природниот туризам на поеколошки начини на транспорт низ градот, вклучувајќи велосипеди и јавен превоз. Иницијативата наречена CopenPay предвидува награди за туристите кои користат одржливи форми на транспорт. Туристите кои ќе одлучат да патуваат со јавен превоз или со велосипед, наместо со автомобил или такси, ќе бидат наградени со различни погодности: од попусти, бесплатно кафе, безплатен влез во музеи и дополнителни 20 минути скијање на падините на Амагер Баке. „Знаеме дека има голема разлика меѓу тоа што планираат да го потршат туристите пред да дојдат и тоа што се случува откако ќе дојдат тука. Знаеме дека четворица од петмина се подготвени да се однесуваат одржливо, но само еден од нив го прави тоа“, велат од Wonderful Copenhagen, официјалната туристичка организација на областа Копенхаген. Според Wonderful Copenhagen, вкупно 24 атракции, вклучувајќи ресторани и изнајмување кајак, учествуваат во новата зелена шема. Една од шартнерските атракции, GoBoat, на туристите ќе им нуди бесплатно возење со чамец, во текот на кое ќе треба да собираат ѓубре од каналите. Банегарден, најпознатата дестинација за храна и култура во центарот на Копенхаген, нуди бесплатен ручек за посетителите кои учествуваат во активности како што се чистење на ѓубре во и околу нивната локација....
Земји кои беа најсиромашни во светот, а денес се меѓу најбогатите
Банкометар - пред 4 дена
Низ историјата, различни делови од светот економски се издигнувале и паѓале. Блискиот Исток со векови бил многу поразвиен од Европа, Африка била побогата од Централна и Југоисточна Азија во првата половина на 20 век, Кина била една од најбогатите области во светот до 19 век. Како што има примери на земји кои за неколку децении станаа од релативно богати во сиромашни, исто така има и примери на земји кои се издигнаа од сиромаштија за само две генерации и станаа едни од најбогатите во светот. Ирска беше сиромашна периферија на Западна Европа Ирска е еден од поновите примери. Не толку одамна, заостаната земја на периферијата на Западна Европа, која првенствено тргуваше со соседното Обединето Кралство, денес е еден од светските индустриски, научни и економски центри. Google, Apple, Facebook, X, Accenture и други мултинационални корпорации имаат свои седишта за Европа во Ирска. Ова исто така создаде проблеми, особено при мерењето на БДП, бидејќи профитот на овие корпорации вештачки ги подига економските показатели. Но, дури и ако се погледнат извозот, платите, нивото на образование и другите „реални“ показатели, Ирска е една од најразвиените земји во една од најразвиените области во светот – во ЕУ. Тоа беше постигнато во последните триесет години, а поради импресивниот раст за краток временски период, До почетокот на 90-тите години на минатиот век, Ирска беше заглавена во економскиот напредок. Имаше реален раст на платите, но тој беше многу слаб, практично незабележлив. Покрај тоа, невработеноста се зголеми, од 6 проценти во 1973 година на повеќе од 16 проценти до крајот на 80-тите. Во 80-тите, политичарите се обидоа да го стимулираат економскиот раст со високи државни трошоци, со длабок буџетски дефицит и задолжување. Тоа имаше лоши резултати, покрај тоа што растеше невработеноста, а растот на реалните плати беше пренизок. Во 1990-тите, преголемото задолжување беше прекинато, даноците беа намалени за да се поттикнат странските инвестиции и децениските високи инвестиции во образованието конечно се исплатија. Меѓународните корпорации ја искористија Ирска како отскочна даска кон Европа, а многумина го преселија производството таму за да ги искористат предностите на високообразованата работна сила. Годишниот раст на БДП во втората половина на 90-тите беше близу 10 проценти. Ирска почна да извезува во целиот свет, не само во Обединетото Кралство како порано. Големиот економски раст доведе до имиграција, главно висококвалификувана работна сила која доаѓаше да работи во бројни меѓународни компании од САД, кои дојдоа во Ирска. Јужна Кореја беше посиромашна од делови на Африка Јужна Кореја беше една од најсиромашните земји во светот, посиромашна од многу земји/колонии во Африка. Всушност, Северна Кореја беше индустриски центар на Кореја во поголемиот дел од нејзината историја, додека Јужна беше земјоделска задна врата. Набргу по завршувањето на Втората светска војна започнала Корејската војна, која го спречила развојот на земјата во 1950-тите. Но, ни 60-тите не беа подобри, па БДП по глава на жител остана на 10-12 проценти од БДП. Во тие децении, Јужна Кореја реално повеќе личеше на воена диктатура отколку на демократија. Политиките кои го нагласуваа образованието, извозот и технолошкиот развој доведоа до голем раст во 70-тите и 80-тите години, со ниски даноци, минимална социјална држава, но и големо мешање на владата во економијата, особено преку субвенции. Овој модел е опишан и како државен капитализам или корпоратизам. Јужна Кореја стана еден од азиските тигри. Во 1997 година започна азиската финансиска криза, но земјата закрепна за неколку години. Дотогаш веќе достигна ниво од 50 отсто од БДП по жител на САД. Растот продолжи и по закрепнувањето од азиската финансиска криза во доцните 90-ти, а денес Јужна Кореја е на приближно 70 проценти од американскиот БДП по глава на жител, со бројни параметри (образование, здравје, животен век…) во кои води. Економско чудо на Шпанија Не толку сиромашна како Јужна Кореја во првата половина на минатиот век, Шпанија не е ништо помалку импресивна. Денес е заборавено, но 60-тите беа периодот на шпанското економско чудо. Во тоа време, нејзиниот економски раст беше втор највисок во светот, по Јапонија. Причината зошто многу помалку се пишува за шпанското економско чудо веројатно лежи во тоа што во тоа време владееше диктаторот Франциско Франко. Економското закрепнување по крајот на Втората светска војна беше слабо, а акцентот на самодоволноста, што Франко го турка во тоа време, не доведе до економски раст. Поради ова, Франко назначува технократи, кои ги напуштаат политиките на самодоволност, ја либерализираат трговијата и бизнисот. Политичките слободи останаа минимални, но економските слободи радикално се прошируваат. Државата ја задржа контролата врз некои важни индустрии, како што е автомобилската индустрија, но општата економска либерализација доведе до повеќе странски и домашни инвестиции, се појави масовен туризам и се прошири секторот на недвижности. Планот за стабилизација од 1959 година, донесен од новата технократска влада, ги отстрани бариерите за меѓународната трговија (увозот), ги намали владините трошоци и ја укина контролата на цените. Имајќи предвид дека државата сè уште имаше силна контрола врз клучните индустриски компании, овој пристап може да се опише и како мешавина на економски либерални политики со некаква државна интервенција, форма на корпоратизам или државен капитализам. Сиромаштијата не е судбина Вистина е дека секоја земја што е богата денес некогаш била сиромашна. Сиромаштијата е почетната состојба на секое општество, но тие се разликуваат по тоа дали успеале или не да најдат пат до богатството. Секое општество што ја оправдува својата неразвиеност со некаква историска неправда само бара изговори. Војната не е оправдување, бидејќи многу земји беа целосно уништени во војна неколку пати и се опоравуваа економски. Колонијализмот не е оправдување бидејќи некои поранешни колонии денес се побогати од нивните поранешни колонизатори, додека други економии назадуваа по стекнувањето независност. Недостатокот на природни ресурси е лош изговор затоа што некои од најбогатите земји се сиромашни во нив и денес, а изобилството на природни ресурси не е оправдување (т.н. проклетство за ресурси) бидејќи има високо развиени земји со развиена индустрија кои имаат многу природни ресурси (на пример, Норвешка). Економскиот развој е достапен за секого. Покрај трите наведени земји, може да се споменат и Кина, Сингапур, Тајван, Норвешка, Италија, Швајцарија итн. На крајот, ниту богатството, ниту сиромаштијата не се судбина на државите и народите, туку најмногу (не исклучиво) резултат на низа изградени институции; правни, политички, социјални и економски....
Финансиска поддршка за одгледување добиток
Банкометар - пред 4 дена
Сточарите и годинава ќе добијат државна финансиска помош. Најголем дел од парите се наменети за одржување на бројноста на стадата. Субвенција за кравјото млеко е 5, а за овчото и козјото 6 денари за литар произведено и предадено млеко на регистриран откупувач. Пријавувањето е до 31-ви јули… Корисници на средствата се земјоделските стопанства кои стадото ги имаат евидентирано и го чуваат најмалку до 30 ноември 2024 година. Сточарите имаат право и на субвенции за обележани женски грла говеда постари од 12 месеци, а висината на директни плаќања изнесува по 4.000 денари за бројност до 100 грла. За поголемите стада финансиската поддршка се намалува. Дополнително по 8.000 денари за животно постаро од една година ќе добиваат оние сточари кои го предале своето производство на месо и млеко во преработувачки капацитети. Производителите на говедско месо кои имаат минимум 30 говеда ќе добиваат по 1.500 денари за женско грло. Дополнителни директни плаќања има и за оние кои продале во преработувачки капацитети телиња не постари од 24 месеци со минимална тежина од 450 килограми. Висината на субвенцијата е 4.000 денари за животно. За предаденото млеко од октомври 23-та до декември 2024 година, се добиваат по 5 за кравјо и 6 денари за литар за овчо и козјо млеко....
Прва реакција на берзите по повлекувањето на Бајден
Банкометар - пред 4 дена
Веста за повлекувањето на Џо Бајден од претседателската трка во САД на претстојните избори во ноември, беше во голема мера очекувана, а извештаите беа изобилни и покрај напорите на придружбата на Белата куќа да ги негира. На крајот на краиштата, случувањата во последните недели и во рамките на Демократската партија и од самиот Бајден – и покрај неговите повторени изјави за спротивното – во суштина создадоа остварен факт. Во оваа клима, инвеститорите изгледаа многу подобро подготвени. Онлајн-обложувалницата ПредиктиТ покажа дека цените за победа на Доналд Трамп паднале за 4 центи на 60 центи, додека Харис се искачила за 12 центи на 39 центи. Пазарите брзо се справија со вестите, при што фјучерсите на акциите на С&П 500 пораснаа за 0,1%, додека фјучерсите на Насдаг пораснаа за 0,2%. Фјучерсите на 10-годишните обврзници се зголемија за 2 базични поени, додека приносите на 10-годишните обврзници се намалија за 1 базичен поен на 4,23%. „Како што резултатите од анкетата на Трамп се искачуваа, пазарите фаворизираа позиции кои очекуваат повеќе трговски бариери и можеби повисока инфлација“, велат аналитичарите на AНЗ. „Некои анкети сугерираат дека Харис го надминува Бајден пред Трамп, а демократите ќе се надеваат дека последователните анкети ќе донесат удар управуван од Харис“. Таканаречената трговија со Трамп, која претпоставува дека даночните политики на поранешниот претседател ќе ги зголемат корпоративните профити, истовремено поткопувајќи го долгорочното фискално здравје на земјата, доби на сила по катастрофалниот настап на Бајден на дебатата минатиот месец. Тоа беше особено видливо во американските трезори, при што долгорочните приноси на државните трезори – кои се движат обратно на цените – накратко се зголемија поради зголемените очекувања дека републиканскиот претседателски кандидат Доналд Трамп повторно ќе ја преземе Белата куќа по обидот за атентат минатиот викенд. Иако приносите брзо паднаа, потегот го одразува верувањето на инвеститорите дека претседателството на Трамп може да доведе до инфлаторни политики и поекспанзивна фискална позиција. Но, аналитичарите велат дека одлуката на Бајден да ја остави настрана и да ја поддржи потпретседателката Камала Харис фрла сомнеж во победата на Трамп и најверојатно ќе ги поттикне инвеститорите да ги намалат тие облози....
Нови евтини авионски летови од Скопскиот и Охридскиот аеродром за повеќе туристи
Банкометар - пред 4 дена
Развојот на ависоообраќајот и отворање на нови дестинации за македонските граѓани е еден од приоритетите за работа во следниот период на Владата. За таа цел формирана е работна група која ќе работи на привлекување на нови дестинации и веќе од следната година се очекува да се обезбедат нови линии за граѓаните кои во овој момент не се опериратат од двата аеродорми, истакна во своето видео обраќање заменик на претседателот на Владата и министер за транспорт, Александар Николоски....
Ребалансот на Буџетот во четврток на седница на собраниската Комисија за финансирање и буџет
Банкометар - пред 4 дена
Ребалансот на буџетот во четврток ќе се најде на дневен ред на собраниската Комисија за финансирање и буџет. Според информациите од веб страницата на Собранието, седницата на Комисијата е закажана во 11 часот. Ребалансот на буџетот се очекува да биде усвоен најдоцна до првата недела од август. Ребалансот беше усвоен на владина седница во вторникот, а во средата на прес-конференција во Владата го образложи министерката за финансии Гордана Димитриевска-Кочовска. Растот на БДП е ревидиран од првично планираниот 3,4 проценти на 2,1 проценти, а инфлацијата е проектирана на ниво од 3,5 проценти. Во втората половина на годината се очекува забавување на растот на инфлацијата, односно стабилизирање на цените на храната и енергенсите, како и поумерен притисок од базичната инфлација. Вкупните приходи се планирани на ниво од 318 милијарди 150 милиони денари и бележат зголемување за 8 милијарди и 22 милиони денари, додека расходите се проектирани на ниво од 362 милијарди 816 милиони денари, односно на расходна страна има зголемување од 19 милијарди 178 милиони денари. Според министерката за финансии, измените и дополнувањата на Буџетот се насочени кон ревидирање на иницијалните фискални проекции во согласност со макроекономските движења во првата половина од годината, реструктуирањето на буџетските расходи за сервисирање на најприоритетните обврски, како и оптимизирање на изворите на финансирање на буџетскиот дефицит. ЗАТЕКНУВАМЕ СОСТОЈБА КОЈА ЗНАЧИ ДРЖАВА ВО ХАОС И ДОЛГОВИ. БУЏЕТ КОЈ Е СПИСОК НА ЖЕЛБИ, МЕСТО КРЕИРАН РАЗВОЈ. ПРЕДИМЕНЗИОНИРАНИ ПЛАЌАЊА. ЕКОНОМИЈАТА Е ВО КЛИНИЧКА СМРТ, РЕЧЕ ДИМИТРИЕСКА-КОЧОСКА НА ПРЕС-КОНФЕРЕНЦИЈАТА ВО СРЕДАТА. Вели дека се обезбедени пари за исплата на плати, пензии и законски обврски. Како што посочи, обезбедени се 4,1 милијарда денари за плати од кои 1,1 милијарда денари за блок дотации кои не биле планирани во основниот буџет, пет милијарди денари за пензиите, 600 милиони денари за исплата по судски решенија, една милијарда денари за исплата на законската финансиска помош во зоните, што не била обезбедена, 322 милиони денари за Државна изборна комисија кои не беа испланирани за исплата на медиумите согласно Изборниот законик, 644 милиони денари за студентски оброк и за стипендии…. На седницата на Владата во вторникот биле прифатени и неколку заклучоци предложени од Министерството за финансии. Меѓу нив се задолжуваат буџетските корисници при склучување на колективните договори да ги имаат предвид одобрените буџетски средства и да не преземаат обврски за кои немаат обезбедено средства во буџетот за тековната година и утврдените максимални износи на расходи на среден рок. Јавните претпријатија и акционерските друштва во државна сопственост при склучување на колективните договори треба да побараат мислење од Министерството за финансии. При имплементација на Буџетот, буџетските корисници да не преземаат обврски над обезбедените средства со буџетот за соодветната фискална година. Оние буџетски корисници кои остваруваат самофинансирачки активности и имаат неискористени средства во форма на салдо на сметки, тековното работење на институцијата наместо со буџетски средства да го финансираат со користење на средства од сопствените сметки. Буџетските корисници исто така се задолжуваат континуирано да ги спроведуваат активностите за наплата на сопствените приходи и сите субјекти согласно ЕСПЕО да ги почитуваат обврските за навремено пријавување на доспеани, а не платени обврски согласно законските рокови. На општините, јавните претпријатија и трговските друштва во државна сопственост им се препорачува да ги консолидираат финансиите, односно да преземат активности за наплата на сопствените приходи како и да ги намалат непродуктивните трошења. Меѓу препораките усвоена на владината седница е и препораката работодавачите од јавниот сектор да преземат итни активности за спроведување на функционална анализа и за тоа да ја информираат Владата....
Царинската управа најави жестока борба против криминалот и корупцијата
Банкометар - пред 4 дена
Подигнување на статусот на професијата, жестока борба против криминалот и корупцијата преку унапредување на разузнавачките капацитети, но и примена на стратешки пристап од страна на сите институции, едни од заклучоците од денешната средба на директорот на Царинска управа, Бобан Николовски и Марк Диксон… Подигнување на статусот на професијата, жестока борба против криминалот и корупцијата преку унапредување на разузнавачките капацитети, но и примена на стратешки пристап од страна на сите институции. Ќе се менува и пристапот во обуките при што истите треба да бидат теренски и суштински, а нив ќе ги посетуваат единствено лица кои ќе покажат високо ниво на професионалност. Ова беа едни од суштинските заклучоци од денешната средба на директорот на Царинска управа, Бобан Николовски и Марк Диксон, шеф на Отсекот за развој на полицијата при Мисијата на ОБСЕ во Скопје. Двете страни се согласија за интензивирање на соработката, која треба да резултира со зајакнување на институционалните капацитети во борбата со организираниот криминал. „Мора да имаме суштински институционални промени, целта ни е подигнување на професионализмот на службата, каде безбедносните политики ќе ги спроведуваат лица со високо ниво на професионалност, интегритет и лидерство“, истакна Николовски. Шефот на Одделот за развој на полицијата во ОБСЕ, Диксон, истакна дека една од целите на мисијата на ОБСЕ е да ја подобри интероперабилноста помеѓу институциите се со цел ефективна борба со организираниот криминал. Воедно потенцира дека институциите треба да се фокусираат на рана интервенција и спречување на криминалот и корупцијата....
Студентите бараат зголемување на цената на студентскиот оброк
Банкометар - пред 5 дена
Студентите бараат од новата министерка да најде подобри начини за финансирање на студентскиот оброк. Сумата е мала и во случаи на инфлација, министерството треба да има резервен план за договор со угостителските ланци.Форумот за промени во образованието предлага МОН да гради соработка со деловната и угостителската заедница за цените на храната да се прилагодат според потребите и барањата на студентите. Според Бленди Ходаи дневниот студентскиот оброј во моментов треба да биде најмалку 180 денари. „Министерството за образование и наука ги дава парите за цела недела, и вие имате 840 денари на сметка и ако платите за храна со оваа сума, веројатно ќе преживеете до среда, потоа треба со свои пари да купвате. Еве каде треба да се фокусира МОН, не мора да се зголемува цената без да се направи некаква соработка со рестораните кои би давале студентската услуга од септември… “, рече Бленди Ходаи, Форум за промени во образованието. Новата министерка за образование и наука, Весна Јаневска, вели дека се прават анализи, и со оглед на тоа дека ребалснот е веќе скроен, во оваа фаза нема доволно време да се дојде до солидно решение. Според истражувањето на Форумот за промени во образованието, студент троши околу 11.000 евра за универзитетски трошоци, домување и храна до крајот на студиите. Преку интервјуа со студенти на повеќе факултети е утврдено дека студент троши и до 15.500 денари за еден семестар, само за храна, во зависност од тоа на кој факултет и град студира....
Голема пад на Тесла во Калифорнија
Банкометар - пред 5 дена
Во Калифорнија, новите регистрации на Tesla паднаа за 24% во вториот квартал, покажаа податоците на дилерите, што укажува на зголемени проблеми за производителот на електрични возила… Високите каматни стапки и силната конкуренција доведоа до намалена побарувачка за електрични автомобили бидејќи купувачите се одлучуваат за поевтини хибридни автомобили. Како што пишуваат информативните агенции, Model Y на Tesla сè уште е најпродаваниот модел во земјата, но пазарниот удел на производителот на автомобили во првата половина од годината падна на 53,4% од 64,6% во истиот период минатата 2023 година. „Се чини дека клиентите повеќе не ги привлекуваат автомобилите на Теslа, односно не толку“, се вели во извештајот на Здружението на дилери на нови автомобили во Калифорнија. Од друга страна, пазарниот удел на хибридните возила се зголеми на 13,4% во последните три месеци од 10,8% ,колку што изнесуваше во истиот период минатата 2023 година. Електричните возила со батерии држат 21,9% од пазарот, што е нешто повеќе од 21,8% од пред една година....
По 11 години кредитниот рејтинг на Турција за прв пат беше зголемен за два степена
Банкометар - пред 5 дена
Мудис го зголеми кредитниот рејтинг на Турција, наведувајќи го подобреното владеење, построгиот став кон монетарната политика и напредокот во однос на инфлацијата, додека ја одржуваше перспективата на земјата како „позитивна“. Суверениот кредитен рејтинг беше подигнат за два степена, од „Б1“ на „Б3“, што ја означи првата надградба на Мудис за Турција во последните децении. Како причини се наведуваат „подобрувања во менаџментот, поточно одлучно и се позацврстено враќање на ортодоксните монетарни политики, кои ги даваат првите видливи резултати во однос на намалувањето на големите макроекономски нерамнотежи во земјата“, се наведува. Турција од минатата година спроведува строга монетарна и фискална политика за да се справи со зголемената инфлација. „Мудис го зголеми нашиот кредитен рејтинг за два степена за прв пат! Благодарение на програмата што ја спроведуваме, агенцијата го подобри кредитниот рејтинг на нашата земја по 11 години и ја задржа позитивната перспектива“, рече гувернерот Шимшек. Иако инфлацијата и домашната побарувачка почнаа да се намалуваат, се очекува инфлаторните притисоци „значително да се намалат во наредните месеци и во 2025 година“, соопшти рејтинг агенцијата. Во јуни, годишната стапка на инфлација во Турција го започна она што се очекува да биде стабилен пад, паѓајќи повеќе од очекуваното на 71,6 отсто од 75,45 отсто во мај. Агенцијата, исто така, истакна дека турската централна банка брзо го зголемува кредибилитетот на монетарната политика, што пак помага да се врати довербата во турската лира....
Вредноста на доларот порасна, еврото падна
Банкометар - пред 5 дена
На девизните пазари вредноста на доларот во однос на кошничката валути порасна минатата недела, по две недели пад, додека еврото благо ослабе откако Европската централна банка ги остави каматните стапки непроменети. Индексот на доларот, кој ја покажува вредноста на американскиот долар во однос на шесте најважни светски валути, минатата недела зајакна за 0,3 отсто, на 104,39 поени. Истовремено, вредноста на доларот во однос на европската валута се зголеми за 0,2 отсто, па цената на еврото се лизна на 1,0880 долари. Сепак, курсот на доларот падна во однос на јапонската валута, за 0,25 отсто, на 157,50 јени. Падот на доларот во однос на јенот е веројатно резултат на нова интервенција на пазарот, велат трговците, иако јапонската централна банка не го потврди тоа. Но, монетарните власти веќе подолго време предупредуваат дека ќе интервенираат доколку цената на јенот премногу падне, а до неодамна таа лебдеше на најниското ниво од 1986 година. Претседателот на ФЕД Џером Пауел минатата недела изјави дека верува оти економијата ќе избегне рецесија и дека инфлацијата постепено паѓа кон целното ниво од 2 отсто. Еврото, од друга страна, благо ослабе во однос на доларот минатата недела. На редовната седница, челниците на Европската централна банка ги оставија каматните стапки непроменети и не најавија дополнителни потези....
Италијанскиот ланец супермаркети Conad влегува во Македонија
Банкометар - пред 5 дена
Италијанскиот ланец супермаркети Conad наскоро ќе го прошири своето присуство во регионот, влегувајќи на пазарот во Македонија. Оваа експанзија е дел од стратегијата на компанијата за зголемување на своето меѓународно присуство и зајакнување на позицијата на Балканот, која вклучува и Црна Гора. Conad, кој е еден од водечките ланци супермаркети во Италија, планира да отвори неколку продавници во Северна Македонија во текот на следните години. Ова ќе овозможи на локалните потрошувачи пристап до широк асортиман на производи со висок квалитет по конкурентни цени. Очекувањата се дека отворањето на супермаркетите Conad ќе придонесе за создавање на нови работни места и ќе го зајакне локалното стопанство. Дополнително, потрошувачите во Северна Македонија ќе имаат можност да уживаат во голем избор на свежи и квалитетни производи, како и во извонредната услуга која е карактеристична за овој ланец супермаркети. Со овој чекор, Conad продолжува да ги реализира своите амбициозни планови за меѓународна експанзија, истовремено носејќи иновации и подобрувања на пазарите каде што е присутен, вклучувајќи ја и Северна Македонија....
Министерот информира: Агенција за филм должи 11 милиони евра
Банкометар - пред 5 дена
Министерот за култура и туризам, Зоран Љутков информира дека се направени паралелни програми, една за култура и една за туризам, во која единственото важно што ги спојува овие два битни ресори е развивањето на културниот туризам. Како што изјави Љутков во тема на денот во дневникот на Сител телевизија, според статистиката во економијата најмногу средства има од развивањето на културниот туризам. Имаме законски рок од пет месеци да ги споиме овие два ресори, уште сме во изработка на нова систематизација и верувам дека некаде во ноември пред да се подготвува буџетот за 2025 година ќе бидеме готови. Сега формиравме неколку тима, кои ќе работат на интегрирање на овие два ресори. Веројатно малку покасно ќе одговорам кои ќе бидат правците на ова министерство, рече министерот Љутков. Во врска со Агенцијата за филм, министерот информира дека засега оваа Агенција должи два милиони евра, а мојата претпоставка е, подвлече, сега кога ќе завршат ревизиите, должи некаде околу 11 милиони евра. Љутков најави дека ќе најдат начин да има повеќе средства, затоа што до 2017 година имало 7-8 милиони евра, а сега има само 2,5 милиони евра. Не само за филм, туку, најави, ќе ја обновиме и постапката за добивање средства и за телевизиски серии. Прашан дали од септември ќе има покачување на платите во овој ресор, министерот Љутков информира дека во овој момент ако не се усвои ребалансот на Буџетот, уметниците и другите ресори, рече, немаме плати од јули натаму, ние сега во ребалансот бараме плати до Нова година. Додаде дека постои Колективен договор што е потпишан во 2019 година и тој треба да се почитува додека е на сила. Ако се покачи минималната плата во март месец, ќе се покачат и платите на вработените во националните установи. Проблемот е што овие колективни договори се правеле парцијално во различни институции и во различни сектори. Не е направен систем за вработените во јавната администрација. Сега се направени парцијални решенија со колективните договори и направен е дисбаланс. Некаде се високи, некаде се ниски платите, дури имаме и различни плати во министерствата каде во едно министерство вработените земаат 30 проценити повеќе, а во друго 30 проценти помалку, а ја вршат истата функција, истакна министерот за култура, додавајќи оти треба да се изнајде начин како да се изедначат и другите со колективните договори и тоа, како што потенцира, ќе биде голем предизвик за Владата во наредниот период. На прашањето што подразбира неговата идеја еден денар од акцизата на нафтените деривати да оди за културата, појасни дека предлага три денари од акцизата за нафтените деривати, да не одат директно во Буџетот на Владата, туку директно еден денар да оди за спорт, еден денар култура и еден денар за образование. Денарот ќе оди директно во култура, што значи дека ние во 2025 нема да бараме во новиот буџет дополните средства во културата, туку тој денар ќе значи 750 милиони денари на годишно ниво, а тоа се некаде 15-16 милиони евра, ако не се лажам и тоа ќе бидат дополнителни средства. Тогаш ќе има буџет и ќе се трошат за програми и за капитални инвестиции, а не за плати. Ние сега немаме прозводство и не сме продуктивни и тоа сакаше да го каже министерката, а за тоа не се виновни уметниците и вработените, туку некој не им обезбедил доволно средства за програми, рече меѓу другото министерот за култура и туризам, Зоран Љутков....
Малите и средните компании од денеска може да аплицираат за субвенции од државата
Банкометар - пред 5 дена
Министерството за економија и труд денеска објави пет јавни повици согласно Програмата за развој на претприемништвото и конкурентноста на мали и средни претпријатија за 2024 година, за што, како што објави министерот за економија и труд Бесар Дурмиши, се одвоени вкупно 80.000.000 денари од буџетот на Министерството. „Малите и средните компании од денеска може да аплицираат за пет мерки за да добијат финансиска поддршка за субвенционирање на микро, мали и средни претпријатија, за субвенционирање на занаетчии, за надоместување на дел од трошоците за сертификација на ХАЛАЛ системот на мали и средни претпријатија (МСП), за надоместување на дел од трошоците за сертификација на системи за квалитет според ИСО стандарди на мали и средни претпријатија и за кофинансирање на проекти за развој и промоција на претприемништвото и занаетчиството, како и програмски активности на мрежите на бизнис ангели“, наведуваат од Министерството за економија и труд. За јавниот повик за субвенционирање на микро, мали и средни претпријатија се предвидени 57.000.000 денари, а може да аплицираат компании кои вработуваат најмалку две лица, преку кофинансирање на 40 отсто од докажаните трошоци направени за набавка на нови машини, но не повеќе од 350.000 денари по барател. За јавниот повик за субвенционирање на занаетчии предвидени се 6.500.000 денари, а ќе се субвенционирааат занаетчии и вршители на занаетчиска дејност преку кофинансирање на 40 проценти од докажаните трошоци, но не повеќе од 200.000 денари по барател, направени зa набавка на нови машини и/или алати и дизајн на нов производ. За јавниот повик за надоместување на дел од трошоците за сертификација на ХАЛАЛ систем се предвидени вкупно 2.000.000 денари, а ќе се кофинансираат 40 отсто од докажаните трошоци, но не повеќе од 200.000 денари поединечно за секој апликант, додека за јавниот повик за надоместување на дел од трошоците за сертификација на системи за квалитет според ИСО стандарди предвидени се 2.000.000 денари, а ќе се кофинансираат 40 отсто од докажаните трошоци, но не повеќе од 200.000 денари поединечно за секој апликант. За кофинансирање на проекти за развој и промоција на претприемништвото и занаетчиството, како и програмски активности на мрежите на бизнис ангели предвидени се 8.000.000 денари. За оваа мерка предвидено е кофинансирање на проекти на фондации и здруженија кои се однесуваат на нефинансиска поддршка за развој на претприемништвото и конкурентноста на мали и средни претпријатија преку кофинансирање на 70 проценти од трошоците за реализација на проект, но не повеќе од 350.000 денари по апликант. Како области за кофинансирање се наведени зелената економија, електронската трговија, пристапот до финансии и алтернативни форми на финансирање, интернационализацијата, циркуларната економија, дигитализацијата на процесите, вештачката интелигенција, промотивните активности на концептот за бизнис ангели и креирање на култура на социјално претприемништво....
Следната седмица ќе започне исплатата на повратот на ДДВ
Банкометар - пред 5 дена
Управата за јавни приходи денеска соопшти дека од следната седмица преку Министерството за финансии ќе започне исплатата на повратот на ДДВ. Како што стои во соопштението, веднаш по назначувањето на нов директор во УЈП е формирана Комисија за унапредување на процесите за ДДВ. „Од причина што УЈП нема воспоставено централизирано управување со повратот на ДДВ кое ќе обезбеди конзистентност на анализите и пристапите на регионалните дирекции, исто така не користи систем за автоматско вкрстување на податоци за цели на анализа на ризици, а воедно во дел од регионалните дирекции не се пополнети работните позиции чија одговорност е одобрување на повратот на ДДВ, меѓу другите свои задачи, оваа Комисија направи детална анализа и издвои барања за поврат кои претходно биле одобрени, а за кои Комисијата процени дека има одреден степен на ризик и треба да се изврши инспекциска контрола кај даночните обврзници. За останатите износи, кои претходно биле одобрени и доставени за реализација, од следната седмица ќе се врши исплатата на повратот“, појаснвуаат од УЈП. Враќањето на вишокот на влезниот ДДВ, се додава, е легитимно право на даночните обврзници, но ДДВ повратот е подложен на злоупотреби и измами, какви што се случуваа во изминатиот период. „Со формирање на Комисијата започнуваме со редизајнирање на внатрешниот процес за управување со ДДВ во УЈП, почнувајќи од првиот чекор – регистрацијата за цели на ДДВ, со цел процесот да биде ефективен и во однос на заштита на буџетските приходи од злоупотреби и во однос на сигурноста на даночните обврзници кои точно пријавуваат и ги побаруваат средствата од вишокот влезен ДДВ“, се вели во соопштението. Паралелно преку Комисијата и надлежните единици во структурата во Генералната дирекција, се подвлекува во соопштението, веќе се отпочнува со централизиран мониторинг и координација на повратот на ДДВ, за да може од прв ден да се обезбеди унифицираност и конзистентност во оперативното постапување во регионалните дирекции....
Претседателката на ЕБОР утре во посета на Македонија
Банкометар - пред 5 дена
Претседателката на Европската банка за обнова и развој (ЕБОР), Одил Рено-Басо, од утре ќе биде во посета на Северна Македонија. За време на нејзината втора посета на земјава, претседателката на ЕБОР, како што е најавено, ќе се сретне со Владини претставници, клиенти, претставници од бизнис секторот и претставници од граѓанскиот сектор. – Со задоволство ја очекувам втората посета на Северна Македониј. Северна Македонија е значајна инвестициска дестинација за нас, каде ЕБОР има водечка сума на инвестиции, изјавила Рено-Басо, се наведува во соопштението од Европска банка за обнова и развој. ЕБОР, се додава во соопштението, е главна институција во Северна Македонија во однос на инвестициите во земјата и до денес, Банката има инвестирано ЕУР 2,9 милијарди во 190 проекти во целата земја....
Бајден отпиша уште 1,2 милијарди долари студентски долг
Банкометар - пред 7 дена
Американскиот претседател Џо Бајден денеска отпиша уште 1,2 милијарди долари студентски долг за 35. 000 должници. Вкупниот број луѓе кои добиле простување на студентски долг е 4,76 милиони, а републиканците остро се спротивставија на одлуката на Бајден. Сметаат дека „простувањето“ на студентскиот долг е „пречекорување на (претседателското) овластување“ и дека е неправедно, бидејќи некои немале такво олеснување....
Уставниот суд ја врати надежта кај граѓаните дека ќе ги наплатат своите побарувања
Банкометар - пред 7 дена
Одлуката на Уставниот суд за поведување на иницијатива за оценување на уставноста на членот 2 и членот 4 од Законот за изменување и дополнување на Законот за облигациони односи, е официјално објавена во Службен весник. Имено, измените се однесуваат на членот 368, каде се предвидува застарување на долгови или побарувања постари од 10 години и истите се отпишуваат. Објавена е и времената мерка со која се запира било какво постапување по овие членови, сѐ додека Уставниот суд не ја заврши постапката за оценување на уставноста. Контроверзниот член предизвика низа реакции во јавноста, помеѓу стручната фела, граѓаните и деловната јавност. Реакциите се однесуваа исклучиво за овој член од законот, со кој се предвидува отпис на долговите постари од 10 години, а не за отпис на каматите, како што се шпекулираше во јавноста. Поднесените иницијативи се однесуваат исклучиво за преиспитување на отписот на долговите, додека измените кај намалувањето на каматите остануваат на сила. Граѓаните кои долг временски период стравуваа дека не ќе можат да ги наплатат своите побарувања, сега може да здивнат. Уставниот суд им даде надеж дека сепак нивните побарувања нема да пропаднат и дека нивното право на сопственост, што е загарантирано со Уставот, нема да биде нарушено. Имено, адвокатските канцеларии се преполни со предмети на граѓани кои се обидуваат да ги наплатат своите побарувања со години. Според адвокатите, најчесто се работи за ранливи групи кои имаат побарувања по различни основи, како на пример, алиментација, наплата на надомест за издршка на дете, побарувања од остварување на надомест од несреќен случај, при услови кога настапува смрт, телесна повреда или оштетување на здравјето, а проблематичен аспект се и постапките за исплата на плата и други надоместоци од работен однос. И стручната јавност смета дека Уставниот суд покажа силен интегритет и отвореност да анализира и оценува иницијативи за деликатни законски решенија од повеќе аспекти и коментираат дека времената мерка и запирањето на примената на овој член им дава насоки како да постапуваат во периодот до конечната одлука по овие иницијативи. Уставниот суд одлучуваше по иницијативите поднесени од адвокатот Љупчо Кузмановски и иницијативата поднесена од Предраг Баришиќ. „Поаѓајќи од фактот дека Уставот е највисок правен акт и дека сите закони, подзаконски акти и пишани правила треба да бидат во согласност со Уставот, подносителот на оваа иницијатива смета дека потребно е оценка на уставноста на членот 2 од изменувањата и дополнувањата на Законот за облигационите односи“, се вели во иницијативата поднесена од адвокатот Љупчо Кузмановски. За штетните последици од овој член од Законот за облигациони односи реагираа и Стопанската комора и Адвокатската комора на Македонија....
Државата издаде обврзница од 48 милиони евра, долгот доспева во 2039 година
Банкометар - пред 7 дена
Освен зголемениот дефицит во Буџетот, државата од месецов ќе биде позадолжена за дополнителни педесетина милиони евра кои ќе бидат обезбедени преку издавање на државна обврзница. На Македонска берза од денес котира нова државна обврзница која Министерството за финансии ја издало на 11 јули, а рокот за доспевање е 11 јули 2039 година и 15 години. Во известувањето од Берзата стои дека е поднесено барање од ресорното Министерство за котација на државни обврзници. Овој вид хартии од вредност се без девизна клаузула. Емисијата е со вредност од 2.947.340.000 денари. Издадени се 294.734 обврзници со единечна номинална вредност од 10.000 денари. Проследени се со каматна стапка од 5,6 проценти. Оваа информација на Берзата се појави еден ден откако министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска информираше за ребалансот на Буџетот обвинувајќи дека државната каса која ја наследила новата влада била оштетена за повеќе од 500 милиони евра. На прес-конференцијата во Владата таа најави и нови домашни задолжувања, но не еден ден по ребалансот, туку кон крајот на годината и на почетокот на следната кога доспеваат најголемите долгови кон странските кредитори, еден од нив и еврообврзницата од 500 милиони евра. Следниот јануари доспева еврообврзницата од 500 милиони евра и таа ќе мора да се врати преку издавање на нова или задолжување на друго место, вели министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска. – Имаме проблем со јануари, немаме проблем до крајот на годината да обезбедиме средства. До 25 јануари треба да ја исплатиме еврообврзницата од износ од 500 милиони евра меѓутоа во исто време имаме и државни хартии од вредност кои беа земени во 2020 година во износ некаде околу 136 милиони евра. Сега тие мора да се вратат, можеби ќе има повлекување и враќање, но мора да ги разгледаме сите опции кои ни стојат на располагаање. Не сме многу среќни ако треба да ја земеме еврообврзницата затоа што условите се високи, а заемот од Унгарија е со многу поволна камата. Од таа причина ние ќе правиме напори да ги обезбедиме средствата од унгарската влада, ако не ги земеме, тогаш ќе мораме да одиме со издавање на еврообврзница – рече Димитриеска-Кочоска....
Во Агенцијата за вработување останале непотрошени 42 милиони евра
Банкометар - пред 7 дена
Додека Владата се чуди од каде да најде повеќе пари за буџетот, во Агенцијата за вработување на крајот од минатата година останале непотрошени 42 милиони евра. Владата стокми ребаланс на Буџетот кој ќе тежи рекордни 5,89 милијарди евра (постојниот е околу 5,5 милијарди евра), со огромен буџетски дефицит кој од 585 се зголемува на 720 милиони евра. Приходите во Буџетот се проектирани на 5,17 милијарди евра, за околу 130 милиони евра повеќе од основниот буџет. Сето тоа во услови на намалена економска активност годинава, односно со проектиран раст на домашниот бруто производ од 2,1 отсто наместо првично проектираните 3,4 отсто. Од друга страна, ја имаме Агенцијата за вработување, која наместо да го раздвижува пазарот на трудот со мерки, субвенции и поддршка на работодавачите, чува неактивни 42 милиони евра собрани за една година. Вишокот на останати пари и во 2022 беше огромен – 22,3 милиони евра, а овие средства се префрлени во „заштедата“ за 2023 и резултатот изгледа неверојатен. Во текот на минатата година работодавците ги зголемиле уплатите на социјалните придонеси за осигурување на работниците во Агенцијата за вработување за 20 отсто и биле собрани дури 60 милиони евра. Тоа го надминало планот и прогнозите на агенцијата за високи 9 милиони евра. Инаку стапката на придонесот за вработување е 1,2 отсто од бруто платата на работникот. Претходните години за популарната мерка за субвенционирање на растот на платите, за која работодавачите апелираа да не се укинува, се даваа по повеќе милиони евра, а сега во ставката на расходи на агенцијата ја има со само еден милион евра потрошени во текот на целата година. Овие 42 милиони евра останале непотрошени и покрај тоа што државната помош од буџетот за агенцијата се намалила од 6,55 на 4,6 милиони евра. Треба да се каже и тоа дека кај трошоците осетливо се намалиле исплатените парични надоместоци кај работниците-осигуреници кои во меѓувреме останале без работа, стечајците, мерките за субвенционирање, креирање нови работни места и самовработување. Тие вкупни суми паднале од 48,5 на 43,75 милиони евра за една година. За мерките за вработување биле потрошени дури 7 милиони евра помалку отколку што се очекувало, а дури 50 милиони денари помалку за ангажирање на стручни лица за работа со невработени. Сумирано, АВРМ собрала 91 милиони евра, а потрошила само 49…...
Турција: За компаниите минимален данок од 10-15%
Банкометар - пред 7 дена
Турција ги претстави плановите за реформа на нејзината корпоративна даночна структура, вклучувајќи минимална стапка од 10 отсто. Имено, креаторите на политиката се обидуваат да ја оладат економијата од билиони долари и да ги зголемат државните приходи,пренесува Б92. Партијата на правдата и развојот (АКП) на претседателот Реџеп Таип Ердоган во вторникот испрати обемен пакет даночни реформи до клучните парламентарни комисии на разгледување, пишува Фајненшл тајмс. Целта на реформите е да се прошири даночната основа и да се придонесе кон напорите за намалување на високата инфлација (75,5 отсто) преку заострување на фискалната политика. Тие се дел од пошироката програма за економски пресврт што започна по реизборот на Ердоган во мај минатата година. АКП, која ја предводи владејачката коалиција, ги откри плановите кои вклучуваат минимална стапка на корпоративен данок и промени во третманот на инвестициските фондови во недвижности. Претходно беше познато дека АКП е подготвена да објави нова сеопфатна даночна сметка оваа недела. Според предлогот, Турција ќе воведе минимална даночна стапка од 10 отсто за повеќето основани компании без оглед на ослободувањата. Стандардната законска стапка на корпоративен данок е поставена на 25 проценти, но некои компании користат ослободувања за да постигнат значително пониска ефективна стапка. Мултинационалните компании со годишен обрт од над 750 милиони евра ќе се соочат и со минимална даночна стапка од 15 отсто на глобалниот приход. Овој потег ќе ја усогласи Турција со договорот на ОЕЦД, кој има за цел да ги спречи компаниите да бараат засолниште во даночните раеви....
Субвенции во лозарството
Банкометар - пред 7 дена
Земјоделците кои поседуваат најмалку 2 декари лозов насад ќе можат да добиваат субвенции за нивно одржување. Висината на финансиската поддршка е 12.000 денари по хектар. За предадениот род на регистриран откупувач е 48.000, а за домашни потреби или за на пазар, дополнителните директни плаќања се 28.000 денари за хектар. Земјоделските стопанства што имаат површини под лозови насади имаат право на 12.000 денари по хектар за сите лозја. Услов е да имаат минимална површина од 2 декари, со најмалку 1.390 садници, подигнати до пролетта 2023 година. Лозарите освен субвенциите за одржување на насадите имаат право и на дополнителни директни плаќања од 28, односно 48.000 денари доколку го продале винското грозје на производител на вино најдоцна до 30 април 24-та со принос од најмногу 10.000 килограми по хектар и исплатена цена не пониска од 35 денари. Субвенцијата по двете основи се намалува со зголемување на пријавените површини. Од 0,2 до 10 хектари субвенцијата е 100 проценти, од 10 до 30 е 60 и над 30 хектари е 30 проценти збирно за сите сорти. Пари добиваат и регистрираните производители на сертифициран саден материјал, и тоа од 30 до 35 денари во зависност од категоријата на сертификацијата. Пријавувањето е до 31 јули годинава....
Николоски: Исплатени платите за околу 4. 400 вработени во Железници и Пошти
Банкометар - пред 7 дена
Министерот Александар Николоски на својот фејсбук профил објави дека е исполнето ветувањето за обезбедување и исплата на плати за вработените во двете претпријатија за Железници и во Македонски пошти. „Ветив дека 4.400 вработени нема да ги оставам без плата! Плата е исплатена на Македонски Железници Инфраструктура, Македонски Железници Транспорт и Македонски Пошти“, напиша Николоски. Повика на одговорност за претходните раководства за недомаќинско работење. „Во мојата четврта недела како Министер покажувам дека може поинаку. „МакедонијаЗаТебе“, стои во објавата на Николоски....
Најголем раст на бројот на милионери во Виетнам и Кина, пад во Нигерија, Бразил и Русија
Банкометар - пред 7 дена
Најголем пораст на бројот на милионери во светот во последните десет години забележа Виетнам, од европските земји во првите десет влегоа Малта и Монако. Најголем пад, кога станува збор за бројот на милионери, забележа Нигерија од 48 отсто, а потоа Бразил и Русија со 28, односно 26 отсто. САД и покрај тоа што се на деветтото место со раст од 62 отсто, сепак се на прво место во светот со речиси 5,5 милиони милионери. Виетнам, чија економија е во пораст како Кина и Индија, со раст од 98 отсто, денес има 19.400 милионери, според Visual Capitalist, кој прецизира дека извештајот следи поединци кои имаат ликвидно инвестициско богатство од еден милион долари или повеќе. Бројките, додаваат тие, се заокружени до најблиската стотка и ги претставуваат жителите на секоја земја до декември 2023 година. Индија и Кина добија стотици илјади нови милионери во последните десет години, консолидирајќи ги своите позиции како главни играчи во глобалното богатство. Кина, каде бројот на милионери порасна за 92 отсто, денес има повеќе од 860.000, а Индија со раст од 85 отсто има 326.000 милионери. Маурициус, кој е на третото место на листата на земји со најголем раст на бројот на милионери, зад Индија и Виетнам, денес има 5.100, со раст од 87 отсто. На петтото место се ОАЕ каде има 116.500 милионери со раст од 77 отсто. Следуваат Малта и Монако, па Сингапур. Малта забележа раст од 74, а Монако од 68 проценти, а денес тие две земји имаат 10.000, односно 15.000 милионери. На деветтото место се САД, кои и покрај растот од 62 отсто можат да се пофалат со најголем број милионери во светот. Кина се приближува до бројката од еден милион милионери, станувајќи само втората земја што се приближува до таа скала, надмината само од САД. На десеттото место е Нов Зеланд со раст под 50 отсто и вкупен број од 56.100 милионери. Во Европа најмногу милионери имаат Швајцарија, Португалија, Италија, Франција, Германија, Грција и Велика Британија, кои бележат пад и денес ги има 602.500. Сите оние европски земји кои бележат раст на милионери се рангирани до 22 места. Јужноафриканската Република забележа пад на милионери за 20 отсто, Велика Британија за осум отсто, а Јапонија и Хонг Конг за околу пет отсто. Во Европа, Германија има најголем број милионери – 806.000, што сериозно се доближи до второто место Кина. Африканските земји како Нигерија и Јужна Африка бележат пад на бројот на милионери, делумно поради емиграцијата и економската нестабилност, пренесува Танјуг....
Левица: Нови задолжувања од 548 милиони евра, буџетскиот дефицит расте, јавниот долг сè потешко се сервисира
Банкометар - пред 7 дена
Новата министерка за финансии, Гордана Димитриеска Кочоска, иако на прес-конференција во Владата најави нови задолжувања кон крајот на годината, таа веќе инстантно ја задолжи државата за нови 48 милиони евра преку државна обврзница издадена на 11 јули со рок на доспевање од 15 години, велат од Левица. „Ако се додаде најавеното задолжување на премиерот Мицкоски од 500 милиони евра со кредит од Република Унгарија, вкупниот ЈАВЕН ДОЛГ би бил на највисоко ниво од скоро 9 МИЛИАРДИ ЕВРА. Со ваква состојба Македонија ќе се соочи со проблеми при сервисирање на долгот – само до 2028 год. ние граѓаните ќе треба да вратиме 1.8 милјарди евра по основ на камати. Во однос на ребалансот на буџетот, продолжува праксата на кратење на капиталните инвестиции секоја година. 325 милиони евра средства наменети за капитални инвестиции се прераспределни кон други намени, со продолжува непродуктивното трошење народни пари од страна на Владата на ДПМНЕ и ЗНАМ, во стилот на нивните предходници. Со ваквата политика буџетскиот дефицит е зголемен за дополнителни 181 милиони евра“, додаваат од Левица. Левица во својата изборна програма предлага: – Целосна ревизија на јавниот долг и покренување на постапка за одговорност и рефундација од надлежните функционери кои недомаќински и расипнички трошеле за време на нивниот мандат како и – Воведување златно правило за јавните трошења, со цел да се спречи дополнителен раст на јавниот долг за непродуктивни цели, односно да се оневозможи креирање нов јавен долг за тековни трошења, туку само за капитални инвестиции....
ММФ: САД треба да почекаат за да ги намалат каматните стапки
Банкометар - пред 7 дена
Соединетите Држави треба да почекаат да ги намалат каматните стапки додека нема појасни докази дека инфлацијата во земјата одржливо се враќа на посакуваните 2 отсто, се вели во извештајот објавен денеска од Меѓународниот монетарен фонд (ММФ). Како што е наведено, јасната комуникација ќе помогне да се насочат очекувањата на пазарот во согласност со планираната политика на ФЕД. „Економијата на САД се покажа силна во изминатите неколку години. Реалните приходи сега се искачија над нивото пред пандемијата. Растот на работните места е особено брз со 16 милиони нови работни места отворени од крајот на 2020 година. Сепак, зголемувањето на приходите и богатството беше нерамномерно, а нивото на сиромаштија е сè уште високо, особено по завршувањето на државната поддршка од ерата на пандемијата“, се додава во соопштението. Директорите на ММФ истакнаа дека високите фискални дефицити и континуираното зголемување на односот на јавниот долг на САД кон БДП претставуваат ризик не само за САД, туку и за глобалната економија. Според ММФ, Белата куќа треба да одговори на овие закани со пренасочување на приходите и трошоците, додека дел од фискалните заштеди треба да се инвестираат во програми за намалување на сиромаштијата, се наведува на веб-страницата на организацијата....
Нарoдната банка втора година по ред го поддржува нашиот тим за учество на Меѓународната економска олимпијада
Банкометар - пред 7 дена
Јакнењето на финансиската писменост на населението во нашата земја е приоритет за Народната банка, којашто презема едукативни активности за различни возрасни групи. Меѓу нив е и поддршката којашто втора година по ред ја обезбедува централната банка, преку подготовка на наши ученици, претставници на Меѓународната економска олимпијада. Народната банка одржа серија предавања за учениците, наши претставници на овогодишната олимпијада: Миша Веселински, ученичка во трета година во ПСУ „Јахја Кемал“, Скопје, Сара Тошевска, од трета година и Никола Бојчев, од втора година во ДСУ „Математичко-информатичка гимназија“, Скопје, како и Јован Оџаков, ученик во втора година во СОУ „Јосиф Јосифовски“, Гевгелија. Беа одржани презентации на стручни теми и беше одржан виртуелен квиз од страна на вработени од Дирекцијата за монетарна политика и истражување, Дирекцијата за статистика и Дирекцијата за заштита на потрошувачите и финансиска едукација при Народната банка. Учениците и нивните ментори имаа можност да го посетат и Музејот на Народната банка и притоа да се запознаат со богатата нумизматичка збирка на монети коишто се користеле на територијата на нашата земја од најстари времиња до денес. Меѓународната економска олимпијада e престижен меѓународен натпревар по економија за учениците од средните училишта, којшто се одржува од 2018 година наваму, а годинава ќе се одржи од 22 до 31 јули во Хонг Конг. Целта на овој настан е преку натпревар да се зајакнат знаењата на учениците од областа на економијата и да се поттикне натпреварувачкиот дух и меѓународното поврзување на учесниците. Минатата година, нашиот учесник на Меѓународната економска олимпијада освои бронзен медал. Предавањата и активностите одржани во централната банка се во рамките на Меморандумот за соработка во доменот на финансиската едукација, за потребите на Меѓународната економска олимпијада, склучен помеѓу Народната банка и Сојузот на математичари. Целта на соработката со Сојузот на математичари е откривање, поддршка и поттикнување на натпреварувачкиот дух кај учениците со особен талент и знаења од областа на економијата, финансиите и бизнисот....
На Волстрит цените на акциите паднаа втор ден по ред
Банкометар - пред 7 дена
Вчера на Волстрит цените на акциите паднаа втор ден по ред, најмногу во технолошкиот сектор, бидејќи дел од инвеститорите се повлекуваат од пазарот по силниот раст на берзанските индекси од почетокот на годината. Индексот Дау Џонс се лизна за 1,29 отсто, на 40.665 поени, додека С&П 500 падна за 0,78 отсто, на 5.544 поени, а Насдак 0,70 отсто, на 17.871 поени. И вчера, втор ден по ред, секторот за производство на чипови беше под притисок бидејќи владата на претседателот Џо Бајден има намера да воведе нови ограничувања за извозот на чипови во Кина. Дополнително, продолжи ротацијата на капиталот од технолошкиот сектор, кој доведе до раст во последниве години, во сектори кои би можеле да имаат поголема корист од намалувањето на каматните стапки. Имено, на пазарот зајакна мислењето дека американската централна банка во септември ќе ги намали каматните стапки бидејќи инфлаторните притисоци се намалуваат, додека економскиот раст забавува. “Претходните денови видовме ротација на пазарот – повлекување од технолошкиот сектор, и инвестиции во други. Но, денес распродажбата ги погоди речиси сите сектори. Се чини дека некои инвеститори се повлекуваат од пазарот и го движат капиталот во готовина, по силниот пораст на цените на акциите во последните месеци“, објаснува Тим Гриски, стратег во Ingalls & Snyder. Поради ова, индексот Дау Џонс вчера се лизна од рекордните нивоа, по три дена раст. Индексот Расел 2000, кој ги вклучува акциите на малите и средните компании, падна втор ден по ред, откако во претходните пет дена скокна за повеќе од 11 отсто. Аналитичарите очекуваат заработката да расте во просек за 11 отсто на годишно ниво Инвеститорите се фокусирани и на деловните резултати на компаниите и банките во вториот квартал. Од 60-те компании од индексот С&П 500, кои досега објавија извештаи, 85 отсто од нив ги надминаа очекувањата во однос на заработката. Благодарение на ова, аналитичарите во анкетата на Ројтерс сега очекуваат заработката да порасне во просек за 11 отсто на годишно ниво, додека пред десетина дена очекуваа раст од околу 10 отсто. И на повеќето европски берзи цените на акциите вчера пораснаа. Лондонскиот ФТСЕ индекс зајакна за 0,21 отсто, на 8.204 поени, а париски CAC порасна за исто толку, достигнувајќи 7.586 поени. Франкфуртскиот DAX се лизна, пак, за 0,45 отсто, на 18.354 поени....
BlackRock, најголемиот инвестициски фонд во светот менаџира средства колку економиите на Германија, Франција и В.Британија заедно
Банкометар - пред 8 дена
BlackRock, со седиште во Њујорк, достигна нова рекордна вредност на средства под управување од 10,6 трилиони долари (10 илјади и шестотини милијарди долари), стимулиран од раздвижените пазари на капитал. И покрај ова, компанијата само малку ги надмина очекувањата во однос на приходите, додека нето-приливите паднаа, пишува Financial Times. BlackRock, најголемиот светски инвестициски фонд, достигна нова рекордна вредност на средства под управување од 10,6 трилиони долари (10 илјади и шестотини милијарди долари), стимулиран од раздвижените пазари на капитал. Колку да се има претстава, 10,6 трилиони долари е колку бруто домашниот производ на Германија, В. Британија и Франција заедно. И покрај ова, компанијата само малку ги надмина очекувањата во однос на приходите, додека нето-приливите паднаа, пишува Financial Times. Во кварталот што заврши на 30 јуни, BlackRock објави приход од 4,81 милијарди долари, што претставува зголемување од 8 отсто на годишно ниво. Аналитичарите анкетирани од Bloomberg очекуваа приход од 4,84 милијарди долари. Нето приходот се зголеми за 9 отсто на 1,5 милијарди долари, додека прилагодената бројка од 1,56 милијарди долари ги надмина очекувањата од 1,47 милијарди долари. Средствата под управување се зголемени за 1,7 отсто во однос на претходниот квартал. Сепак, нето-приливите од 82 милијарди долари беа под очекувањата од 112 милијарди долари, поради падот на долгорочните текови. „BlackRock го реализира најширокиот потенцијал што сме ги виделе последниве години. Органскиот раст беше поттикнат од приватните пазари, активните фиксни приходи во малопродажбата и растечките текови во ETF, кои го имаа својот најдобар почеток на годината досега“, рече извршниот директор на Blackrock, Лери Финк. Пред две недели, BlackRock го објави купувањето на Preqin, приватен провајдер на податоци за пазарот, продолжувајќи да го зајакнува своето присуство во сегментот на алтернативни средства и технологија. И покрај овие успеси, акциите на BlackRock заостанаа во поширокиот финансиски сектор во текот на изминатите шест месеци, зголемувајќи се само 3,5 отсто од почетокот на годината до денес, во споредба со приносот од 12 отсто за финансиските компании во рамките на индексот S&P 500....
Инфлацијата во ЕУ е 2,6%
Банкометар - пред 8 дена
Годишната стапка на инфлација во еврозоната во јуни годинава изнесува 2,5 отсто, што е пад од 2,6 отсто во мај. Една година претходно, во јуни 2023 година, оваа стапка изнесуваше 5,5 отсто, објави Европскиот статистички институт – Евростат. Во Европската унија, годишната инфлација беше 2,6 отсто во јуни 2024 година, наспроти 2,7 отсто во мај. Една година претходно оваа стапка беше 6,4 отсто. Најниски годишни стапки се регистрирани во Финска (0,5 отсто), Италија (0,9 отсто) и Литванија (1,0 отсто). Највисоки годишни стапки се забележани во Белгија (5,4 отсто), Романија (5,3 отсто), Шпанија и Унгарија (и двете од 3,6 отсто). Во споредба со мај 2024 година, годишната инфлација падна во 17 земји-членки, остана стабилна во една и се зголеми во девет. Во јуни 2024 година, најголем придонес во годишната стапка на инфлација во еврозоната имаа храната, алкохолот и тутунот (0,48 п.п.) и неенергетските индустриски производи (0,17 п.п.)....
ПроКредит Банка во Куманово на нова локација во строгиот центар на градот
Банкометар - пред 8 дена
Ова е една од најголемите филијали на ПроКредит банка, која со својот модерен дизајн и проширени капацитети нуди современо искуство за своите клиенти кои можат брзо и лесно да пристапат до сите модерни банкарски услуги. ПроКредит Банка продолжува со активно ширење и модернизирање на својата мрежа. Вчера официјално започна со работа новата експозитура во Куманово, во строгиот центар на градот на улицата Моша Пијаде број 18, во рамките на трговскиот центар Сума. Ова е една од најголемите филијали на ПроКредит банка, која со својот модерен дизајн и проширени капацитети нуди современо искуство за своите клиенти кои можат брзо и лесно да пристапат до сите модерни банкарски услуги. Покрај современиот ентериер и дигиталните услуги, клиентите на банката ќе наидат и на тим од посветени професионалци, стручни да понудат брза и персонализирана услуга, како и советодавна поддршка за своите клиенти со цел да донесат правилни и информирани одлуки. „Во ПроКредит Банка задоволството и удобноста на нашите клиенти се наши најголеми приоритети. Токму затоа остануваме посветени на континуирано унапредување на мрежата на филијали со решенија кои ќе ги задоволат потребите и ќе понудат технолошки напредни решенија. Пример за ова се 24/7 зоните, опремени со модерни банкомати коишто во секое време овозможуваат уплати и исплати во денари и евра, како и користење на сефови за дневен промет за бизнис корисниците“, велат од ПроКредит Банка. Покрај подобреното искуство за клиентите, новата филијала овозможува и попродуктивна и поудобна работна средина за своите вработени, зголемувајќи ја нивната ефикасност и задоволство. По филијалата во Куманово се очекуваат нови и модернизирани решенија за уште неколку постоечки филијали, но и отворање на нови локации. Сите информации за услугите во 24/7 зоните се достапни на веб страницата на ПроКредит Банка....